Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 6020
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vaiśaṃpāyana uvāca / (1.1) Par.?
punar eva maharṣistaṃ kṛṣṇadvaipāyano 'bravīt / (1.2) Par.?
ajātaśatruṃ kaunteyam idaṃ vacanam arthavat // (1.3) Par.?
araṇye vasatāṃ tāta bhrātṝṇāṃ te tapasvinām / (2.1) Par.?
manorathā mahārāja ye tatrāsan yudhiṣṭhira // (2.2) Par.?
tān ime bharataśreṣṭha prāpnuvantu mahārathāḥ / (3.1) Par.?
praśādhi pṛthivīṃ pārtha yayātir iva nāhuṣaḥ // (3.2) Par.?
araṇye duḥkhavasatir anubhūtā tapasvibhiḥ / (4.1) Par.?
duḥkhasyānte naravyāghrāḥ sukhaṃ tvanubhavantvime // (4.2) Par.?
dharmam arthaṃ ca kāmaṃ ca bhrātṛbhiḥ saha bhārata / (5.1) Par.?
anubhūya tataḥ paścāt prasthātāsi viśāṃ pate // (5.2) Par.?
atithīnāṃ ca pitṝṇāṃ devatānāṃ ca bhārata / (6.1) Par.?
ānṛṇyaṃ gaccha kaunteya tataḥ svargaṃ gamiṣyasi // (6.2) Par.?
sarvamedhāśvamedhābhyāṃ yajasva kurunandana / (7.1) Par.?
tataḥ paścānmahārāja gamiṣyasi parāṃ gatim // (7.2) Par.?
bhrātṝṃśca sarvān kratubhiḥ saṃyojya bahudakṣiṇaiḥ / (8.1) Par.?
saṃprāptaḥ kīrtim atulāṃ pāṇḍaveya bhaviṣyasi // (8.2) Par.?
vidma te puruṣavyāghra vacanaṃ kurunandana / (9.1) Par.?
śṛṇu macca yathā kurvan dharmānna cyavate nṛpaḥ // (9.2) Par.?
ādadānasya ca dhanaṃ nigrahaṃ ca yudhiṣṭhira / (10.1) Par.?
samānaṃ dharmakuśalāḥ sthāpayanti nareśvara // (10.2) Par.?
deśakālapratīkṣe yo dasyor darśayate nṛpaḥ / (11.1) Par.?
śāstrajāṃ buddhim āsthāya nainasā sa hi yujyate // (11.2) Par.?
ādāya baliṣaḍbhāgaṃ yo rāṣṭraṃ nābhirakṣati / (12.1) Par.?
pratigṛhṇāti tat pāpaṃ caturthāṃśena pārthivaḥ // (12.2) Par.?
nibodha ca yathātiṣṭhan dharmānna cyavate nṛpaḥ / (13.1) Par.?
nigrahād dharmaśāstrāṇām anurudhyann apetabhīḥ / (13.2) Par.?
kāmakrodhāvanādṛtya piteva samadarśanaḥ // (13.3) Par.?
daivenopahate rājā karmakāle mahādyute / (14.1) Par.?
pramādayati tat karma na tatrāhur atikramam // (14.2) Par.?
tarasā buddhipūrvaṃ vā nigrāhyā eva śatravaḥ / (15.1) Par.?
pāpaiḥ saha na saṃdadhyād rāṣṭraṃ paṇyaṃ na kārayet // (15.2) Par.?
śūrāścāryāśca satkāryā vidvāṃsaśca yudhiṣṭhira / (16.1) Par.?
gomato dhaninaścaiva paripālyā viśeṣataḥ // (16.2) Par.?
vyavahāreṣu dharmyeṣu niyojyāśca bahuśrutāḥ / (17.1) Par.?
guṇayukte 'pi naikasmin viśvasyācca vicakṣaṇaḥ // (17.2) Par.?
arakṣitā durvinīto mānī stabdho 'bhyasūyakaḥ / (18.1) Par.?
enasā yujyate rājā durdānta iti cocyate // (18.2) Par.?
ye 'rakṣyamāṇā hīyante daivenopahate nṛpe / (19.1) Par.?
taskaraiścāpi hanyante sarvaṃ tad rājakilbiṣam // (19.2) Par.?
sumantrite sunīte ca vidhivaccopapādite / (20.1) Par.?
pauruṣe karmaṇi kṛte nāstyadharmo yudhiṣṭhira // (20.2) Par.?
vipadyante samārambhāḥ sidhyantyapi ca daivataḥ / (21.1) Par.?
kṛte puruṣakāre tu nainaḥ spṛśati pārthivam // (21.2) Par.?
atra te rājaśārdūla vartayiṣye kathām imām / (22.1) Par.?
yad vṛttaṃ pūrvarājarṣer hayagrīvasya pārthiva // (22.2) Par.?
śatrūn hatvā hatasyājau śūrasyākliṣṭakarmaṇaḥ / (23.1) Par.?
asahāyasya dhīrasya nirjitasya yudhiṣṭhira // (23.2) Par.?
yat karma vai nigrahe śātravāṇāṃ yogaścāgryaḥ pālane mānavānām / (24.1) Par.?
kṛtvā karma prāpya kīrtiṃ suyuddhe vājigrīvo modate devaloke // (24.2) Par.?
saṃtyaktātmā samareṣvātatāyī śastraiśchinno dasyubhir ardyamānaḥ / (25.1) Par.?
aśvagrīvaḥ karmaśīlo mahātmā saṃsiddhātmā modate devaloke // (25.2) Par.?
dhanur yūpo raśanā jyā śaraḥ sruk sruvaḥ khaḍgo rudhiraṃ yatra cājyam / (26.1) Par.?
ratho vedī kāmago yuddham agniś cāturhotraṃ caturo vājimukhyāḥ // (26.2) Par.?
hutvā tasmin yajñavahnāvathārīn pāpānmukto rājasiṃhastarasvī / (27.1) Par.?
prāṇān hutvā cāvabhṛthe raṇe sa vājigrīvo modate devaloke // (27.2) Par.?
rāṣṭraṃ rakṣan buddhipūrvaṃ nayena saṃtyaktātmā yajñaśīlo mahātmā / (28.1) Par.?
sarvāṃl lokān vyāpya kīrtyā manasvī vājigrīvo modate devaloke // (28.2) Par.?
daivīṃ siddhiṃ mānuṣīṃ daṇḍanītiṃ yoganyāyaiḥ pālayitvā mahīṃ ca / (29.1) Par.?
tasmād rājā dharmaśīlo mahātmā hayagrīvo modate svargaloke // (29.2) Par.?
vidvāṃstyāgī śraddadhānaḥ kṛtajñas tyaktvā lokaṃ mānuṣaṃ karma kṛtvā / (30.1) Par.?
medhāvināṃ viduṣāṃ saṃmatānāṃ tanutyajāṃ lokam ākramya rājā // (30.2) Par.?
samyag vedān prāpya śāstrāṇyadhītya samyag rāṣṭraṃ pālayitvā mahātmā / (31.1) Par.?
cāturvarṇyaṃ sthāpayitvā svadharme vājigrīvo modate devaloke // (31.2) Par.?
jitvā saṃgrāmān pālayitvā prajāśca somaṃ pītvā tarpayitvā dvijāgryān / (32.1) Par.?
yuktyā daṇḍaṃ dhārayitvā prajānāṃ yuddhe kṣīṇo modate devaloke // (32.2) Par.?
vṛttaṃ yasya ślāghanīyaṃ manuṣyāḥ santo vidvāṃsaścārhayantyarhaṇīyāḥ / (33.1) Par.?
svargaṃ jitvā vīralokāṃśca gatvā siddhiṃ prāptaḥ puṇyakīrtir mahātmā // (33.2) Par.?
Duration=0.23861408233643 secs.