Texts

bhīṣma uvāca / (1.1) Par.?

sā niṣkramantī nagarāccintayāmāsa bhārata / (1.2) Par.?

pṛthivyāṃ nāsti yuvatir viṣamasthatarā mayā / (1.3) Par.?

bāndhavair viprahīnāsmi śālvena ca nirākṛtā // (1.4) Par.?

na ca śakyaṃ punar gantuṃ mayā vāraṇasāhvayam / (2.1) Par.?

anujñātāsmi bhīṣmeṇa śālvam uddiśya kāraṇam // (2.2) Par.?

kiṃ nu garhāmyathātmānam atha bhīṣmaṃ durāsadam / (3.1) Par.?

āhosvit pitaraṃ mūḍhaṃ yo me 'kārṣīt svayaṃvaram // (3.2) Par.?

mamāyaṃ svakṛto doṣo yāhaṃ bhīṣmarathāt tadā / (4.1) Par.?

pravṛtte vaiśase yuddhe śālvārthaṃ nāpataṃ purā / (4.2) Par.?

tasyeyaṃ phalanirvṛttir yad āpannāsmi mūḍhavat // (4.3) Par.?

dhig bhīṣmaṃ dhik ca me mandaṃ pitaraṃ mūḍhacetasam / (5.1) Par.?

yenāhaṃ vīryaśulkena paṇyastrīvat praveritā // (5.2) Par.?

dhiṅ māṃ dhik śālvarājānaṃ dhig dhātāram athāpi ca / (6.1) Par.?

yeṣāṃ durnītabhāvena prāptāsmyāpadam uttamām // (6.2) Par.?

sarvathā bhāgadheyāni svāni prāpnoti mānavaḥ / (7.1) Par.?

anayasyāsya tu mukhaṃ bhīṣmaḥ śāṃtanavo mama // (7.2) Par.?

sā bhīṣme pratikartavyam ahaṃ paśyāmi sāṃpratam / (8.1) Par.?

tapasā vā yudhā vāpi duḥkhahetuḥ sa me mataḥ / (8.2) Par.?

ko nu bhīṣmaṃ yudhā jetum utsaheta mahīpatiḥ // (8.3) Par.?

evaṃ sā pariniścitya jagāma nagarād bahiḥ / (9.1) Par.?

āśramaṃ puṇyaśīlānāṃ tāpasānāṃ mahātmanām / (9.2) Par.?

tatastām avasad rātriṃ tāpasaiḥ parivāritā // (9.3) Par.?

ācakhyau ca yathā vṛttaṃ sarvam ātmani bhārata / (10.1) Par.?

vistareṇa mahābāho nikhilena śucismitā / (10.2) Par.?

haraṇaṃ ca visargaṃ ca śālvena ca visarjanam // (10.3) Par.?

tatastatra mahān āsīd brāhmaṇaḥ saṃśitavrataḥ / (11.1) Par.?

śaikhāvatyastapovṛddhaḥ śāstre cāraṇyake guruḥ // (11.2) Par.?

ārtāṃ tām āha sa muniḥ śaikhāvatyo mahātapāḥ / (12.1) Par.?

niḥśvasantīṃ satīṃ bālāṃ duḥkhaśokaparāyaṇām // (12.2) Par.?

evaṃ gate kiṃ nu bhadre śakyaṃ kartuṃ tapasvibhiḥ / (13.1) Par.?

āśramasthair mahābhāgaistaponityair mahātmabhiḥ // (13.2) Par.?

sā tvenam abravīd rājan kriyatāṃ madanugrahaḥ / (14.1) Par.?

pravrājitum ihecchāmi tapastapsyāmi duścaram // (14.2) Par.?

mayaivaitāni karmāṇi pūrvadeheṣu mūḍhayā / (15.1) Par.?

kṛtāni nūnaṃ pāpāni teṣām etat phalaṃ dhruvam // (15.2) Par.?

notsaheyaṃ punar gantuṃ svajanaṃ prati tāpasāḥ / (16.1) Par.?

pratyākhyātā nirānandā śālvena ca nirākṛtā // (16.2) Par.?

upadiṣṭam ihecchāmi tāpasyaṃ vītakalmaṣāḥ / (17.1) Par.?

yuṣmābhir devasaṃkāśāḥ kṛpā bhavatu vo mayi // (17.2) Par.?

sa tām āśvāsayat kanyāṃ dṛṣṭāntāgamahetubhiḥ / (18.1) Par.?

sāntvayāmāsa kāryaṃ ca pratijajñe dvijaiḥ saha // (18.2) Par.?