Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 7967
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
saṃjaya uvāca / (1.1) Par.?
udīryamāṇaṃ tad dṛṣṭvā pāṇḍavānāṃ mahad balam / (1.2) Par.?
aviṣahyaṃ ca manvānaḥ karṇaṃ duryodhano 'bravīt // (1.3) Par.?
ayaṃ sa kālaḥ samprāpto mitrāṇāṃ mitravatsala / (2.1) Par.?
trāyasva samare karṇa sarvān yodhānmahābala // (2.2) Par.?
pāñcālair matsyakaikeyaiḥ pāṇḍavaiśca mahārathaiḥ / (3.1) Par.?
vṛtān samantāt saṃkruddhair niḥśvasadbhir ivoragaiḥ // (3.2) Par.?
ete nadanti saṃhṛṣṭāḥ pāṇḍavā jitakāśinaḥ / (4.1) Par.?
śakropamāśca bahavaḥ pāñcālānāṃ rathavrajāḥ // (4.2) Par.?
karṇa uvāca / (5.1) Par.?
paritrātum iha prāpto yadi pārthaṃ puraṃdaraḥ / (5.2) Par.?
tam apyāśu parājitya tato hantāsmi pāṇḍavam // (5.3) Par.?
satyaṃ te pratijānāmi samāśvasihi bhārata / (6.1) Par.?
hantāsmi pāṇḍutanayān pāñcālāṃśca samāgatān // (6.2) Par.?
jayaṃ te pratijānāmi vāsavasyeva pāvakiḥ / (7.1) Par.?
priyaṃ tava mayā kāryam iti jīvāmi pārthiva // (7.2) Par.?
sarveṣām eva pārthānāṃ phalguno balavattaraḥ / (8.1) Par.?
tasyāmoghāṃ vimokṣyāmi śaktiṃ śakravinirmitām // (8.2) Par.?
tasmin hate maheṣvāse bhrātarastasya mānada / (9.1) Par.?
tava vaśyā bhaviṣyanti vanaṃ yāsyanti vā punaḥ // (9.2) Par.?
mayi jīvati kauravya viṣādaṃ mā kṛthāḥ kvacit / (10.1) Par.?
ahaṃ jeṣyāmi samare sahitān sarvapāṇḍavān // (10.2) Par.?
pāñcālān kekayāṃścaiva vṛṣṇīṃścāpi samāgatān / (11.1) Par.?
bāṇaughaiḥ śakalīkṛtya tava dāsyāmi medinīm // (11.2) Par.?
saṃjaya uvāca / (12.1) Par.?
evaṃ bruvāṇaṃ karṇaṃ tu kṛpaḥ śāradvato 'bravīt / (12.2) Par.?
smayann iva mahābāhuḥ sūtaputram idaṃ vacaḥ // (12.3) Par.?
śobhanaṃ śobhanaṃ karṇa sanāthaḥ kurupuṃgavaḥ / (13.1) Par.?
tvayā nāthena rādheya vacasā yadi sidhyati // (13.2) Par.?
bahuśaḥ katthase karṇa kauravyasya samīpataḥ / (14.1) Par.?
na tu te vikramaḥ kaścid dṛśyate balam eva vā // (14.2) Par.?
samāgamaḥ pāṇḍusutair dṛṣṭaste bahuśo yudhi / (15.1) Par.?
sarvatra nirjitaścāsi pāṇḍavaiḥ sūtanandana // (15.2) Par.?
hriyamāṇe tadā karṇa gandharvair dhṛtarāṣṭraje / (16.1) Par.?
tadāyudhyanta sainyāni tvam ekastu palāyathāḥ // (16.2) Par.?
virāṭanagare cāpi sametāḥ sarvakauravāḥ / (17.1) Par.?
pārthena nirjitā yuddhe tvaṃ ca karṇa sahānujaḥ // (17.2) Par.?
ekasyāpyasamarthastvaṃ phalgunasya raṇājire / (18.1) Par.?
katham utsahase jetuṃ sakṛṣṇān sarvapāṇḍavān // (18.2) Par.?
abruvan karṇa yudhyasva bahu katthasi sūtaja / (19.1) Par.?
anuktvā vikramed yastu tad vai satpuruṣavratam // (19.2) Par.?
garjitvā sūtaputra tvaṃ śāradābhram ivājalam / (20.1) Par.?
niṣphalo dṛśyase karṇa tacca rājā na budhyate // (20.2) Par.?
tāvad garjasi rādheya yāvat pārthaṃ na paśyasi / (21.1) Par.?
purā pārthaṃ hi te dṛṣṭvā durlabhaṃ garjitaṃ bhavet // (21.2) Par.?
tvam anāsādya tān bāṇān phalgunasya vigarjasi / (22.1) Par.?
pārthasāyakaviddhasya durlabhaṃ garjitaṃ bhavet // (22.2) Par.?
bāhubhiḥ kṣatriyāḥ śūrā vāgbhiḥ śūrā dvijātayaḥ / (23.1) Par.?
dhanuṣā phalgunaḥ śūraḥ karṇaḥ śūro manorathaiḥ // (23.2) Par.?
evaṃ paruṣitastena tadā śāradvatena saḥ / (24.1) Par.?
karṇaḥ praharatāṃ śreṣṭhaḥ kṛpaṃ vākyam athābravīt // (24.2) Par.?
śūrā garjanti satataṃ prāvṛṣīva balāhakāḥ / (25.1) Par.?
phalaṃ cāśu prayacchanti bījam uptam ṛtāviva // (25.2) Par.?
doṣam atra na paśyāmi śūrāṇāṃ raṇamūrdhani / (26.1) Par.?
tat tad vikatthamānānāṃ bhāraṃ codvahatāṃ mṛdhe // (26.2) Par.?
yaṃ bhāraṃ puruṣo voḍhuṃ manasā hi vyavasyati / (27.1) Par.?
daivam asya dhruvaṃ tatra sāhāyyāyopapadyate // (27.2) Par.?
vyavasāyadvitīyo 'haṃ manasā bhāram udvahan / (28.1) Par.?
garjāmi yadyahaṃ vipra tava kiṃ tatra naśyati // (28.2) Par.?
vṛthā śūrā na garjanti sajalā iva toyadāḥ / (29.1) Par.?
sāmarthyam ātmano jñātvā tato garjanti paṇḍitāḥ // (29.2) Par.?
so 'ham adya raṇe yattaḥ sahitau kṛṣṇapāṇḍavau / (30.1) Par.?
utsahe tarasā jetuṃ tato garjāmi gautama // (30.2) Par.?
paśya tvaṃ garjitasyāsya phalaṃ me vipra sānugaḥ / (31.1) Par.?
hatvā pāṇḍusutān ājau sahakṛṣṇān sasātvatān / (31.2) Par.?
duryodhanāya dāsyāmi pṛthivīṃ hatakaṇṭakām // (31.3) Par.?
kṛpa uvāca / (32.1) Par.?
manorathapralāpo me na grāhyastava sūtaja / (32.2) Par.?
yadā kṣipasi vai kṛṣṇau dharmarājaṃ ca pāṇḍavam // (32.3) Par.?
dhruvastatra jayaḥ karṇa yatra yuddhaviśāradau / (33.1) Par.?
devagandharvayakṣāṇāṃ manuṣyoragarakṣasām / (33.2) Par.?
daṃśitānām api raṇe ajeyau kṛṣṇapāṇḍavau // (33.3) Par.?
brahmaṇyaḥ satyavāg dānto gurudaivatapūjakaḥ / (34.1) Par.?
nityaṃ dharmarataścaiva kṛtāstraśca viśeṣataḥ / (34.2) Par.?
dhṛtimāṃśca kṛtajñaśca dharmaputro yudhiṣṭhiraḥ // (34.3) Par.?
bhrātaraścāsya balinaḥ sarvāstreṣu kṛtaśramāḥ / (35.1) Par.?
guruvṛttiratāḥ prājñā dharmanityā yaśasvinaḥ // (35.2) Par.?
saṃbandhinaścendravīryāḥ svanuraktāḥ prahāriṇaḥ / (36.1) Par.?
dhṛṣṭadyumnaḥ śikhaṇḍī ca daurmukhir janamejayaḥ // (36.2) Par.?
candraseno bhadrasenaḥ kīrtidharmā dhruvo dharaḥ / (37.1) Par.?
vasucandro dāmacandraḥ siṃhacandraḥ suvedhanaḥ // (37.2) Par.?
drupadasya tathā putrā drupadaśca mahāstravit / (38.1) Par.?
yeṣām arthāya saṃyatto matsyarājaḥ sahānugaḥ // (38.2) Par.?
śatānīkaḥ sudaśanaḥ śrutānīkaḥ śrutadhvajaḥ / (39.1) Par.?
balānīko jayānīko jayāśvo rathavāhanaḥ // (39.2) Par.?
candrodayaḥ kāmaratho virāṭabhrātaraḥ śubhāḥ / (40.1) Par.?
yamau ca draupadeyāśca rākṣasaśca ghaṭotkacaḥ / (40.2) Par.?
yeṣām arthāya yudhyante na teṣāṃ vidyate kṣayaḥ // (40.3) Par.?
kāmaṃ khalu jagat sarvaṃ sadevāsuramānavam / (41.1) Par.?
sayakṣarākṣasagaṇaṃ sabhūtabhujagadvipam / (41.2) Par.?
niḥśeṣam astravīryeṇa kuryātāṃ bhīmaphalgunau // (41.3) Par.?
yudhiṣṭhiraśca pṛthivīṃ nirdahed ghoracakṣuṣā / (42.1) Par.?
aprameyabalaḥ śaurir yeṣām arthe ca daṃśitaḥ / (42.2) Par.?
kathaṃ tān saṃyuge karṇa jetum utsahase parān // (42.3) Par.?
mahān apanayastveṣa tava nityaṃ hi sūtaja / (43.1) Par.?
yastvam utsahase yoddhuṃ samare śauriṇā saha // (43.2) Par.?
saṃjaya uvāca / (44.1) Par.?
evam uktastu rādheyaḥ prahasan bharatarṣabha / (44.2) Par.?
abravīcca tadā karṇo guruṃ śāradvataṃ kṛpam // (44.3) Par.?
satyam uktaṃ tvayā brahman pāṇḍavān prati yad vacaḥ / (45.1) Par.?
ete cānye ca bahavo guṇāḥ pāṇḍusuteṣu vai // (45.2) Par.?
ajayyāśca raṇe pārthā devair api savāsavaiḥ / (46.1) Par.?
sadaityayakṣagandharvapiśācoragarākṣasaiḥ / (46.2) Par.?
tathāpi pārthāñ jeṣyāmi śaktyā vāsavadattayā // (46.3) Par.?
mamāpyamoghā datteyaṃ śaktiḥ śakreṇa vai dvija / (47.1) Par.?
etayā nihaniṣyāmi savyasācinam āhave // (47.2) Par.?
hate tu pāṇḍave kṛṣṇo bhrātaraścāsya sodarāḥ / (48.1) Par.?
anarjunā na śakṣyanti mahīṃ bhoktuṃ kathaṃcana // (48.2) Par.?
teṣu naṣṭeṣu sarveṣu pṛthivīyaṃ sasāgarā / (49.1) Par.?
ayatnāt kauraveyasya vaśe sthāsyati gautama // (49.2) Par.?
sunītair iha sarvārthāḥ sidhyante nātra saṃśayaḥ / (50.1) Par.?
etam artham ahaṃ jñātvā tato garjāmi gautama // (50.2) Par.?
tvaṃ tu vṛddhaśca vipraśca aśaktaścāpi saṃyuge / (51.1) Par.?
kṛtasnehaśca pārtheṣu mohānmām avamanyase // (51.2) Par.?
yadyevaṃ vakṣyase bhūyo mām apriyam iha dvija / (52.1) Par.?
tataste khaḍgam udyamya jihvāṃ chetsyāmi durmate // (52.2) Par.?
yaccāpi pāṇḍavān vipra stotum icchasi saṃyuge / (53.1) Par.?
bhīṣayan sarvasainyāni kauraveyāṇi durmate / (53.2) Par.?
atrāpi śṛṇu me vākyaṃ yathāvad gadato dvija // (53.3) Par.?
duryodhanaśca droṇaśca śakunir durmukho jayaḥ / (54.1) Par.?
duḥśāsano vṛṣaseno madrarājastvam eva ca / (54.2) Par.?
somadattaśca bhūriśca tathā drauṇir viviṃśatiḥ // (54.3) Par.?
tiṣṭheyur daṃśitā yatra sarve yuddhaviśāradāḥ / (55.1) Par.?
jayed etān raṇe ko nu śakratulyabalo 'pyariḥ // (55.2) Par.?
śūrāśca hi kṛtāstrāśca balinaḥ svargalipsavaḥ / (56.1) Par.?
dharmajñā yuddhakuśalā hanyur yuddhe surān api // (56.2) Par.?
ete sthāsyanti saṃgrāme pāṇḍavānāṃ vadhārthinaḥ / (57.1) Par.?
jayam ākāṅkṣamāṇā hi kauraveyasya daṃśitāḥ // (57.2) Par.?
daivāyattam ahaṃ manye jayaṃ subalinām api / (58.1) Par.?
yatra bhīṣmo mahābāhuḥ śete śaraśatācitaḥ // (58.2) Par.?
vikarṇaścitrasenaśca bāhlīko 'tha jayadrathaḥ / (59.1) Par.?
bhūriśravā jayaścaiva jalasaṃdhaḥ sudakṣiṇaḥ // (59.2) Par.?
śalaśca rathināṃ śreṣṭho bhagadattaśca vīryavān / (60.1) Par.?
ete cānye ca rājāno devair api sudurjayāḥ // (60.2) Par.?
nihatāḥ samare śūrāḥ pāṇḍavair balavattarāḥ / (61.1) Par.?
kim anyad daivasaṃyogānmanyase puruṣādhama // (61.2) Par.?
yāṃśca tān stauṣi satataṃ duryodhanaripūn dvija / (62.1) Par.?
teṣām api hatāḥ śūrāḥ śataśo 'tha sahasraśaḥ // (62.2) Par.?
kṣīyante sarvasainyāni kurūṇāṃ pāṇḍavaiḥ saha / (63.1) Par.?
prabhāvaṃ nātra paśyāmi pāṇḍavānāṃ kathaṃcana // (63.2) Par.?
yāṃstān balavato nityaṃ manyase tvaṃ dvijādhama / (64.1) Par.?
yatiṣye 'haṃ yathāśakti yoddhuṃ taiḥ saha saṃyuge / (64.2) Par.?
duryodhanahitārthāya jayo daive pratiṣṭhitaḥ // (64.3) Par.?
Duration=0.2080249786377 secs.