Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): Liberation, mokṣa, release, saṃsāra

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 10369
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
tad etat satyam / (1.1) Par.?
tad
n.s.n.
etad
n.s.n.
satya.
n.s.n.
root
mantreṣu karmāṇi kavayo yānyapaśyaṃstāni tretāyāṃ bahudhā saṃtatāni / (1.2) Par.?
mantra
l.p.m.
karman
ac.p.n.
kavi
n.p.m.
yad
ac.p.n.
∞ paś
3. pl., Impf.
∞ tad
n.p.n.
tretā
l.s.f.
bahudhā
indecl.
saṃtan.
PPP, n.p.n.
root
tāny ācaratha niyataṃ satyakāmā eṣa vaḥ panthāḥ sukṛtasya loke // (1.3) Par.?
tad
ac.p.n.
ācar
2. pl., Pre. ind.
root
niyatam
indecl.
satya
comp.
∞ kāma.
n.p.m.
etad
n.s.m.
tvad
g.p.a.
pathin
n.s.m.
root
sukṛta
g.s.n.
loka.
l.s.m.
yadā lelāyate hyarciḥ samiddhe havyavāhane / (2.1) Par.?
yadā
indecl.
lelāy
3. sg., Pre. ind.
← pratipāday (2.2) [advcl]
hi
indecl.
∞ arcis
n.s.n.
samindh
PPP, l.s.m.
tadājyabhāgāvantareṇāhutīḥ pratipādayet / (2.2) Par.?
tadā
indecl.
∞ ājyabhāga
ac.d.m.
∞ antareṇa
indecl.
∞ āhuti
ac.p.f.
pratipāday.
3. sg., Pre. opt.
root
→ lelāy (2.1) [advcl]
→ śraddhā (2.3) [advcl:ccomp]
śraddhayā hutam om // (2.3) Par.?
śraddhā
i.s.f.
← pratipāday (2.2) [advcl]
hu
PPP, n.s.n.
oṃ.
indecl.
yasyāgnihotram adarśam apaurṇamāsam acāturmāsyam anāgrayaṇam atithivarjitaṃ ca / (3.1) Par.?
yad
g.s.m.
∞ agnihotra
n.s.n.
a
indecl.
∞ darśa
n.s.n.
→ hu (3.2) [conj]
→ vaiśvadeva (3.2) [conj]
→ hu (3.2) [conj]
← hiṃs (3.2) [csubj]
a
indecl.
∞ paurṇamāsa
n.s.n.
a
indecl.
∞ cāturmāsya
n.s.n.
an
indecl.
∞ āgrayaṇa
n.s.n.
atithi
comp.
∞ varjay
PPP, n.s.n.
ca,
indecl.
ahutam avaiśvadevam avidhinā hutam ā saptamāṃstasya lokān hinasti // (3.2) Par.?
a
indecl.
∞ hu
PPP, n.s.n.
← darśa (3.1) [conj]
a
indecl.
∞ vaiśvadeva
n.s.n.
← darśa (3.1) [conj]
avidhi
i.s.m.
hu,
PPP, n.s.n.
← darśa (3.1) [conj]
ā
indecl.
saptama
ac.p.m.
∞ tad
g.s.m.
loka
ac.p.m.
hiṃs.
3. sg., Pre. ind.
root
→ darśa (3.1) [csubj]
kālī karālī ca manojavā ca sulohitā yā ca sudhūmravarṇā / (4.1) Par.?
kālī
n.s.f.
→ sphuliṅginī (4.2) [conj]
→ viśvarucī (4.2) [conj]
→ lelāyamānā (4.2) [conj]
← jihvā (4.2) [nsubj]
karālī
n.s.f.
ca
indecl.
manojavā
n.s.f.
ca
indecl.
sulohitā
n.s.f.
yad
n.s.f.
ca
indecl.
sphuliṅginī viśvarucī ca devī lelāyamānā iti sapta jihvāḥ // (4.2) Par.?
sphuliṅginī
n.s.f.
← kālī (4.1) [conj]
viśvarucī
n.s.f.
← kālī (4.1) [conj]
ca
indecl.
devī
n.s.f.
lelāyamānā
n.s.f.
← kālī (4.1) [conj]
iti
indecl.
saptan
n.s.n.
jihvā.
n.p.f.
root
→ kālī (4.1) [nsubj]
eteṣu yaś carate bhrājamāneṣu yathākālaṃ cāhutayo hyādadāyan / (5.1) Par.?
taṃ nayantyetāḥ sūryasya raśmayo yatra devānāṃ patir eko 'dhivāsaḥ // (5.2) Par.?
tad
ac.s.m.

3. pl., Pre. ind.
root
∞ etad
n.p.f.
sūrya
g.s.m.
raśmi
n.p.m.
yatra
indecl.
deva
g.p.m.
pati
n.s.m.
eka
n.s.m.
adhivāsa.
n.s.m.
ehy ehīti tam āhutayaḥ suvarcasaḥ sūryasya raśmibhir yajamānaṃ vahanti / (6.1) Par.?
e
2. sg., Pre. imp.
e
2. sg., Pre. imp.
∞ iti,
indecl.
tad
ac.s.m.
āhuti
n.p.f.
su
indecl.
∞ varcas
n.p.f.
sūrya
g.s.m.
raśmi
i.p.m.
yaj
Pre. ind., ac.s.m.
vah,
3. pl., Pre. ind.
root
→ abhivad (6.2) [advcl:manner]
priyāṃ vācam abhivadantyo 'rcayantya eṣa vaḥ puṇyaḥ sukṛto brahmalokaḥ // (6.2) Par.?
priya
ac.s.f.
vāc
ac.s.f.
abhivad
Pre. ind., n.p.f.
← vah (6.1) [advcl]
arcay.
Pre. ind., n.p.f.
etad
n.s.m.
tvad
g.p.a.
puṇya
n.s.m.
su
indecl.
∞ kṛt
g.s.m.
brahman
comp.
∞ loka.
n.s.m.
plavā hyete adṛḍhā yajñarūpā aṣṭādaśoktam avaraṃ yeṣu karma / (7.1) Par.?
plava
n.p.m.
root
hi
indecl.
∞ etad
n.p.m.
adṛḍha
n.p.m.
yajña
comp.
∞ rūpa
n.p.m.
∞ vac
PPP, n.s.n.
avara
n.s.n.
yad
l.p.m.
karman.
n.s.n.
etacchreyo ye 'bhinandanti mūḍhā jarāmṛtyuṃ te punar evāpiyanti // (7.2) Par.?
etad
ac.s.n.
∞ śreyas
ac.s.n.
yad
n.p.m.
abhinand
3. pl., Pre. ind.
muh,
PPP, n.p.m.
jarā
comp.
∞ mṛtyu
ac.s.m.
tad
n.p.m.
punar
indecl.
eva
indecl.
∞ apī.
3. pl., Pre. ind.
root
avidyāyām antare vartamānāḥ svayaṃ dhīrāḥ paṇḍitaṃ manyamānāḥ / (8.1) Par.?
avidyā
l.s.f.
antara
l.s.n.
vṛt
Pre. ind., n.p.m.
← parī (8.2) [advcl]
svayam
indecl.
dhīra
n.p.m.
man
Pre. ind., n.p.m.
jaṅghanyamānāḥ pariyanti mūḍhā andhenaiva nīyamānā yathāndhāḥ // (8.2) Par.?
jaṅghan
Ind. pass., n.p.m.
parī
3. pl., Pre. ind.
root
→ vṛt (8.1) [advcl]
muh
PPP, n.p.m.
andha
i.s.m.
∞ eva
indecl.

Ind. pass., n.p.m.
yathā
indecl.
∞ andha.
n.p.m.
avidyāyāṃ bahudhā vartamānā vayaṃ kṛtārthā ityabhimanyanti bālāḥ / (9.1) Par.?
avidyā
l.s.f.
bahudhā
indecl.
vṛt
Pre. ind., n.p.m.
mad
n.p.a.
iti
indecl.
∞ abhiman
3. pl., Pre. ind.
root
bāla.
n.p.m.
yat karmiṇo na pravedayanti rāgāt tenāturāḥ kṣīṇalokāścyavante // (9.2) Par.?
yat
indecl.
karmin
n.p.m.
na
indecl.
praveday
3. pl., Pre. ind.
rāga,
ab.s.m.
tena
indecl.
∞ ātura
n.p.m.
kṣi
PPP, comp.
∞ loka
n.p.m.
∞ cyu.
3. pl., Pre. ind.
root
iṣṭāpūrtaṃ manyamānā variṣṭhaṃ nānyacchreyo vedayante pramūḍhāḥ / (10.1) Par.?
man
Pre. ind., n.p.m.
na
indecl.
∞ anya
ac.s.n.
∞ śreyas
ac.s.n.
veday
3. pl., Pre. ind.
root
pramuh.
PPP, n.p.m.
nākasya pṛṣṭhe te sukṛte 'nubhūtvemaṃ lokaṃ hīnataraṃ vā viśanti // (10.2) Par.?
nāka
g.s.m.
tad
n.p.m.
sukṛta
l.s.n.
anubhū
Abs., indecl.
∞ idam
ac.s.m.
loka
ac.s.m.
hīnatara
ac.s.m.

indecl.
viś.
3. pl., Pre. ind.
root
tapaḥśraddhe ye hyupavasanty araṇye śāntā vidvāṃso bhaikṣacaryāṃ carantaḥ / (11.1) Par.?
tapas
comp.
∞ śraddhā
ac.d.f.
yad
n.p.m.
hi
indecl.
∞ upavas
3. pl., Pre. ind.
← tad (11.2) [acl]
araṇya
l.s.n.
śam
PPP, n.p.m.
vid
Perf., n.p.m.
∞ caryā
ac.s.f.
car,
Pre. ind., n.p.m.
sūryadvāreṇa te virajāḥ prayānti yatrāmṛtaḥ sa puruṣo hyavyayātmā // (11.2) Par.?
sūrya
comp.
∞ dvāra
i.s.n.
tad
n.p.m.
→ upavas (11.1) [acl:rel]
viraja
n.p.m.
prayā,
3. pl., Pre. ind.
root
yatra
indecl.
∞ amṛta
n.s.m.
tad
n.s.m.
puruṣa
n.s.m.
hi
indecl.
∞ avyaya
comp.
∞ ātman.
n.s.m.
parīkṣya lokān karmacitān brāhmaṇo nirvedam āyān nāsty akṛtaḥ kṛtena / (12.1) Par.?
parīkṣ
Abs., indecl.
loka
ac.p.m.
karman
comp.
∞ ci
PPP, ac.p.m.
nirveda
ac.s.m.
āyā.
3. sg., Impf.
root
na
indecl.
∞ as
3. sg., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ kṛ
PPP, n.s.m.
kṛ.
PPP, i.s.m.
tadvijñānārthaṃ sa gurum evābhigacchet samitpāṇiḥ śrotriyaṃ brahmaṇiṣṭham // (12.2) Par.?
tad
comp.
∞ vijñāna
comp.
∞ artha
ac.s.m.
tad
n.s.m.
guru
ac.s.m.
eva
indecl.
∞ abhigam
3. sg., Pre. opt.
root
samidh
comp.
∞ pāṇi
n.s.m.
śrotriya
ac.s.m.
brahman
comp.
∞ niṣṭhā.
ac.s.m.
tasmai sa vidvān upasannāya samyak praśāntacittāya śamānvitāya / (13.1) Par.?
tad
d.s.m.
← pravac (13.2) [iobj]
tad
n.s.m.
← pravac (13.2) [nsubj]
vid
Perf., n.s.m.
upasad
PPP, d.s.m.
samyak
indecl.
praśam
PPP, comp.
∞ citta
d.s.m.
śama
comp.
∞ anvita
d.s.m.
yenākṣaraṃ puruṣaṃ veda satyaṃ provāca tāṃ tattvato brahmavidyām // (13.2) Par.?
yad
i.s.n.
∞ akṣara
ac.s.m.
puruṣa
ac.s.m.
vid
3. sg., Perf.
satya,
ac.s.m.
pravac
3. sg., Perf.
root
→ tad (13.1) [nsubj]
→ tad (13.1) [iobj]
tad
ac.s.f.
tattva
ab.s.n.
brahman
comp.
∞ vidyā.
ac.s.f.
Duration=0.06620979309082 secs.