Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): brahman, ātman

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 10372
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
āviḥ saṃnihitaṃ guhācaraṃ nāma mahat padam atraitat samarpitam / (1.1) Par.?
āvis
indecl.
saṃnidhā
PPP, n.s.n.
root
guhā
comp.
∞ cara
n.s.n.
nāma
indecl.
mahat
n.s.n.
pada
n.s.n.
atra
indecl.
∞ etad
n.s.n.
samarpay,
PPP, n.s.n.
root
ejat prāṇan nimiṣacca yad etajjānatha sadasadvareṇyam / (1.2) Par.?
paraṃ vijñānād yad variṣṭhaṃ prajānām // (1.3) Par.?
para
n.s.n.
root
vijñāna
ab.s.n.
yad
n.s.n.
prajā.
g.p.f.
yad arcimad yad aṇubhyo 'ṇu ca yasmiṃllokā nihitā lokinaśca / (2.1) Par.?
yad
n.s.n.
arcimat,
n.s.n.
← tad (2.2) [acl]
yad
n.s.n.
aṇu
ab.p.n.
aṇu
n.s.n.
ca,
indecl.
yad
l.s.n.
∞ loka
n.p.m.
nidhā
PPP, n.p.m.
lokin
n.p.m.
∞ ca,
indecl.
tad etad akṣaraṃ brahma sa prāṇas tad u vāṅmanaḥ / (2.2) Par.?
tad
n.s.n.
→ arcimat (2.1) [acl:rel]
etad
n.s.n.
akṣara
n.s.n.
brahman,
n.s.n.
root
tad
n.s.m.
prāṇa,
n.s.m.
tad
n.s.n.
u
indecl.
vāc
n.s.f.
∞ manas.
n.s.n.
tad etat satyaṃ tad amṛtaṃ tadveddhavyaṃ somya viddhi // (2.3) Par.?
tad
n.s.n.
etad
n.s.n.
satya.
n.s.n.
root
tad
n.s.n.
amṛta.
n.s.n.
root
tad
ac.s.n.
∞ vyadh
Ger., ac.s.n.
somya
v.s.m.
vid.
2. sg., Pre. imp.
root
dhanurgṛhītvaupaniṣadaṃ mahāstraṃ śaraṃ hyupāsāniśitaṃ saṃdhayīta / (3.1) Par.?
dhanus
ac.s.n.
∞ grah
Abs., indecl.
∞ aupaniṣada
ac.s.n.
mahat
comp.
∞ astra
ac.s.n.
śara
ac.s.m.
hi
indecl.
∞ upāsā
comp.
∞ niśā
PPP, ac.s.m.
saṃdhā.
3. sg., Pre. opt.
āyamya tad bhāvagatena cetasā lakṣyaṃ tad evākṣaraṃ somya viddhi // (3.2) Par.?
āyam
Abs., indecl.
tad
ac.s.n.
bhāva
comp.
∞ gam
PPP, i.s.n.
cetas,
i.s.n.
lakṣya
ac.s.n.
tad
ac.s.n.
eva
indecl.
∞ akṣara
ac.s.n.
somya
v.s.m.
vid.
2. sg., Pre. imp.
root
praṇavo dhanuḥ śaro hyātmā brahma tallakṣyam ucyate / (4.1) Par.?
praṇava
n.s.m.
root
dhanus.
n.s.n.
śara
n.s.m.
hi
indecl.
∞ ātman.
n.s.m.
root
brahman
n.s.n.
tad
n.s.n.
∞ lakṣya
n.s.n.
vac.
3. sg., Ind. pass.
root
apramattena veddhavyaṃ śaravat tanmayo bhavet // (4.2) Par.?
apramatta
i.s.m.
vyadh.
Ger., n.s.n.
root
śara
comp.
∞ vat
indecl.
tad
comp.
∞ maya
n.s.m.
bhū.
3. sg., Pre. opt.
root
yasmin dyauḥ pṛthivī cāntarikṣam otaṃ manaḥ saha prāṇaiś ca sarvaiḥ / (5.1) Par.?
yad
l.s.m.
div
n.s.m.
pṛthivī
n.s.f.
ca
indecl.
∞ antarikṣa
n.s.n.
āve
PPP, n.s.n.
← tad (5.2) [acl]
manas
n.s.n.
saha
indecl.
prāṇa
i.p.m.
ca
indecl.
sarva,
i.p.m.
tam evaikaṃ jānatha ātmānam anyā vāco vimuñcathāmṛtasyaiṣa setuḥ // (5.2) Par.?
tad
ac.s.m.
→ āve (5.1) [acl:rel]
eva
indecl.
∞ eka
ac.s.m.
jñā
2. pl., Pre. ind.
root
ātman.
ac.s.m.
anya
ac.p.f.
vāc
ac.p.f.
vimuc
2. pl., Pre. ind.
root
∞ amṛta
g.s.n.
∞ etad
n.s.m.
setu.
n.s.m.
root
arā iva rathanābhau saṃhatā yatra nāḍyaḥ sa eṣo 'ntaścarate bahudhā jāyamānaḥ / (6.1) Par.?
ara
n.p.m.
iva
indecl.
ratha
comp.
∞ nābhi
l.s.f.
saṃhan
PPP, n.p.f.
yatra
indecl.
nāḍī,
n.p.f.
tad
n.s.m.
etad
n.s.m.
antar
indecl.
∞ car
3. sg., Pre. ind.
root
bahudhā
indecl.
jan.
Pre. ind., n.s.m.
om ityevaṃ dhyāyatha ātmānaṃ svasti vaḥ pārāya tamasaḥ parastāt // (6.2) Par.?
oṃ
indecl.
iti
indecl.
∞ evam
indecl.
dhyā
2. pl., Pre. ind.
root
ātman.
ac.s.m.
svasti
n.s.n.
tvad
d.p.a.
root
pāra
d.s.m.
tamas
g.s.n.
parastāt.
indecl.
yaḥ sarvajñaḥ sarvavid yasyaiṣa mahimā bhuvi / (7.1) Par.?
yad
n.s.m.
sarva
comp.
∞ jña
n.s.m.
← ātman (7.2) [acl]
sarva
comp.
∞ vid,
n.s.m.
yad
g.s.m.
∞ etad
n.s.m.
mahiman
n.s.m.
bhū,
l.s.f.
divye brahmapure hyeṣa vyomnyātmā pratiṣṭhitaḥ / (7.2) Par.?
divya
l.s.n.
brahman
comp.
∞ pura
l.s.n.
hi
indecl.
∞ etad
n.s.m.
vyoman
l.s.m.
∞ ātman
n.s.m.
→ jña (7.1) [acl:rel]
pratiṣṭhā.
PPP, n.s.m.
root
manomayaḥ prāṇaśarīranetā pratiṣṭhito 'nne hṛdayaṃ saṃnidhāya / (7.3) Par.?
manas
comp.
∞ maya
n.s.m.
∞ śarīra
comp.
∞ netṛ
n.s.m.
pratiṣṭhā
PPP, n.s.m.
root
anna
l.s.n.
hṛdaya
ac.s.n.
saṃnidhā.
Abs., indecl.
tad vijñānena paripaśyanti dhīrā ānandarūpam amṛtaṃ yad vibhāti // (7.4) Par.?
tad
ac.s.n.
vijñāna
i.s.n.
paripaś
3. pl., Pre. ind.
root
dhīra,
n.p.m.
ānanda
comp.
∞ rūpa
n.s.n.
amṛta
n.s.n.
yad
n.s.n.
vibhā.
3. sg., Pre. ind.
bhidyate hṛdayagranthiś chidyante sarvasaṃśayāḥ / (8.1) Par.?
bhid
3. sg., Ind. pass.
root
→ dṛś (8.2) [advcl:temp]
→ kṣi (8.2) [conj]
∞ granthi,
n.s.m.
chid
3. pl., Ind. pass.
sarva
comp.
∞ saṃśaya,
n.p.m.
kṣīyante cāsya karmāṇi tasmin dṛṣṭe parāvare // (8.2) Par.?
kṣi
3. pl., Ind. pass.
← bhid (8.1) [conj]
ca
indecl.
∞ idam
g.s.m.
karman,
n.p.n.
tad
l.s.n.
dṛś
PPP, l.s.n.
← bhid (8.1) [advcl]
parāvara.
l.s.n.
hiraṇmaye pare kośe virajaṃ brahma niṣkalam / (9.1) Par.?
para
l.s.m.
kośa
l.s.m.
root
viraja
n.s.n.
brahman
n.s.n.
niṣkala.
n.s.n.
tacchubhraṃ jyotiṣāṃ jyotistadyadātmavido viduḥ // (9.2) Par.?
tad
n.s.n.
∞ śubhra
n.s.n.
root
jyotis
g.p.n.
jyotis
n.s.n.
∞ tad
n.s.n.
root
∞ yad
ac.s.n.
∞ ātman
comp.
∞ vid
n.p.m.
vid.
3. pl., Perf.
na tatra sūryo bhāti na candratārakaṃ nemā vidyuto bhānti kuto 'yam agniḥ / (10.1) Par.?
na
indecl.
tatra
indecl.
sūrya
n.s.m.
bhā
3. sg., Pre. ind.
root
na
indecl.
candra
comp.
∞ tāraka.
n.s.n.
na
indecl.
∞ idam
n.p.f.
vidyut
n.p.f.
bhā,
3. pl., Pre. ind.
root
kutas
indecl.
idam
n.s.m.
agni.
n.s.m.
tam eva bhāntam anubhāti sarvaṃ tasya bhāsā sarvam idaṃ vibhāti // (10.2) Par.?
tad
ac.s.m.
eva
indecl.
bhā
Pre. ind., ac.s.m.
anubhā
3. sg., Pre. ind.
root
sarva.
n.s.n.
tad
g.s.m.
bhās
i.s.f.
sarva
n.s.n.
idam
n.s.n.
vibhā.
3. sg., Pre. ind.
root
brahmaivedam amṛtaṃ purastād brahma paścād brahma dakṣiṇataścottareṇa / (11.1) Par.?
brahman
n.s.n.
root
→ prasṛ (11.2) [conj]
∞ eva
indecl.
∞ idam
n.s.n.
amṛta
n.s.n.
purastāt,
indecl.
brahman
n.s.n.
paścāt,
indecl.
brahman
n.s.n.
∞ ca
indecl.
∞ uttareṇa.
indecl.
adhaścordhvaṃ ca prasṛtaṃ brahmaivedaṃ viśvam idaṃ variṣṭham // (11.2) Par.?
adhas
indecl.
∞ ca
indecl.
∞ ūrdhvam
indecl.
ca
indecl.
prasṛ
PPP, n.s.n.
← brahman (11.1) [conj]
brahman
n.s.n.
∞ eva
indecl.
∞ idam
n.s.n.
viśva
n.s.n.
root
idam
n.s.n.
variṣṭha.
n.s.n.
Duration=0.051848173141479 secs.