UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 3250
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vidura uvāca / (1.1)
Par.?
rājan niḥsaṃśayaṃ śreyo vācyastvam asi bāndhavaiḥ / (1.2)
Par.?
na tvaśuśrūṣamāṇeṣu vākyaṃ sampratitiṣṭhati // (1.3)
Par.?
hitaṃ hi tava tad vākyam uktavān kurusattamaḥ / (2.1)
Par.?
bhīṣmaḥ śāṃtanavo rājan pratigṛhṇāsi tan na ca // (2.2)
Par.?
tathā droṇena bahudhā bhāṣitaṃ hitam uttamam / (3.1)
Par.?
tacca rādhāsutaḥ karṇo manyate na hitaṃ tava // (3.2)
Par.?
cintayaṃśca na paśyāmi rājaṃstava suhṛttamam / (4.1)
Par.?
ābhyāṃ puruṣasiṃhābhyāṃ yo vā syāt prajñayādhikaḥ // (4.2)
Par.?
imau hi vṛddhau vayasā prajñayā ca śrutena ca / (5.1)
Par.?
samau ca tvayi rājendra teṣu pāṇḍusuteṣu ca // (5.2)
Par.?
dharme cānavamau rājan satyatāyāṃ ca bhārata / (6.1)
Par.?
rāmād dāśaratheścaiva gayāccaiva na saṃśayaḥ // (6.2)
Par.?
na coktavantāvaśreyaḥ purastād api kiṃcana / (7.1)
Par.?
na cāpyapakṛtaṃ kiṃcid anayor lakṣyate tvayi // (7.2)
Par.?
tāvimau puruṣavyāghrāvanāgasi nṛpa tvayi / (8.1)
Par.?
na mantrayetāṃ tvacchreyaḥ kathaṃ satyaparākramau // (8.2)
Par.?
prajñāvantau naraśreṣṭhāvasmiṃlloke narādhipa / (9.1)
Par.?
tvannimittam ato nemau kiṃcij jihmaṃ vadiṣyataḥ / (9.2)
Par.?
*
etadartham imau rājan mahātmānau mahādyutī / (9.3)
Par.?
iti me naiṣṭhikī buddhir vartate kurunandana // (9.4)
Par.?
na cārthahetor dharmajñau vakṣyataḥ pakṣasaṃśritam / (10.1)
Par.?
etaddhi paramaṃ śreyo menāte tava bhārata // (10.2)
Par.?
duryodhanaprabhṛtayaḥ putrā rājan yathā tava / (11.1)
Par.?
tathaiva pāṇḍaveyāste putrā rājan na saṃśayaḥ // (11.2)
Par.?
teṣu ced ahitaṃ kiṃcin mantrayeyur abuddhitaḥ / (12.1)
Par.?
mantriṇaste na te śreyaḥ prapaśyanti viśeṣataḥ // (12.2)
Par.?
atha te hṛdaye rājan viśeṣasteṣu vartate / (13.1)
Par.?
antarasthaṃ vivṛṇvānāḥ śreyaḥ kuryur na te dhruvam // (13.2)
Par.?
etadartham imau rājan mahātmānau mahādyutī / (14.1)
Par.?
nocatur vivṛtaṃ kiṃcin na hyeṣa tava niścayaḥ // (14.2)
Par.?
yaccāpyaśakyatāṃ teṣām āhatuḥ puruṣarṣabhau / (15.1)
Par.?
tat tathā puruṣavyāghra tava tad bhadram astu te // (15.2)
Par.?
kathaṃ hi pāṇḍavaḥ śrīmān savyasācī paraṃtapaḥ / (16.1)
Par.?
śakyo vijetuṃ saṃgrāme rājan maghavatā api // (16.2)
Par.?
bhīmaseno mahābāhur nāgāyutabalo mahān / (17.1)
Par.?
kathaṃ hi yudhi śakyeta vijetum amarair api / (17.2)
Par.?
*
rākṣasāṇāṃ kṣayakaro bāhuśālī mahābalaḥ / (17.3)
Par.?
*
hiḍimbo nihato yena bāhuyuddhena bhārata / (17.4)
Par.?
*
yo rāvaṇasamo yuddhe tathā ca bakarākṣasaḥ / (17.5)
Par.?
*
sa yudhyamāno rājendra bhīmo bhīmaparākramaḥ / (17.6)
Par.?
*
udyogaṃ tvatkṛtaṃ śrutvā yuddhārthaṃ pāṇḍavaiḥ saha / (17.7)
Par.?
*
āgamiṣyanti sarve vai yādavāḥ śalabhā iva // (17.8)
Par.?
tathaiva kṛtinau yuddhe yamau yamasutāviva / (18.1)
Par.?
kathaṃ viṣahituṃ śakyau raṇe jīvitum icchatā // (18.2)
Par.?
yasmin dhṛtir anukrośaḥ kṣamā satyaṃ parākramaḥ / (19.1)
Par.?
nityāni pāṇḍavaśreṣṭhe sa jīyeta kathaṃ raṇe // (19.2)
Par.?
yeṣāṃ pakṣadharo rāmo yeṣāṃ mantrī janārdanaḥ / (20.1)
Par.?
kiṃ nu tair ajitaṃ saṃkhye yeṣāṃ pakṣe ca sātyakiḥ // (20.2)
Par.?
drupadaḥ śvaśuro yeṣāṃ yeṣāṃ śyālāśca pārṣatāḥ / (21.1)
Par.?
dhṛṣṭadyumnamukhā vīrā bhrātaro drupadātmajāḥ / (21.2)
Par.?
*
caidyaśca yeṣāṃ bhrātā ca śiśupālo mahārathaḥ // (21.3)
Par.?
so 'śakyatāṃ ca vijñāya teṣām agreṇa bhārata / (22.1)
Par.?
dāyādyatāṃ ca dharmeṇa samyak teṣu samācara // (22.2)
Par.?
idaṃ nirdigdham ayaśaḥ purocanakṛtaṃ mahat / (23.1)
Par.?
teṣām anugraheṇādya rājan prakṣālayātmanaḥ / (23.2)
Par.?
*
teṣām anugrahaścāyaṃ sarveṣāṃ caiva naḥ kule / (23.3)
Par.?
*
jīvitaṃ ca paraṃ śreyaḥ kṣatrasya ca vivardhanam // (23.4)
Par.?
drupado 'pi mahān rājā kṛtavairaśca naḥ purā / (24.1)
Par.?
tasya saṃgrahaṇaṃ rājan svapakṣasya vivardhanam // (24.2)
Par.?
balavantaśca dāśārhā bahavaśca viśāṃ pate / (25.1)
Par.?
yataḥ kṛṣṇastataste syur yataḥ kṛṣṇastato jayaḥ // (25.2)
Par.?
yacca sāmnaiva śakyeta kāryaṃ sādhayituṃ nṛpa / (26.1)
Par.?
ko daivaśaptastat kartuṃ vigraheṇa samācaret // (26.2)
Par.?
śrutvā ca jīvataḥ pārthān paurajānapado janaḥ / (27.1)
Par.?
balavad darśane gṛdhnusteṣāṃ rājan kuru priyam // (27.2)
Par.?
duryodhanaśca karṇaśca śakuniścāpi saubalaḥ / (28.1)
Par.?
adharmayuktā duṣprajñā bālā maiṣāṃ vacaḥ kṛthāḥ // (28.2)
Par.?
uktam etan mayā rājan purā guṇavatastava / (29.1)
Par.?
duryodhanāparādhena prajeyaṃ vinaśiṣyati / (29.2)
Par.?
*
dhṛtarāṣṭraḥ / (29.3)
Par.?
*
ajayyāḥ pāṇḍavā yuddhe hareṇa hariṇāpi vā / (29.4)
Par.?
*
trailokyenāpi bhūpāla kim u taiḥ khalu mānavaiḥ / (29.5)
Par.?
*
daivānukūlāḥ kaunteyā daivaṃ teṣāṃ parāyaṇam / (29.6)
Par.?
*
pratyakṣam etat sarveṣāṃ muktā jatugṛhānalāt / (29.7)
Par.?
*
jitvā gandharvarājānaṃ dhaumyaṃ prāpya purohitam / (29.8)
Par.?
*
pāñcālanagaraṃ prāpya hatvā lakṣam amānuṣam / (29.9)
Par.?
*
anamyaṃ dhanur ānāmya śirobhiḥ saha bhūbhṛtām / (29.10)
Par.?
*
caidyamāgadhakarṇādyaiḥ kiṃ kṛtaṃ tatra bhūmipaiḥ / (29.11)
Par.?
*
ārūḍhamūlāḥ pārthāśca daridrā nirdhanā iti / (29.12)
Par.?
*
jetuṃ śakyā na manyethā ajayyāḥ pāṇḍavāḥ suraiḥ / (29.13)
Par.?
*
yāvat tiṣṭhati loke 'smin kṛṣṇo yādavavaṃśajaḥ / (29.14)
Par.?
*
murāriḥ keśihantā ca līlāmānuṣavigrahaḥ / (29.15)
Par.?
*praṇatārtiharo yogī keśavaḥ kleśanāśanaḥ / (29.16) Par.?
*
bhaktānuvatsalo bhaktasvāntaveśmagṛhī tathā / (29.17)
Par.?
*
catuḥsāgaraparyantāṃ kevalaṃ pṛthivīṃ na hi / (29.18)
Par.?
*
dharmātmajo mahārāja tāvat trailokyam arhati / (29.19)
Par.?
*
alaṃ karṇānayā buddhyā notsāhaya suyodhanam / (29.20)
Par.?
*
śakune gaccha mā gādhaṃ nirayaṃ kauravaiḥ saha / (29.21)
Par.?
*
pāṇḍavāśca vayaṃ sarve bhūmipālāḥ sabāndhavāḥ / (29.22)
Par.?
*
vṛṣṇyandhakapurogāśca yādavāḥ sahakeśavāḥ / (29.23)
Par.?
*
sarve sambhūya jīvāma saputrapaśubāndhavāḥ / (29.24)
Par.?
*
bodhayadhvaṃ tathā yūyaṃ tathaiva śaradāṃ śatam / (29.25)
Par.?
*
mā putravaśago bhūpa tava putraḥ sudurmatiḥ / (29.26)
Par.?
*
ānīya pāṇḍavān sādhūn putrāṃśca saha sarvaśaḥ / (29.27)
Par.?
*
abhedena nirīkṣasva na bhedaṃ cakṣuṣoḥ kuru / (29.28)
Par.?
*
manasā snehapūrṇena nirbhedo nakhamāṃsavat / (29.29)
Par.?
*
pārthivārthe priyaṃ brūhi nāpriyaṃ sūtanandana / (29.30)
Par.?
*
putra tvaṃ ca na me brūhi pārthānām ahitaṃ kvacit / (29.31)
Par.?
*
duryodhanam asanmārgān nivartaya mahāmate // (29.32)
Par.?
Duration=1.1668529510498 secs.