Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 7272
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
pralambhanam tatra adbhutotpādanam
śirīṣodumbaraśamīcūrṇaṃ sarpiṣā saṃhṛtyārdhamāsikaḥ kṣudyogaḥ // (1.1) Par.?
∞ udumbara
comp.
∞ śamī
comp.
∞ cūrṇa
ac.s.n.
sarpis
i.s.n.
saṃhṛ
Abs., indecl.
∞ ārdhamāsika
n.s.m.
kṣudh
comp.
∞ yoga
n.s.m.
root
→ māsika (2.1) [conj]
kaśerukotpalakandekṣumūlabisadūrvākṣīraghṛtamaṇḍasiddho māsikaḥ // (2.1) Par.?
∞ utpala
comp.
∞ kanda
comp.
∞ ikṣu
comp.
∞ mūla
comp.
∞ bisa
comp.
∞ dūrvā
comp.
∞ kṣīra
comp.
∞ ghṛta
comp.
∞ maṇḍa
comp.
∞ sidh
PPP, n.s.m.
māsika
n.s.m.
← yoga (1.1) [conj]
māṣayavakulatthadarbhamūlacūrṇaṃ vā kṣīraghṛtābhyām vallīkṣīraghṛtaṃ vā samasiddham sālapṛśniparṇīmūlakalkaṃ payasā pītvā payo vā tatsiddhaṃ madhughṛtābhyām aśitvā māsam upavasati // (3.1) Par.?
māṣa
comp.
∞ yava
comp.
∞ kulattha
comp.
∞ darbha
comp.
∞ mūla
comp.
∞ cūrṇa
ac.s.n.

indecl.
∞ ghṛta
i.d.n.
vallī
comp.
∞ kṣīra
comp.
∞ ghṛta
ac.s.n.

indecl.
sama
comp.
∞ sidh
PPP, ac.s.n.
sāla
comp.
∞ pṛśniparṇī
comp.
∞ mūla
comp.
∞ kalka
ac.s.m.
payas
i.s.n.

Abs., indecl.
payas
ac.s.n.

indecl.
tad
comp.
∞ sidh
PPP, ac.s.n.
madhu
comp.
∞ ghṛta
i.d.n.

Abs., indecl.
māsa
ac.s.m.
upavas
3. sg., Pre. ind.
root
śvetabastamūtre saptarātroṣitaiḥ siddhārthakaiḥ siddhaṃ tailaṃ kaṭukālābau māsārdhamāsasthitaṃ catuṣpadadvipadānāṃ virūpakaraṇam // (4.1) Par.?
śveta
comp.
∞ basta
comp.
∞ mūtra
l.s.n.
saptan
comp.
∞ rātra
comp.
∞ vas
PPP, i.p.m.
sidh
PPP, n.s.n.
taila
n.s.n.
māsa
comp.
∞ ardha
comp.
∞ māsa
comp.
∞ sthā
PPP, n.s.n.
∞ dvipada
g.p.m.
virūpa
comp.
∞ karaṇa
n.s.n.
root
takrayavabhakṣasya saptarātrād ūrdhvaṃ śvetagardabhasya leṇḍayavaiḥ siddhaṃ gaurasarṣapatailaṃ virūpakaraṇam // (5.1) Par.?
takra
comp.
∞ yava
comp.
∞ bhakṣa
g.s.m.
saptan
comp.
∞ rātra
ab.s.m.
ūrdhvam
indecl.
śveta
comp.
∞ gardabha
g.s.m.
leṇḍa
comp.
∞ yava
i.p.m.
sidh
PPP, n.s.n.
∞ taila
n.s.n.
virūpa
comp.
∞ karaṇa
n.s.n.
root
etayor anyatarasya mūtraleṇḍarasasiddhaṃ siddhārthakatailam arkatūlapataṅgacūrṇapratīvāpaṃ śvetīkaraṇam // (6.1) Par.?
etad
g.d.n.
anyatara
g.s.n.
mūtra
comp.
∞ leṇḍa
comp.
∞ rasa
comp.
∞ sidh
PPP, n.s.n.
∞ taila
n.s.n.
arka
comp.
∞ tūla
comp.
∞ pataṃga
comp.
∞ cūrṇa
comp.
∞ pratīvāpa
n.s.n.
śvetīkaraṇa
n.s.n.
root
śvetakukkuṭājagaraleṇḍayogaḥ śvetīkaraṇam // (7.1) Par.?
śveta
comp.
∞ kukkuṭa
comp.
∞ ajagara
comp.
∞ leṇḍa
comp.
∞ yoga
n.s.m.
śvetīkaraṇa
ac.s.n.
root
śvetabastamūtre śvetasarṣapāḥ saptarātroṣitās takram arkakṣīralavaṇaṃ dhānyaṃ ca pakṣasthito yogaḥ śvetīkaraṇam // (8.1) Par.?
śveta
comp.
∞ basta
comp.
∞ mūtra
l.s.n.
śveta
comp.
∞ sarṣapa
n.p.m.
saptan
comp.
∞ rātra
comp.
∞ vas
PPP, n.p.m.
takra
n.s.n.
arka
comp.
∞ kṣīra
comp.
∞ lavaṇa
n.s.n.
dhānya
n.s.n.
ca
indecl.
pakṣa
comp.
∞ sthā
PPP, n.s.m.
yoga
n.s.m.
śvetīkaraṇa
n.s.n.
root
kaṭukālābau valīgate gatam ardhamāsasthitaṃ gaurasarṣapapiṣṭaṃ romṇāṃ śvetīkaraṇam // (9.1) Par.?
valī
comp.
∞ gam
PPP, l.s.m.
gam
PPP, n.s.n.
ardha
comp.
∞ māsa
comp.
∞ sthā
PPP, n.s.n.
gaura
comp.
∞ sarṣapa
comp.
∞ piṣṭa
n.s.n.
roman
g.p.n.
śvetīkaraṇa
n.s.n.
root
alojuneti yaḥ kīṭaḥ śvetā ca gṛhagolikā / (10.1) Par.?
aloju
i.s.n.
∞ iti
indecl.
yad
n.s.m.
kīṭa
n.s.m.
← pāṇḍara (10.2) [dislocated]
śveta
n.s.f.
ca
indecl.
etena piṣṭenābhyaktāḥ keśāḥ syuḥ śaṅkhapāṇḍarāḥ // (10.2) Par.?
etad
i.s.n.
piṣṭa
i.s.n.
∞ abhyañj
PPP, n.p.m.
keśa
n.p.m.
as
3. pl., Pre. opt.
∞ pāṇḍara
n.p.m.
root
→ kīṭa (10.1) [dislocated]
gomayena tindukāriṣṭakalkena vā marditāṅgasya bhallātakarasānuliptasya māsikaḥ kuṣṭhayogaḥ // (11.1) Par.?
gomaya
i.s.m.
tinduka
comp.
∞ ariṣṭa
comp.
∞ kalka
i.s.m.

indecl.
marday
PPP, comp.
∞ aṅga
g.s.m.
∞ rasa
comp.
∞ anulip
PPP, g.s.m.
māsika
n.s.m.
∞ yoga
n.s.m.
root
kṛṣṇasarpamukhe gṛhagolikāmukhe vā saptarātroṣitā guñjāḥ kuṣṭhayogaḥ // (12.1) Par.?
∞ mukha
l.s.n.
∞ mukha
l.s.n.

indecl.
saptan
comp.
∞ rātra
comp.
∞ vas
PPP, n.p.m.
guñjā
n.p.f.
∞ yoga
n.s.m.
root
śukapittāṇḍarasābhyaṅgaḥ kuṣṭhayogaḥ // (13.1) Par.?
śuka
comp.
∞ pitta
comp.
∞ aṇḍa
comp.
∞ rasa
comp.
∞ abhyaṅga
n.s.m.
∞ yoga
n.s.m.
root
kuṣṭhasya priyālakalkakaṣāyaḥ pratīkāraḥ // (14.1) Par.?
∞ kalka
comp.
∞ kaṣāya
n.s.m.
pratīkāra
n.s.m.
root
kukkuṭakośātakīśatāvarīmūlayuktam āhārayamāṇo māsena gauro bhavati // (15.1) Par.?
∞ kośātakī
comp.
∞ śatāvarī
comp.
∞ mūla
comp.
∞ yuj
PPP, ac.s.n.
māsa
i.s.m.
gaura
n.s.m.
bhū
3. sg., Pre. ind.
vaṭakaṣāyasnātaḥ sahacarakalkadigdhaḥ kṛṣṇo bhavati // (16.1) Par.?
vaṭa
comp.
∞ kaṣāya
comp.
∞ snā
PPP, n.s.m.
∞ kalka
comp.
∞ dih
PPP, n.s.m.
bhū
3. sg., Pre. ind.
root
śakunakaṅgutailayuktā haritālamanaḥśilāḥ śyāmīkaraṇam // (17.1) Par.?
śakuna
comp.
∞ kaṅgu
comp.
∞ taila
comp.
∞ yuj
PPP, n.p.f.
∞ manaḥśilā
n.p.f.
śyāmīkaraṇa
n.s.n.
root
khadyotacūrṇaṃ sarṣapatailayuktaṃ rātrau jvalati // (18.1) Par.?
∞ cūrṇa
n.s.n.
∞ taila
comp.
∞ yuj
PPP, n.s.n.
rātri
l.s.f.
jval
3. sg., Pre. ind.
root
khadyotagaṇḍūpadacūrṇaṃ samudrajantūnāṃ bhṛṅgakapālānāṃ khadirakarṇikārāṇāṃ puṣpacūrṇaṃ vā śakunakaṅgutailayuktaṃ tejanacūrṇam // (19.1) Par.?
∞ gaṇḍūpada
comp.
∞ cūrṇa
n.s.n.
samudra
comp.
∞ jantu
g.p.m.
∞ kapāla
g.p.m.
khadira
comp.
∞ karṇikāra
g.p.m.
puṣpa
comp.
∞ cūrṇa
n.s.n.

indecl.
śakuna
comp.
∞ kaṅgu
comp.
∞ taila
comp.
∞ yuj
PPP, n.s.n.
tejana
comp.
∞ cūrṇa
n.s.n.
root
pāribhadrakatvaṅmaṣī maṇḍūkavasayā yuktā gātraprajvālanam agninā // (20.1) Par.?
∞ tvac
comp.
∞ maṣi
n.s.f.
root
∞ vasā
i.s.f.
yuj
PPP, n.s.f.
gātra
comp.
∞ prajvālana
ac.s.n.
agni
i.s.m.
pāribhadrakatvaktilakalkapradigdhaṃ śarīram agninā jvalati // (21.1) Par.?
∞ tvac
comp.
∞ tila
comp.
∞ kalka
comp.
∞ pradih
PPP, n.s.n.
śarīra
n.s.n.
agni
i.s.m.
jval
3. sg., Pre. ind.
root
pīlutvaṅmaṣīmayaḥ piṇḍo haste jvalati // (22.1) Par.?
pīlu
comp.
∞ tvac
indecl.
∞ maṣi
comp.
∞ maya
n.s.m.
piṇḍa
n.s.m.
hasta
l.s.m.
jval
3. sg., Pre. ind.
root
maṇḍūkavasādigdho 'gninā jvalati // (23.1) Par.?
∞ vasā
comp.
∞ dih
PPP, n.s.m.
agni
i.s.m.
jval
3. sg., Pre. ind.
root
tena pradigdham aṅgaṃ kuśāmraphalatailasiktaṃ samudramaṇḍūkīphenakasarjarasacūrṇayuktaṃ vā jvalati // (24.1) Par.?
tad
i.s.n.
pradih
PPP, n.s.n.
aṅga
n.s.n.
kuśa
comp.
∞ āmra
comp.
∞ phala
comp.
∞ taila
comp.
∞ sic
PPP, n.s.n.
∞ phenaka
comp.
∞ sarjarasa
comp.
∞ cūrṇa
comp.
∞ yuj
PPP, n.s.n.

indecl.
jval
3. sg., Pre. ind.
root
maṇḍūkakulīrādīnāṃ vasayā samabhāgaṃ tailaṃ siddham abhyaṅgaṃ gātrāṇām agniprajvālanam // (25.1) Par.?
∞ kulīra
comp.
∞ ādi
g.p.m.
vasā
i.s.f.
sama
comp.
∞ bhāga
n.s.n.
taila
n.s.n.
sidh
PPP, n.s.n.
abhyaṅga
ac.s.m.
gātra
g.p.n.
agni
comp.
∞ prajvālana
n.s.n.
root
veṇumūlaśaivalaliptam aṅgaṃ maṇḍūkavasādigdham agninā jvalati // (26.1) Par.?
veṇu
comp.
∞ mūla
comp.
∞ śaivala
comp.
∞ lip
PPP, n.s.n.
aṅga
n.s.n.
∞ vasā
comp.
∞ dih
PPP, n.s.n.
agni
i.s.m.
jval
3. sg., Pre. ind.
root
pāribhadrakapratibalāvañjulavajrakadalīmūlakalkena maṇḍūkavasāsiddhena tailenābhyaktapādo 'ṅgāreṣu gacchati // (27.1) Par.?
∞ pratibalā
comp.
∞ vañjula
comp.
∞ vajra
comp.
∞ kadala
comp.
∞ mūla
comp.
∞ kalka
i.s.m.
∞ vasā
comp.
∞ sidh
PPP, i.s.n.
taila
i.s.n.
∞ abhyañj
PPP, comp.
∞ pāda
n.s.m.
aṅgāra
l.p.m.
gam
3. sg., Pre. ind.
root
upodakā pratibalā vañjulaḥ pāribhadrakaḥ / (28.1) Par.?
upodakī
n.s.f.
← sādhay (29.1) [dislocated]
vañjula
n.s.m.
eteṣāṃ mūlakalkena maṇḍūkavasayā saha // (28.2) Par.?
etad
g.p.m.
mūla
comp.
∞ kalka
i.s.m.
← sādhay (29.1) [obl]
∞ vasā
i.s.f.
saha
indecl.
sādhayet tailam etena pādāvabhyajya nirmalau / (29.1) Par.?
sādhay
3. sg., Pre. opt.
root
→ kalka (28.2) [obl]
→ upodakī (28.1) [dislocated]
taila
ac.s.n.
etad
i.s.n.
pāda
ac.d.m.
∞ abhyañj
Abs., indecl.
← vicar (29.2) [advcl]
nirmala
ac.d.m.
aṅgārarāśau vicared yathā kusumasaṃcaye // (29.2) Par.?
∞ rāśi
l.s.m.
vicar
3. sg., Pre. opt.
root
→ abhyañj (29.1) [advcl:temp]
yathā
indecl.
kusuma
comp.
∞ saṃcaya
l.s.m.
haṃsakrauñcamayūrāṇām anyeṣāṃ vā mahāśakunīnām udakaplavānāṃ puccheṣu baddhā naladīpikā rātrāvulkādarśanam // (30.1) Par.?
haṃsa
comp.
∞ krauñca
comp.
∞ mayūra
g.p.m.
anya
g.p.m.

indecl.
mahat
comp.
∞ śakuni
g.p.m.
udaka
comp.
∞ plava
g.p.m.
puccha
l.p.n.
bandh
PPP, n.s.f.
nala
comp.
∞ dīpikā
n.s.f.
rātri
l.s.f.
∞ ulkā
comp.
∞ darśana
n.s.n.
root
vaidyutaṃ bhasmāgniśamanam // (31.1) Par.?
vaidyuta
n.s.n.
bhasman
n.s.n.
∞ agni
comp.
∞ śamana
n.s.n.
root
strīpuṣpapāyitā māṣā vrajakulīmūlaṃ maṇḍūkavasāmiśraṃ cullyāṃ dīptāyām apācanam // (32.1) Par.?
∞ pāyay
PPP, n.p.m.
māṣa
n.p.m.
∞ mūla
n.s.n.
∞ vasā
comp.
∞ miśra
n.s.n.
cullī
l.s.f.
dīp
PPP, l.s.f.
apācana
n.s.n.
root
cullīśodhanaṃ pratīkāraḥ // (33.1) Par.?
cullī
comp.
∞ śodhana
n.s.n.
pratīkāra
n.s.m.
root
pīlumayo maṇir agnigarbhaḥ suvarcalāmūlagranthiḥ sūtragranthir vā picupariveṣṭito mukhyād agnidhūmotsargaḥ // (34.1) Par.?
pīlu
comp.
∞ maya
n.s.m.
maṇi
n.s.m.
∞ mūla
comp.
∞ granthi
n.s.m.
sūtra
comp.
∞ granthi
n.s.m.

indecl.
picu
comp.
∞ pariveṣṭay
PPP, n.s.m.
mukhya
ab.s.n.
agni
comp.
∞ dhūma
comp.
∞ utsarga
n.s.m.
root
kuśāmraphalatailasikto 'gnir varṣapravāteṣu jvalati // (35.1) Par.?
kuśa
comp.
∞ āmra
comp.
∞ phala
comp.
∞ taila
comp.
∞ sic
PPP, n.s.m.
agni
n.s.m.
varṣa
comp.
∞ pravāta
l.p.n.
jval
3. sg., Pre. ind.
root
samudraphenakas tailayukto 'mbhasi plavamāno jvalati // (36.1) Par.?
taila
comp.
∞ yuj
PPP, n.s.m.
ambhas
l.s.n.
plu
Pre. ind., n.s.m.
jval
3. sg., Pre. ind.
root
plavamānānām asthiṣu kalmāṣaveṇunā nirmathito 'gnir nodakena śāmyati udakena jvalati // (37.1) Par.?
plu
Pre. ind., g.p.m.
asthi
l.p.n.
∞ veṇu
i.s.m.
nirmath
PPP, n.s.m.
agni
n.s.m.
na
indecl.
∞ udaka
i.s.n.
śam
3. sg., Pre. ind.
root
udaka
i.s.n.
jval
3. sg., Pre. ind.
śastrahatasya śūlaprotasya vā puruṣasya vāmapārśvaparśukāsthiṣu kalmāṣaveṇunā nirmathito 'gniḥ striyāḥ puruṣasya vāsthiṣu manuṣyaparśukayā nirmathito 'gnir yatra trir apasavyaṃ gacchati na cātrānyo 'gnir jvalati // (38.1) Par.?
śastra
comp.
∞ han
PPP, g.s.m.
śūla
comp.
∞ prota
g.s.m.

indecl.
puruṣa
g.s.m.
vāma
comp.
∞ pārśva
comp.
∞ parśukā
comp.
∞ asthi
l.p.n.
∞ veṇu
i.s.m.
nirmath
PPP, n.s.m.
agni
n.s.m.
strī
g.s.f.
puruṣa
g.s.m.

indecl.
∞ asthi
l.p.n.
∞ parśukā
i.s.f.
nirmath
PPP, n.s.m.
agni
n.s.m.
yatra
indecl.
tris
indecl.
apasavya
ac.s.n.
gam
3. sg., Pre. ind.
na
indecl.
ca
indecl.
∞ atra
indecl.
∞ anya
n.s.m.
agni
n.s.m.
jval
3. sg., Pre. ind.
root
cucundarī khañjarīṭaḥ khārakīṭaśca piṣyate / (39.1) Par.?
∞ ca
indecl.
piṣ
3. sg., Ind. pass.
root
aśvamūtreṇa saṃsṛṣṭā nigalānāṃ tu bhañjanam // (39.2) Par.?
aśva
comp.
∞ mūtra
i.s.n.
saṃsṛj
PPP, n.p.m.
nigala
g.p.m.
tu
indecl.
bhañjana
n.s.n.
root
ayaskānto vā pāṣāṇaḥ kulīradardurakhārakīṭavasāpradehena dviguṇaḥ // (40.1) Par.?

indecl.
kulīra
comp.
∞ dardura
comp.
∞ khārakīṭa
comp.
∞ vasā
comp.
∞ pradeha
i.s.m.
dviguṇa
n.s.m.
root
nārakagarbhaḥ kaṅkabhāsapārśvotpalodakapiṣṭaścatuṣpadadvipadānāṃ pādalepaḥ // (41.1) Par.?
nāraka
comp.
∞ garbha
n.s.m.
kaṅka
comp.
∞ bhāsa
comp.
∞ pārśva
comp.
∞ utpala
comp.
∞ udaka
comp.
∞ piṣ
PPP, n.s.m.
∞ catuṣpada
comp.
∞ dvipada
g.p.m.
pāda
comp.
∞ lepa
n.s.m.
root
ulūkagṛdhravasābhyām uṣṭracarmopānahāvabhyajya vaṭapattraiḥ praticchādya pañcāśadyojanānyaśrānto gacchati // (42.1) Par.?
ulūka
comp.
∞ gṛdhra
comp.
∞ vasā
i.d.f.
∞ carman
comp.
∞ upānah
ac.d.f.
∞ abhyañj
Abs., indecl.
praticchāday
Abs., indecl.
∞ yojana
ac.p.n.
∞ aśrānta
n.s.m.
gam
3. sg., Pre. ind.
root
→ śata (43.1) [conj]
→ śata (44.1) [conj]
śyenakaṅkakākagṛdhrahaṃsakrauñcavīcīrallānāṃ majjāno retāṃsi vā yojanaśatāya siṃhavyāghradvīpakākolūkānāṃ majjāno retāṃsi vā // (43.1) Par.?
śyena
comp.
∞ kaṅka
comp.
∞ kāka
comp.
∞ gṛdhra
comp.
∞ haṃsa
comp.
∞ krauñca
comp.
∞ vīcīralla
g.p.m.
majjan
n.p.m.
retas
n.p.n.

indecl.
yojana
comp.
∞ śata
d.s.n.
← gam (42.1) [conj]
siṃha
comp.
∞ vyāghra
comp.
∞ dvīpa
comp.
∞ kāka
comp.
∞ ulūka
g.p.m.
majjan
n.p.m.
retas
n.p.n.

indecl.
sārvavarṇikāni garbhapatanānyuṣṭrikāyām abhiṣūya śmaśāne pretaśiśūn vā tatsamutthitaṃ medo yojanaśatāya // (44.1) Par.?
garbha
comp.
∞ patana
n.p.n.
∞ uṣṭrikā
l.s.f.
abhiṣu
Abs., indecl.
preta
comp.
∞ śiśu
ac.p.m.

indecl.
tad
comp.
∞ samutthā
PPP, n.s.n.
medas
n.s.n.
yojana
comp.
∞ śata
d.s.n.
← gam (42.1) [conj]
aniṣṭair adbhutotpātaiḥ parasyodvegam ācaret / (45.1) Par.?
adbhuta
comp.
∞ utpāta
i.p.m.
para
g.s.m.
∞ udvega
ac.s.m.
ācar
3. sg., Pre. opt.
root
ā rājyāyeti nirvādaḥ samānaḥ kopa ucyate // (45.2) Par.?
rājya
d.s.n.
∞ iti
indecl.
nirvāda
n.s.m.
samāna
n.s.m.
kopa
n.s.m.
vac
3. sg., Ind. pass.
root
Duration=0.15178203582764 secs.