UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 3006
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vaiśaṃpāyana uvāca / (1.1)
Par.?
sa evaṃ śaṃtanur dhīmān devarājarṣisatkṛtaḥ / (1.2)
Par.?
dharmātmā sarvalokeṣu satyavāg iti viśrutaḥ / (1.3)
Par.?
*
śaṃtanoḥ kīrtayiṣyāmi sarvān eva guṇān aham // (1.4)
Par.?
damo dānaṃ kṣamā buddhir hrīr dhṛtisteja uttamam / (2.1)
Par.?
nityānyāsan mahāsattve śaṃtanau puruṣarṣabhe // (2.2)
Par.?
evaṃ sa guṇasampanno dharmārthakuśalo nṛpaḥ / (3.1)
Par.?
āsīd bharatavaṃśasya goptā sādhujanasya ca // (3.2)
Par.?
kambugrīvaḥ pṛthuvyaṃso mattavāraṇavikramaḥ / (4.1)
Par.?
*
anvitaḥ paripūrṇārthaiḥ sarvair nṛpatilakṣaṇaiḥ / (4.2)
Par.?
*
tasya kīrtimato vṛttam avekṣya satataṃ narāḥ / (4.3)
Par.?
dharma eva paraḥ kāmād arthācceti vyavasthitaḥ // (4.4)
Par.?
etānyāsan mahāsattve śaṃtanau bharatarṣabha / (5.1)
Par.?
na cāsya sadṛśaḥ kaścit kṣatriyo dharmato 'bhavat // (5.2)
Par.?
vartamānaṃ hi dharme sve sarvadharmavidāṃ varam / (6.1)
Par.?
taṃ mahīpā mahīpālaṃ rājarājye 'bhyaṣecayan // (6.2)
Par.?
vītaśokabhayābādhāḥ sukhasvapnavibodhanāḥ / (7.1)
Par.?
prati bhāratagoptāraṃ samapadyanta bhūmipāḥ / (7.2)
Par.?
*
tena kīrtimatā śiṣṭāḥ śakrapratimatejasā / (7.3)
Par.?
*
yajñadānatapaḥśīlāḥ samapadyanta pārthivāḥ // (7.4)
Par.?
śaṃtanupramukhair gupte loke nṛpatibhistadā / (8.1)
Par.?
niyamāt sarvavarṇānāṃ brahmottaram avartata // (8.2)
Par.?
brahma paryacarat kṣatraṃ viśaḥ kṣatram anuvratāḥ / (9.1)
Par.?
brahmakṣatrānuraktāśca śūdrāḥ paryacaran viśaḥ // (9.2)
Par.?
sa hāstinapure ramye kurūṇāṃ puṭabhedane / (10.1)
Par.?
vasan sāgaraparyantām anvaśād vai vasuṃdharām // (10.2)
Par.?
sa devarājasadṛśo dharmajñaḥ satyavāg ṛjuḥ / (11.1)
Par.?
dānadharmatapoyogācchriyā paramayā yutaḥ // (11.2)
Par.?
arāgadveṣasaṃyuktaḥ somavat priyadarśanaḥ / (12.1)
Par.?
tejasā sūryasaṃkāśo vāyuvegasamo jave / (12.2)
Par.?
antakapratimaḥ kope kṣamayā pṛthivīsamaḥ // (12.3)
Par.?
vadhaḥ paśuvarāhāṇāṃ tathaiva mṛgapakṣiṇām / (13.1)
Par.?
śaṃtanau pṛthivīpāle nāvartata vṛthā nṛpa // (13.2)
Par.?
dharmabrahmottare rājye śaṃtanur vinayātmavān / (14.1)
Par.?
samaṃ śaśāsa bhūtāni kāmarāgavivarjitaḥ / (14.2)
Par.?
*
cakoranetrastāmrāsyaḥ siṃharṣabhagatir yuvā / (14.3)
Par.?
*
guṇair anupamair yuktaḥ samastair abhikāmikaiḥ / (14.4)
Par.?
*
gambhīraḥ sattvasampannaḥ pūrṇacandranibhānanaḥ // (14.5)
Par.?
devarṣipitṛyajñārtham ārabhyanta tadā kriyāḥ / (15.1)
Par.?
na cādharmeṇa keṣāṃcit prāṇinām abhavad vadhaḥ // (15.2)
Par.?
asukhānām anāthānāṃ tiryagyoniṣu vartatām / (16.1)
Par.?
sa eva rājā bhūtānāṃ sarveṣām abhavat pitā // (16.2)
Par.?
tasmin kurupatiśreṣṭhe rājarājeśvare sati / (17.1)
Par.?
śritā vāg abhavat satyaṃ dānadharmāśritaṃ manaḥ / (17.2)
Par.?
*
yajñārthaṃ paśavaḥ sṛṣṭāḥ saṃtānārthaṃ ca maithunam // (17.3)
Par.?
sa samāḥ ṣoḍaśāṣṭau ca catasro 'ṣṭau tathāparāḥ / (18.1)
Par.?
ratim aprāpnuvan strīṣu babhūva vanagocaraḥ / (18.2)
Par.?
*
tapasā karṣitogreṇa japadhyānarataḥ sadā // (18.3)
Par.?
tathārūpastathācārastathāvṛttastathāśrutaḥ / (19.1)
Par.?
gāṅgeyastasya putro 'bhūn nāmnā devavrato vasuḥ // (19.2)
Par.?
sarvāstreṣu sa niṣṇātaḥ pārthiveṣvitareṣu ca / (20.1)
Par.?
mahābalo mahāsattvo mahāvīryo mahārathaḥ // (20.2)
Par.?
sa kadācin mṛgaṃ viddhvā gaṅgām anusaran nadīm / (21.1)
Par.?
bhāgīrathīm alpajalāṃ śaṃtanur dṛṣṭavān nṛpaḥ // (21.2)
Par.?
tāṃ dṛṣṭvā cintayāmāsa śaṃtanuḥ puruṣarṣabhaḥ / (22.1)
Par.?
syandate kiṃ nviyaṃ nādya saricchreṣṭhā yathā purā // (22.2)
Par.?
tato nimittam anvicchan dadarśa sa mahāmanāḥ / (23.1)
Par.?
kumāraṃ rūpasampannaṃ bṛhantaṃ cārudarśanam // (23.2)
Par.?
divyam astraṃ vikurvāṇaṃ yathā devaṃ puraṃdaram / (24.1)
Par.?
kṛtsnāṃ gaṅgāṃ samāvṛtya śaraistīkṣṇair avasthitam // (24.2)
Par.?
tāṃ śarair āvṛtāṃ dṛṣṭvā nadīṃ gaṅgāṃ tadantike / (25.1)
Par.?
abhavad vismito rājā karma dṛṣṭvātimānuṣam // (25.2)
Par.?
jātamātraṃ purā dṛṣṭaṃ taṃ putraṃ śaṃtanustadā / (26.1)
Par.?
nopalebhe smṛtiṃ dhīmān abhijñātuṃ tam ātmajam / (26.2)
Par.?
*
na smṛtiḥ śaṃtanor āsīd abhijñātuṃ svam ātmajam // (26.3)
Par.?
sa tu taṃ pitaraṃ dṛṣṭvā mohayāmāsa māyayā / (27.1)
Par.?
saṃmohya tu tataḥ kṣipraṃ tatraivāntaradhīyata // (27.2)
Par.?
tad adbhutaṃ tadā dṛṣṭvā tatra rājā sa śaṃtanuḥ / (28.1)
Par.?
śaṅkamānaḥ sutaṃ gaṅgām abravīd darśayeti ha / (28.2)
Par.?
*
śaṅkamānaḥ sutaṃ prāpya gaṅgā vacanam abravīt // (28.3)
Par.?
darśayāmāsa taṃ gaṅgā bibhratī rūpam uttamam / (29.1)
Par.?
gṛhītvā dakṣiṇe pāṇau taṃ kumāram alaṃkṛtam // (29.2)
Par.?
alaṃkṛtām ābharaṇair arajo'mbaradhāriṇīm / (30.1)
Par.?
dṛṣṭapūrvām api satīṃ nābhyajānāt sa śaṃtanuḥ // (30.2)
Par.?
yaṃ putram aṣṭamaṃ rājaṃstvaṃ purā mayyajāyithāḥ / (31.2)
Par.?
sa te 'yaṃ puruṣavyāghra nayasvainaṃ gṛhāntikam / (31.3)
Par.?
*
sarvāstravid anuttamaḥ / (31.4)
Par.?
*
gṛhāṇemaṃ mahārāja mayā saṃvardhitaṃ sutam / (31.5)
Par.?
*
ādāya puruṣavyāghra // (31.6)
Par.?
vedān adhijage sāṅgān vasiṣṭhād eva vīryavān / (32.1)
Par.?
*
sa khilān sopaniṣadān sāṅgopāṅgān yathāvidhi / (32.2)
Par.?
kṛtāstraḥ parameṣvāso devarājasamo yudhi // (32.3)
Par.?
surāṇāṃ saṃmato nityam asurāṇāṃ ca bhārata / (33.1)
Par.?
uśanā veda yacchāstram ayaṃ tad veda sarvaśaḥ // (33.2)
Par.?
tathaivāṅgirasaḥ putraḥ surāsuranamaskṛtaḥ / (34.1)
Par.?
yad veda śāstraṃ taccāpi kṛtsnam asmin pratiṣṭhitam / (34.2)
Par.?
tava putre mahābāhau sāṅgopāṅgaṃ mahātmani // (34.3)
Par.?
ṛṣiḥ parair anādhṛṣyo jāmadagnyaḥ pratāpavān / (35.1)
Par.?
*
sarvaśāstrārthatattvajñaḥ smṛtimān pratibhānavān / (35.2)
Par.?
yad astraṃ veda rāmaśca tad apyasmin pratiṣṭhitam // (35.3)
Par.?
maheṣvāsam imaṃ rājan rājadharmārthakovidam / (36.1)
Par.?
mayā dattaṃ nijaṃ putraṃ vīraṃ vīra gṛhān naya // (36.2)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (37.1)
Par.?
tayaivaṃ samanujñātaḥ putram ādāya śaṃtanuḥ / (37.2)
Par.?
bhrājamānaṃ yathādityam āyayau svapuraṃ prati / (37.3)
Par.?
*
ityuktvā sā mahābhāgā tatraivāntaradhīyata // (37.4)
Par.?
pauravaḥ svapuraṃ gatvā puraṃdarapuropamam / (38.1)
Par.?
sarvakāmasamṛddhārthaṃ mene ātmānam ātmanā / (38.2)
Par.?
pauraveṣu tataḥ putraṃ yauvarājye 'bhyaṣecayat / (38.3)
Par.?
*
rājyārtham abhayapradam / (38.4)
Par.?
*
guṇavantaṃ mahātmānam // (38.5)
Par.?
pauravāñ śaṃtanoḥ putraḥ pitaraṃ ca mahāyaśāḥ / (39.1)
Par.?
rāṣṭraṃ ca rañjayāmāsa vṛttena bharatarṣabha / (39.2) Par.?
*
tathāvṛttasamācārastathādharmastathāśrutaḥ / (39.3)
Par.?
*
putro devavrato nāma śaṃtanor adhiko guṇaiḥ / (39.4)
Par.?
*
sarvāstreṣvabhyanujñātaḥ pārthiveṣvitareṣu ca / (39.5)
Par.?
*
guṇair viśiṣṭo bahubhiḥ putro devavrato 'bhavat // (39.6)
Par.?
sa tathā saha putreṇa ramamāṇo mahīpatiḥ / (40.1)
Par.?
vartayāmāsa varṣāṇi catvāryamitavikramaḥ // (40.2)
Par.?
sa kadācid vanaṃ yāto yamunām abhito nadīm / (41.1)
Par.?
mahīpatir anirdeśyam ājighrad gandham uttamam // (41.2)
Par.?
tasya prabhavam anvicchan vicacāra samantataḥ / (42.1)
Par.?
sa dadarśa tadā kanyāṃ dāśānāṃ devarūpiṇīm // (42.2)
Par.?
tām apṛcchat sa dṛṣṭvaiva kanyām asitalocanām / (43.1)
Par.?
kasya tvam asi kā cāsi kiṃ ca bhīru cikīrṣasi // (43.2)
Par.?
sābravīd dāśakanyāsmi dharmārthaṃ vāhaye tarīm / (44.1)
Par.?
pitur niyogād bhadraṃ te dāśarājño mahātmanaḥ // (44.2)
Par.?
rūpamādhuryagandhaistāṃ saṃyuktāṃ devarūpiṇīm / (45.1)
Par.?
samīkṣya rājā dāśeyīṃ kāmayāmāsa śaṃtanuḥ // (45.2)
Par.?
sa gatvā pitaraṃ tasyā varayāmāsa tāṃ tadā / (46.1)
Par.?
paryapṛcchat tatastasyāḥ pitaraṃ cātmakāraṇāt / (46.2)
Par.?
*
icchāmi dāśadattāṃ me sutāṃ bhāryām aninditām // (46.3)
Par.?
sa ca taṃ pratyuvācedaṃ dāśarājo mahīpatim / (47.1)
Par.?
jātamātraiva me deyā varāya varavarṇinī / (47.2)
Par.?
hṛdi kāmastu me kaścit taṃ nibodha janeśvara // (47.3)
Par.?
yadīmāṃ dharmapatnīṃ tvaṃ mattaḥ prārthayase 'nagha / (48.1)
Par.?
satyavāg asi satyena samayaṃ kuru me tataḥ // (48.2)
Par.?
samayena pradadyāṃ te kanyām aham imāṃ nṛpa / (49.1)
Par.?
na hi me tvatsamaḥ kaścid varo jātu bhaviṣyati // (49.2)
Par.?
śaṃtanur uvāca / (50.1)
Par.?
śrutvā tava varaṃ dāśa vyavasyeyam ahaṃ na vā / (50.2)
Par.?
dātavyaṃ cet pradāsyāmi na tvadeyaṃ kathaṃcana // (50.3)
Par.?
dāśa uvāca / (51.1)
Par.?
asyāṃ jāyeta yaḥ putraḥ sa rājā pṛthivīpatiḥ / (51.2)
Par.?
tvad ūrdhvam abhiṣektavyo nānyaḥ kaścana pārthiva // (51.3)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (52.1)
Par.?
nākāmayata taṃ dātuṃ varaṃ dāśāya śaṃtanuḥ / (52.2)
Par.?
śarīrajena tīvreṇa dahyamāno 'pi bhārata // (52.3)
Par.?
sa cintayann eva tadā dāśakanyāṃ mahīpatiḥ / (53.1)
Par.?
pratyayāddhāstinapuraṃ śokopahatacetanaḥ // (53.2)
Par.?
tataḥ kadācic chocantaṃ śaṃtanuṃ dhyānam āsthitam / (54.1)
Par.?
putro devavrato 'bhyetya pitaraṃ vākyam abravīt // (54.2)
Par.?
sarvato bhavataḥ kṣemaṃ vidheyāḥ sarvapārthivāḥ / (55.1)
Par.?
*
sa kasmād rājaśārdūla śocaṃstu paridahyase / (55.2)
Par.?
tat kimartham ihābhīkṣṇaṃ pariśocasi duḥkhitaḥ / (55.3)
Par.?
dhyāyann iva ca kiṃ rājan nābhibhāṣasi kiṃcana / (55.4)
Par.?
*
na cāśvena viniryāsi vivarṇo hariṇaḥ kṛśaḥ / (55.5)
Par.?
*
vyādhim icchāmi te jñātuṃ pratikuryāṃ hi tatra vai / (55.6)
Par.?
*
vaiśaṃpāyanaḥ / (55.7)
Par.?
*
sa taṃ kāmam avācyaṃ vai dāśakanyāṃ pratīdṛśam / (55.8)
Par.?
*
vivṛtaṃ nāśakat tasmai pitā putrāya śaṃsitum // (55.9)
Par.?
evam uktaḥ sa putreṇa śaṃtanuḥ pratyabhāṣata / (56.1)
Par.?
asaṃśayaṃ dhyānaparaṃ yathā māttha tathāsmyuta // (56.2)
Par.?
apatyaṃ nastvam evaikaḥ kule mahati bhārata / (57.1)
Par.?
*
śastranityaśca satataṃ pauruṣe dhuryavasthitaḥ / (57.2)
Par.?
anityatā ca martyānām ataḥ śocāmi putraka // (57.3)
Par.?
kathaṃcit tava gāṅgeya vipattau nāsti naḥ kulam / (58.1)
Par.?
asaṃśayaṃ tvam evaikaḥ śatād api varaḥ sutaḥ // (58.2)
Par.?
na cāpyahaṃ vṛthā bhūyo dārān kartum ihotsahe / (59.1)
Par.?
saṃtānasyāvināśāya kāmaye bhadram astu te / (59.2)
Par.?
anapatyataikaputratvam ityāhur dharmavādinaḥ / (59.3)
Par.?
*
cakṣur ekaṃ ca putraṃ ca asti nāsti ca bhārata / (59.4)
Par.?
*
cakṣurnāśe tanor nāśaḥ putranāśe kulakṣayaḥ // (59.5)
Par.?
agnihotraṃ trayo vedā yajñāśca sahadakṣiṇāḥ / (60.1)
Par.?
sarvāṇyetānyapatyasya kalāṃ nārhanti ṣoḍaśīm // (60.2)
Par.?
evam eva manuṣyeṣu syācca sarvaprajāsvapi / (61.1)
Par.?
yad apatyaṃ mahāprājña tatra me nāsti saṃśayaḥ / (61.2)
Par.?
*
apatyenānṛṇo loke pitṝṇāṃ nāsti saṃśayaḥ / (61.3)
Par.?
eṣā trayī purāṇānām uttamānāṃ ca śāśvatī / (61.4)
Par.?
*
apatyaṃ karma vidyā ca trīṇi jyotīṃṣi bhārata / (61.5)
Par.?
*
yad idaṃ kāraṇaṃ tāta sarvam ākhyātam añjasā // (61.6)
Par.?
tvaṃ ca śūraḥ sadāmarṣī śastranityaśca bhārata / (62.1)
Par.?
nānyatra śastrāt tasmāt te nidhanaṃ vidyate 'nagha // (62.2)
Par.?
so 'smi saṃśayam āpannastvayi śānte kathaṃ bhavet / (63.1)
Par.?
iti te kāraṇaṃ tāta duḥkhasyoktam aśeṣataḥ // (63.2)
Par.?
tatastat kāraṇaṃ jñātvā kṛtsnaṃ caivam aśeṣataḥ / (64.1)
Par.?
devavrato mahābuddhiḥ prayayāvanucintayan / (64.2)
Par.?
*
vaiśaṃpāyanaḥ / (64.4)
Par.?
*
apatyaphalasaṃyuktam etacchrutvā pitur vacaḥ / (64.5)
Par.?
*
sūtaṃ bhūyo 'pi saṃtapta āhvayāmāsa vai pituḥ / (64.6)
Par.?
*
sūtastu kurumukhyasya upayātastadājñayā / (64.7)
Par.?
*
tam uvāca mahāprājño bhīṣmo vai sārathiṃ pituḥ / (64.8)
Par.?
*
tvaṃ sārathe pitur mahyaṃ sakhāsi rathadhūrgataḥ / (64.9)
Par.?
*
abhijānāsi yadi vai kasyāṃ bhāvo nṛpasya tu / (64.10)
Par.?
*
etad ācakṣva me pṛṣṭaḥ kariṣye na tadanyathā / (64.11)
Par.?
*
dāśakanyā naraśreṣṭha tatra bhāvaḥ pitur gataḥ / (64.12)
Par.?
*
vṛtaḥ sa naradevena tadā vacanam abravīt / (64.13)
Par.?
*
yo 'syāṃ pumān bhaved garbhaḥ sa rājā tvadanantaram / (64.14)
Par.?
*
nākāmayata taṃ dātuṃ pitā tava varaṃ tadā / (64.15)
Par.?
*
sa cāpi niścayastasya na ca dadyām ato 'nyathā / (64.16)
Par.?
*
evaṃ te kathitaṃ vīra kuruṣva yad anantaram / (64.17)
Par.?
*
tataḥ sa pitur ājñāya mataṃ samyag avekṣya ca / (64.18)
Par.?
*
jñātvā vimanasaṃ putraḥ prayayau yamunāṃ prati // (64.19)
Par.?
abhyagacchat tadaivāśu vṛddhāmātyaṃ pitur hitam / (65.1)
Par.?
tam apṛcchat tadābhyetya pitustacchokakāraṇam // (65.2)
Par.?
tasmai sa kurumukhyāya yathāvat paripṛcchate / (66.1)
Par.?
varaṃ śaśaṃsa kanyāṃ tām uddiśya bharatarṣabha // (66.2)
Par.?
tato devavrato vṛddhaiḥ kṣatriyaiḥ sahitastadā / (67.1)
Par.?
abhigamya dāśarājānaṃ kanyāṃ vavre pituḥ svayam // (67.2)
Par.?
taṃ dāśaḥ pratijagrāha vidhivat pratipūjya ca / (68.1)
Par.?
abravīccainam āsīnaṃ rājasaṃsadi bhārata / (68.2)
Par.?
*
uccaiḥśravāḥ / (68.3)
Par.?
*
rājyaśulkā pradātavyā kanyeyaṃ yācatāṃ vara / (68.4)
Par.?
*
apatyaṃ yad bhaved asyāḥ sa rājāstu pituḥ param // (68.5)
Par.?
tvam eva nāthaḥ paryāptaḥ śaṃtanoḥ puruṣarṣabha / (69.1)
Par.?
putraḥ putravatāṃ śreṣṭhaḥ kiṃ nu vakṣyāmi te vacaḥ / (69.2)
Par.?
*
kumārikāyāḥ śulkena kiṃcid vakṣyāmi bhārata // (69.3)
Par.?
ko hi saṃbandhakaṃ ślāghyam īpsitaṃ yaunam īdṛśam / (70.1)
Par.?
atikrāman na tapyeta sākṣād api śatakratuḥ // (70.2)
Par.?
apatyaṃ caitad āryasya yo yuṣmākaṃ samo guṇaiḥ / (71.1)
Par.?
yasya śukrāt satyavatī prādurbhūtā yaśasvinī // (71.2)
Par.?
tena me bahuśastāta pitā te parikīrtitaḥ / (72.1)
Par.?
arhaḥ satyavatīṃ voḍhuṃ sarvarājasu bhārata // (72.2)
Par.?
asito hyapi devarṣiḥ pratyākhyātaḥ purā mayā / (73.1)
Par.?
satyavatyā bhṛśaṃ hyarthī sa āsīd ṛṣisattamaḥ // (73.2)
Par.?
kanyāpitṛtvāt kiṃcit tu vakṣyāmi bharatarṣabha / (74.1)
Par.?
balavat sapatnatām atra doṣaṃ paśyāmi kevalam / (74.2)
Par.?
*
bhūyāṃsaṃ tvayi paśyāmi taṃ doṣam aparājita // (74.3)
Par.?
yasya hi tvaṃ sapatnaḥ syā gandharvasyāsurasya vā / (75.1)
Par.?
na sa jātu sukhaṃ jīvet tvayi kruddhe paraṃtapa // (75.2)
Par.?
etāvān atra doṣo hi nānyaḥ kaścana pārthiva / (76.1)
Par.?
etajjānīhi bhadraṃ te dānādāne paraṃtapa // (76.2)
Par.?
evam uktastu gāṅgeyastadyuktaṃ pratyabhāṣata / (77.1)
Par.?
śṛṇvatāṃ bhūmipālānāṃ pitur arthāya bhārata // (77.2)
Par.?
idaṃ me matam ādatsva satyaṃ satyavatāṃ vara / (78.1)
Par.?
naiva jāto na vājāta īdṛśaṃ vaktum utsahet // (78.2)
Par.?
evam etat kariṣyāmi yathā tvam anubhāṣase / (79.1)
Par.?
yo 'syāṃ janiṣyate putraḥ sa no rājā bhaviṣyati // (79.2)
Par.?
ityuktaḥ punar evātha taṃ dāśaḥ pratyabhāṣata / (80.1)
Par.?
cikīrṣur duṣkaraṃ karma rājyārthe bharatarṣabha // (80.2)
Par.?
tvam eva nāthaḥ paryāptaḥ śaṃtanor amitadyuteḥ / (81.1)
Par.?
kanyāyāścaiva dharmātman prabhur dānāya ceśvaraḥ // (81.2)
Par.?
idaṃ tu vacanaṃ saumya kāryaṃ caiva nibodha me / (82.1)
Par.?
kaumārikāṇāṃ śīlena vakṣyāmyaham ariṃdama // (82.2)
Par.?
yat tvayā satyavatyarthe satyadharmaparāyaṇa / (83.1)
Par.?
rājamadhye pratijñātam anurūpaṃ tavaiva tat // (83.2)
Par.?
nānyathā tan mahābāho saṃśayo 'tra na kaścana / (84.1)
Par.?
*
nāsti tasyānyathā bhāvastvatto ripunibarhaṇaḥ / (84.2)
Par.?
*
vidyate puruṣavyāghra tvayi satyaṃ mahāvrata / (84.3)
Par.?
tavāpatyaṃ bhaved yat tu tatra naḥ saṃśayo mahān // (84.4)
Par.?
tasya tan matam ājñāya satyadharmaparāyaṇaḥ / (85.1)
Par.?
pratyajānāt tadā rājan pituḥ priyacikīrṣayā // (85.2)
Par.?
devavrata uvāca / (86.1)
Par.?
dāśarāja nibodhedaṃ vacanaṃ me nṛpottama / (86.2)
Par.?
*
ṛṣayo vātha vā devā bhūtānyantarhitāni ca / (86.3)
Par.?
*
yāni tānīha śṛṇvantu nāsti vaktāsya matsamaḥ / (86.4)
Par.?
*
idaṃ vacanam ādhatsva satyena mama jalpataḥ / (86.5)
Par.?
śṛṇvatāṃ bhūmipālānāṃ yad bravīmi pituḥ kṛte // (86.6)
Par.?
rājyaṃ tāvat pūrvam eva mayā tyaktaṃ narādhipa / (87.1)
Par.?
apatyahetor api ca karomyeṣa viniścayam // (87.2)
Par.?
adya prabhṛti me dāśa brahmacaryaṃ bhaviṣyati / (88.1)
Par.?
aputrasyāpi me lokā bhaviṣyantyakṣayā divi / (88.2)
Par.?
*
na hi janmaprabhṛtyuktaṃ mayā kiṃcid ihānṛtam / (88.3)
Par.?
*
yāvat prāṇā dhriyante vai mama dehaṃ samāśritāḥ / (88.4)
Par.?
*
tāvan na janayiṣyāmi pitre kanyāṃ prayaccha me / (88.5)
Par.?
*
parityajāmyahaṃ rājyaṃ maithunaṃ cāpi sarvaśaḥ / (88.6)
Par.?
*
ūrdhvaretā bhaviṣyāmi dāśa satyaṃ bravīmi te // (88.7)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (89.1)
Par.?
tasya tad vacanaṃ śrutvā samprahṛṣṭatanūruhaḥ / (89.2)
Par.?
dadānītyeva taṃ dāśo dharmātmā pratyabhāṣata // (89.3)
Par.?
tato 'ntarikṣe 'psaraso devāḥ sarṣigaṇāstathā / (90.1)
Par.?
*
taṃ dṛṣṭvā duṣkaraṃ karma praśaśaṃsuśca pārthivāḥ / (90.2)
Par.?
abhyavarṣanta kusumair bhīṣmo 'yam iti cābruvan // (90.3)
Par.?
tataḥ sa pitur arthāya tām uvāca yaśasvinīm / (91.1)
Par.?
adhiroha rathaṃ mātar gacchāvaḥ svagṛhān iti // (91.2)
Par.?
evam uktvā tu bhīṣmastāṃ ratham āropya bhāminīm / (92.1)
Par.?
āgamya hāstinapuraṃ śaṃtanoḥ saṃnyavedayat // (92.2)
Par.?
tasya tad duṣkaraṃ karma praśaśaṃsur narādhipāḥ / (93.1)
Par.?
sametāśca pṛthak caiva bhīṣmo 'yam iti cābruvan // (93.2)
Par.?
tad dṛṣṭvā duṣkaraṃ karma kṛtaṃ bhīṣmeṇa śaṃtanuḥ / (94.1)
Par.?
*
babhūva duḥkhito rājā cirarātrāya bhārata / (94.2)
Par.?
*
sa tena karmaṇā sūnoḥ prītastasmai varaṃ dadau / (94.3)
Par.?
svacchandamaraṇaṃ tasmai dadau tuṣṭaḥ pitā svayam / (94.4)
Par.?
*
na te prabhavitā mṛtyur yāvad icchasi jīvitum / (94.5)
Par.?
*
tvatto hyanujñāṃ samprāpya mṛtyuḥ prabhavitānagha / (94.6)
Par.?
*
svena kāmena kartāsi nākāmastvaṃ kathaṃcana // (94.7)
Par.?
Duration=0.5214900970459 secs.