Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): annaprāśana, prāśanakarman, jātakarman

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 894
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
jātakarman
prāṅmukham udaṅmukhaṃ vā sūtikālayaṃ kalpayitvā dhruvaṃ prapadye śubhaṃ prapadya āśāṃ prapadya iti kāle prapādayet // (1) Par.?
prāñc
comp.
∞ mukha
ac.s.m.
udañc
comp.
∞ mukha
ac.s.m.

indecl.
∞ ālaya
ac.s.m.
kalpay,
Abs., indecl.
dhruva
ac.s.n.
prapad,
1. sg., Pre. ind.
śubha
ac.s.n.
prapad,
1. sg., Pre. ind.
āśā
ac.s.f.
prapad,
1. sg., Pre. ind.
iti
indecl.
kāla
l.s.m.
prapāday.
3. sg., Pre. opt.
root
reto mūtramiti cyāvanībhyāṃ dakṣiṇaṃ kukṣim abhimṛśet / (2.1) Par.?
retas
n.s.n.
mūtra
n.s.n.
∞ iti.
indecl.
cyāvanī
i.d.f.
kukṣi
ac.s.m.
abhimṛś.
3. sg., Pre. opt.
root
→ śrāvay (2.2) [conj]
śrāvayedvā // (2.2) Par.?
śrāvay
3. sg., Pre. opt.
← abhimṛś (2.1) [conj]
∞ .
indecl.
putraṃ jātam anvakṣaṃ snātaṃ na mātopahanyād ā mantraprayogāt // (3) Par.?
putra
ac.s.m.
jan
PPP, ac.s.m.
anvakṣa
ac.s.m.
snā
PPP, ac.s.m.
na
indecl.
mātṛ
n.s.f.
∞ upahan
3. sg., Pre. opt.
root
ā
indecl.
mantra
comp.
∞ prayoga.
ab.s.m.
agner abhyāhitasya parisamūḍhasya paristīrṇasya paścād ahate vāsasi kumāraṃ prākśirasam uttānaṃ saṃveśya palāśasya madhyamaṃ parṇaṃ praveṣṭya tenāsya karṇāv ājaped bhūs tvayi dadhānīti dakṣiṇe / (4.1) Par.?
agni
g.s.m.
abhyādhā
PPP, g.s.m.
parisamūh
PPP, g.s.m.
paristṛ
PPP, g.s.m.
paścāt
indecl.
ahata
l.s.n.
vāsas
l.s.n.
kumāra
ac.s.m.
prāñc
comp.
∞ śiras
ac.s.m.
uttāna
ac.s.m.
saṃveśay,
Abs., indecl.
palāśa
g.s.m.
madhyama
ac.s.n.
parṇa
ac.s.n.
praveṣṭay,
Abs., indecl.
tad
i.s.n.
∞ idam
g.s.m.
karṇa
ac.d.m.
ājap.
3. sg., Pre. opt.
root
bhū
n.s.f.
tvad
l.s.a.
dhā
1. sg., Pre. sub.
∞ iti.
indecl.
dakṣiṇa.
l.s.m.
→ savya (4.2) [conj]
→ dakṣiṇa (4.3) [conj]
→ savya (4.4) [conj]
bhuvas tvayi dadhānīti savye / (4.2) Par.?
bhū
n.p.f.
tvad
l.s.a.
dhā
1. sg., Pre. sub.
∞ iti.
indecl.
savya.
l.s.m.
← dakṣiṇa (4.1) [conj]
svas tvayi dadhānīti dakṣiṇe / (4.3) Par.?
svar
n.s.n.
tvad
l.s.a.
dhā
1. sg., Pre. sub.
∞ iti.
indecl.
dakṣiṇa.
l.s.m.
← dakṣiṇa (4.1) [conj]
bhūr bhuvaḥ svas tvayi dadhānīti savye // (4.4) Par.?
bhū
n.s.f.
bhū
n.p.f.
svar
n.s.n.
tvad
l.s.a.
dhā
1. sg., Pre. sub.
∞ iti.
indecl.
savya.
l.s.m.
← dakṣiṇa (4.1) [conj]
athainam abhimantrayete / (5.1) Par.?
atha
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
abhimantray.
3. du., Pre. ind.
root
→ aśman (5.2) [ccomp]
aśmā bhava paraśur bhava hiraṇyam astṛtaṃ bhava / (5.2) Par.?
aśman
n.s.m.
← abhimantray (5.1) [ccomp]
bhū.
2. sg., Pre. imp.
paraśu
n.s.m.
bhū.
2. sg., Pre. imp.
hiraṇya
n.s.n.
astṛta
n.s.n.
bhū.
2. sg., Pre. imp.
→ aṅga (5.3) [flat]
aṅgād aṅgāt sambhavasi hṛdayād adhijāyase / (5.3) Par.?
aṅga
ab.s.n.
← bhū (5.2) [flat]
aṅga
ab.s.n.
sambhū.
2. sg., Pre. ind.
hṛdaya
ab.s.n.
adhijan.
2. sg., Pre. ind.
→ ātman (5.4) [flat]
ātmā vai putranāmāsi sa jīva śaradaḥ śatam / (5.4) Par.?
ātman
n.s.m.
← adhijan (5.3) [flat]
vai
indecl.
putra
comp.
∞ nāman
n.s.m.
∞ as.
2. sg., Pre. ind.
tad
n.s.m.
jīv
2. sg., Pre. imp.
śarad
ac.p.f.
śata.
ac.s.n.
→ iti (5.5) [mark]
iti // (5.5) Par.?
yatra śete tadabhimṛśet veda te bhūmi hṛdayaṃ divi candramasi śritam / (6.1) Par.?
yatra
indecl.
śī,
3. sg., Pre. ind.
tad
ac.s.n.
∞ abhimṛś.
3. sg., Pre. opt.
root
vid
1. sg., Perf.
tvad
g.s.a.
bhūmi
v.s.f.
hṛdaya
ac.s.n.
div
l.s.m.
candramas
l.s.m.
śri.
PPP, ac.s.n.
→ vid (6.2) [flat]
vedāmṛtasya devā māhaṃ putryam aghaṃ rudam / (6.2) Par.?
vid
1. sg., Perf.
← śri (6.1) [flat]
∞ amṛta
g.s.n.
deva.
v.p.m.

indecl.
∞ mad
n.s.a.
putrya
ac.s.n.
agha
ac.s.n.
rud.
1. sg., Aor. inj.
→ iti (6.3) [mark]
iti // (6.3) Par.?
ājyaṃ saṃskṛtya brahmāṇam āmantrya samidham ādhāyāghārāv āghāryājyabhāgau hutvā vyāhṛtibhiś catasra ājyāhutīr juhuyāt / (7.1) Par.?
ājya
ac.s.n.
saṃskṛ,
Abs., indecl.
brahman
ac.s.m.
āmantray,
Abs., indecl.
samidh
ac.s.f.
ādhā
Abs., indecl.
∞ āghāra
ac.d.m.
āghāray
Abs., indecl.
∞ ājyabhāga
ac.d.m.
hu,
Abs., indecl.
catur
ac.p.f.
ājya
comp.
∞ āhuti
ac.p.f.
hu.
3. sg., Pre. opt.
root
jayābhyātānānāṃ rāṣṭrabhṛtaś caike // (7.2) Par.?
jaya
comp.
∞ abhyātāna
g.p.m.
ca
indecl.
∞ eka.
n.p.m.
root
kāṃsye camase vāhūtisampātān avanīya tasmin suvarṇaṃ saṃnighṛṣya vyāhṛtibhiḥ kumāraṃ catuḥ prāśayet / (8.1) Par.?
kāṃsya
l.s.m.
camasa
l.s.m.

indecl.
∞ āhūti
comp.
∞ sampāta
ac.p.m.
avanī,
Abs., indecl.
tad
l.s.m.
suvarṇa
ac.s.n.
saṃnighṛṣ,
Abs., indecl.
kumāra
ac.s.m.
catur
ac.s.n.
prāśay.
3. sg., Pre. opt.
root
→ eka (8.2) [conj]
atyantam eke suvarṇaprāśanam udake nighṛṣyā dvādaśavarṣatāyāḥ // (8.2) Par.?
atyantam
indecl.
eka
n.p.m.
← prāśay (8.1) [conj]
∞ prāśana
ac.s.n.
udaka
l.s.n.
nighṛṣ
Abs., indecl.
∞ ā
indecl.
∞ varṣa
comp.
∞ .
g.s.f.
iṣaṃ pinva / (9.1) Par.?
iṣ
ac.s.f.
← prakṣālay (9.2) [advcl]
pinv.
2. sg., Pre. imp.
→ ūrj (9.2) [flat]
ūrjaṃ pinveti stanau prakṣālya pradhāpayet / (9.2) Par.?
ūrj
ac.s.f.
← pinv (9.1) [flat]
pinv
2. sg., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
stana
ac.d.m.
→ dakṣiṇa (9.3) [nmod:appos]
prakṣālay,
Abs., indecl.
→ iṣ (9.1) [advcl:ccomp]
pradhāpay.
3. sg., Pre. opt.
root
dakṣiṇaṃ pūrvaṃ savyaṃ paścāt // (9.3) Par.?
dakṣiṇa
ac.s.m.
← stana (9.2) [nmod]
pūrvam,
indecl.
savya
ac.s.m.
paścāt.
indecl.
sviṣṭakṛte hutvā prāyaścittāhutīśca samidhamādhāya paryukṣati // (10) Par.?
hu,
Abs., indecl.
∞ āhuti
ac.p.f.
∞ ca
indecl.
samidh
ac.s.f.
∞ ādhā
Abs., indecl.
paryukṣ.
3. sg., Pre. ind.
root
eṣa karmānto bahirdvāre 'gnir nityaḥ / (11.1) Par.?
etad
n.s.m.
karmānta
n.s.m.
root
agni
n.s.m.
nitya.
n.s.m.
root
kaṇasarṣapayavānāṃ homaḥ / (11.2) Par.?
kaṇa
comp.
∞ sarṣapa
comp.
∞ yava
g.p.m.
homa.
n.s.m.
root
vyāhṛtibhir juhuyāt // (11.3) Par.?
hu.
3. sg., Pre. opt.
root
apratirathaṃ japet / (12.1) Par.?
apratiratha
ac.s.n.
→ ṣaḍarca (12.2) [conj]
jap.
3. sg., Pre. opt.
root
indro bhūtasyeti ṣaḍarcaṃ ca // (12.2) Par.?
indra
n.s.m.
bhūta
g.s.n.
∞ iti.
indecl.
ṣaḍarca
ac.s.n.
← apratiratha (12.1) [conj]
ca.
indecl.
sūtikālayaṃ yathākālaṃ samantād udakena pariṣiñcet // (13) Par.?
∞ ālaya
ac.s.m.
samantāt
indecl.
udaka
i.s.n.
pariṣic.
3. sg., Pre. opt.
root
Duration=0.084723949432373 secs.