UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 9005
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
saṃjaya uvāca / (1.1)
Par.?
tasmin vilulite sainye vadhyamāne parasparam / (1.2)
Par.?
dravamāṇeṣu yodheṣu ninadatsu ca dantiṣu // (1.3)
Par.?
kūjatāṃ stanatāṃ caiva padātīnāṃ mahāhave / (2.1)
Par.?
vidruteṣu mahārāja hayeṣu bahudhā tadā // (2.2)
Par.?
prakṣaye dāruṇe jāte saṃhāre sarvadehinām / (3.1)
Par.?
nānāśastrasamāvāpe vyatiṣaktarathadvipe // (3.2)
Par.?
harṣaṇe yuddhaśauṇḍānāṃ bhīrūṇāṃ bhayavardhane / (4.1)
Par.?
gāhamāneṣu yodheṣu parasparavadhaiṣiṣu // (4.2)
Par.?
prāṇādāne mahāghore vartamāne durodare / (5.1)
Par.?
saṃgrāme ghorarūpe tu yamarāṣṭravivardhane // (5.2)
Par.?
pāṇḍavāstāvakaṃ sainyaṃ vyadhamanniśitaiḥ śaraiḥ / (6.1)
Par.?
tathaiva tāvakā yodhā jaghnuḥ pāṇḍavasainikān // (6.2)
Par.?
tasmiṃstathā vartamāne yuddhe bhīrubhayāvahe / (7.1)
Par.?
pūrvāhṇe caiva samprāpte bhāskarodayanaṃ prati // (7.2)
Par.?
labdhalakṣāḥ pare rājan rakṣitāśca mahātmanā / (8.1) Par.?
ayodhayaṃstava balaṃ mṛtyuṃ kṛtvā nivartanam // (8.2)
Par.?
balibhiḥ pāṇḍavair dṛptair labdhalakṣaiḥ prahāribhiḥ / (9.1)
Par.?
kauravyasīdat pṛtanā mṛgīvāgnisamākulā // (9.2)
Par.?
tāṃ dṛṣṭvā sīdatīṃ senāṃ paṅke gām iva durbalām / (10.1)
Par.?
ujjihīrṣustadā śalyaḥ prāyāt pāṇḍucamūṃ prati // (10.2)
Par.?
madrarājastu saṃkruddho gṛhītvā dhanur uttamam / (11.1)
Par.?
abhyadravata saṃgrāme pāṇḍavān ātatāyinaḥ // (11.2)
Par.?
pāṇḍavāśca mahārāja samare jitakāśinaḥ / (12.1)
Par.?
madrarājaṃ samāsādya vivyadhur niśitaiḥ śaraiḥ // (12.2)
Par.?
tataḥ śaraśataistīkṣṇair madrarājo mahābalaḥ / (13.1)
Par.?
ardayāmāsa tāṃ senāṃ dharmarājasya paśyataḥ // (13.2)
Par.?
prādurāsaṃstato rājannānārūpāṇyanekaśaḥ / (14.1)
Par.?
cacāla śabdaṃ kurvāṇā mahī cāpi saparvatā // (14.2)
Par.?
sadaṇḍaśūlā dīptāgrāḥ śīryamāṇāḥ samantataḥ / (15.1)
Par.?
ulkā bhūmiṃ divaḥ petur āhatya ravimaṇḍalam // (15.2)
Par.?
mṛgāśca māhiṣāścāpi pakṣiṇaśca viśāṃ pate / (16.1)
Par.?
apasavyaṃ tadā cakruḥ senāṃ te bahuśo nṛpa // (16.2)
Par.?
tatastad yuddham atyugram abhavat saṃghacāriṇām / (17.1)
Par.?
tathā sarvāṇyanīkāni saṃnipatya janādhipa / (17.2)
Par.?
abhyayuḥ kauravā rājan pāṇḍavānām anīkinīm // (17.3)
Par.?
śalyastu śaravarṣeṇa varṣann iva sahasradṛk / (18.1)
Par.?
abhyavarṣad adīnātmā kuntīputraṃ yudhiṣṭhiram // (18.2)
Par.?
bhīmasenaṃ śaraiścāpi rukmapuṅkhaiḥ
śilāśitaḥ / (19.1)
Par.?
draupadeyāṃstathā sarvānmādrīputrau ca pāṇḍavau // (19.2)
Par.?
dhṛṣṭadyumnaṃ ca śaineyaṃ śikhaṇḍinam athāpi ca / (20.1)
Par.?
ekaikaṃ daśabhir bāṇair vivyādha ca mahābalaḥ / (20.2)
Par.?
tato 'sṛjad bāṇavarṣaṃ gharmānte maghavān iva // (20.3)
Par.?
tataḥ prabhadrakā rājan somakāśca sahasraśaḥ / (21.1)
Par.?
patitāḥ pātyamānāśca dṛśyante śalyasāyakaiḥ // (21.2)
Par.?
bhramarāṇām iva vrātāḥ śalabhānām iva vrajāḥ / (22.1)
Par.?
hrādinya iva meghebhyaḥ śalyasya nyapatañ śarāḥ // (22.2)
Par.?
dviradās turagāścārtāḥ pattayo rathinastathā / (23.1)
Par.?
śalyasya bāṇair nyapatan babhramur vyanadaṃstathā // (23.2)
Par.?
āviṣṭa iva madreśo manyunā pauruṣeṇa ca / (24.1)
Par.?
prācchādayad arīn saṃkhye kālasṛṣṭa ivāntakaḥ / (24.2)
Par.?
vinardamāno madreśo meghahrādo mahābalaḥ // (24.3)
Par.?
sā vadhyamānā śalyena pāṇḍavānām anīkinī / (25.1)
Par.?
ajātaśatruṃ kaunteyam abhyadhāvad yudhiṣṭhiram // (25.2)
Par.?
tāṃ samarpya tataḥ saṃkhye laghuhastaḥ śitaiḥ śaraiḥ / (26.1)
Par.?
śaravarṣeṇa mahatā yudhiṣṭhiram apīḍayat // (26.2)
Par.?
tam āpatantaṃ pattyaśvaiḥ kruddho rājā yudhiṣṭhiraḥ / (27.1)
Par.?
avārayaccharaistīkṣṇair mattaṃ dvipam ivāṅkuśaiḥ // (27.2)
Par.?
tasya śalyaḥ śaraṃ ghoraṃ mumocāśīviṣopamam / (28.1)
Par.?
so 'bhyavidhyanmahātmānaṃ vegenābhyapatacca gām // (28.2)
Par.?
tato vṛkodaraḥ kruddhaḥ śalyaṃ vivyādha saptabhiḥ / (29.1)
Par.?
pañcabhiḥ sahadevastu nakulo daśabhiḥ śaraiḥ // (29.2)
Par.?
draupadeyāśca śatrughnaṃ śūram ārtāyaniṃ śaraiḥ / (30.1)
Par.?
abhyavarṣanmahābhāgaṃ meghā iva mahīdharam // (30.2)
Par.?
tato dṛṣṭvā tudyamānaṃ śalyaṃ pārthaiḥ samantataḥ / (31.1)
Par.?
kṛtavarmā kṛpaścaiva saṃkruddhāvabhyadhāvatām // (31.2)
Par.?
ulūkaśca patatrī ca śakuniścāpi saubalaḥ / (32.1)
Par.?
smayamānaśca śanakair aśvatthāmā mahārathaḥ / (32.2)
Par.?
tava putrāśca kārtsnyena jugupuḥ śalyam āhave // (32.3)
Par.?
bhīmasenaṃ tribhir viddhvā kṛtavarmā śilīmukhaiḥ / (33.1)
Par.?
bāṇavarṣeṇa mahatā kruddharūpam avārayat // (33.2)
Par.?
dhṛṣṭadyumnaṃ kṛpaḥ kruddho bāṇavarṣair apīḍayat / (34.1)
Par.?
draupadeyāṃśca śakunir yamau ca drauṇir abhyayāt // (34.2)
Par.?
duryodhano yudhāṃ śreṣṭhāvāhave keśavārjunau / (35.1)
Par.?
samabhyayād ugratejāḥ śaraiścābhyahanad balī // (35.2)
Par.?
evaṃ dvaṃdvaśatānyāsaṃstvadīyānāṃ paraiḥ saha / (36.1)
Par.?
ghorarūpāṇi citrāṇi tatra tatra viśāṃ pate // (36.2)
Par.?
ṛśyavarṇāñ jaghānāśvān bhojo bhīmasya saṃyuge / (37.1)
Par.?
so 'vatīrya rathopasthāddhatāśvaḥ pāṇḍunandanaḥ / (37.2)
Par.?
kālo daṇḍam ivodyamya gadāpāṇir ayudhyata // (37.3)
Par.?
pramukhe sahadevasya jaghānāśvāṃśca madrarāṭ / (38.1)
Par.?
tataḥ śalyasya tanayaṃ sahadevo 'sināvadhīt // (38.2)
Par.?
gautamaḥ punar ācāryo dhṛṣṭadyumnam ayodhayat / (39.1)
Par.?
asaṃbhrāntam asaṃbhrānto yatnavān yatnavattaram // (39.2)
Par.?
draupadeyāṃstathā vīrān ekaikaṃ daśabhiḥ śaraiḥ / (40.1)
Par.?
avidhyad ācāryasuto nātikruddhaḥ smayann iva // (40.2)
Par.?
śalyo 'pi rājan saṃkruddho nighnan somakapāṇḍavān / (41.1)
Par.?
punar eva śitair bāṇair yudhiṣṭhiram apīḍayat // (41.2)
Par.?
tasya bhīmo raṇe kruddhaḥ saṃdaṣṭadaśanacchadaḥ / (42.1)
Par.?
vināśāyābhisaṃdhāya gadām ādatta vīryavān // (42.2)
Par.?
yamadaṇḍapratīkāśāṃ kālarātrim ivodyatām / (43.1)
Par.?
gajavājimanuṣyāṇāṃ prāṇāntakaraṇīm api // (43.2)
Par.?
hemapaṭṭaparikṣiptām ulkāṃ prajvalitām iva / (44.1)
Par.?
śaikyāṃ vyālīm ivātyugrāṃ vajrakalpām ayasmayīm // (44.2)
Par.?
candanāgurupaṅkāktāṃ pramadām īpsitām iva / (45.1)
Par.?
vasāmedo'sṛgādigdhāṃ jihvāṃ vaivasvatīm iva // (45.2)
Par.?
paṭughaṇṭāravaśatāṃ vāsavīm aśanīm iva / (46.1)
Par.?
nirmuktāśīviṣākārāṃ pṛktāṃ gajamadair api // (46.2)
Par.?
trāsanīṃ ripusainyānāṃ svasainyapariharṣiṇīm / (47.1)
Par.?
manuṣyaloke vikhyātāṃ giriśṛṅgavidāriṇīm // (47.2)
Par.?
yayā kailāsabhavane maheśvarasakhaṃ balī / (48.1)
Par.?
āhvayāmāsa kaunteyaḥ saṃkruddham alakādhipam // (48.2)
Par.?
yayā māyāvino dṛptān subahūn dhanadālaye / (49.1)
Par.?
jaghāna guhyakān kruddho mandārārthe mahābalaḥ / (49.2)
Par.?
nivāryamāṇo bahubhir draupadyāḥ priyam āsthitaḥ // (49.3)
Par.?
tāṃ vajramaṇiratnaughām aṣṭāśriṃ vajragauravām / (50.1)
Par.?
samudyamya mahābāhuḥ śalyam abhyadravad raṇe // (50.2)
Par.?
gadayā yuddhakuśalastayā dāruṇanādayā / (51.1)
Par.?
pothayāmāsa śalyasya caturo 'śvānmahājavān // (51.2)
Par.?
tataḥ śalyo raṇe kruddhaḥ pīne vakṣasi tomaram / (52.1)
Par.?
nicakhāna nadan vīro varma bhittvā ca so 'bhyagāt // (52.2)
Par.?
vṛkodarastvasaṃbhrāntastam evoddhṛtya tomaram / (53.1)
Par.?
yantāraṃ madrarājasya nirbibheda tato hṛdi // (53.2)
Par.?
sa bhinnavarmā rudhiraṃ vaman vitrastamānasaḥ / (54.1)
Par.?
papātābhimukho dīno madrarājastvapākramat // (54.2)
Par.?
kṛtapratikṛtaṃ dṛṣṭvā śalyo vismitamānasaḥ / (55.1)
Par.?
gadām āśritya dhīrātmā pratyamitram avaikṣata // (55.2)
Par.?
tataḥ sumanasaḥ pārthā bhīmasenam apūjayan / (56.1)
Par.?
tad dṛṣṭvā karma saṃgrāme ghoram akliṣṭakarmaṇaḥ // (56.2)
Par.?
Duration=0.22377514839172 secs.