UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 3368
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vaiśaṃpāyana uvāca / (1.1)
Par.?
mandapālo 'pi kauravya cintayānaḥ sutāṃstadā / (1.2)
Par.?
uktavān apyaśītāṃśuṃ naiva sa sma na tapyate // (1.3)
Par.?
sa tapyamānaḥ putrārthe lapitām idam abravīt / (2.1)
Par.?
kathaṃ nvaśaktāḥ plavane lapite mama putrakāḥ // (2.2)
Par.?
vardhamāne hutavahe vāte śīghraṃ pravāyati / (3.1)
Par.?
asamarthā vimokṣāya bhaviṣyanti mamātmajāḥ // (3.2)
Par.?
kathaṃ nvaśaktā trāṇāya mātā teṣāṃ tapasvinī / (4.1)
Par.?
bhaviṣyatyasukhāviṣṭā putratrāṇam apaśyatī // (4.2)
Par.?
kathaṃ nu saraṇe 'śaktān patane ca mamātmajān / (5.1)
Par.?
saṃtapyamānā abhito vāśamānābhidhāvatī // (5.2)
Par.?
jaritāriḥ kathaṃ putraḥ sārisṛkkaḥ kathaṃ ca me / (6.1)
Par.?
stambamitraḥ kathaṃ droṇaḥ kathaṃ sā ca tapasvinī // (6.2)
Par.?
lālapyamānaṃ tam ṛṣiṃ mandapālaṃ tathā vane / (7.1)
Par.?
lapitā pratyuvācedaṃ sāsūyam iva bhārata // (7.2)
Par.?
na te suteṣvavekṣāsti tān ṛṣīn uktavān asi / (8.1)
Par.?
tejasvino vīryavanto na teṣāṃ jvalanād bhayam // (8.2)
Par.?
tathāgnau te parīttāśca tvayā hi mama saṃnidhau / (9.1)
Par.?
pratiśrutaṃ tathā ceti jvalanena mahātmanā // (9.2)
Par.?
lokapālo 'nṛtāṃ vācaṃ na tu vaktā kathaṃcana / (10.1)
Par.?
samarthāste ca vaktāro na te teṣvasti mānasam // (10.2)
Par.?
tām eva tu mamāmitrīṃ cintayan paritapyase / (11.1)
Par.?
dhruvaṃ mayi na te sneho yathā tasyāṃ purābhavat // (11.2)
Par.?
na hi pakṣavatā nyāyyaṃ niḥsnehena suhṛjjane / (12.1)
Par.?
pīḍyamāna upadraṣṭuṃ śaktenātmā kathaṃcana // (12.2)
Par.?
gaccha tvaṃ jaritām eva yadarthaṃ paritapyase / (13.1)
Par.?
cariṣyāmyaham apyekā yathā kāpuruṣe tathā // (13.2)
Par.?
mandapāla uvāca / (14.1)
Par.?
nāham evaṃ care loke yathā tvam abhimanyase / (14.2)
Par.?
apatyahetor vicare tacca kṛcchragataṃ mama // (14.3)
Par.?
bhūtaṃ hitvā bhaviṣye 'rthe yo 'valambeta mandadhīḥ / (15.1)
Par.?
avamanyeta taṃ loko yathecchasi tathā kuru // (15.2)
Par.?
eṣa hi jvalamāno 'gnir lelihāno mahīruhān / (16.1)
Par.?
dveṣyaṃ hi hṛdi saṃtāpaṃ janayatyaśivaṃ mama // (16.2)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (17.1)
Par.?
tasmād deśād atikrānte jvalane jaritā tataḥ / (17.2)
Par.?
jagāma putrakān eva tvaritā putragṛddhinī // (17.3)
Par.?
sā tān kuśalinaḥ sarvān nirmuktāñ jātavedasaḥ / (18.1)
Par.?
rorūyamāṇā kṛpaṇā sutān dṛṣṭavatī vane // (18.2)
Par.?
aśraddheyatamaṃ teṣāṃ darśanaṃ sā punaḥ punaḥ / (19.1)
Par.?
ekaikaśaśca tān putrān krośamānānvapadyata / (19.2)
Par.?
*
jaritā tu pariṣvajya putrasnehād acumbata // (19.3)
Par.?
tato 'bhyagacchat sahasā mandapālo 'pi bhārata / (20.1)
Par.?
atha te sarva evainaṃ nābhyanandanta vai sutāḥ / (20.2)
Par.?
*
gurutvān mandapālasya tapasaśca viśeṣataḥ / (20.3)
Par.?
*
abhivādayāmahe sarve jātapakṣāḥ prasādataḥ / (20.4)
Par.?
*
evam uktavatāṃ teṣāṃ pratinandya mahātapāḥ / (20.5)
Par.?
*
pariṣvajya ca tān putrān mūrdhnyupāghrāya bālakān / (20.6)
Par.?
*
putrasparśāt tu yā prītistām avāpa sa gautamaḥ / (20.7)
Par.?
*
gurutvān mandapālasya iti pādāntikaṃ gatāḥ // (20.8)
Par.?
lālapyamānam ekaikaṃ jaritāṃ ca punaḥ punaḥ / (21.1)
Par.?
nocuste vacanaṃ kiṃcit tam ṛṣiṃ sādhvasādhu vā // (21.2)
Par.?
mandapāla uvāca / (22.1)
Par.?
jyeṣṭhaḥ sutaste katamaḥ katamastadanantaraḥ / (22.2)
Par.?
madhyamaḥ katamaḥ putraḥ kaniṣṭhaḥ katamaśca te // (22.3)
Par.?
evaṃ bruvantaṃ duḥkhārtaṃ kiṃ māṃ na pratibhāṣase / (23.1)
Par.?
kṛtavān asmi havyāśe naiva śāntim ito labhe / (23.2)
Par.?
*
evam uktvā tu tāṃ patnīṃ mandapālastathāspṛśat // (23.3)
Par.?
jaritovāca / (24.1)
Par.?
kiṃ te jyeṣṭhe sute kāryaṃ kim anantarajena vā / (24.2)
Par.?
kiṃ ca te madhyame kāryaṃ kiṃ kaniṣṭhe tapasvini // (24.3)
Par.?
yastvaṃ māṃ sarvaśo hīnām utsṛjyāsi gataḥ purā / (25.1)
Par.?
tām eva lapitāṃ gaccha taruṇīṃ cāruhāsinīm // (25.2)
Par.?
mandapāla uvāca / (26.1)
Par.?
na strīṇāṃ vidyate kiṃcid anyatra puruṣāntarāt / (26.2)
Par.?
sāpatnakam ṛte loke bhavitavyaṃ hi tat tathā / (26.3)
Par.?
*
vairāgnidīpanaṃ caiva bhṛśam udvegakāri ca / (26.4)
Par.?
*
strīṇāṃ sadā hi sāpatnyaṃ bhavitavyaṃ hi tat tathā // (26.5)
Par.?
suvratāpi hi kalyāṇī sarvalokapariśrutā / (27.1)
Par.?
arundhatī paryaśaṅkad vasiṣṭham ṛṣisattamam // (27.2)
Par.?
viśuddhabhāvam atyantaṃ sadā priyahite ratam / (28.1)
Par.?
saptarṣimadhyagaṃ vīram avamene ca taṃ munim // (28.2)
Par.?
apadhyānena sā tena dhūmāruṇasamaprabhā / (29.1)
Par.?
lakṣyālakṣyā nābhirūpā nimittam iva lakṣyate // (29.2) Par.?
apatyahetoḥ samprāptaṃ tathā tvam api mām iha / (30.1)
Par.?
iṣṭam evaṃgate hitvā sā tathaiva ca vartase // (30.2)
Par.?
naiva bhāryeti viśvāsaḥ kāryaḥ puṃsā kathaṃcana / (31.1)
Par.?
na hi kāryam anudhyāti bhāryā putravatī satī // (31.2)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (32.1)
Par.?
tataste sarva evainaṃ putrāḥ samyag upāsire / (32.2)
Par.?
sa ca tān ātmajān rājann āśvāsayitum ārabhat // (32.3)
Par.?
Duration=0.28339815139771 secs.