UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 5708
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vaiśaṃpāyana uvāca / (1.1)
Par.?
anujñātaḥ pāṇḍavena prayayau saṃjayastadā / (1.2)
Par.?
śāsanaṃ dhṛtarāṣṭrasya sarvaṃ kṛtvā mahātmanaḥ // (1.3)
Par.?
samprāpya hāstinapuraṃ śīghraṃ ca praviveśa ha / (2.1)
Par.?
antaḥpuram upasthāya dvāḥsthaṃ vacanam abravīt // (2.2)
Par.?
ācakṣva māṃ dhṛtarāṣṭrāya dvāḥstha upāgataṃ pāṇḍavānāṃ sakāśāt / (3.1)
Par.?
jāgarti ced abhivadestvaṃ hi kṣattaḥ praviśeyaṃ vidito bhūmipasya // (3.2)
Par.?
dvāḥstha uvāca / (4.1)
Par.?
saṃjayo 'yaṃ bhūmipate namaste didṛkṣayā dvāram upāgataste / (4.2) Par.?
prāpto dūtaḥ pāṇḍavānāṃ sakāśāt praśādhi rājan kim ayaṃ karotu // (4.3)
Par.?
dhṛtarāṣṭra uvāca / (5.1)
Par.?
ācakṣva māṃ sukhinaṃ kālyam asmai praveśyatāṃ svāgataṃ saṃjayāya / (5.2)
Par.?
na cāham etasya bhavāmyakālyaḥ sa me kasmād dvāri tiṣṭheta kṣattaḥ // (5.3)
Par.?
vaiśaṃpāyana uvāca / (6.1)
Par.?
tataḥ praviśyānumate nṛpasya mahad veśma prājñaśūrāryaguptam / (6.2)
Par.?
siṃhāsanasthaṃ pārthivam āsasāda vaicitravīryaṃ prāñjaliḥ sūtaputraḥ // (6.3)
Par.?
saṃjaya uvāca / (7.1)
Par.?
saṃjayo 'haṃ bhūmipate namaste prāpto 'smi gatvā naradeva pāṇḍavān / (7.2)
Par.?
abhivādya tvāṃ pāṇḍuputro manasvī yudhiṣṭhiraḥ kuśalaṃ cānvapṛcchat // (7.3)
Par.?
sa te putrān pṛcchati prīyamāṇaḥ kaccit putraiḥ prīyase naptṛbhiśca / (8.1)
Par.?
tathā suhṛdbhiḥ sacivaiśca rājan ye cāpi tvām upajīvanti taiśca // (8.2)
Par.?
dhṛtarāṣṭra uvāca / (9.1)
Par.?
abhyetya tvāṃ tāta vadāmi saṃjaya ajātaśatruṃ ca sukhena pārtham / (9.2)
Par.?
kaccit sa rājā kuśalī saputraḥ sahāmātyaḥ sānujaḥ kauravāṇām // (9.3)
Par.?
saṃjaya uvāca / (10.1)
Par.?
sahāmātyaḥ kuśalī pāṇḍuputro bhūyaścāto yacca te 'gre mano 'bhūt / (10.2)
Par.?
nirṇiktadharmārthakaro manasvī bahuśruto dṛṣṭimāñśīlavāṃśca // (10.3)
Par.?
paraṃ dharmāt pāṇḍavasyānṛśaṃsyaṃ dharmaḥ paro vittacayānmato 'sya / (11.1)
Par.?
sukhapriye dharmahīne na pārtho 'nurudhyate bhārata tasya viddhi // (11.2)
Par.?
paraprayuktaḥ puruṣo viceṣṭate sūtraprotā dārumayīva yoṣā / (12.1)
Par.?
imaṃ dṛṣṭvā niyamaṃ pāṇḍavasya manye paraṃ karma daivaṃ manuṣyāt // (12.2)
Par.?
imaṃ ca dṛṣṭvā tava karmadoṣaṃ pādodarkaṃ ghoram avarṇarūpam / (13.1)
Par.?
yāvannaraḥ kāmayate 'tikālyaṃ tāvannaro 'yaṃ labhate praśaṃsām // (13.2)
Par.?
ajātaśatrustu vihāya pāpaṃ jīrṇāṃ tvacaṃ sarpa ivāsamarthām / (14.1)
Par.?
virocate 'hāryavṛttena dhīro yudhiṣṭhirastvayi pāpaṃ visṛjya // (14.2)
Par.?
aṅgātmanaḥ karma nibodha rājan dharmārthayuktād āryavṛttād apetam / (15.1)
Par.?
upakrośaṃ ceha gato 'si rājan noheśca pāpaṃ prasajed amutra // (15.2)
Par.?
sa tvam arthaṃ saṃśayitaṃ vinā tair āśaṃsase putravaśānugo 'dya / (16.1)
Par.?
adharmaśabdaśca mahān pṛthivyāṃ nedaṃ karma tvatsamaṃ bhāratāgrya // (16.2)
Par.?
hīnaprajño dauṣkuleyo nṛśaṃso dīrghavairī kṣatravidyāsvadhīraḥ / (17.1)
Par.?
evaṃdharmā nāpadaḥ saṃtitīrṣeddhīnavīryo yaśca bhaved aśiṣṭaḥ // (17.2)
Par.?
kule jāto dharmavān yo yaśasvī bahuśrutaḥ sukhajīvī yatātmā / (18.1)
Par.?
dharmārthayor grathitayor bibharti nānyatra diṣṭasya vaśād upaiti // (18.2)
Par.?
kathaṃ hi mantrāgryadharo manīṣī dharmārthayor āpadi sampraṇetā / (19.1)
Par.?
evaṃyuktaḥ sarvamantrair ahīno
'nānṛśaṃsyaṃ karma kuryād amūḍhaḥ // (19.2)
Par.?
tavāpīme mantravidaḥ sametya samāsate karmasu nityayuktāḥ / (20.1)
Par.?
teṣām ayaṃ balavānniścayaśca kurukṣayārthe nirayo
vyapādi // (20.2)
Par.?
akālikaṃ kuravo nābhaviṣyan pāpena cet pāpam ajātaśatruḥ / (21.1)
Par.?
icchejjātu tvayi pāpaṃ visṛjya nindā ceyaṃ tava loke 'bhaviṣyat // (21.2)
Par.?
kim anyatra viṣayād īśvarāṇāṃ yatra pārthaḥ paralokaṃ dadarśa / (22.1)
Par.?
atyakrāmat sa tathā saṃmataḥ syān na saṃśayo nāsti manuṣyakāraḥ // (22.2)
Par.?
etān guṇān karmakṛtān avekṣya bhāvābhāvau vartamānāvanityau / (23.1)
Par.?
balir hi rājā pāram avindamāno nānyat kālāt kāraṇaṃ tatra mene // (23.2)
Par.?
cakṣuḥ śrotre nāsikā tvak ca jihvā jñānasyaitānyāyatanāni jantoḥ / (24.1)
Par.?
tāni prītānyeva tṛṣṇākṣayānte tānyavyatho duḥkhahīnaḥ praṇudyāt // (24.2)
Par.?
na tveva manye puruṣasya karma saṃvartate suprayuktaṃ yathāvat / (25.1)
Par.?
mātuḥ pituḥ karmaṇābhiprasūtaḥ saṃvardhate vidhivad bhojanena // (25.2)
Par.?
priyāpriye sukhaduḥkhe ca rājan nindāpraśaṃse ca bhajeta enam / (26.1)
Par.?
parastvenaṃ garhayate 'parādhe praśaṃsate sādhuvṛttaṃ tam eva // (26.2)
Par.?
sa tvā garhe bhāratānāṃ virodhād anto nūnaṃ bhavitāyaṃ prajānām / (27.1)
Par.?
no ced idaṃ tava karmāparādhāt kurūn dahet kṛṣṇavartmeva kakṣam // (27.2)
Par.?
tvam evaiko jātaputreṣu rājan vaśaṃ gantā sarvaloke narendra / (28.1)
Par.?
kāmātmanāṃ ślāghase dyūtakāle nānyacchamāt paśya vipākam asya // (28.2)
Par.?
anāptānāṃ pragrahāt tvaṃ narendra tathāptānāṃ nigrahāccaiva rājan / (29.1)
Par.?
bhūmiṃ sphītāṃ durbalatvād anantāṃ na śaktastvaṃ rakṣituṃ kauraveya // (29.2)
Par.?
anujñāto rathavegāvadhūtaḥ śrānto nipadye śayanaṃ nṛsiṃha / (30.1)
Par.?
prātaḥ śrotāraḥ kuravaḥ sabhāyām ajātaśatror vacanaṃ sametāḥ // (30.2)
Par.?
Duration=0.11709594726562 secs.