Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 6045
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
vaiśaṃpāyana uvāca / (1.1) Par.?
tato rāmasya tat karma śrutvā rājā yudhiṣṭhiraḥ / (1.2) Par.?
vismayaṃ paramaṃ gatvā pratyuvāca janārdanam // (1.3) Par.?
aho rāmasya vārṣṇeya śakrasyeva mahātmanaḥ / (2.1) Par.?
vikramo yena vasudhā krodhānniḥkṣatriyā kṛtā // (2.2) Par.?
gobhiḥ samudreṇa tathā golāṅgūlarkṣavānaraiḥ / (3.1) Par.?
guptā rāmabhayodvignāḥ kṣatriyāṇāṃ kulodvahāḥ // (3.2) Par.?
aho dhanyo hi loko 'yaṃ sabhāgyāśca narā bhuvi / (4.1) Par.?
yatra karmedṛśaṃ dharmyaṃ dvijena kṛtam acyuta // (4.2) Par.?
tathā yāntau tadā tāta tāvacyutayudhiṣṭhirau / (5.1) Par.?
jagmatur yatra gāṅgeyaḥ śaratalpagataḥ prabhuḥ // (5.2) Par.?
tataste dadṛśur bhīṣmaṃ śaraprastaraśāyinam / (6.1) Par.?
svaraśmijālasaṃvītaṃ sāyaṃsūryam ivānalam // (6.2) Par.?
upāsyamānaṃ munibhir devair iva śatakratum / (7.1) Par.?
deśe paramadharmiṣṭhe nadīmoghavatīm anu // (7.2) Par.?
dūrād eva tam ālokya kṛṣṇo rājā ca dharmarāṭ / (8.1) Par.?
catvāraḥ pāṇḍavāścaiva te ca śāradvatādayaḥ // (8.2) Par.?
avaskandyātha vāhebhyaḥ saṃyamya pracalaṃ manaḥ / (9.1) Par.?
ekīkṛtyendriyagrāmam upatasthur mahāmunīn // (9.2) Par.?
abhivādya ca govindaḥ sātyakiste ca kauravāḥ / (10.1) Par.?
vyāsādīṃstān ṛṣīn paścād gāṅgeyam upatasthire // (10.2) Par.?
tapovṛddhiṃ tataḥ pṛṣṭvā gāṅgeyaṃ yadukauravāḥ / (11.1) Par.?
parivārya tataḥ sarve niṣeduḥ puruṣarṣabhāḥ // (11.2) Par.?
tato niśamya gāṅgeyaṃ śāmyamānam ivānalam / (12.1) Par.?
kiṃcid dīnamanā bhīṣmam iti hovāca keśavaḥ // (12.2) Par.?
kaccijjñānāni te rājan prasannāni yathā purā / (13.1) Par.?
kaccid avyākulā caiva buddhiste vadatāṃ vara // (13.2) Par.?
śarābhighātaduḥkhāt te kaccid gātraṃ na dūyate / (14.1) Par.?
mānasād api duḥkhāddhi śārīraṃ balavattaram // (14.2) Par.?
varadānāt pituḥ kāmaṃ chandamṛtyur asi prabho / (15.1) Par.?
śaṃtanor dharmaśīlasya na tvetacchamakāraṇam // (15.2) Par.?
susūkṣmo 'pīha dehe vai śalyo janayate rujam / (16.1) Par.?
kiṃ punaḥ śarasaṃghātaiścitasya tava bhārata // (16.2) Par.?
kāmaṃ naitat tavākhyeyaṃ prāṇināṃ prabhavāpyayau / (17.1) Par.?
bhavān hyupadiśecchreyo devānām api bhārata // (17.2) Par.?
yaddhi bhūtaṃ bhaviṣyacca bhavacca puruṣarṣabha / (18.1) Par.?
sarvaṃ tajjñānavṛddhasya tava pāṇāvivāhitam // (18.2) Par.?
saṃsāraścaiva bhūtānāṃ dharmasya ca phalodayaḥ / (19.1) Par.?
viditaste mahāprājña tvaṃ hi brahmamayo nidhiḥ // (19.2) Par.?
tvāṃ hi rājye sthitaṃ sphīte samagrāṅgam arogiṇam / (20.1) Par.?
strīsahasraiḥ parivṛtaṃ paśyāmīhordhvaretasam // (20.2) Par.?
ṛte śāṃtanavād bhīṣmāt triṣu lokeṣu pārthiva / (21.1) Par.?
satyasaṃdhān mahāvīryācchūrād dharmaikatatparāt // (21.2) Par.?
mṛtyum āvārya tarasā śaraprastaraśāyinaḥ / (22.1) Par.?
nisargaprabhavaṃ kiṃcinna ca tātānuśuśruma // (22.2) Par.?
satye tapasi dāne ca yajñādhikaraṇe tathā / (23.1) Par.?
dhanurvede ca vede ca nityaṃ caivānvavekṣaṇe // (23.2) Par.?
anṛśaṃsaṃ śuciṃ dāntaṃ sarvabhūtahite ratam / (24.1) Par.?
mahārathaṃ tvatsadṛśaṃ na kaṃcid anuśuśruma // (24.2) Par.?
tvaṃ hi devān sagandharvān sasurāsurarākṣasān / (25.1) Par.?
śakta ekarathenaiva vijetuṃ nātra saṃśayaḥ // (25.2) Par.?
tvaṃ hi bhīṣma mahābāho vasūnāṃ vāsavopamaḥ / (26.1) Par.?
nityaṃ vipraiḥ samākhyāto navamo 'navamo guṇaiḥ // (26.2) Par.?
ahaṃ hi tvābhijānāmi yastvaṃ puruṣasattama / (27.1) Par.?
tridaśeṣvapi vikhyātaḥ svaśaktyā sumahābalaḥ // (27.2) Par.?
manuṣyeṣu manuṣyendra na dṛṣṭo na ca me śrutaḥ / (28.1) Par.?
bhavato yo guṇaistulyaḥ pṛthivyāṃ puruṣaḥ kvacit // (28.2) Par.?
tvaṃ hi sarvair guṇai rājan devān apyatiricyase / (29.1) Par.?
tapasā hi bhavāñ śaktaḥ sraṣṭuṃ lokāṃścarācarān // (29.2) Par.?
tad asya tapyamānasya jñātīnāṃ saṃkṣayeṇa vai / (30.1) Par.?
jyeṣṭhasya pāṇḍuputrasya śokaṃ bhīṣma vyapānuda // (30.2) Par.?
ye hi dharmāḥ samākhyātāścāturvarṇyasya bhārata / (31.1) Par.?
cāturāśramyasaṃsṛṣṭāste sarve viditāstava // (31.2) Par.?
cāturvedye ca ye proktāścāturhotre ca bhārata / (32.1) Par.?
sāṃkhye yoge ca niyatā ye ca dharmāḥ sanātanāḥ // (32.2) Par.?
cāturvarṇyena yaścaiko dharmo na sma virudhyate / (33.1) Par.?
sevyamānaḥ sa caivādyo gāṅgeya viditastava // (33.2) Par.?
itihāsapurāṇaṃ ca kārtsnyena viditaṃ tava / (34.1) Par.?
dharmaśāstraṃ ca sakalaṃ nityaṃ manasi te sthitam // (34.2) Par.?
ye ca kecana loke 'smin arthāḥ saṃśayakārakāḥ / (35.1) Par.?
teṣāṃ chettā nāsti loke tvad anyaḥ puruṣarṣabha // (35.2) Par.?
sa pāṇḍaveyasya manaḥsamutthitaṃ narendra śokaṃ vyapakarṣa medhayā / (36.1) Par.?
bhavadvidhā hyuttamabuddhivistarā vimuhyamānasya janasya śāntaye // (36.2) Par.?
Duration=0.14431118965149 secs.