Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): marriage, wedding

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 7356
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
atha khalūccāvacā janapadadharmā grāmadharmāś ca tān vivāhe pratīyāt // (1.1) Par.?
atha
indecl.
khalu
indecl.
∞ uccāvaca
n.p.m.
root
∞ dharma
n.p.m.
grāma
comp.
∞ dharma
n.p.m.
ca.
indecl.
tad
ac.p.m.
vivāha
l.s.m.
pratī.
3. sg., Pre. opt.
root
yat tu samānaṃ tad vakṣyāmaḥ // (2.1) Par.?
yad
n.s.n.
tu
indecl.
samāna,
n.s.n.
tad
ac.s.n.
vac.
1. pl., Fut.
root
paścād agner dṛṣadam aśmānaṃ pratiṣṭhāpyottarapurastād udakumbhaṃ samanvārabdhāyāṃ hutvā tiṣṭhan pratyaṅmukhaḥ prāṅmukhyā āsīnāyā gṛbhṇāmi te saubhagatvāya hastam ity aṅguṣṭham eva gṛhṇīyād yadi kāmayīta pumāṃsa eva me putrā jāyerann iti // (3.1) Par.?
paścāt
indecl.
agni
g.s.m.
dṛṣad
ac.s.f.
aśman
ac.s.m.
pratiṣṭhāpay
Abs., indecl.
∞ uttara
comp.
∞ purastāt
indecl.
uda
comp.
∞ kumbha
ac.s.m.
samanvārabh
PPP, l.s.f.
hu,
Abs., indecl.
sthā
Pre. ind., n.s.m.
∞ mukha
n.s.m.
prāñc
comp.
∞ mukha
g.s.f.
ās,
PPP, g.s.f.
grah
1. sg., Pre. ind.
tvad
g.s.a.
saubhaga
comp.
∞ tva
d.s.n.
hasta
ac.s.m.
iti
indecl.
eva
indecl.
grah.
3. sg., Pre. opt.
root
→ kāma (4.1) [conj]
→ kāma (5.1) [conj]
yadi
indecl.
kāmay,
3. sg., Pre. opt.
puṃs
n.p.m.
eva
indecl.
mad
g.s.a.
putra
n.p.m.
jan
3. pl., Pre. opt.
iti.
indecl.
aṅgulīr eva strīkāmaḥ // (4.1) Par.?
aṅguli
ac.p.f.
eva
indecl.
strī
comp.
∞ kāma.
n.s.m.
← grah (3.1) [conj]
romānte hastaṃ sāṅguṣṭham ubhayakāmaḥ // (5.1) Par.?
romānta
l.s.m.
hasta
ac.s.m.
sa
indecl.
∞ aṅguṣṭha
ac.s.m.
ubhaya
comp.
∞ kāma.
n.s.m.
← grah (3.1) [conj]
pradakṣiṇam agnim udakumbhaṃ ca triḥ pariṇayañ japaty amo 'ham asmi sā tvaṃ sā tvam asy amo 'ham / (6.1) Par.?
agni
ac.s.m.
uda
comp.
∞ kumbha
ac.s.m.
ca
indecl.
tris
indecl.
pariṇī
Pre. ind., n.s.m.
jap.
3. sg., Pre. ind.
root
ama
n.s.m.
mad
n.s.a.
as.
1. sg., Pre. ind.
tad
n.s.f.
tvad.
n.s.a.
tad
n.s.f.
tvad
n.s.a.
as.
2. sg., Pre. ind.
ama
n.s.m.
mad.
n.s.a.
dyaur ahaṃ pṛthivī tvaṃ sāmāhaṃ ṛk tvam / (6.2) Par.?
tāv ehi vivahāvahai prajāṃ prajanayāvahai / (6.3) Par.?
sampriyau rociṣṇū sumanasyamānau jīveva śaradaḥ śatam iti // (6.4) Par.?
pariṇīya pariṇīyāśmānam ārohayatīmam aśmānam ārohāśmeva tvaṃ sthirā bhava / (7.1) Par.?
pariṇī
Abs., indecl.
pariṇī
Abs., indecl.
∞ aśman
ac.s.m.
ārohay
3. sg., Pre. ind.
root
∞ idam
ac.s.m.
aśman
ac.s.m.
āruh
2. sg., Pre. imp.
∞ aśman
n.s.m.
∞ iva
indecl.
tvad
n.s.a.
sthira
n.s.f.
bhū.
2. sg., Pre. imp.
sahasva pṛtanāyato 'bhitiṣṭha pṛtanyata iti // (7.2) Par.?
vadhvañjalā upastīrya bhrātā bhrātṛsthāno vā dvir lājān āvapati // (8.1) Par.?
vadhū
comp.
∞ añjali
l.s.m.
upastṛ,
Abs., indecl.
bhrātṛ
n.s.m.
∞ sthāna
n.s.m.

indecl.
dvis
indecl.
lāja
ac.p.m.
āvap.
3. sg., Pre. ind.
root
→ jāmadagnya (9.1) [conj]
trir jāmadagnyānām // (9.1) Par.?
tris
indecl.
jāmadagnya.
g.p.m.
← āvap (8.1) [conj]
pratyabhighārya haviḥ // (10.1) Par.?
pratyabhighāray
Abs., indecl.
← dharma (12.1) [advcl]
havis.
ac.s.n.
→ avado (11.1) [conj]
avattaṃ ca // (11.1) Par.?
avado
PPP, ac.s.n.
← havis (10.1) [conj]
ca.
indecl.
eṣo 'vadānadharmaḥ // (12.1) Par.?
etad
n.s.m.
∞ dharma.
n.s.m.
root
→ pratyabhighāray (10.1) [advcl]
aryamaṇaṃ nu devaṃ kanyā agnim ayakṣata / (13.1) Par.?
sa imāṃ devo 'ryamā preto muñcātu nāmutaḥ svāhā / (13.2) Par.?
varuṇaṃ nu devaṃ kanyā agnim ayakṣata / (13.3) Par.?
sa imāṃ devo varuṇaḥ preto muñcātu nāmutaḥ svāhā / (13.4) Par.?
pūṣaṇaṃ nu devaṃ kanyā agnim ayakṣata / (13.5) Par.?
sa imāṃ devaḥ pūṣā preto muñcātu nāmutaḥ svāhety avicchindaty añjaliṃ sruceva juhuyāt // (13.6) Par.?
tad
n.s.m.
idam
ac.s.f.
deva
n.s.m.
pūṣan
n.s.m.
preta
n.s.m.
muc
3. sg., Pre. imp.
na
indecl.
∞ amutas
indecl.
svāhā
indecl.
∞ iti,
indecl.
a
indecl.
∞ vicchid
Pre. ind., n.s.f.
añjali
ac.s.m.
sruc
i.s.f.
∞ iva
indecl.
hu.
3. sg., Pre. opt.
root
apariṇīya śūrpapuṭenābhyātmaṃ tūṣṇīṃ caturtham // (14.1) Par.?
a
indecl.
∞ pariṇī
Abs., indecl.
śūrpa
comp.
∞ puṭa
i.s.m.
root
∞ abhyātmam
indecl.
caturtham.
indecl.
opyopya haike lājān pariṇayanti tathottame āhutī na saṃnipatataḥ // (15.1) Par.?
āvap
Abs., indecl.
∞ vap
Abs., indecl.
ha
indecl.
∞ eka
n.p.m.
lāja
ac.p.m.
pariṇī.
3. pl., Pre. ind.
root
tathā
indecl.
∞ uttama
n.d.f.
āhuti
n.s.f.
na
indecl.
saṃnipat.
3. du., Pre. ind.
root
athāsyai śikhe vimuñcati yadi kṛte bhavataḥ / (16.1) Par.?
atha
indecl.
∞ idam
d.s.f.
śikhā
ac.d.f.
vimuc,
3. sg., Pre. ind.
root
→ pra (17.1) [ccomp]
yadi
indecl.
kṛ
PPP, n.d.f.
bhū.
3. du., Pre. ind.
→ bandh (16.2) [conj]
ūrṇāstuke keśapakṣayor baddhe bhavataḥ // (16.2) Par.?
∞ stukā
n.d.f.
bandh
PPP, n.d.f.
← bhū (16.1) [conj]
bhū.
3. du., Pre. ind.
pra tvā muñcāmi varuṇasya pāśād iti // (17.1) Par.?
pra
indecl.
← vimuc (16.1) [ccomp]
tvad
ac.s.a.
muc
1. sg., Pre. ind.
varuṇa
g.s.m.
pāśa
ab.s.m.
iti.
indecl.
uttarām uttarayā // (18.1) Par.?
uttara
ac.s.f.
root
uttara.
i.s.f.
athainām aparājitāyāṃ diśi sapta padāny abhyutkrāmayatīṣa ekapady ūrje dvipadī rāyaspoṣāya tripadī māyobhavyāya catuṣpadī prajābhyaḥ pañcapady ṛtubhyaḥ ṣaṭpadī sakhā saptapadī bhava sā mām anuvratā bhava / (19.1) Par.?
atha
indecl.
∞ enad
ac.s.f.
diś
l.s.f.
saptan
ac.s.n.
pada
ac.p.n.
abhyutkrāmay
3. sg., Pre. ind.
root
∞ iṣ
d.s.f.
ekapada,
n.s.f.
ūrj
d.s.f.
dvipada,
n.s.f.
tripadī,
n.s.f.
prajā
d.p.f.
ṛtu
d.p.m.
sakhi
n.s.m.
bhū.
2. sg., Pre. imp.
tad
n.s.f.
mad
ac.s.a.
anuvrata
n.s.f.
bhū.
2. sg., Pre. imp.
putrān vindāvahai bahūṃs te santu jaradaṣṭaya iti // (19.2) Par.?
ubhayoḥ saṃnidhāya śirasī udakumbhenāvasicya // (20.1) Par.?
ubhaya
g.d.m.
saṃnidhā
Abs., indecl.
← vas (21.1) [advcl]
śiras
ac.d.n.
uda
comp.
∞ kumbha
i.s.m.
∞ avasic.
Abs., indecl.
brāhmaṇyāś ca vṛddhāyā jīvapatyā jīvaprajāyā agāra etāṃ rātriṃ vaset // (21.1) Par.?
ca
indecl.
vṛddha
g.s.f.
jīva
comp.
∞ pati
g.s.f.
jīva
comp.
∞ prajā
g.s.f.
agāra
l.s.n.
etad
ac.s.f.
rātri
ac.s.f.
vas.
3. sg., Pre. opt.
root
→ saṃnidhā (20.1) [advcl]
dhruvam arundhatīṃ saptarṣīn iti dṛṣṭvā vācaṃ visṛjeta jīvapatnī prajāṃ vindeyeti // (22.1) Par.?
dhruva
ac.s.m.
arundhatī
ac.s.f.
saptarṣi
ac.p.m.
iti
indecl.
dṛś,
Abs., indecl.
vāc
ac.s.f.
visṛj.
3. sg., Pre. opt.
root
jīva
comp.
∞ patnī
n.s.f.
prajā
ac.s.f.
vid
1. sg., Pre. opt.
∞ iti.
indecl.
Duration=0.079939126968384 secs.