UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 3078
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vaiśaṃpāyana uvāca / (1.1)
Par.?
viśeṣārthī tato bhīṣmaḥ pautrāṇāṃ vinayepsayā / (1.2)
Par.?
iṣvastrajñān paryapṛcchad ācāryān vīryasaṃmatān // (1.3)
Par.?
nālpadhīr nāmahābhāgas tathānānāstrakovidaḥ / (2.1)
Par.?
nādevasattvo vinayet kurūn astre mahābalān / (2.2)
Par.?
*
iti saṃcintya gāṅgeyastadā bharatasattamaḥ / (2.3)
Par.?
*
droṇāya vedaviduṣe bhāradvājāya dhīmate / (2.4)
Par.?
*
pāṇḍavān kauravāṃścaiva dadau śiṣyān nararṣabha / (2.5)
Par.?
*
śāstrataḥ pūjitaścaiva samyak tena mahātmanā / (2.6)
Par.?
*
sa bhīṣmeṇa mahābhāgastuṣṭo 'straviduṣāṃ varaḥ / (2.7)
Par.?
*
pratijagrāha tān sarvāñ śiṣyatvena mahāyaśāḥ / (2.8)
Par.?
*
śikṣayāmāsa ca droṇo dhanurvedam aśeṣataḥ / (2.9)
Par.?
*
te 'cireṇaiva kālena sarvaśastraviśāradāḥ / (2.10)
Par.?
*babhūvuḥ kauravā rājan pāṇḍavāścāmitaujasaḥ / (2.11) Par.?
*
janamejaya uvāca / (2.12)
Par.?
*
vaiśaṃpāyana uvāca / (2.13)
Par.?
*
kathaṃ samabhavad droṇaḥ kathaṃ cāstrāṇyavāptavān / (2.14)
Par.?
*
kathaṃ cāgāt kurūn brahman kasya putraḥ sa vīryavān / (2.15)
Par.?
*
kathaṃ cāsya suto jātaḥ so 'śvatthāmāstravittamaḥ / (2.16)
Par.?
*
etad icchāmyahaṃ śrotuṃ vistareṇa prakīrtaya / (2.17)
Par.?
*
gaṅgādvāraṃ prati mahān babhūva bhagavān ṛṣiḥ / (2.18)
Par.?
*
bharadvāja iti khyātaḥ satataṃ saṃśitavrataḥ / (2.19)
Par.?
*
so 'bhiṣektuṃ tato gaṅgāṃ pūrvam evāgaman nadīm // (2.20)
Par.?
maharṣistu bharadvājo havirdhāne caran purā / (3.1)
Par.?
dadarśāpsarasaṃ sākṣād ghṛtācīm āplutām ṛṣiḥ / (3.2)
Par.?
*
rūpayauvanasampannāṃ madadṛptāṃ madālasām // (3.3)
Par.?
tasyā vāyuḥ samuddhūto vasanaṃ vyapakarṣata / (4.1)
Par.?
*
tadguhyadarśanād asyā rāgo 'jāyata cetasi / (4.2)
Par.?
tato 'sya retaścaskanda tad ṛṣir droṇa ādadhe / (4.3)
Par.?
*
vyapakṛṣṭāmbarāṃ dṛṣṭvā tām ṛṣiścakame tataḥ / (4.4)
Par.?
*
tatra saṃsaktamanaso bharadvājasya dhīmataḥ / (4.5)
Par.?
*
ramyaguhyasthalāṃ nṛpa / (4.6)
Par.?
*
pīnottuṅgakucāṃ dṛṣṭvā // (4.7)
Par.?
tasmin samabhavad droṇaḥ kalaśe tasya dhīmataḥ / (5.1)
Par.?
adhyagīṣṭa sa vedāṃśca vedāṅgāni ca sarvaśaḥ / (5.2)
Par.?
*
agner astram upādāya yad ṛṣir veda kāśyapaḥ / (5.3)
Par.?
*
adhyagacchad bharadvājastad astraṃ devakāritam // (5.4)
Par.?
agniveśyaṃ mahābhāgaṃ bharadvājaḥ pratāpavān / (6.1)
Par.?
pratyapādayad āgneyam astraṃ dharmabhṛtāṃ varaḥ // (6.2)
Par.?
agniṣṭujjātaḥ sa munistato bharatasattama / (7.1)
Par.?
*
bhrātā bhrātaram antike / (7.2)
Par.?
*
agniveśyastadā droṇaṃ / (7.3)
Par.?
bhāradvājaṃ tadāgneyaṃ mahāstraṃ pratyapādayat / (7.4)
Par.?
*
sa vai yukto gurur iha yadīcchet kṛpaṇaḥ sukham / (7.5)
Par.?
*
bhīṣmo 'pyalapad evaṃ sa bhāradvājaparīpsayā // (7.6)
Par.?
bharadvājasakhā cāsīt pṛṣato nāma pārthivaḥ / (8.1)
Par.?
tasyāpi drupado nāma tadā samabhavat sutaḥ // (8.2)
Par.?
sa nityam āśramaṃ gatvā droṇena saha pārṣataḥ / (9.1)
Par.?
cikrīḍādhyayanaṃ caiva cakāra kṣatriyarṣabhaḥ // (9.2)
Par.?
tato vyatīte pṛṣate sa rājā drupado 'bhavat / (10.1)
Par.?
pāñcāleṣu mahābāhur uttareṣu nareśvaraḥ // (10.2)
Par.?
bharadvājo 'pi bhagavān āruroha divaṃ tadā / (11.1)
Par.?
*
tatraiva ca vasan droṇastapastepe mahātapāḥ / (11.2)
Par.?
*
vedavedāṅgavidvān sa tapasā dagdhakilbiṣaḥ / (11.3)
Par.?
tataḥ pitṛniyuktātmā putralobhān mahāyaśāḥ / (11.4)
Par.?
śāradvatīṃ tato droṇaḥ kṛpīṃ bhāryām avindata // (11.5)
Par.?
agnihotre ca dharme ca dame ca satataṃ ratā / (12.1)
Par.?
alabhad gautamī putram aśvatthāmānam eva ca // (12.2)
Par.?
sa jātamātro vyanadad yathaivoccaiḥśravā hayaḥ / (13.1)
Par.?
tacchrutvāntarhitaṃ bhūtam antarikṣastham abravīt // (13.2)
Par.?
aśvasyevāsya yat sthāma nadataḥ pradiśo gatam / (14.1)
Par.?
aśvatthāmaiva bālo 'yaṃ tasmān nāmnā bhaviṣyati // (14.2)
Par.?
sutena tena suprīto bhāradvājastato 'bhavat / (15.1)
Par.?
tatraiva ca vasan dhīmān dhanurvedaparo 'bhavat // (15.2)
Par.?
sa śuśrāva mahātmānaṃ jāmadagnyaṃ paraṃtapam / (16.1)
Par.?
*
sarvajñānavidaṃ vipraṃ sarvaśastrabhṛtāṃ varam / (16.2)
Par.?
brāhmaṇebhyastadā rājan ditsantaṃ vasu sarvaśaḥ / (16.3)
Par.?
*
sa rāmasya dhanurvedaṃ divyānyastrāṇi caiva ha / (16.4)
Par.?
*
śrutvā teṣu manaścakre nītiśāstre tathaiva ca / (16.5)
Par.?
*
tataḥ sa vratibhiḥ śiṣyaistapoyuktair mahātapāḥ / (16.6)
Par.?
*
vṛtaḥ prāyān mahābāhur mahendraṃ parvatottamam / (16.7)
Par.?
*
tato mahendram āsādya bhāradvājo mahātapāḥ / (16.8)
Par.?
*
kṣāntaṃ dāntam amitraghnam apaśyad bhṛgunandanam / (16.9)
Par.?
*
tato droṇo vṛtaḥ śiṣyair upagamya bhṛgūdvaham / (16.10)
Par.?
*
ācakhyāvātmano nāma janma cāṅgirasaḥ kule / (16.11)
Par.?
*
nivedya śirasā bhūmau pādau caivābhyavādayat / (16.12)
Par.?
*
tatastaṃ sarvam utsṛjya vanaṃ jigamiṣuṃ tadā / (16.13)
Par.?
*
śastrāstreṣu ca niṣṇātaṃ śrutvā tatra samāgatam / (16.14)
Par.?
*
tam abravīn mahātmā sa sarvakṣatriyamardanaḥ / (16.15)
Par.?
*
svāgataṃ te dvijaśreṣṭha yad icchasi vadasva me / (16.16)
Par.?
*
evam uktastu rāmeṇa bhāradvājo 'bravīd vacaḥ // (16.17)
Par.?
vanaṃ tu prasthitaṃ rāmaṃ bhāradvājastadābravīt / (17.1)
Par.?
*
bharadvājāt samutpannaṃ tathā tvaṃ mām ayonijam / (17.2)
Par.?
āgataṃ vittakāmaṃ māṃ viddhi droṇaṃ dvijarṣabham / (17.3)
Par.?
*
rāmaṃ praharatāṃ śreṣṭhaṃ ditsantaṃ vividhaṃ vasu / (17.4)
Par.?
*
ahaṃ dhanam anantaṃ hi prārthaye vipulavrata // (17.5)
Par.?
rāma uvāca / (18.1)
Par.?
hiraṇyaṃ mama yaccānyad vasu kiṃcana vidyate / (18.2)
Par.?
brāhmaṇebhyo mayā dattaṃ sarvam eva tapodhana // (18.3)
Par.?
tathaiveyaṃ dharā devī sāgarāntā sapattanā / (19.1)
Par.?
kaśyapāya mayā dattā kṛtsnā nagaramālinī // (19.2)
Par.?
śarīramātram evādya mayedam avaśeṣitam / (20.1)
Par.?
astrāṇi ca mahārhāṇi śastrāṇi vividhāni ca / (20.2)
Par.?
*
astrāṇi vā śarīraṃ vā varayaitan mayodyatam / (20.3)
Par.?
vṛṇīṣva kiṃ prayacchāmi tubhyaṃ droṇa vadāśu tat // (20.4)
Par.?
droṇa uvāca / (21.1)
Par.?
astrāṇi me samagrāṇi sasaṃhārāṇi bhārgava / (21.2)
Par.?
saprayogarahasyāni dātum arhasyaśeṣataḥ / (21.3)
Par.?
*
etad vasu vasūnāṃ hi sarveṣāṃ viprasattama / (21.4)
Par.?
*
rāma uvāca / (21.5)
Par.?
*
prayaccha bhagavan mahyaṃ varam etan mayā vṛtam / (21.6)
Par.?
*
kṛtārthaṃ ca bhaviṣyāmi varaṃ labdhvā dvijottama / (21.7)
Par.?
*
pratigṛhṇīṣva viprendra droṇa matto yadīcchasi / (21.8)
Par.?
*
varaṃ tava dadāmyadya yad uktaṃ te dvijottama / (21.9)
Par.?
*
gṛhāṇāstrāṇi divyāni dhanurvedaṃ ca māmakam / (21.10)
Par.?
*
saputrasya dadāmyetat tava droṇa mahad varam / (21.11)
Par.?
*
kṛtārtho gaccha viprendra gaccha caiva yathāgatam / (21.12)
Par.?
*
kṛtāstraścaiva śūraśca sarvaśāstraviśāradaḥ / (21.13)
Par.?
*
aśvatthāmeti vikhyāto bhaviṣyati mahārathaḥ // (21.14)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (22.1)
Par.?
tathetyuktvā tatastasmai prādād astrāṇi bhārgavaḥ / (22.2)
Par.?
sarahasyavrataṃ caiva dhanurvedam aśeṣataḥ // (22.3)
Par.?
pratigṛhya tu tat sarvaṃ kṛtāstro dvijasattamaḥ / (23.1)
Par.?
priyaṃ sakhāyaṃ suprīto jagāma drupadaṃ prati // (23.2)
Par.?
Duration=0.18147802352905 secs.