Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): good behaviour

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 9436
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
yudhiṣṭhira uvāca / (1.1) Par.?
ye ca dharmam asūyanti ye cainaṃ paryupāsate / (1.2) Par.?
bravītu bhagavān etat kva te gacchanti tādṛśāḥ // (1.3) Par.?
bhīṣma uvāca / (2.1) Par.?
rajasā tamasā caiva samavastīrṇacetasaḥ / (2.2) Par.?
narakaṃ pratipadyante dharmavidveṣiṇo narāḥ // (2.3) Par.?
ye tu dharmaṃ mahārāja satataṃ paryupāsate / (3.1) Par.?
satyārjavaparāḥ santaste vai svargabhujo narāḥ // (3.2) Par.?
dharma eva ratisteṣām ācāryopāsanād bhavet / (4.1) Par.?
devalokaṃ prapadyante ye dharmaṃ paryupāsate // (4.2) Par.?
manuṣyā yadi vā devāḥ śarīram upatāpya vai / (5.1) Par.?
dharmiṇaḥ sukham edhante lobhadveṣavivarjitāḥ // (5.2) Par.?
prathamaṃ brahmaṇaḥ putraṃ dharmam āhur manīṣiṇaḥ / (6.1) Par.?
dharmiṇaḥ paryupāsante phalaṃ pakvam ivāśayaḥ // (6.2) Par.?
yudhiṣṭhira uvāca / (7.1) Par.?
asatāṃ kīdṛśaṃ rūpaṃ sādhavaḥ kiṃ ca kurvate / (7.2) Par.?
bravītu me bhavān etat santo 'santaśca kīdṛśāḥ // (7.3) Par.?
bhīṣma uvāca / (8.1) Par.?
durācārāśca durdharṣā durmukhāścāpyasādhavaḥ / (8.2) Par.?
sādhavaḥ śīlasampannāḥ śiṣṭācārasya lakṣaṇam // (8.3) Par.?
rājamārge gavāṃ madhye goṣṭhamadhye ca dharmiṇaḥ / (9.1) Par.?
nopasevanti rājendra sargaṃ mūtrapurīṣayoḥ // (9.2) Par.?
pañcānām aśanaṃ dattvā śeṣam aśnanti sādhavaḥ / (10.1) Par.?
na jalpanti ca bhuñjānā na nidrāntyārdrapāṇayaḥ // (10.2) Par.?
citrabhānum anaḍvāhaṃ devaṃ goṣṭhaṃ catuṣpatham / (11.1) Par.?
brāhmaṇaṃ dhārmikaṃ caityaṃ te kurvanti pradakṣiṇam // (11.2) Par.?
vṛddhānāṃ bhārataptānāṃ strīṇāṃ bālāturasya ca / (12.1) Par.?
brāhmaṇānāṃ gavāṃ rājñāṃ panthānaṃ dadate ca te // (12.2) Par.?
atithīnāṃ ca sarveṣāṃ preṣyāṇāṃ svajanasya ca / (13.1) Par.?
tathā śaraṇakāmānāṃ goptā syāt svāgatapradaḥ // (13.2) Par.?
sāyaṃ prātar manuṣyāṇām aśanaṃ devanirmitam / (14.1) Par.?
nāntarā bhojanaṃ dṛṣṭam upavāsavidhir hi saḥ // (14.2) Par.?
homakāle yathā vahniḥ kālam eva pratīkṣate / (15.1) Par.?
ṛtukāle tathā nārī ṛtum eva pratīkṣate / (15.2) Par.?
na cānyāṃ gacchate yastu brahmacaryaṃ hi tat smṛtam // (15.3) Par.?
amṛtaṃ brāhmaṇā gāva ityetat trayam ekataḥ / (16.1) Par.?
tasmād gobrāhmaṇaṃ nityam arcayeta yathāvidhi // (16.2) Par.?
yajuṣā saṃskṛtaṃ māṃsam upabhuñjanna duṣyati / (17.1) Par.?
pṛṣṭhamāṃsaṃ vṛthāmāṃsaṃ putramāṃsaṃ ca tat samam // (17.2) Par.?
svadeśe paradeśe vāpyatithiṃ nopavāsayet / (18.1) Par.?
karma vai saphalaṃ kṛtvā gurūṇāṃ pratipādayet // (18.2) Par.?
gurubhya āsanaṃ deyam abhivādyābhipūjya ca / (19.1) Par.?
gurūn abhyarcya vardhante āyuṣā yaśasā śriyā // (19.2) Par.?
vṛddhānnātivadejjātu na ca saṃpreṣayed api / (20.1) Par.?
nāsīnaḥ syāt sthiteṣvevam āyur asya na riṣyate // (20.2) Par.?
na nagnām īkṣate nārīṃ na vidvān puruṣān api / (21.1) Par.?
maithunaṃ satataṃ guptam āhāraṃ ca samācaret // (21.2) Par.?
tīrthānāṃ guravastīrthaṃ śucīnāṃ hṛdayaṃ śuci / (22.1) Par.?
darśanānāṃ paraṃ jñānaṃ saṃtoṣaḥ paramaṃ sukham // (22.2) Par.?
sāyaṃ prātaśca vṛddhānāṃ śṛṇuyāt puṣkalā giraḥ / (23.1) Par.?
śrutam āpnoti hi naraḥ satataṃ vṛddhasevayā // (23.2) Par.?
svādhyāye bhojane caiva dakṣiṇaṃ pāṇim uddharet / (24.1) Par.?
yacched vāṅmanasī nityam indriyāṇāṃ ca vibhramam // (24.2) Par.?
saṃskṛtaṃ pāyasaṃ nityaṃ yavāgūṃ kṛsaraṃ haviḥ / (25.1) Par.?
aṣṭakāḥ pitṛdaivatyā vṛddhānām abhipūjanam // (25.2) Par.?
śmaśrukarmaṇi maṅgalyaṃ kṣutānām abhinandanam / (26.1) Par.?
vyādhitānāṃ ca sarveṣām āyuṣaḥ pratinandanam // (26.2) Par.?
na jātu tvam iti brūyād āpanno 'pi mahattaram / (27.1) Par.?
tvaṃkāro vā vadho veti vidvatsu na viśiṣyate / (27.2) Par.?
avarāṇāṃ samānānāṃ śiṣyāṇāṃ ca samācaret // (27.3) Par.?
pāpam ācakṣate nityaṃ hṛdayaṃ pāpakarmiṇām / (28.1) Par.?
jñānapūrvaṃ vinaśyanti gūhamānā mahājane // (28.2) Par.?
jñānapūrvaṃ kṛtaṃ karma chādayante hyasādhavaḥ / (29.1) Par.?
na māṃ manuṣyāḥ paśyanti na māṃ paśyanti devatāḥ / (29.2) Par.?
pāpenābhihataḥ pāpaḥ pāpam evābhijāyate // (29.3) Par.?
yathā vārdhuṣiko vṛddhiṃ dehabhede pratīkṣate / (30.1) Par.?
dharmeṇāpihitaṃ pāpaṃ dharmam evābhivardhayet // (30.2) Par.?
yathā lavaṇam ambhobhir āplutaṃ pravilīyate / (31.1) Par.?
prāyaścittahataṃ pāpaṃ tathā sadyaḥ praṇaśyati // (31.2) Par.?
tasmāt pāpaṃ na gūheta gūhamānaṃ vivardhate / (32.1) Par.?
kṛtvā tu sādhuṣvākhyeyaṃ te tat praśamayantyuta // (32.2) Par.?
āśayā saṃcitaṃ dravyaṃ yat kāle nopabhujyate / (33.1) Par.?
anye caitat prapadyante viyoge tasya dehinaḥ // (33.2) Par.?
mānasaṃ sarvabhūtānāṃ dharmam āhur manīṣiṇaḥ / (34.1) Par.?
tasmāt sarvāṇi bhūtāni dharmam eva samāsate // (34.2) Par.?
eka eva cared dharmaṃ na dharmadhvajiko bhavet / (35.1) Par.?
dharmavāṇijakā hyete ye dharmam upabhuñjate // (35.2) Par.?
arced devān adambhena sevetāmāyayā gurūn / (36.1) Par.?
nidhiṃ nidadhyāt pāratryaṃ yātrārthaṃ dānaśabditam // (36.2) Par.?
Duration=0.13847804069519 secs.