Texts

parāśara uvāca / (1.1) Par.?

uttaraṃ yat samudrasya himādreścaiva dakṣiṇam / (1.2) Par.?

varṣaṃ tad bhārataṃ nāma bhāratī yatra saṃtatiḥ // (1.3) Par.?

navayojanasāhasro vistāro 'sya mahāmune / (2.1) Par.?

karmabhūmiriyaṃ svargam apavargaṃ ca gacchatām // (2.2) Par.?

mahendro malayaḥ sahyaḥ śuktimān ṛkṣaparvataḥ / (3.1) Par.?

vindhyaśca pāriyātraśca saptātra kulaparvatāḥ // (3.2) Par.?

ataḥ samprāpyate svargo muktim asmāt prayānti ca / (4.1) Par.?

tiryaktvaṃ narakaṃ cāpi yāntyataḥ puruṣā mune // (4.2) Par.?

itaḥ svargaśca mokṣaśca madhyaṃ cāntaśca gamyate / (5.1) Par.?

na khalvanyatra martyānāṃ karma bhūmau vidhīyate // (5.2) Par.?

bhāratasyāsya varṣasya nava bhedān niśāmaya / (6.1) Par.?

indradvīpaḥ kaseruśca tāmraparṇo gabhastimān // (6.2) Par.?

nāgadvīpastathā saumyo gāndharvastvatha vāruṇaḥ / (7.1) Par.?

ayaṃ tu navamasteṣāṃ dvīpaḥ sāgarasaṃvṛtaḥ // (7.2) Par.?

yojanānāṃ sahasraṃ tu dvīpo 'yaṃ dakṣiṇottarāt / (8.1) Par.?

pūrve kirātā yasyānte paścime yavanāḥ sthitāḥ // (8.2) Par.?

brāhmaṇāḥ kṣatriyā vaiśyā madhye śūdrāśca bhāgaśaḥ / (9.1) Par.?

ijyāyudhavaṇijyādyairvartayanto vyavasthitāḥ // (9.2) Par.?

śatadrūcandrabhāgādyā himavatpādaniḥsṛtāḥ / (10.1) Par.?

vedasmṛtimukhāścānyāḥ pāriyātrodbhavā mune // (10.2) Par.?

narmadāsurasādyāśca nadyo vindhyādrinirgatāḥ / (11.1) Par.?

tāpīpayoṣṇīnirvindhyāpramukhā ṛkṣasaṃbhavāḥ // (11.2) Par.?

godāvarī bhīmarathī kṛṣṇaveṇyādikāstathā / (12.1) Par.?

sahyapādodbhavā nadyaḥ smṛtāḥ pāpabhayāpahāḥ // (12.2) Par.?

kṛtamālātāmraparṇīpramukhā malayodbhavāḥ / (13.1) Par.?

trisāmā ṛṣikulyādyā mahendraprabhavāḥ smṛtāḥ // (13.2) Par.?

ṛṣikulyākumārādyāḥ śuktimatpādasaṃbhavāḥ / (14.1) Par.?

āsāṃ nadyupanadyaśca santyanyāśca sahasraśaḥ // (14.2) Par.?

tāsvime kurupāñcālā madhyadeśādayo janāḥ / (15.1) Par.?

pūrvadeśādikāścaiva kāmarūpanivāsinaḥ // (15.2) Par.?

puṇḍrāḥ kaliṅgā magadhā dākṣiṇādyāśca kṛtsnaśaḥ / (16.1) Par.?

tathāparāntāḥ saurāṣṭrāḥ śūrābhīrāstathārbudāḥ // (16.2) Par.?

kārūṣā mālavāścaiva pāriyātranivāsinaḥ / (17.1) Par.?

sauvīrāḥ saindhavā hūṇāḥ sālvāḥ śākalavāsinaḥ // (17.2) Par.?

madrā rāmāstathāmbaṣṭhāḥ pārasīkādayastathā / (18.1) Par.?

āsāṃ pibanti salilaṃ vasanti saritāṃ sadā / (18.2) Par.?

samīpato mahābhāgā hṛṣṭapuṣṭajanākulāḥ // (18.3) Par.?

catvāri bhārate varṣe yugānyatra mahāmune / (19.1) Par.?

kṛtaṃ tretā dvāparaṃ ca kaliścānyatra na kvacit // (19.2) Par.?

tapas tapyanti yatayo juhvate cātra yajvinaḥ / (20.1) Par.?

dānāni cātra dīyante paralokārtham ādarāt // (20.2) Par.?

puruṣair yajñapuruṣo jambūdvīpe sadejyate / (21.1) Par.?

yajñairyajñamayo viṣṇuranyadvīpeṣu cānyathā // (21.2) Par.?

atrāpi bhārataṃ śreṣṭhaṃ jambūdvīpe mahāmune / (22.1) Par.?

yato hi karmabhūreṣā hyato 'nyā bhogabhūmayaḥ // (22.2) Par.?

atra janmasahasrāṇāṃ sahasrairapi sattama / (23.1) Par.?

kadācillabhate janturmānuṣyaṃ puṇyasaṃcayāt // (23.2) Par.?

gāyanti devāḥ kila gītakāni dhanyāstu ye bhāratabhūmibhāge / (24.1) Par.?

svargāpavargāspadahetubhūte bhavanti bhūyaḥ puruṣāḥ suratvāt // (24.2) Par.?

karmāṇyasaṃkalpitatatphalāni saṃnyasya viṣṇau paramātmarūpe / (25.1) Par.?

avāpya tāṃ karmamahīm anante tasmiṃllayaṃ ye tvamalāḥ prayānti // (25.2) Par.?

jānīma naitat kva vayaṃ vilīne svargaprade karmaṇi dehabandham / (26.1) Par.?

prāpsyāma dhanyāḥ khalu te manuṣyā ye bhārate nendriyaviprahīnāḥ // (26.2) Par.?

navavarṣaṃ tu maitreya jambūdvīpam idaṃ mayā / (27.1) Par.?

lakṣayojanavistāraṃ saṃkṣepātkathitaṃ tava // (27.2) Par.?

jambūdvīpaṃ samāvṛtya lakṣayojanavistaraḥ / (28.1) Par.?

maitreya valayākāraḥ sthitaḥ kṣārodadhirbahiḥ // (28.2) Par.?