Texts

bhīṣma uvāca / (1.1) Par.?

kalāṃśāstāta yujyante muhūrtāśca dināni ca / (1.2) Par.?

ardhamāsāśca māsāśca nakṣatrāṇi grahāstathā // (1.3) Par.?

ṛtavaścāpi yujyante tathā saṃvatsarā api / (2.1) Par.?

evaṃ kālavibhāgena kālacakraṃ pravartate // (2.2) Par.?

teṣāṃ kālātirekeṇa jyotiṣāṃ ca vyatikramāt / (3.1) Par.?

pañcame pañcame varṣe dvau māsāvupajāyataḥ // (3.2) Par.?

teṣām abhyadhikā māsāḥ pañca dvādaśa ca kṣapāḥ / (4.1) Par.?

trayodaśānāṃ varṣāṇām iti me vartate matiḥ // (4.2) Par.?

sarvaṃ yathāvaccaritaṃ yad yad ebhiḥ pariśrutam / (5.1) Par.?

evam etad dhruvaṃ jñātvā tato bībhatsur āgataḥ // (5.2) Par.?

sarve caiva mahātmānaḥ sarve dharmārthakovidāḥ / (6.1) Par.?

yeṣāṃ yudhiṣṭhiro rājā kasmād dharme 'parādhnuyuḥ // (6.2) Par.?

alubdhāścaiva kaunteyāḥ kṛtavantaśca duṣkaram / (7.1) Par.?

na cāpi kevalaṃ rājyam iccheyuste 'nupāyataḥ // (7.2) Par.?

tadaiva te hi vikrāntum īṣuḥ kauravanandanāḥ / (8.1) Par.?

dharmapāśanibaddhāstu na celuḥ kṣatriyavratāt // (8.2) Par.?

yaccānṛta iti khyāyed yacca gacchet parābhavam / (9.1) Par.?

vṛṇuyur maraṇaṃ pārthā nānṛtatvaṃ kathaṃcana // (9.2) Par.?

prāpte tu kāle prāptavyaṃ notsṛjeyur nararṣabhāḥ / (10.1) Par.?

api vajrabhṛtā guptaṃ tathāvīryā hi pāṇḍavāḥ // (10.2) Par.?

pratiyudhyāma samare sarvaśastrabhṛtāṃ varam / (11.1) Par.?

tasmād yad atra kalyāṇaṃ loke sadbhir anuṣṭhitam / (11.2) Par.?

tat saṃvidhīyatāṃ kṣipraṃ mā no hyartho 'tigāt parān // (11.3) Par.?

na hi paśyāmi saṃgrāme kadācid api kaurava / (12.1) Par.?

ekāntasiddhiṃ rājendra samprāptaśca dhanaṃjayaḥ // (12.2) Par.?

sampravṛtte tu saṃgrāme bhāvābhāvau jayājayau / (13.1) Par.?

avaśyam ekaṃ spṛśato dṛṣṭam etad asaṃśayam // (13.2) Par.?

tasmād yuddhāvacarikaṃ karma vā dharmasaṃhitam / (14.1) Par.?

kriyatām āśu rājendra samprāpto hi dhanaṃjayaḥ // (14.2) Par.?

duryodhana uvāca / (15.1) Par.?

nāhaṃ rājyaṃ pradāsyāmi pāṇḍavānāṃ pitāmaha / (15.2) Par.?

yuddhāvacārikaṃ yat tu tacchīghraṃ saṃvidhīyatām // (15.3) Par.?

bhīṣma uvāca / (16.1) Par.?

atra yā māmakī buddhiḥ śrūyatāṃ yadi rocate / (16.2) Par.?

kṣipraṃ balacaturbhāgaṃ gṛhya gaccha puraṃ prati / (16.3) Par.?

tato 'paraścaturbhāgo gāḥ samādāya gacchatu // (16.4) Par.?

vayaṃ tvardhena sainyena pratiyotsyāma pāṇḍavam / (17.1) Par.?

matsyaṃ vā punar āyātam atha vāpi śatakratum // (17.2) Par.?

ācāryo madhyatastiṣṭhatvaśvatthāmā tu savyataḥ / (18.1) Par.?

kṛpaḥ śāradvato dhīmān pārśvaṃ rakṣatu dakṣiṇam // (18.2) Par.?

agrataḥ sūtaputrastu karṇastiṣṭhatu daṃśitaḥ / (19.1) Par.?

ahaṃ sarvasya sainyasya paścāt sthāsyāmi pālayan // (19.2) Par.?