UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 3059
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
janamejaya uvāca / (1.1)
Par.?
kathito dhārtarāṣṭrāṇām ārṣaḥ saṃbhava uttamaḥ / (1.2)
Par.?
amānuṣo mānuṣāṇāṃ bhavatā brahmavittama // (1.3)
Par.?
nāmadheyāni cāpyeṣāṃ kathyamānāni bhāgaśaḥ / (2.1)
Par.?
tvattaḥ śrutāni me brahman pāṇḍavānāṃ tu kīrtaya // (2.2)
Par.?
te hi sarve mahātmāno devarājaparākramāḥ / (3.1)
Par.?
tvayaivāṃśāvataraṇe devabhāgāḥ prakīrtitāḥ // (3.2)
Par.?
tasmād icchāmyahaṃ śrotum atimānuṣakarmaṇām / (4.1)
Par.?
teṣām ājananaṃ sarvaṃ vaiśaṃpāyana kīrtaya // (4.2)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (5.1)
Par.?
rājā pāṇḍur mahāraṇye mṛgavyālaniṣevite / (5.2)
Par.?
vane maithunakālasthaṃ dadarśa mṛgayūthapam // (5.3)
Par.?
tatastāṃ ca mṛgīṃ taṃ ca rukmapuṅkhaiḥ supatribhiḥ / (6.1)
Par.?
nirbibheda śaraistīkṣṇaiḥ pāṇḍuḥ pañcabhir āśugaiḥ // (6.2)
Par.?
sa ca rājan mahātejā ṛṣiputrastapodhanaḥ / (7.1)
Par.?
bhāryayā saha tejasvī mṛgarūpeṇa saṃgataḥ / (7.2)
Par.?
*
mṛgo ṛṣir mṛgī bhāryā ubhau tau tapasānvitau / (7.3)
Par.?
*
remāte vipine bhūtvā niraṅkuśaratekṣaṇau // (7.4)
Par.?
saṃsaktastu tayā mṛgyā mānuṣīm īrayan giram / (8.1)
Par.?
kṣaṇena patito bhūmau vilalāpākulendriyaḥ // (8.2)
Par.?
kāmamanyuparītāpi buddhyaṅgarahitāpi ca / (9.2)
Par.?
varjayanti nṛśaṃsāni pāpeṣvabhiratā narāḥ // (9.3)
Par.?
na vidhiṃ grasate prajñā prajñāṃ tu grasate vidhiḥ / (10.1)
Par.?
vidhiparyāgatān arthān prajñā na pratipadyate // (10.2)
Par.?
śaśvaddharmātmanāṃ mukhye kule jātasya bhārata / (11.1)
Par.?
kāmalobhābhibhūtasya kathaṃ te calitā matiḥ // (11.2)
Par.?
pāṇḍur uvāca / (12.1)
Par.?
śatrūṇāṃ yā vadhe vṛttiḥ sā mṛgāṇāṃ vadhe smṛtā / (12.2)
Par.?
rājñāṃ mṛga na māṃ mohāt tvaṃ garhayitum arhasi // (12.3)
Par.?
achadmanāmāyayā ca mṛgāṇāṃ vadha iṣyate / (13.1)
Par.?
sa eva dharmo rājñāṃ tu tad vidvān kiṃ nu garhase // (13.2)
Par.?
agastyaḥ satram āsīnaścacāra mṛgayām ṛṣiḥ / (14.1)
Par.?
āraṇyān sarvadaivatyān mṛgān prokṣya mahāvane // (14.2)
Par.?
pramāṇadṛṣṭadharmeṇa katham asmān vigarhase / (15.1)
Par.?
agastyasyābhicāreṇa yuṣmākaṃ vai vapā hutā // (15.2)
Par.?
mṛga uvāca / (16.1)
Par.?
na ripūn vai samuddiśya vimuñcanti purā śarān / (16.2)
Par.?
*
na ripūṇāṃ samādhānaṃ parīpsante purātanāḥ / (16.3)
Par.?
randhra eṣāṃ viśeṣeṇa vadhakālaḥ praśasyate // (16.4)
Par.?
pāṇḍur uvāca / (17.1)
Par.?
pramattam apramattaṃ vā vivṛtaṃ ghnanti caujasā / (17.2)
Par.?
upāyair iṣubhistīkṣṇaiḥ kasmān mṛga vigarhase / (17.3)
Par.?
*
maithunasthaṃ mahārāja yat tvaṃ hanyā hyakāraṇe // (17.4)
Par.?
mṛga uvāca / (18.1)
Par.?
nāhaṃ ghnantaṃ mṛgān rājan vigarhe ātmakāraṇāt / (18.2)
Par.?
maithunaṃ tu pratīkṣyaṃ me syāt tvayehānṛśaṃsataḥ // (18.3)
Par.?
sarvabhūtahite kāle sarvabhūtepsite tathā / (19.1)
Par.?
ko hi vidvān mṛgaṃ hanyāccarantaṃ maithunaṃ vane / (19.2) Par.?
*
asyāṃ mṛgyāṃ ca rājendra harṣān maithunam ācaram / (19.3)
Par.?
puruṣārthaphalaṃ kāntaṃ yat tvayā vitathaṃ kṛtam // (19.4)
Par.?
pauravāṇām ṛṣīṇāṃ ca teṣām akliṣṭakarmaṇām / (20.1)
Par.?
vaṃśe jātasya kauravya nānurūpam idaṃ tava // (20.2)
Par.?
nṛśaṃsaṃ karma sumahat sarvalokavigarhitam / (21.1)
Par.?
asvargyam ayaśasyaṃ ca adharmiṣṭhaṃ ca bhārata // (21.2)
Par.?
strībhogānāṃ viśeṣajñaḥ śāstradharmārthatattvavit / (22.1)
Par.?
nārhastvaṃ surasaṃkāśa kartum asvargyam īdṛśam // (22.2)
Par.?
tvayā nṛśaṃsakartāraḥ pāpācārāśca mānavāḥ / (23.1)
Par.?
nigrāhyāḥ pārthivaśreṣṭha trivargaparivarjitāḥ // (23.2)
Par.?
kiṃ kṛtaṃ te naraśreṣṭha nighnato mām anāgasam / (24.1)
Par.?
muniṃ mūlaphalāhāraṃ mṛgaveṣadharaṃ nṛpa / (24.2)
Par.?
vasamānam araṇyeṣu nityaṃ śamaparāyaṇam // (24.3)
Par.?
tvayāhaṃ hiṃsito yasmāt tasmāt tvām apyasaṃśayam / (25.1)
Par.?
dvayor nṛśaṃsakartāram avaśaṃ kāmamohitam / (25.2)
Par.?
jīvitāntakaro bhāva evam evāgamiṣyati // (25.3)
Par.?
ahaṃ hi kiṃdamo nāma tapasāpratimo muniḥ / (26.1)
Par.?
vyapatrapan manuṣyāṇāṃ mṛgyāṃ maithunam ācaram // (26.2)
Par.?
mṛgo bhūtvā mṛgaiḥ sārdhaṃ carāmi gahane vane / (27.1)
Par.?
*
gajāśvamahiṣādīnāṃ lajjā nāsti catuṣpadām / (27.2)
Par.?
*
lajjāśaṅkābhītihīnaṃ maithunaṃ paramaṃ sukham / (27.3)
Par.?
*
tat sukhaṃ dvipadāṃ nāsti vidyate taccatuṣpadām / (27.4)
Par.?
*
nṛpāṇāṃ mṛgayā dharmastatrāpi na vadhaḥ smṛtaḥ / (27.5)
Par.?
*
maithunāsaktacittasya mṛgadvandvasya bhūmipa / (27.6)
Par.?
na tu te brahmahatyeyaṃ bhaviṣyatyavijānataḥ / (27.7)
Par.?
mṛgarūpadharaṃ hatvā mām evaṃ kāmamohitam // (27.8)
Par.?
asya tu tvaṃ phalaṃ mūḍha prāpsyasīdṛśam eva hi / (28.1)
Par.?
priyayā saha saṃvāsaṃ prāpya kāmavimohitaḥ / (28.2)
Par.?
tvam apyasyām avasthāyāṃ pretalokaṃ gamiṣyasi // (28.3)
Par.?
antakāle ca saṃvāsaṃ yayā gantāsi kāntayā / (29.1)
Par.?
pretarājavaśaṃ prāptaṃ sarvabhūtaduratyayam / (29.2)
Par.?
bhaktyā matimatāṃ śreṣṭha saiva tvām anuyāsyati // (29.3)
Par.?
vartamānaḥ sukhe duḥkhaṃ yathāhaṃ prāpitastvayā / (30.1)
Par.?
tathā sukhaṃ tvāṃ samprāptaṃ duḥkham abhyāgamiṣyati // (30.2)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (31.1)
Par.?
evam uktvā suduḥkhārto jīvitāt sa vyayujyata / (31.2)
Par.?
mṛgaḥ pāṇḍuśca śokārtaḥ kṣaṇena samapadyata // (31.3)
Par.?
Duration=0.17109608650208 secs.