Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 9675
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
tataḥ śaraccandrakarābhirāmair utsarpibhiḥ prāṃśum ivāṃśujālaiḥ / (1.1) Par.?
bibhrāṇam ānīlarucaṃ piśaṅgīr jaṭās taḍitvantam ivāmbuvāham // (1.2) Par.?
prasādalakṣmīṃ dadhataṃ samagrāṃ vapuḥprakarṣeṇa janātigena / (2.1) Par.?
prasahya cetaḥsu samāsajantam asaṃstutānām api bhāvam ārdram // (2.2) Par.?
anuddhatākāratayā viviktāṃ tanvantam antaḥkaraṇasya vṛttim / (3.1) Par.?
mādhuryavisrambhaviśeṣabhājā kṛtopasambhāṣam ivekṣitena // (3.2) Par.?
dharmātmajo dharmanibandhinīnāṃ prasūtim enaḥpraṇudāṃ śrutīnām / (4.1) Par.?
hetuṃ tadabhyāgamane parīpsuḥ sukhopaviṣṭaṃ munim ābabhāṣe // (4.2) Par.?
anāptapuṇyopacarair durāpā phalasya nirdhūtarajāḥ savitrī / (5.1) Par.?
tulyā bhavaddarśanasampad eṣā vṛṣṭer divo vītabalāhakāyāḥ // (5.2) Par.?
adya kriyāḥ kāmadughāḥ kratūnāṃ satyāśiṣaḥ samprati bhūmidevāḥ / (6.1) Par.?
ā saṃsṛter asmi jagatsu jātas tvayyāgate yad bahumānapātram // (6.2) Par.?
śriyaṃ vikarṣaty apahanty aghāni śreyaḥ parisnauti tanoti kīrtim / (7.1) Par.?
saṃdarśanaṃ lokaguror amogham amoghaṃ tavātmayoner iva kiṃ na dhatte // (7.2) Par.?
ścyotanmayūkhe 'pi himadyutau me nanirvṛtaṃ nirvṛtim eti cakṣuḥ / (8.1) Par.?
samujhitajñātiviyogakhedaṃ tvatsaṃnidhāvucchvasatīva cetaḥ // (8.2) Par.?
nirāspadaṃ praśnakutūhalitvam asmāsvadhīnaṃ kimu niḥspṛhāṇām / (9.1) Par.?
tathāpi kalyāṇakarīṃ giraṃ te māṃ śrotum icchā mukharīkaroti // (9.2) Par.?
ity uktavān uktiviśeṣaramyaṃ manaḥ samādhāya jayopapattau / (10.1) Par.?
udāracetā giram ityudārāṃ dvaipāyanenābhidadhe narendraḥ // (10.2) Par.?
cicīṣatāṃ janmavatām alaghvīṃ yaśovataṃsām ubhayatra bhūtim / (11.1) Par.?
abhyarhitā bandhuṣu tulyarūpā vṛttir viśeṣeṇa tapodhanānām // (11.2) Par.?
tathāpi nighnaṃ nṛpa tāvakīnaiḥ prahvīkṛtaṃ me hṛdayaṃ guṇaughaiḥ / (12.1) Par.?
vītaspṛhāṇām api muktibhājāṃ bhavanti bhavyeṣu hi pakṣapātāḥ // (12.2) Par.?
sutā na yūyaṃ kimu tasya rājñaḥ suyodhanaṃ vā na guṇair atītāḥ / (13.1) Par.?
yas tyaktavān vaḥ sa vṛthā balād vā mohaṃ vidhatte viṣayābhilāṣaḥ // (13.2) Par.?
jahātu nainaṃ katham arthasiddhiḥ saṃśayya karṇādiṣu tiṣṭhate yaḥ / (14.1) Par.?
asādyuyogā hi jayāntarāyāḥ pramāthinīnāṃ vipadāṃ padāni // (14.2) Par.?
pathaś cyutāyāṃ samitau ripūṇāṃ dharmyāṃ dadhānena dhuraṃ cirāya / (15.1) Par.?
tvayā vipatsvapyavipatti ramyam āviṣkṛtaṃ prema paraṃ guṇeṣu // (15.2) Par.?
vidhāya vidhvaṃsanam ātmanīnaṃ śamaikavṛtter bhavataś chalena / (16.1) Par.?
prakāśitatvanmatiśīlasārāḥ kṛtopakārā iva vidviṣas te // (16.2) Par.?
labhyā dharitrī tava vikrameṇa jyāyāṃś ca vīryāstrabalair vipakṣaḥ / (17.1) Par.?
ataḥ prakarṣāya vidhir vidheyaḥ prakarṣatantrā hi raṇe jayaśrīḥ // (17.2) Par.?
triḥsaptakṛtvo jagatīpatīnāṃ hantā gurur yasya sa jāmadagnyaḥ / (18.1) Par.?
vīryāvadhūtaḥ sma tadā viveda prakarṣam ādhāravaśaṃ guṇānām // (18.2) Par.?
yasminn anaiśvaryakṛtavyalīkaḥ parābhavaṃ prāpta ivāntako 'pi / (19.1) Par.?
dhunvan dhanuḥ kasya raṇe na kuryān mano bhayaikapravaṇaṃ sa bhīṣmaḥ // (19.2) Par.?
sṛjantam ājāviṣusaṃhatīr vaḥ saheta kopajvalitaṃ guruṃ kaḥ / (20.1) Par.?
parisphurallolaśikhāgrajihvaṃ jagajjighatsantam ivāntavahnim // (20.2) Par.?
nirīkṣya saṃrambhanirastadhairyaṃ rādheyam ārādhitajāmadagnyam / (21.1) Par.?
asaṃstuteṣu prasabhaṃ bhayeṣu jāyeta mṛtyor api pakṣapātaḥ // (21.2) Par.?
yayā samāsāditasādhanena suduścarām ācaratā tapasyām / (22.1) Par.?
ete durāpaṃ samavāpya vīryam unmīlitāraḥ kapiketanena // (22.2) Par.?
mahattvayogāya mahāmahimnām ārādhanīṃ tāṃ nṛpa devatānām / (23.1) Par.?
dātuṃ pradānocita bhūridhāmnīm upāgataḥ siddhim ivāsmi vidyām // (23.2) Par.?
ity uktavantaṃ vraja sādhayeti pramāṇayan vākyam ajātaśatroḥ / (24.1) Par.?
prasedivāṃsaṃ tam upāsasāda vasann ivānte vinayena jiṣṇuḥ // (24.2) Par.?
niryāya vidyātha dinādiramyād bimbād ivārkasya mukhān maharṣeḥ / (25.1) Par.?
pārthānanaṃ vahnikaṇāvadātā dīptiḥ sphuratpadmam ivābhipede // (25.2) Par.?
yogaṃ ca taṃ yogyatamāya tasmai tapaḥprabhāvād vitatāra sadyaḥ / (26.1) Par.?
yenāsya tattveṣu kṛte 'vabhāse samunmimīleva cirāya cakṣuḥ // (26.2) Par.?
ākāram āśaṃsitabhūrilābhaṃ dadhānam antaḥkaraṇānurūpam / (27.1) Par.?
niyojayiṣyan vijayodaye taṃ tapaḥsamādhau munir ity uvāca // (27.2) Par.?
anena yogena vivṛddhatejā nijāṃ parasmai padavīm ayacchan / (28.1) Par.?
samācarācāram upāttaśastro japopavāsābhiṣavair munīnām // (28.2) Par.?
kariṣyase yatra suduścarāṇi prasattaye gotrabhidas tapāṃsi / (29.1) Par.?
śiloccayaṃ cāruśiloccayaṃ tam eṣa kṣaṇān neṣyati guhyakas tvām // (29.2) Par.?
iti bruvāṇena mahendrasūnuṃ maharṣiṇā tena tirobabhūve / (30.1) Par.?
taṃ rājarājānucaro 'sya sākṣāt pradeśam ādeśam ivādhitasthau // (30.2) Par.?
kṛtānatir vyāhṛtasāntvavāde jātaspṛhaḥ puṇyajanaḥ sa jiṣṇau / (31.1) Par.?
iyāya sakhyāviva samprasādaṃ viśvāsayatyāśu satāṃ hi yogaḥ // (31.2) Par.?
athoṣṇabhāseva sumerukuñjān vihīyamānān udayāya tena / (32.1) Par.?
bṛhaddyutīn duḥkhakṛtātmalābhaṃ tamaḥ śanaiḥ pāṇḍusutān prapede // (32.2) Par.?
asaṃśayālocitakāryanunnaḥ premṇā samānīya vibhajyamānaḥ / (33.1) Par.?
tulyād vibhāgād iva tanmanobhir duḥkhātibhāro 'pi laghuḥ sa mene // (33.2) Par.?
dhairyeṇa viśvāsyatayā maharṣes tīvrād arātiprabhavācca manyoḥ / (34.1) Par.?
vīryaṃ ca vidvatsu sute maghonaḥ sa teṣu na sthānam avāpa śokaḥ // (34.2) Par.?
tān bhūridhāmnaścaturo 'pi dūraṃ vihāya yāmān iva vāsarasya / (35.1) Par.?
ekaughabhūtaṃ tad aśarma kṛṣṇāṃ vibhāvarīṃ dhvāntam iva prapede // (35.2) Par.?
tuṣāralekhākulitotpalābhe paryaśruṇī maṅgalabhaṅgabhīruḥ / (36.1) Par.?
agūḍhabhāvāpi vilokane sā na locane mīlayituṃ viṣehe // (36.2) Par.?
akṛtrimapremarasābhirāmaṃ rāmārpitaṃ dṛṣṭivilobhi dṛṣṭam / (37.1) Par.?
manaḥprasādāñjalinā nikāmaṃ jagrāha pātheyam ivendrasūnuḥ // (37.2) Par.?
dhairyāvasādena hṛtaprasādā vanyadvipeneva nidāghasindhuḥ / (38.1) Par.?
niruddhabāṣpodayasannakaṇṭham uvāca kṛcchrād iti rājaputrī // (38.2) Par.?
magnāṃ dviṣacchadmani paṅkabhūte saṃbhavānāṃ bhūtim ivoddhariṣyan / (39.1) Par.?
ādhidviṣām ā tapasāṃ prasiddher asmad vinā mā bhṛśam unmanībhūḥ // (39.2) Par.?
yaśo 'dhigantuṃ sukhalipsayā vā manuṣyasaṃkhyām ativartituṃ vā / (40.1) Par.?
nirutsukānām abhiyogabhājāṃ samutsukevāṅkam upaiti siddhiḥ // (40.2) Par.?
lokaṃ vidhātrā vihitasya goptuṃ kṣatrasya muṣṇan vasu jaitram ojaḥ / (41.1) Par.?
tejasvitāyā vijayaikavṛtter nighnan priyaṃ prāṇam ivābhimānam // (41.2) Par.?
vrīḍānatair āptajanopanītaḥ saṃśayya kṛcchreṇa nṛpaiḥ prapannaḥ / (42.1) Par.?
vitānabhūtaṃ vitataṃ pṛthivyāṃ yaśaḥ samūhann iva digvikīrṇam // (42.2) Par.?
vīryāvadāneṣu kṛtāvamarṣas tanvann abhūtām iva sampratītim / (43.1) Par.?
kurvan prayāmakṣayam āyatīnām arkatviṣām ahna ivāvaśeṣaḥ // (43.2) Par.?
prasahya yo 'smāsu paraiḥ prayuktaḥ smartuṃ na śakyaḥ kim utādhikartum / (44.1) Par.?
navīkariṣyatyupaśuṣyad ārdraḥ sa tvad vinā me hṛdayaṃ nikāraḥ // (44.2) Par.?
prāpto 'bhimānavyasanād asahyaṃ dantīva dantavyasanād vikāram / (45.1) Par.?
dviṣatpratāpāntaritorutejāḥ śaradghanākīrṇa ivādirahnaḥ // (45.2) Par.?
savrīḍamandair iva niṣkriyatvān nātyartham astrair avabhāsamānaḥ / (46.1) Par.?
yaśaḥkṣayakṣīṇajalārṇavābhas tvam anyam ākāram ivābhipannaḥ // (46.2) Par.?
duḥśāsanāmarṣarajovikīrṇair ebhir vinārthair iva bhāgyanāthaiḥ / (47.1) Par.?
keśaiḥ kadarthīkṛtavīryasāraḥ kaccit sa evāsi dhanaṃjayas tvam // (47.2) Par.?
sa kṣattriyas trāṇasahaḥ satāṃ yas tat kārmukaṃ karmasu yasya śaktiḥ / (48.1) Par.?
vahan dvayīṃ yady aphale 'rthajāte karoty asaṃskārahatām ivoktim // (48.2) Par.?
vītaujasaḥ sannidhimātraśeṣā bhavatkṛtāṃ bhūtim apekṣamāṇāḥ / (49.1) Par.?
samānaduḥkhā iva nas tvadīyāḥ sarūpatāṃ pārtha guṇā bhajante // (49.2) Par.?
ākṣipyamāṇaṃ ripubhiḥ pramādān nāgair ivālūnasaṭaṃ mṛgendram / (50.1) Par.?
tvāṃ dhūr iyaṃ yogyatayādhirūḍhā dīptyā dinaśrīr iva tigmaraśmim // (50.2) Par.?
karoti yo 'śeṣajanātiriktāṃ sambhāvanām arthavatīṃ kriyābhiḥ / (51.1) Par.?
saṃsatsu jāte puruṣādhikāre na pūraṇī taṃ samupaiti saṃkhyā // (51.2) Par.?
priyeṣu yaiḥ pārtha vinopapatter vicintyamānaiḥ klamam eti cetaḥ / (52.1) Par.?
tava prayātasya jayāya teṣāṃ kriyād aghānāṃ maghavā vighātam // (52.2) Par.?
mā gāś cirāyaikacaraḥ pramādaṃ vasann asaṃbādhaśive 'pi deśe / (53.1) Par.?
mātsaryarāgopahatātmanāṃ hi skhalanti sādhuṣv api mānasāni // (53.2) Par.?
tad āśu kurvan vacanaṃ maharṣer manorathān naḥ saphalīkuruṣva / (54.1) Par.?
pratyāgataṃ tvāsmi kṛtārtham eva stanopapīḍaṃ parirabdhukāmā // (54.2) Par.?
udīritāṃ tām iti yājñasenyā navīkṛtodgrāhitaviprakārām / (55.1) Par.?
āsādya vācaṃ sa bhṛśaṃ didīpe kāṣṭhām udīcīm iva tigmaraśmiḥ // (55.2) Par.?
athābhipaśyann iva vidviṣaḥ puraḥ purodhasāropitahetisaṃhatiḥ / (56.1) Par.?
babhāra ramyo 'pi vapuḥ sa bhīṣaṇaṃ gataḥ kriyāṃ mantra ivābhicārikīm // (56.2) Par.?
avilaṅghyavikarṣaṇaṃ paraiḥ prathitajyāravakarma kārmukam / (57.1) Par.?
agatāv aridṛṣṭigocaraṃ śitanistriṃśayujau maheṣudhī // (57.2) Par.?
yaśaseva tirodadhan muhur mahasā gotrabhidāyudhakṣatīḥ / (58.1) Par.?
kavacaṃ ca saratnam udvahañjvalitajyotir ivāntaraṃ divaḥ // (58.2) Par.?
akalādhipabhṛtyadarśitaṃ śivam urvīdharavartma saṃprayān / (59.1) Par.?
hṛdayāni samāviveśa sa kṣaṇam udbāṣpadṛśāṃ tapobhṛtām // (59.2) Par.?
anujagur atha divyaṃ dundubhidhvānam āśāḥ surakusumanipātair vyomni lakṣmīr vitene / (60.1) Par.?
priyam iva kathayiṣyann āliliṅga sphurantīṃ bhuvam anibhṛtavelāvīcibāhuḥ payodhiḥ // (60.2) Par.?
Duration=0.41324710845947 secs.