Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): pākayajña

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 888
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
ataḥ paraṃ pariśiṣṭā maitrāyaṇīyasūtrasya / (1.1) Par.?
atas
indecl.
param
indecl.
root
pariśiṣ
PPP, n.p.m.
∞ sūtra
g.s.n.
gṛhyapuruṣaḥ prāyaścittam anugrahikahautṛkaśulvikottareṣṭakavaiṣṇavādhvaryavikacāturhotṛkagonāmikākulapādarahasyapratigrahayamakavṛṣotsargapraśnadraviṇaṣaṭkāraṇapradhānasāṃdehikapravarādhyāyarudravidhānachando'nukramaṇyantarkyakalpapravāsavidhiprātarupasthānabhūtotpattir iti dvāviṃśatiḥ pariśiṣṭasaṃkhyānām // (1.2) Par.?
gṛhya
comp.
∞ puruṣa
n.s.m.
iti
indecl.
dvāviṃśati
n.s.f.
root
pariśiṣ
PPP, comp.
∞ saṃkhyā.
g.p.f.
pākayajñāḥ
gṛhye 'gnau pākayajñān viharet // (2) Par.?
gṛhya
l.s.m.
agni
l.s.m.
vihṛ.
3. sg., Pre. opt.
root
hrasvatvāt pākayajñaḥ / (3.1) Par.?
hrasva
comp.
∞ tva
ab.s.n.
root
hrasvaṃ hi pāka ityācakṣate // (3.2) Par.?
hrasva
n.s.n.
hi
indecl.
pāka
n.s.m.
iti
indecl.
∞ ācakṣ.
3. pl., Pre. ind.
root
darśapūrṇamāsaprakṛtiḥ pākayajñavidhir aprayājo 'nanuyājo 'sāmidhenīkaḥ // (4) Par.?
darśa
comp.
∞ pūrṇamāsa
comp.
∞ prakṛti
n.s.f.
root
∞ vidhi
n.s.m.
a
indecl.
∞ prayāja
n.s.m.
an
indecl.
∞ anuyāja
n.s.m.
a
indecl.
∞ sāmidhenīkā
n.s.m.
svāhākārāntaṃ nigadya homāḥ // (5) Par.?
∞ anta
ac.s.m.
nigad
Abs., indecl.
homa.
n.p.m.
root
paratantrotpattir dakṣiṇāgnāv āhitāgniḥ kurvīta śālāgnāv anāhitāgniḥ // (6) Par.?
∞ utpatti
n.s.m.
āhitāgni
n.s.m.
kṛ,
3. sg., Pre. opt.
root
anāhitāgni.
n.s.m.
gomayena gocarmamātraṃ caturasraṃ sthaṇḍilam upalipyeṣumātraṃ tasmin lakṣaṇaṃ kurvīta satyasad asīti paścārdhād udīcīṃ lekhāṃ likhati / (7.1) Par.?
gomaya
i.s.m.
∞ mātra
ac.s.n.
catur
comp.
∞ asra
ac.s.n.
upalip
Abs., indecl.
∞ iṣu
comp.
∞ mātra
ac.s.n.
tad
l.s.n.
lakṣaṇa
ac.s.n.
kṛ.
3. sg., Pre. opt.
root
satya
comp.
∞ sad
n.s.m.
as
2. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
paśca
comp.
∞ ardha
ab.s.n.
udañc
ac.s.f.
lekhā
ac.s.f.
likh.
3. sg., Pre. ind.
root
→ prāñc (7.2) [conj]
→ prāñc (7.3) [conj]
→ dvi (7.4) [conj]
→ madhya (7.7) [conj]
ṛtasad asīti dakṣiṇārdhāt prācīm / (7.2) Par.?
ṛta
comp.
∞ sad
n.s.m.
as
2. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
∞ ardha
ab.s.n.
prāñc.
ac.s.f.
← likh (7.1) [conj]
gharmasad asīty uttarārdhāt prācīm / (7.3) Par.?
gharma
comp.
∞ sad
n.s.m.
as
2. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
prāñc.
ac.s.f.
← likh (7.1) [conj]
madhye dve tisro vā prācīḥ / (7.4) Par.?
madhya
l.s.n.
dvi
ac.d.f.
→ dakṣiṇa (7.5) [nmod:appos]
← likh (7.1) [conj]
tri
ac.p.f.

indecl.
prāñc.
ac.p.f.
ūrjasvatīti dakṣiṇām / (7.5) Par.?
ūrjasvat
n.s.f.
∞ iti.
indecl.
dakṣiṇa.
ac.s.f.
→ uttara (7.6) [conj]
← dvi (7.4) [nmod]
payasvatīty uttarām / (7.6) Par.?
payasvat
n.s.f.
∞ iti.
indecl.
uttara.
ac.s.f.
← dakṣiṇa (7.5) [conj]
indrāya tveti madhyād vā / (7.7) Par.?
indra
d.s.m.
tvad
ac.s.a.
∞ iti.
indecl.
madhya
ab.s.n.
← likh (7.1) [conj]
.
indecl.
sarvāḥ prādeśamātryo darbheṇāvalikhet // (7.8) Par.?
sarva
ac.p.f.
∞ mātra
ac.p.f.
darbha
i.s.m.
∞ avalikh.
3. sg., Pre. opt.
root
adbhiḥ prokṣyāgniṃ sādayati // (8) Par.?
ap
i.p.f.
prokṣ
Abs., indecl.
∞ agni
ac.s.m.
sāday.
3. sg., Pre. ind.
root
parisamuhya paristīrya paryukṣya tūṣṇīm idhmābarhiḥ saṃnahya prāgagrair dakṣiṇārambhair udaksaṃsthair ayugmair dhātubhiḥ stṛṇāti // (9) Par.?
parisaṃvah,
Abs., indecl.
paristṛ,
Abs., indecl.
paryukṣ,
Abs., indecl.
saṃnah,
Abs., indecl.
prāñc
comp.
∞ agra
i.p.m.
∞ ārambha
i.p.m.
udañc
comp.
∞ saṃstha
i.p.m.
ayugma
i.p.m.
dhātu
i.p.m.
stṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
dakṣiṇato 'gner brahmāṇam upaveśyottarata udapātram // (10) Par.?
agni
g.s.m.
brahman
ac.s.m.
upaveśay
Abs., indecl.
← kṛ (11.0) [advcl]
∞ uttaratas
indecl.
uda
comp.
∞ pātra,
ac.s.n.
barhiṣaḥ pavitre kurute // (11) Par.?
barhis
g.s.n.
pavitra
ac.d.n.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
→ upaveśay (10.0) [advcl]
samāv apracchinnaprāntau darbhau prādeśamātrau pavitre stho vaiṣṇavye ity oṣadhyā chittvā viṣṇormanasā pūte stha ity adbhis trir unmṛjya prokṣaṇīr dharmaiḥ saṃskṛtya praṇītāṃ praṇīya nirvapaṇaprokṣaṇasaṃvapanam iti yathādevataṃ carum adhiśritya sruksruvaṃ pramṛjyābhyukṣyāgnau pratāpyāditir asi nācchinnapattrety ājyam agnāv adhiśrayati // (12) Par.?
sama
ac.d.m.
a
indecl.
∞ pracchid
PPP, comp.
∞ prānta
ac.d.m.
darbha
ac.d.m.
∞ mātra,
ac.d.m.
pavitra
n.d.n.
as
2. du., Pre. ind.
iti
indecl.
oṣadhi
i.s.f.
chid,
Abs., indecl.
viṣṇu
g.s.m.
∞ manas
i.s.n.

PPP, n.d.n.
as,
2. pl., Pre. ind.
iti
indecl.
ap
i.p.f.
tris
indecl.
unmṛj,
Abs., indecl.
dharma
i.p.m.
saṃskṛ,
Abs., indecl.
praṇī
Abs., indecl.
∞ prokṣaṇa
comp.
∞ saṃvapana
n.s.n.
iti
indecl.
caru
ac.s.m.
adhiśri,
Abs., indecl.
sruc
comp.
∞ sruva
ac.s.m.
pramṛj
Abs., indecl.
∞ abhyukṣ
Abs., indecl.
∞ agni
l.s.m.
pratāpay
Abs., indecl.
∞ aditi
n.s.f.
as
2. sg., Pre. ind.
na
indecl.
∞ a
indecl.
∞ chid
PPP, comp.
∞ pattra
n.s.f.
∞ iti,
indecl.
ājya
ac.s.n.
agni
l.s.m.
adhiśri.
3. sg., Pre. ind.
root
pṛśneḥ payo 'sīty ājyaṃ nirvapati // (13) Par.?
pṛśni
g.s.f.
payas
n.s.n.
as
2. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
ājya
ac.s.n.
nirvap.
3. sg., Pre. ind.
root
pari vājapatir ityājyaṃ haviś ca triḥ paryagnikaroti // (14) Par.?
pari
indecl.
vāja
comp.
∞ pati
n.s.m.
iti
indecl.
∞ ājya
ac.s.n.
havis
ac.s.n.
ca
indecl.
tris
indecl.
paryagnikṛ
3. sg., Pre. ind.
root
devas tvā savitotpunātv ityājyaṃ śrapayati // (15) Par.?
deva
n.s.m.
tvad
ac.s.a.
savitṛ
n.s.m.
∞ utpū.
3. sg., Pre. imp.
iti
indecl.
∞ ājya
ac.s.n.
śrapay.
3. sg., Pre. ind.
root
tūṣṇīm idhmābarhir viprokṣya yathāmnātam abhiparistṛṇāti // (16) Par.?
viprokṣ,
Abs., indecl.
abhiparistṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
paridhīn paridadhāti // (17) Par.?
paridhi
ac.p.m.
paridhā.
3. sg., Pre. ind.
root
tejo 'sītyājyamavekṣya paścādagnerdarbheṣvāsādayati // (18) Par.?
tejas
n.s.n.
as
2. sg., Pre. ind.
∞ iti
indecl.
∞ ājya
ac.s.n.
∞ avekṣ
Abs., indecl.
paścāt
indecl.
∞ agni
ab.s.m.
∞ darbha
l.p.m.
∞ āsāday.
3. sg., Pre. ind.
root
abhighārya sthālīpākam uttarata udvāsayati // (19) Par.?
abhighāray
Abs., indecl.
uttaratas
indecl.
udvāsay.
3. sg., Pre. ind.
root
sakṛd evedhmam ādhāya vairūpākṣaḥ prathamo homānām // (20) Par.?
sakṛt
indecl.
eva
indecl.
∞ idhma
ac.s.m.
ādhā,
Abs., indecl.
prathama
n.s.m.
root
homa.
g.p.m.
brahmāṇam āmantrya samidham ādhāyāghārāv āghāryājyabhāgau hutvā yunajmi tveti ca yojayitvā // (21) Par.?
brahman
ac.s.m.
āmantray,
Abs., indecl.
root
samidh
ac.s.f.
ādhā
Abs., indecl.
∞ āghāra
ac.d.m.
āghāray
Abs., indecl.
∞ ājyabhāga
ac.d.m.
hu,
Abs., indecl.
yuj
1. sg., Pre. ind.
tvad
ac.s.a.
∞ iti,
indecl.
ca
indecl.
yojay.
Abs., indecl.
nahy ayukto havyaṃ vahata iti ha vijñāyate // (22) Par.?
nahi
indecl.
a
indecl.
∞ yuj
PPP, n.s.m.
havya
ac.s.n.
vah.
3. sg., Pre. ind.
iti
indecl.
ha
indecl.
vijñā.
3. sg., Ind. pass.
root
kāmaṃ purastāddhuro juhoti / (23.1) Par.?
kāmam
indecl.
purastāt
indecl.
∞ dhur
ab.s.f.
hu.
3. sg., Pre. ind.
root
→ yuj (23.2) [advcl:ccomp]
yukto vaha jātavedaḥ purastādidaṃ viddhi kriyamāṇaṃ yatheha / (23.2) Par.?
yuj
PPP, n.s.m.
→ viśva (24.1) [parataxis]
← hu (23.1) [advcl]
vah
2. sg., Pre. imp.
jātavedas
v.s.m.
purastāt
indecl.
∞ idam
ac.s.n.
vid
2. sg., Pre. imp.
kṛ
Ind. pass., ac.s.n.
yathā
indecl.
∞ iha.
indecl.
→ tvad (23.3) [flat]
tvaṃ bhiṣagbheṣajasyāsi goptā tvayā prasūtā gām aśvaṃ pūruṣaṃ sanema / (23.3) Par.?
tvad
n.s.a.
← iha (23.2) [flat]
bhiṣaj
n.s.m.
∞ bheṣaja
g.s.n.
∞ as
2. sg., Pre. ind.
goptṛ.
n.s.m.
tvad
i.s.a.
prasū
PPP, n.p.m.
go
ac.s.m.
aśva
ac.s.m.
pūruṣa
ac.s.m.
san.
1. pl., Aor. Opt.
svāhā / (23.4) Par.?
svāhā.
indecl.
root
→ iti (23.5) [mark]
iti // (23.5) Par.?
viśvā agne tvayā vayaṃ dhārā udanyā iva / (24.1) Par.?
viśva
ac.p.n.
← yuj (23.2) [parataxis]
agni
v.s.m.
tvad
i.s.a.
mad
n.p.a.
dhārā
ac.p.f.
udanya
ac.p.f.
iva
indecl.
→ atigāh (24.2) [flat]
atigāhemahi dviṣam // (24.2) Par.?
atigāh
1. pl., Pre. opt.
← iva (24.1) [flat]
dviṣ.
ac.s.f.
→ iti (25.1) [mark]
iti / (25.1) Par.?
nakṣatram iṣṭvā devatāṃ yajeta / (25.2) Par.?
nakṣatra
ac.s.n.
yaj,
Abs., indecl.
devatā
ac.s.f.
→ rātra (25.3) [nmod:appos]
yaj,
3. sg., Pre. opt.
root
ahorātram ṛtuṃ tithiṃ ca // (25.3) Par.?
ahar
comp.
∞ rātra
ac.s.m.
← devatā (25.2) [nmod]
ṛtu
ac.s.m.
tithi
ac.s.m.
ca.
indecl.
abhighārya yaddevataṃ haviḥ syāttac ca juhuyād yathādevataṃ yathādevatayā carcā // (26) Par.?
abhighāray,
Abs., indecl.
yad
comp.
∞ devatā
n.s.n.
havis
n.s.n.
as
3. sg., Pre. opt.
∞ tad
ac.s.n.
ca
indecl.
hu
3. sg., Pre. opt.
root
yathā
indecl.
∞ devatā
i.s.f.
ca
indecl.
∞ ṛc.
i.s.f.
ākūtāya svāhā / (27.1) Par.?
ākūta
d.s.n.
← hu (27.2) [advcl]
svāhā.
indecl.
→ ākūti (27.2) [flat]
ākūtaye svāheti jayān juhuyāt // (27.2) Par.?
ākūti
d.s.f.
← svāhā (27.1) [flat]
svāhā
indecl.
∞ iti.
indecl.
jaya
ac.p.m.
hu.
3. sg., Pre. opt.
root
→ ākūta (27.1) [advcl:ccomp]
prajāpatiḥ prāyacchat / (28.1) Par.?
prajāpati
n.s.m.
← hu (28.2) [advcl]
prayam.
3. sg., Impf.
→ iḍā (28.2) [flat]
iḍām agna iti sviṣṭakṛtam uttarārdhapūrvārdhe juhuyāt // (28.2) Par.?
iḍā
ac.s.f.
← prayam (28.1) [flat]
agni.
v.s.m.
iti
indecl.
uttara
comp.
∞ ardha
comp.
∞ pūrva
comp.
∞ ardha
l.s.n.
hu.
3. sg., Pre. opt.
root
→ prajāpati (28.1) [advcl:ccomp]
mekṣaṇam upayāmaṃ pavitre cānvādadhyāt // (29) Par.?
mekṣaṇa
ac.s.n.
upayāma
ac.s.m.
pavitra
ac.d.n.
ca
indecl.
∞ anvādhā.
3. sg., Pre. opt.
root
→ āhuti (30.3) [conj]
anv adya no 'numatiḥ / (30.1) Par.?
anu
indecl.
→ bhū (30.3) [parataxis]
← āhuti (30.3) [orphan]
adya
indecl.
mad
ac.p.a.
anumati.
n.s.f.
→ anu (30.2) [flat]
anv id anumate tvam iti / (30.2) Par.?
anu
indecl.
← anumati (30.1) [flat]
id
indecl.
anumati
v.s.f.
tvad
n.s.a.
iti.
indecl.
bhūḥ svāheti prāyaścittāhutīśca // (30.3) Par.?
bhū
n.s.f.
← anu (30.1) [parataxis]
svāhā
indecl.
∞ iti.
indecl.
∞ āhuti
ac.p.f.
→ anu (30.1) [orphan]
← anvādhā (29.0) [conj]
∞ ca.
indecl.
tvaṃ no 'gne / (31.1) Par.?
tvad
n.s.a.
root
→ ca (31.5) [cc]
mad
d.p.a.
agni.
v.s.m.
→ tad (31.2) [flat]
sa tvaṃ no 'gne / (31.2) Par.?
tad
n.s.m.
← agni (31.1) [flat]
tvad
n.s.a.
mad
d.p.a.
agni.
v.s.m.
→ manas (31.3) [flat]
mano jyotiḥ / (31.3) Par.?
manas
n.s.n.
← agni (31.2) [flat]
jyotis.
n.s.n.
→ trayastriṃśat (31.4) [flat]
trayastriṃśat tantavaḥ / (31.4) Par.?
trayastriṃśat
n.s.f.
← jyotis (31.3) [flat]
tantu.
n.p.m.
→ ayās (31.5) [flat]
ayāś cāgne 'sīti ca // (31.5) Par.?
ayās
n.s.m.
← tantu (31.4) [flat]
ca
indecl.
∞ agni
v.s.m.
as
2. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
ca.
indecl.
← tvad (31.1) [cc]
imaṃ stanaṃ madhumantaṃ dhayāpāṃ prapīnamagne salilasya madhye / (32.1) Par.?
idam
ac.s.m.
← abhihu (32.4) [advcl]
stana
ac.s.m.
madhumat
ac.s.m.
dhā
2. sg., Pre. imp.
∞ ap
g.p.f.
prapyā
PPP, ac.s.n.
∞ agni
v.s.m.
salila
g.s.n.
madhya
l.s.n.
→ utsa (32.2) [flat]
utsaṃ juṣasva madhumantam ūrmiṃ samudryaṃ sadanam āviśasva / (32.2) Par.?
utsa
ac.s.m.
← madhya (32.1) [flat]
juṣ
2. sg., Pre. imp.
madhumat
ac.s.m.
ūrmi.
ac.s.m.
samudrya
ac.s.n.
sadana
ac.s.n.
āviś.
2. sg., Pre. imp.
→ svāhā (32.3) [flat]
svāhā / (32.3) Par.?
svāhā.
indecl.
→ iti (32.4) [mark]
← āviś (32.2) [flat]
iti paridhivimokam abhijuhoti // (32.4) Par.?
iti
indecl.
← svāhā (32.3) [mark]
paridhi
comp.
∞ vimoka
ac.s.m.
abhihu.
3. sg., Pre. ind.
root
→ idam (32.1) [advcl:ccomp]
annapata ityannasya juhuyāt // (33) Par.?
anna
comp.
∞ pati.
v.s.m.
iti
indecl.
∞ anna
g.s.n.
hu.
3. sg., Pre. opt.
root
edho 'sy edhiṣīmahi svāheti samidham ādadhāti / (34.1) Par.?
edhas
n.s.n.
as.
2. sg., Pre. ind.
edh.
1. pl., Aor. Opt.
svāhā
indecl.
∞ iti.
indecl.
samidh
ac.s.f.
ādhā.
3. sg., Pre. ind.
root
→ dvitīya (34.2) [conj]
samidasi samedhiṣīmahīti dvitīyām // (34.2) Par.?
samidh
n.s.f.
∞ as.
2. sg., Pre. ind.
samedh
1. pl., Aor. Opt.
∞ iti.
indecl.
dvitīya.
ac.s.f.
← ādhā (34.1) [conj]
barhiṣi pūrṇapātraṃ ninayet // (35) Par.?
barhis
l.s.n.
ninī.
3. sg., Pre. opt.
root
eṣo 'vabhṛthaḥ // (36.1) Par.?
etad
n.s.m.
avabhṛtha.
n.s.m.
root
pākayajñānām etattantram // (37) Par.?
etad
n.s.n.
∞ tantra.
n.s.n.
root
āpohiṣṭhīyābhir mārjayitvā paryukṣeta // (38) Par.?
mārjay,
Abs., indecl.
paryukṣ.
3. sg., Pre. opt.
root
varo dakṣiṇā / (39.1) Par.?
vara
n.s.m.
root
aśvaṃ varaṃ vidyāt / (39.2) Par.?
aśva
ac.s.m.
vara
ac.s.m.
vid.
3. sg., Pre. opt.
root
gām ityeke // (39.3) Par.?
go.
ac.s.m.
iti
indecl.
∞ eka.
n.p.m.
root
Duration=0.1312460899353 secs.