Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 1206
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
sa rāmapreṣitaḥ kṣipraṃ saṃtāpakaluṣendriyaḥ / (1.1) Par.?
praviśya nṛpatiṃ sūto niḥśvasantaṃ dadarśa ha // (1.2) Par.?
ālokya tu mahāprājñaḥ paramākulacetasaṃ / (2.1) Par.?
rāmam evānuśocantaṃ sūtaḥ prāñjalir āsadat // (2.2) Par.?
ayaṃ sa puruṣavyāghra dvāri tiṣṭhati te sutaḥ / (3.1) Par.?
brāhmaṇebhyo dhanaṃ dattvā sarvaṃ caivopajīvinām // (3.2) Par.?
sa tvā paśyatu bhadraṃ te rāmaḥ satyaparākramaḥ / (4.1) Par.?
sarvān suhṛda āpṛcchya tvām idānīṃ didṛkṣate // (4.2) Par.?
gamiṣyati mahāraṇyaṃ taṃ paśya jagatīpate / (5.1) Par.?
vṛtaṃ rājaguṇaiḥ sarvair ādityam iva raśmibhiḥ // (5.2) Par.?
sa satyavādī dharmātmā gāmbhīryāt sāgaropamaḥ / (6.1) Par.?
ākāśa iva niṣpaṅko narendraḥ pratyuvāca tam // (6.2) Par.?
sumantrānaya me dārān ye kecid iha māmakāḥ / (7.1) Par.?
dāraiḥ parivṛtaḥ sarvair draṣṭum icchāmi rāghavam // (7.2) Par.?
so 'ntaḥpuram atītyaiva striyas tā vākyam abravīt / (8.1) Par.?
āryo hvayati vo rājā gamyatāṃ tatra māciram // (8.2) Par.?
evam uktāḥ striyaḥ sarvāḥ sumantreṇa nṛpājñayā / (9.1) Par.?
pracakramus tad bhavanaṃ bhartur ājñāya śāsanam // (9.2) Par.?
ardhasaptaśatās tās tu pramadās tāmralocanāḥ / (10.1) Par.?
kausalyāṃ parivāryātha śanair jagmur dhṛtavratāḥ // (10.2) Par.?
āgateṣu ca dāreṣu samavekṣya mahīpatiḥ / (11.1) Par.?
uvāca rājā taṃ sūtaṃ sumantrānaya me sutam // (11.2) Par.?
sa sūto rāmam ādāya lakṣmaṇaṃ maithilīṃ tadā / (12.1) Par.?
jagāmābhimukhas tūrṇaṃ sakāśaṃ jagatīpateḥ // (12.2) Par.?
sa rājā putram āyāntaṃ dṛṣṭvā dūrāt kṛtāñjalim / (13.1) Par.?
utpapātāsanāt tūrṇam ārtaḥ strījanasaṃvṛtaḥ // (13.2) Par.?
so 'bhidudrāva vegena rāmaṃ dṛṣṭvā viśāṃpatiḥ / (14.1) Par.?
tam asamprāpya duḥkhārtaḥ papāta bhuvi mūrchitaḥ // (14.2) Par.?
taṃ rāmo 'bhyapatat kṣipraṃ lakṣmaṇaś ca mahārathaḥ / (15.1) Par.?
visaṃjñam iva duḥkhena saśokaṃ nṛpatiṃ tadā // (15.2) Par.?
strīsahasraninādaś ca saṃjajñe rājaveśmani / (16.1) Par.?
hā hā rāmeti sahasā bhūṣaṇadhvanimūrchitaḥ // (16.2) Par.?
taṃ pariṣvajya bāhubhyāṃ tāv ubhau rāmalakṣmaṇau / (17.1) Par.?
paryaṅke sītayā sārdhaṃ rudantaḥ samaveśayan // (17.2) Par.?
atha rāmo muhūrtena labdhasaṃjñaṃ mahīpatim / (18.1) Par.?
uvāca prāñjalir bhūtvā śokārṇavapariplutam // (18.2) Par.?
āpṛcche tvāṃ mahārāja sarveṣām īśvaro 'si naḥ / (19.1) Par.?
prasthitaṃ daṇḍakāraṇyaṃ paśya tvaṃ kuśalena mām // (19.2) Par.?
lakṣmaṇaṃ cānujānīhi sītā cānveti māṃ vanam / (20.1) Par.?
kāraṇair bahubhis tathyair vāryamāṇau na cecchataḥ // (20.2) Par.?
anujānīhi sarvān naḥ śokam utsṛjya mānada / (21.1) Par.?
lakṣmaṇaṃ māṃ ca sītāṃ ca prajāpatir iva prajāḥ // (21.2) Par.?
pratīkṣamāṇam avyagram anujñāṃ jagatīpateḥ / (22.1) Par.?
uvāca rājā samprekṣya vanavāsāya rāghavam // (22.2) Par.?
ahaṃ rāghava kaikeyyā varadānena mohitaḥ / (23.1) Par.?
ayodhyāyās tvam evādya bhava rājā nigṛhya mām // (23.2) Par.?
evam ukto nṛpatinā rāmo dharmabhṛtāṃ varaḥ / (24.1) Par.?
pratyuvācāñjaliṃ kṛtvā pitaraṃ vākyakovidaḥ // (24.2) Par.?
bhavān varṣasahasrāya pṛthivyā nṛpate patiḥ / (25.1) Par.?
ahaṃ tv araṇye vatsyāmi na me kāryaṃ tvayānṛtam // (25.2) Par.?
śreyase vṛddhaye tāta punarāgamanāya ca / (26.1) Par.?
gacchasvāriṣṭam avyagraḥ panthānam akutobhayam // (26.2) Par.?
adya tv idānīṃ rajanīṃ putra mā gaccha sarvathā / (27.1) Par.?
mātaraṃ māṃ ca saṃpaśyan vasemām adya śarvarīm / (27.2) Par.?
tarpitaḥ sarvakāmais tvaṃ śvaḥkāle sādhayiṣyasi // (27.3) Par.?
atha rāmas tathā śrutvā pitur ārtasya bhāṣitam / (28.1) Par.?
lakṣmaṇena saha bhrātrā dīno vacanam abravīt // (28.2) Par.?
prāpsyāmi yān adya guṇān ko me śvastān pradāsyati / (29.1) Par.?
apakramaṇam evātaḥ sarvakāmair ahaṃ vṛṇe // (29.2) Par.?
iyaṃ sarāṣṭrā sajanā dhanadhānyasamākulā / (30.1) Par.?
mayā visṛṣṭā vasudhā bharatāya pradīyatām // (30.2) Par.?
apagacchatu te duḥkhaṃ mā bhūr bāṣpapariplutaḥ / (31.1) Par.?
na hi kṣubhyati durdharṣaḥ samudraḥ saritāṃ patiḥ // (31.2) Par.?
naivāhaṃ rājyam icchāmi na sukhaṃ na ca maithilīm / (32.1) Par.?
tvām ahaṃ satyam icchāmi nānṛtaṃ puruṣarṣabha // (32.2) Par.?
puraṃ ca rāṣṭraṃ ca mahī ca kevalā mayā nisṛṣṭā bharatāya dīyatām / (33.1) Par.?
ahaṃ nideśaṃ bhavato 'nupālayan vanaṃ gamiṣyāmi cirāya sevitum // (33.2) Par.?
mayā nisṛṣṭāṃ bharato mahīm imāṃ saśailakhaṇḍāṃ sapurāṃ sakānanām / (34.1) Par.?
śivāṃ susīmām anuśāstu kevalaṃ tvayā yad uktaṃ nṛpate yathāstu tat // (34.2) Par.?
na me tathā pārthiva dhīyate mano mahatsu kāmeṣu na cātmanaḥ priye / (35.1) Par.?
yathā nideśe tava śiṣṭasaṃmate vyapaitu duḥkhaṃ tava matkṛte 'nagha // (35.2) Par.?
tad adya naivānagha rājyam avyayaṃ na sarvakāmān na sukhaṃ na maithilīm / (36.1) Par.?
na jīvitaṃ tvām anṛtena yojayan vṛṇīya satyaṃ vratam astu te tathā // (36.2) Par.?
phalāni mūlāni ca bhakṣayan vane girīṃś ca paśyan saritaḥ sarāṃsi ca / (37.1) Par.?
vanaṃ praviśyaiva vicitrapādapaṃ sukhī bhaviṣyāmi tavāstu nirvṛtiḥ // (37.2) Par.?
Duration=0.20027589797974 secs.