Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 3650
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
athāta āturopadravacikitsitaṃ vyākhyāsyāmaḥ // (1) Par.?
yathovāca bhagavān dhanvantariḥ // (2) Par.?
snehapītasya vāntasya viriktasya srutāsṛjaḥ / (3.1) Par.?
nirūḍhasya ca kāyāgnirmando bhavati dehinaḥ // (3.2) Par.?
so 'nnairatyarthagurubhir upayuktaiḥ praśāmyati / (4.1) Par.?
alpo mahadbhir bahubhiśchādito 'gnirivendhanaiḥ // (4.2) Par.?
sa cālpair laghubhiścānnair upayuktair vivardhate / (5.1) Par.?
kāṣṭhair aṇubhir alpaiśca saṃdhukṣita ivānalaḥ // (5.2) Par.?
hṛtadoṣapramāṇena sadāhāravidhiḥ smṛtaḥ / (6.1) Par.?
trīṇi cātra pramāṇāni prastho 'rdhāḍhakamāḍhakam // (6.2) Par.?
tatrāvaraṃ prasthamātraṃ dve śeṣe madhyamottame / (7.1) Par.?
prasthe parisrute deyā yavāgūḥ svalpataṇḍulā // (7.2) Par.?
dve caivārdhāḍhake deye tisraścāpyāḍhake gate / (8.1) Par.?
vilepīmucitādbhaktāccaturthāṃśakṛtāṃ tataḥ // (8.2) Par.?
dadyāduktena vidhinā klinnasikthāmapicchilām / (9.1) Par.?
asnigdhalavaṇaṃ svacchamudgayūṣayutaṃ tataḥ // (9.2) Par.?
aṃśadvayapramāṇena dadyāt susvinnamodanam / (10.1) Par.?
tatastu kṛtasaṃjñena hṛdyenendriyabodhinā // (10.2) Par.?
trīnaṃśān vitaredbhoktumāturāyaudanaṃ mṛdu / (11.1) Par.?
tato yathocitaṃ bhaktaṃ bhoktum asmai vicakṣaṇaḥ // (11.2) Par.?
lāvaiṇahariṇādīnāṃ rasair dadyāt susaṃskṛtaiḥ / (12.1) Par.?
hīnamadhyottameṣveṣu virekeṣu prakīrtitaḥ // (12.2) Par.?
ekadvitriguṇaḥ samyagāhārasya kramastvayam / (13.1) Par.?
kaphapittādhikānmadyanityān hīnaviśodhitān // (13.2) Par.?
peyābhiṣyandayetteṣāṃ tarpaṇādikramo hitaḥ / (14.1) Par.?
vedanālābhaniyamaśokavaicittyahetubhiḥ // (14.2) Par.?
narānupoṣitāṃścāpi viriktavadupācaret / (15.1) Par.?
āḍhakārdhāḍhakaprasthasaṃkhyā hyeṣā virecane // (15.2) Par.?
śleṣmāntatvādvirekasya na tāmicchati tadvidaḥ / (16.1) Par.?
eko virekaḥ śleṣmānto na dvitīyo 'sti kaścana // (16.2) Par.?
balaṃ yattrividhaṃ proktamatastatra kramastridhā / (17.1) Par.?
tatrānukramamekaṃ tu balasthaḥ sakṛdācaret // (17.2) Par.?
dvirācarenmadhyabalastrīn vārān durbalastathā / (18.1) Par.?
kecidevaṃ kramaṃ prāhurmandamadhyottamāgniṣu // (18.2) Par.?
saṃsargeṇa vivṛddhe 'gnau doṣakopabhayādbhajet / (19.1) Par.?
prāk svādutiktau snigdhāmlalavaṇān kaṭukaṃ tataḥ // (19.2) Par.?
svādvamlalavaṇān bhūyaḥ svādutiktāvataḥ param / (20.1) Par.?
snigdharūkṣān rasāṃścaiva vyatyāsāt svasthavattataḥ // (20.2) Par.?
kevalaṃ snehapīto vā vānto yaścāpi kevalam / (21.1) Par.?
sa saptarātraṃ manujo bhuñjīta laghu bhojanam // (21.2) Par.?
kṛtaḥ sirāvyadho yasya kṛtaṃ yasya ca śodhanam / (22.1) Par.?
sa nā pariharenmāsaṃ yāvadvā balavān bhavet // (22.2) Par.?
tryahaṃ tryahaṃ pariharedekaikaṃ bastimāturaḥ / (23.1) Par.?
tṛtīye tu parīhāre yathāyogaṃ samācaret // (23.2) Par.?
tailapūrṇāmamṛdbhāṇḍasadharmāṇo vraṇāturāḥ / (24.1) Par.?
snigdhaśuddhākṣirogārtā jvarātīsāriṇaśca ye // (24.2) Par.?
krudhyataḥ kupitaṃ pittaṃ kuryāttāṃstānupadravān / (25.1) Par.?
āyāsyataḥ śocato vā cittaṃ vibhramamṛcchati // (25.2) Par.?
maithunopagamādghorān vyādhīnāpnoti durmatiḥ / (26.1) Par.?
ākṣepakaṃ pakṣaghātamaṅgapragraham eva ca // (26.2) Par.?
guhyapradeśe śvayathuṃ kāsaśvāsau ca dāruṇau / (27.1) Par.?
rudhiraṃ śukravaccāpi sarajaskaṃ pravartate // (27.2) Par.?
labhate ca divāsvapnāttāṃstān vyādhīn kaphātmakān / (28.1) Par.?
plīhodaraṃ pratiśyāyaṃ pāṇḍutāṃ śvayathuṃ jvaram // (28.2) Par.?
mohaṃ sadanamaṅgānāmavipākaṃ tathārucim / (29.1) Par.?
tamasā cābhibhūtastu svapnamevābhinandati // (29.2) Par.?
uccaiḥ saṃbhāṣaṇādvāyuḥ śirasyāpādayedrujam / (30.1) Par.?
āndhyaṃ jāḍyam ajighratvaṃ bādhiryaṃ mūkatāṃ tathā // (30.2) Par.?
hanumokṣamadhīmanthamarditaṃ ca sudāruṇam / (31.1) Par.?
netrastambhaṃ nimeṣaṃ vā tṛṣṇāṃ kāsaṃ prajāgaram // (31.2) Par.?
labhate dantacālaṃ ca tāṃstāṃścānyānupadravān / (32.1) Par.?
yānayānena labhate chardimūrcchābhramaklamān // (32.2) Par.?
tathaivāṅgagrahaṃ ghoram indriyāṇāṃ ca vibhramam / (33.1) Par.?
cirāsanāttathā sthānācchroṇyāṃ bhavati vedanā // (33.2) Par.?
aticaṅkramaṇādvāyurjaṅghayoḥ kurute rujaḥ / (34.1) Par.?
sakthipraśoṣaṃ śophaṃ vā pādaharṣamathāpi vā // (34.2) Par.?
śītasaṃbhogatoyānāṃ sevā mārutavṛddhaye / (35.1) Par.?
tato 'ṅgamardaviṣṭambhaśūlādhmānapravepakāḥ // (35.2) Par.?
vātātapābhyāṃ vaivarṇyaṃ jvaraṃ cāpi samāpnuyāt / (36.1) Par.?
viruddhādhyaśanānmṛtyuṃ vyādhiṃ vā ghoramṛcchati // (36.2) Par.?
asātmyabhojanaṃ hanyādbalavarṇamasaṃśayam / (37.1) Par.?
anātmavantaḥ paśuvadbhuñjate ye 'pramāṇataḥ / (37.2) Par.?
rogānīkasya te mūlamajīrṇaṃ prāpnuvanti hi // (37.3) Par.?
vyāpadāṃ kāraṇaṃ vīkṣya vyāpatsvetāsu buddhimān / (38.1) Par.?
prayatetāturārogye pratyanīkena hetunā // (38.2) Par.?
viriktavāntair hariṇaiṇalāvakāḥ śaśaśca sevyaḥ samayūratittiriḥ / (39.1) Par.?
saṣaṣṭikāścaiva purāṇaśālayastathaiva mudgā laghu yacca kīrtitam // (39.2) Par.?
Duration=0.11979007720947 secs.