UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 2733
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vaiśampāyana uvāca / (1.1)
Par.?
kāmyakaṃ prāpya kaunteyā yudhiṣṭhirapurogamāḥ / (1.2)
Par.?
kṛtātithyā munigaṇairniṣeduḥ saha kṛṣṇayā // (1.3)
Par.?
tatas tān pariviśvastān vasataḥ pāṇḍunandanān / (2.1)
Par.?
brāhmaṇā bahavas tatra samantāt paryavārayan // (2.2)
Par.?
athābravīd dvijaḥ kaścid arjunasya priyaḥ sakhā / (3.1)
Par.?
eṣyatīha mahābāhur vaśī śaurir udāradhīḥ // (3.2)
Par.?
viditā hi harer yūyam ihāyātāḥ kurūdvahāḥ / (4.1)
Par.?
sadā hi darśanākāṅkṣī śreyo 'nveṣī ca vo hariḥ // (4.2)
Par.?
bahuvatsarajīvī ca mārkaṇḍeyo mahātapāḥ / (5.1)
Par.?
svādhyāyatapasā yuktaḥ kṣipraṃ yuṣmān sameṣyati // (5.2)
Par.?
tathaiva tasya bruvataḥ pratyadṛśyata keśavaḥ / (6.1)
Par.?
sainyasugrīvayuktena rathena rathināṃ varaḥ // (6.2)
Par.?
maghavān iva paulomyā sahitaḥ satyabhāmayā / (7.1)
Par.?
upāyād devakīputro didṛkṣuḥ kurusattamān // (7.2)
Par.?
avatīrya rathāt kṛṣṇo dharmarājaṃ yathāvidhi / (8.1)
Par.?
vavande mudito dhīmān bhīmaṃ ca balināṃ varam // (8.2)
Par.?
pūjayāmāsa dhaumyaṃ ca yamābhyām abhivāditaḥ / (9.1)
Par.?
pariṣvajya guḍākeśaṃ draupadīṃ paryasāntvayat // (9.2)
Par.?
sa dṛṣṭvā phalgunaṃ vīraṃ cirasya priyam āgatam / (10.1)
Par.?
paryaṣvajata dāśārhaḥ punaḥ punar ariṃdamam // (10.2)
Par.?
tathaiva satyabhāmāpi draupadīṃ pariṣasvaje / (11.1)
Par.?
pāṇḍavānāṃ priyāṃ bhāryāṃ kṛṣṇasya mahiṣī priyā // (11.2)
Par.?
tatas te pāṇḍavāḥ sarve sabhāryāḥ sapurohitāḥ / (12.1)
Par.?
ānarcuḥ puṇḍarīkākṣaṃ parivavruśca sarvaśaḥ // (12.2)
Par.?
kṛṣṇas tu pārthena sametya vidvān dhanaṃjayenāsuratarjanena / (13.1)
Par.?
babhau yathā bhūtapatir mahātmā sametya sākṣād bhagavān guhena // (13.2)
Par.?
tataḥ samastāni kirīṭamālī vaneṣu vṛttāni gadāgrajāya / (14.1)
Par.?
uktvā yathāvat punar anvapṛcchat kathaṃ subhadrā ca tathābhimanyuḥ // (14.2)
Par.?
sa pūjayitvā madhuhā yathāvat pārthāṃśca kṛṣṇāṃ ca purohitaṃ ca / (15.1)
Par.?
uvāca rājānam abhipraśaṃsan yudhiṣṭhiraṃ tatra sahopaviśya // (15.2)
Par.?
dharmaḥ paraḥ pāṇḍava rājyalābhāt tasyārtham āhus tapa eva rājan / (16.1)
Par.?
satyārjavābhyāṃ caratā svadharmaṃ jitas tavāyaṃ ca paraśca lokaḥ // (16.2)
Par.?
adhītam agre caratā vratāni samyag dhanurvedam avāpya kṛtsnam / (17.1)
Par.?
kṣātreṇa dharmeṇa vasūni labdhvā sarve hyavāptāḥ kratavaḥ purāṇāḥ // (17.2)
Par.?
na grāmyadharmeṣu ratis tavāsti kāmānna kiṃcit kuruṣe narendra / (18.1)
Par.?
na cārthalobhāt prajahāsi dharmaṃ tasmāt svabhāvād asi dharmarājaḥ // (18.2)
Par.?
dānaṃ ca satyaṃ ca tapaś ca rājañśraddhā ca śāntiś ca dhṛtiḥ kṣamā ca / (19.1)
Par.?
avāpya rāṣṭrāṇi vasūni bhogān eṣā parā pārtha sadā ratis te // (19.2)
Par.?
yadā janaughaḥ kurujāṅgalānāṃ kṛṣṇāṃ sabhāyām avaśām apaśyat / (20.1)
Par.?
apetadharmavyavahāravṛttaṃ saheta tat pāṇḍava kastvad anyaḥ // (20.2)
Par.?
asaṃśayaṃ sarvasamṛddhakāmaḥ kṣipraṃ prajāḥ pālayitāsi samyak / (21.1)
Par.?
ime vayaṃ nigrahaṇe kurūṇāṃ yadi pratijñā bhavataḥ samāptā // (21.2)
Par.?
dhaumyaṃ ca kṛṣṇāṃ ca yudhiṣṭhiraṃ ca yamau ca bhīmaṃ ca daśārhasiṃhaḥ / (22.1)
Par.?
uvāca diṣṭyā bhavatāṃ śivena prāptaḥ kirīṭī muditaḥ kṛtāstraḥ // (22.2)
Par.?
provāca kṛṣṇām api yājñasenīṃ daśārhabhartā sahitaḥ suhṛdbhiḥ / (23.1)
Par.?
kṛṣṇe dhanurvedaratipradhānāḥ satyavratās te śiśavaḥ suśīlāḥ / (23.2)
Par.?
sadbhiḥ sadaivācaritaṃ samādhiṃ caranti putrās tava yājñaseni // (23.3)
Par.?
rājyena rāṣṭraiś ca nimantryamāṇāḥ pitrā ca kṛṣṇe tava sodaraiś ca / (24.1)
Par.?
na yajñasenasya na mātulānāṃ gṛheṣu bālā ratim āpnuvanti // (24.2)
Par.?
ānartam evābhimukhāḥ śivena gatvā dhanurvedaratipradhānāḥ / (25.1)
Par.?
tavātmajā vṛṣṇipuraṃ praviśya na daivatebhyaḥ spṛhayanti kṛṣṇe // (25.2)
Par.?
yathā tvam evārhasi teṣu vṛttiṃ prayoktum āryā ca yathaiva kuntī / (26.1)
Par.?
teṣvapramādena sadā karoti tathā ca bhūyaś ca tathā subhadrā // (26.2)
Par.?
yathāniruddhasya yathābhimanyor yathā sunīthasya yathaiva bhānoḥ / (27.1)
Par.?
tathā vinetā ca gatiś ca kṛṣṇe tavātmajānām api raukmiṇeyaḥ // (27.2)
Par.?
gadāsicarmagrahaṇeṣu śūrān astreṣu śikṣāsu rathāśvayāne / (28.1)
Par.?
samyag vinetā vinayaty atandrīs tāṃś cābhimanyuḥ satataṃ kumāraḥ // (28.2)
Par.?
sa cāpi samyak praṇidhāya śikṣām astrāṇi caiṣāṃ guruvat pradāya / (29.1)
Par.?
tavātmajānāṃ ca tathābhimanyoḥ parākramais tuṣyati raukmiṇeyaḥ // (29.2)
Par.?
yadā vihāraṃ prasamīkṣamāṇāḥ prayānti putrās tava yājñaseni / (30.1)
Par.?
ekaikam eṣām anuyānti tatra rathāśca yānāni ca dantinaś ca // (30.2)
Par.?
athābravīd dharmarājaṃ tu kṛṣṇo daśārhayodhāḥ kukurāndhakāś ca / (31.1)
Par.?
ete nideśaṃ tava pālayanti tiṣṭhanti yatrecchasi tatra rājan // (31.2)
Par.?
āvartatāṃ kārmukavegavātā halāyudhapragrahaṇā madhūnām / (32.1)
Par.?
senā tavārtheṣu narendra yattā sasādipattyaśvarathā sanāgā // (32.2)
Par.?
prasthāpyatāṃ pāṇḍava dhārtarāṣṭraḥ suyodhanaḥ pāpakṛtāṃ variṣṭhaḥ / (33.1)
Par.?
sa sānubandhaḥ sasuhṛdgaṇaś ca saubhasya saubhādhipateś ca mārgam // (33.2)
Par.?
kāmaṃ tathā tiṣṭha narendra tasmin yathā kṛtas te samayaḥ sabhāyām / (34.1)
Par.?
dāśārhayodhais tu sasādiyodhaṃ pratīkṣatāṃ nāgapuraṃ bhavantam // (34.2)
Par.?
vyapetamanyur vyapanītapāpmā vihṛtya yatrecchasi tatra kāmam / (35.1)
Par.?
tataḥ samṛddhaṃ prathamaṃ viśokaḥ prapatsyase nāgapuraṃ sarāṣṭram // (35.2)
Par.?
tatas tad ājñāya mataṃ mahātmā yathāvad uktaṃ puruṣottamena / (36.1)
Par.?
praśasya viprekṣya ca dharmarājaḥ kṛtāñjaliḥ keśavam ityuvāca // (36.2)
Par.?
asaṃśayaṃ keśava pāṇḍavānāṃ bhavān gatis tvaccharaṇā hi pārthāḥ / (37.1)
Par.?
kālodaye tacca tataś ca bhūyaḥ kartā bhavān karma na saṃśayo 'sti // (37.2)
Par.?
yathāpratijñaṃ vihṛtaś ca kālaḥ sarvāḥ samā dvādaśa nirjaneṣu / (38.1)
Par.?
ajñātacaryāṃ vidhivat samāpya bhavadgatāḥ keśava pāṇḍaveyāḥ // (38.2)
Par.?
vaiśampāyana uvāca / (39.1)
Par.?
tathā vadati vārṣṇeye dharmarāje ca bhārata / (39.2) Par.?
atha paścāt tapovṛddho bahuvarṣasahasradhṛk / (39.3)
Par.?
pratyadṛśyata dharmātmā mārkaṇḍeyo mahātapāḥ // (39.4)
Par.?
tam āgatam ṛṣiṃ vṛddhaṃ bahuvarṣasahasriṇam / (40.1)
Par.?
ānarcur brāhmaṇāḥ sarve kṛṣṇaś ca saha pāṇḍavaiḥ // (40.2)
Par.?
tam arcitaṃ suviśvastam āsīnam ṛṣisattamam / (41.1)
Par.?
brāhmaṇānāṃ matenāha pāṇḍavānāṃ ca keśavaḥ // (41.2)
Par.?
śuśrūṣavaḥ pāṇḍavās te brāhmaṇāś ca samāgatāḥ / (42.1)
Par.?
draupadī satyabhāmā ca tathāhaṃ paramaṃ vacaḥ // (42.2)
Par.?
purāvṛttāḥ kathāḥ puṇyāḥ sadācārāḥ sanātanāḥ / (43.1)
Par.?
rājñāṃ strīṇām ṛṣīṇāṃ ca mārkaṇḍeya vicakṣva naḥ // (43.2)
Par.?
teṣu tatropaviṣṭeṣu devarṣir api nāradaḥ / (44.1)
Par.?
ājagāma viśuddhātmā pāṇḍavān avalokakaḥ // (44.2)
Par.?
tam apyatha mahātmānaṃ sarve tu puruṣarṣabhāḥ / (45.1)
Par.?
pādyārghyābhyāṃ yathānyāyam upatasthur manīṣiṇam // (45.2)
Par.?
nāradas tvatha devarṣir jñātvā tāṃs tu kṛtakṣaṇān / (46.1)
Par.?
mārkaṇḍeyasya vadatas tāṃ kathām anvamodata // (46.2)
Par.?
uvāca cainaṃ kālajñaḥ smayann iva sa nāradaḥ / (47.1)
Par.?
brahmarṣe kathyatāṃ yat te pāṇḍaveṣu vivakṣitam // (47.2)
Par.?
evam uktaḥ pratyuvāca mārkaṇḍeyo mahātapāḥ / (48.1)
Par.?
kṣaṇaṃ kurudhvaṃ vipulam ākhyātavyaṃ bhaviṣyati // (48.2)
Par.?
evam uktāḥ kṣaṇaṃ cakruḥ pāṇḍavāḥ saha tair dvijaiḥ / (49.1)
Par.?
madhyaṃdine yathādityaṃ prekṣantas taṃ mahāmunim // (49.2)
Par.?
Duration=0.16786408424377 secs.