UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 2924
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
tasya kaṇṭham anuprāpto brāhmaṇaḥ saha bhāryayā / (1.2)
Par.?
dahan dīpta ivāṅgārastam uvācāntarikṣagaḥ // (1.3)
Par.?
dvijottama vinirgaccha tūrṇam āsyād apāvṛtāt / (2.1)
Par.?
na hi me brāhmaṇo vadhyaḥ pāpeṣvapi rataḥ sadā / (2.2)
Par.?
*
kathaṃ ca tvam ihāyāto niṣādānāṃ mahālayam / (2.3)
Par.?
*
aspṛśyā yājināṃ nityaṃ satyaṃ ca vada me dvija // (2.4)
Par.?
bruvāṇam evaṃ garuḍaṃ brāhmaṇaḥ samabhāṣata / (3.1)
Par.?
*
brāhmaṇa uvāca / (3.2)
Par.?
*
madhyadeśāt samāyāto dhanārthī medinīṃ bhraman / (3.3)
Par.?
*
tato niṣādān samprāpto ratiṃ cāpyatra labdhavān / (3.4)
Par.?
*
gāṃ hiraṇyaṃ dhanaṃ dhānyaṃ ghaṭāṃśca kaṭakāṃstathā / (3.5)
Par.?
*
niṣādā me prayacchanti satataṃ priyakāriṇaḥ / (3.6)
Par.?
*
niṣādī śobhanā cātra bhāryā jātā khagottama / (3.7)
Par.?
*
tayā saha vasan nityaṃ ratim agryām avāptavān / (3.8)
Par.?
niṣādī mama bhāryeyaṃ nirgacchatu mayā saha / (3.9)
Par.?
*
tato 'haṃ nirgamiṣyāmi na nirgaccheyam anyathā // (3.10)
Par.?
garuḍa uvāca / (4.1)
Par.?
etām api niṣādīṃ tvaṃ parigṛhyāśu niṣpata / (4.2)
Par.?
tūrṇaṃ saṃbhāvayātmānam ajīrṇaṃ mama tejasā // (4.3)
Par.?
tataḥ sa vipro niṣkrānto niṣādīsahitastadā / (5.2)
Par.?
vardhayitvā ca garuḍam iṣṭaṃ deśaṃ jagāma ha // (5.3)
Par.?
sahabhārye viniṣkrānte tasmin vipre sa pakṣirāṭ / (6.1)
Par.?
vitatya pakṣāvākāśam utpapāta manojavaḥ // (6.2)
Par.?
tato 'paśyat sa pitaraṃ pṛṣṭaścākhyātavān pituḥ / (7.1)
Par.?
*
yathānyāyam ameyātmā taṃ covāca mahān ṛṣiḥ / (7.2)
Par.?
*
kaccid vaḥ kuśalaṃ nityaṃ bhojane bahulaṃ suta / (7.3)
Par.?
*
kaccicca mānuṣe loke tavānnaṃ vidyate bahu / (7.4)
Par.?
*
samutpatyābhiviśrāntaḥ pitaraṃ ca sametya saḥ / (7.5)
Par.?
*
vavande patatāṃ śreṣṭho brahma brahmavidāṃ prabhum / (7.6)
Par.?
*
pṛṣṭaśca pitrā balavān vainateyaḥ pratāpavān / (7.7)
Par.?
*
kva gantāsīti vegena mama tvaṃ vaktum arhasi / (7.8)
Par.?
*
garuḍa uvāca / (7.9)
Par.?
*
mātā me kuśalā śaśvat tathā bhrātā tathā hyaham / (7.10)
Par.?
*
na hi me kuśalaṃ tāta bhojane bahule sadā / (7.11)
Par.?
ahaṃ hi sarpaiḥ prahitaḥ somam āhartum udyataḥ / (7.12)
Par.?
mātur dāsyavimokṣārtham āhariṣye tam adya vai // (7.13)
Par.?
mātrā cāsmi samādiṣṭo niṣādān bhakṣayeti vai / (8.1)
Par.?
na ca me tṛptir abhavad bhakṣayitvā sahasraśaḥ // (8.2)
Par.?
tasmād bhoktavyam aparaṃ bhagavan pradiśasva me / (9.1)
Par.?
yad bhuktvāmṛtam āhartuṃ samarthaḥ syām ahaṃ prabho / (9.2)
Par.?
*
kṣutpipāsāvighātārthaṃ bhakṣyam ākhyātu me bhavān // (9.3)
Par.?
kaśyapa uvāca / (10.1)
Par.?
*
idaṃ saro mahāpuṇyaṃ devaloke 'pi viśrutam / (10.2)
Par.?
*
yatra kūrmāgrajaṃ hastī sadā karṣatyavāṅmukhaḥ / (10.3)
Par.?
*
tayor janma tu te kṛtsnaṃ pravakṣyāmyanupūrvaśaḥ / (10.4)
Par.?
*
tan me tattvaṃ nibodhasva yatpramāṇau ca tau matau / (10.5)
Par.?
*
śṛṇu tvaṃ vatsa bhadraṃ te kathāṃ vairāgyavardhinīm / (10.6)
Par.?
*
pitror arthavibhāge vai samutpannāṃ purāṇḍaja / (10.7)
Par.?
āsīd vibhāvasur nāma maharṣiḥ kopano bhṛśam / (10.8)
Par.?
bhrātā tasyānujaścāsīt supratīko mahātapāḥ // (10.9)
Par.?
sa necchati dhanaṃ bhrātrā sahaikasthaṃ mahāmuniḥ / (11.1)
Par.?
vibhāgaṃ kīrtayatyeva supratīko 'tha nityaśaḥ // (11.2)
Par.?
athābravīcca taṃ bhrātā supratīkaṃ vibhāvasuḥ / (12.1)
Par.?
*
vibhāge bahavo doṣā bhaviṣyanti mahātapāḥ / (12.2)
Par.?
vibhāgaṃ bahavo mohāt kartum icchanti nityadā / (12.3)
Par.?
tato vibhaktā anyonyaṃ nādriyante 'rthamohitāḥ // (12.4)
Par.?
tataḥ svārthaparān mūḍhān pṛthag bhūtān svakair dhanaiḥ / (13.1)
Par.?
viditvā bhedayantyetān amitrā mitrarūpiṇaḥ // (13.2) Par.?
viditvā cāpare bhinnān antareṣu patantyatha / (14.1)
Par.?
bhinnānām atulo nāśaḥ kṣipram eva pravartate // (14.2)
Par.?
tasmāccaiva vibhāgārthaṃ na praśaṃsanti paṇḍitāḥ / (15.1)
Par.?
*
evam uktaḥ supratīko bhāgaṃ kīrtayate 'niśam / (15.2)
Par.?
*
evaṃ nirbadhyamānastu śaśāpainaṃ vibhāvasuḥ / (15.3)
Par.?
guruśāstre nibaddhānām anyonyam abhiśaṅkinām / (15.4)
Par.?
*
teṣāṃ madhye tvam apyekaśchadmakṛcca mahātmabhiḥ // (15.5)
Par.?
niyantuṃ na hi śakyastvaṃ bhedato dhanam icchasi / (16.1)
Par.?
yasmāt tasmāt supratīka hastitvaṃ samavāpsyasi // (16.2)
Par.?
śaptastvevaṃ supratīko vibhāvasum athābravīt / (17.1)
Par.?
tvam apyantarjalacaraḥ kacchapaḥ sambhaviṣyasi // (17.2)
Par.?
evam anyonyaśāpāt tau supratīkavibhāvasū / (18.1)
Par.?
gajakacchapatāṃ prāptāvarthārthaṃ mūḍhacetasau // (18.2)
Par.?
roṣadoṣānuṣaṅgeṇa tiryagyonigatāvapi / (19.1)
Par.?
parasparadveṣaratau pramāṇabaladarpitau // (19.2)
Par.?
sarasyasmin mahākāyau pūrvavairānusāriṇau / (20.1)
Par.?
tayor ekataraḥ śrīmān samupaiti mahāgajaḥ // (20.2)
Par.?
tasya bṛṃhitaśabdena kūrmo 'pyantarjaleśayaḥ / (21.1)
Par.?
utthito 'sau mahākāyaḥ kṛtsnaṃ saṃkṣobhayan saraḥ // (21.2)
Par.?
taṃ dṛṣṭvāveṣṭitakaraḥ patatyeṣa gajo jalam / (22.1)
Par.?
dantahastāgralāṅgūlapādavegena vīryavān // (22.2)
Par.?
taṃ vikṣobhayamāṇaṃ tu saro bahujhaṣākulam / (23.1)
Par.?
kūrmo 'pyabhyudyataśirā yuddhāyābhyeti vīryavān // (23.2)
Par.?
ṣaḍ ucchrito yojanāni gajastad dviguṇāyataḥ / (24.1)
Par.?
kūrmastriyojanotsedho daśayojanamaṇḍalaḥ // (24.2)
Par.?
tāvetau yuddhasaṃmattau parasparajayaiṣiṇau / (25.1)
Par.?
upayujyāśu karmedaṃ sādhayepsitam ātmanaḥ / (25.2)
Par.?
*
mahābhraghanasaṃkāśaṃ taṃ bhuktvāmṛtam ānaya / (25.3)
Par.?
*
mahāgirisamaprakhyaṃ ghorarūpaṃ ca hastinam // (25.4)
Par.?
sūta uvāca / (26.1)
Par.?
*
ityuktvā garuḍaṃ sarṣiḥ māṅgalyam akarot tadā / (26.2)
Par.?
*
yudhyataḥ saha devaiste yuddhe bhavatu maṅgalam / (26.3)
Par.?
*
pūrṇakumbho dvijā gāvo yaccānyat kiṃcid uttamam / (26.4)
Par.?
*
śubhaṃ svastyayanaṃ cāpi bhaviṣyati tavāṇḍaja / (26.5)
Par.?
*
yudhyamānasya saṃgrāme devaiḥ sārdhaṃ mahābala / (26.6)
Par.?
*
ṛco yajūṃṣi sāmāni pavitrāṇi havīṃṣi ca / (26.7)
Par.?
*
rahasyāni ca sarvāṇi sarve vedāśca te balam / (26.8)
Par.?
*
ityukto garuḍaḥ pitrā gatastaṃ hradam antikāt / (26.9)
Par.?
*
apaśyan nirmalajalaṃ nānāpakṣisamākulam / (26.10)
Par.?
*
etasminn eva kāle tu tāvṛṣī vittalolupau / (26.11)
Par.?
*
gajakacchapatāṃ prāpya yuyudhāte parasparam / (26.12)
Par.?
sa tacchrutvā pitur vākyaṃ bhīmavego 'ntarikṣagaḥ / (26.13)
Par.?
nakhena gajam ekena kūrmam ekena cākṣipat // (26.14)
Par.?
samutpapāta cākāśaṃ tata uccair vihaṃgamaḥ / (27.1)
Par.?
so 'lambatīrtham āsādya devavṛkṣān upāgamat // (27.2)
Par.?
te bhītāḥ samakampanta tasya pakṣānilāhatāḥ / (28.1)
Par.?
na no bhañjyād iti tadā divyāḥ kanakaśākhinaḥ // (28.2)
Par.?
pracalāṅgān sa tān dṛṣṭvā manorathaphalāṅkurān / (29.1)
Par.?
anyān atularūpāṅgān upacakrāma khecaraḥ // (29.2)
Par.?
kāñcanai rājataiścaiva phalair vaiḍūryaśākhinaḥ / (30.1)
Par.?
sāgarāmbuparikṣiptān bhrājamānān mahādrumān / (30.2)
Par.?
*
teṣāṃ madhye mahān āsīt pādapaḥ sumanoharaḥ / (30.3)
Par.?
*
sahasrayojanotsedho bahuśākhāsamanvitaḥ / (30.4)
Par.?
*
khagānām ālayo divyo nāmnā rohiṇapādapaḥ / (30.5)
Par.?
*
yasya chāyāṃ samāśritya sadyo bhavati nirvṛtaḥ // (30.6)
Par.?
tam uvāca khagaśreṣṭhaṃ tatra rohiṇapādapaḥ / (31.1)
Par.?
atipravṛddhaḥ sumahān āpatantaṃ manojavam // (31.2)
Par.?
yaiṣā mama mahāśākhā śatayojanam āyatā / (32.1)
Par.?
etām āsthāya śākhāṃ tvaṃ khādemau gajakacchapau // (32.2)
Par.?
tato drumaṃ patagasahasrasevitaṃ mahīdharapratimavapuḥ prakampayan / (33.1)
Par.?
khagottamo drutam abhipatya vegavān babhañja tām aviralapatrasaṃvṛtām // (33.2)
Par.?
Duration=0.23301792144775 secs.