UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 2764
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
mārkaṇḍeya uvāca / (1.1)
Par.?
evam uktaḥ sa vipras tu dharmavyādhena bhārata / (1.2)
Par.?
kathām akathayad bhūyo manasaḥ prītivardhanīm // (1.3)
Par.?
brāhmaṇa uvāca / (2.1)
Par.?
mahābhūtāni yānyāhuḥ pañca dharmavidāṃ vara / (2.2)
Par.?
ekaikasya guṇān samyak pañcānām api me vada // (2.3)
Par.?
vyādha uvāca / (3.1)
Par.?
bhūmir āpas tathā jyotir vāyur ākāśam eva ca / (3.2)
Par.?
guṇottarāṇi sarvāṇi teṣāṃ vakṣyāmi te guṇān // (3.3)
Par.?
bhūmiḥ pañcaguṇā brahmann udakaṃ ca caturguṇam / (4.1)
Par.?
guṇās trayas tejasi ca trayaś cākāśavātayoḥ // (4.2)
Par.?
śabdaḥ sparśaś ca rūpaṃ ca raso gandhaśca pañcamaḥ / (5.1)
Par.?
ete guṇāḥ pañca bhūmeḥ sarvebhyo guṇavattarāḥ // (5.2)
Par.?
śabdaḥ sparśaś ca rūpaṃ ca rasaś cāpi dvijottama / (6.1)
Par.?
apām ete guṇā brahman kīrtitās tava suvrata // (6.2)
Par.?
śabdaḥ sparśaś ca rūpaṃ ca tejaso 'tha guṇās trayaḥ / (7.1)
Par.?
śabdaḥ sparśaś ca vāyau tu śabda ākāśa eva ca // (7.2)
Par.?
ete pañcadaśa brahman guṇā bhūteṣu pañcasu / (8.1)
Par.?
vartante sarvabhūteṣu yeṣu lokāḥ pratiṣṭhitāḥ / (8.2)
Par.?
anyonyaṃ nātivartante sampac ca bhavati dvija // (8.3)
Par.?
yadā tu viṣamībhāvam ācaranti carācarāḥ / (9.1)
Par.?
tadā dehī deham anyaṃ vyatirohati kālataḥ // (9.2)
Par.?
ānupūrvyā vinaśyanti jāyante cānupūrvaśaḥ / (10.1)
Par.?
tatra tatra hi dṛśyante dhātavaḥ pāñcabhautikāḥ / (10.2)
Par.?
yair āvṛtam idaṃ sarvaṃ jagat sthāvarajaṅgamam // (10.3)
Par.?
indriyaiḥ sṛjyate yad yat tat tad vyaktam iti smṛtam / (11.1)
Par.?
avyaktam iti vijñeyaṃ liṅgagrāhyam atīndriyam // (11.2)
Par.?
yathāsvaṃ grāhakānyeṣāṃ śabdādīnām imāni tu / (12.1)
Par.?
indriyāṇi yadā dehī dhārayann iha tapyate // (12.2)
Par.?
loke vitatam ātmānaṃ lokaṃ cātmani paśyati / (13.1)
Par.?
parāvarajñaḥ saktaḥ san sarvabhūtāni paśyati // (13.2)
Par.?
paśyataḥ sarvabhūtāni sarvāvasthāsu sarvadā / (14.1)
Par.?
brahmabhūtasya saṃyogo nāśubhenopapadyate // (14.2)
Par.?
jñānamūlātmakaṃ kleśam ativṛttasya mohajam / (15.1)
Par.?
loko buddhiprakāśena jñeyamārgeṇa dṛśyate // (15.2)
Par.?
anādinidhanaṃ jantum ātmayoniṃ sadāvyayam / (16.1)
Par.?
anaupamyam amūrtaṃ ca bhagavān āha buddhimān / (16.2)
Par.?
tapomūlam idaṃ sarvaṃ yan māṃ viprānupṛcchasi // (16.3)
Par.?
indriyāṇyeva tat sarvaṃ yat svarganarakāvubhau / (17.1)
Par.?
nigṛhītavisṛṣṭāni svargāya narakāya ca // (17.2)
Par.?
eṣa yogavidhiḥ kṛtsno yāvad indriyadhāraṇam / (18.1)
Par.?
etan mūlaṃ hi tapasaḥ kṛtsnasya narakasya ca // (18.2)
Par.?
indriyāṇāṃ prasaṅgena doṣam ṛcchatyasaṃśayam / (19.1)
Par.?
saṃniyamya tu tānyeva tataḥ siddhim avāpnute // (19.2)
Par.?
ṣaṇṇām ātmani nityānām aiśvaryaṃ yo 'dhigacchati / (20.1)
Par.?
na sa pāpaiḥ kuto 'narthair yujyate vijitendriyaḥ // (20.2)
Par.?
rathaḥ śarīraṃ puruṣasya dṛṣṭam ātmā niyantendriyāṇyāhur aśvān / (21.1)
Par.?
tair apramattaḥ kuśalī sadaśvair dāntaiḥ sukhaṃ yāti rathīva dhīraḥ // (21.2)
Par.?
ṣaṇṇām ātmani nityānām indriyāṇāṃ pramāthinām / (22.1)
Par.?
yo dhīro dhārayed raśmīn sa syāt paramasārathiḥ // (22.2)
Par.?
indriyāṇāṃ prasṛṣṭānāṃ hayānām iva vartmasu / (23.1)
Par.?
dhṛtiṃ kurvīta sārathye dhṛtyā tāni jayed dhruvam // (23.2)
Par.?
indriyāṇāṃ hi caratāṃ yan mano 'nuvidhīyate / (24.1)
Par.?
tad asya harate buddhiṃ nāvaṃ vāyur ivāmbhasi // (24.2)
Par.?
yeṣu vipratipadyante ṣaṭsu mohāt phalāgame / (25.1)
Par.?
teṣvadhyavasitādhyāyī vindate dhyānajaṃ phalam // (25.2) Par.?
Duration=0.081223011016846 secs.