Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): dharma, upanayana, initiation

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 14697
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
athātaḥ sāmayācārikān dharmān vyākhyāsyāmaḥ // (1) Par.?
atha
indecl.
∞ atas
indecl.
dharma
ac.p.m.
vyākhyā.
1. pl., Fut.
root
dharmajñasamayaḥ pramāṇam // (2) Par.?
dharma
comp.
∞ jña
comp.
∞ samaya
n.s.m.
root
→ veda (3.0) [conj]
pramāṇa,
n.s.n.
vedāś ca // (3) Par.?
veda
n.p.m.
← samaya (2.0) [conj]
ca.
indecl.
catvāro varṇā brāhmaṇakṣatriyavaiśyaśūdrāḥ // (4) Par.?
catur
n.p.m.
varṇa
n.p.m.
∞ kṣatriya
comp.
∞ vaiśya
comp.
∞ śūdra.
n.p.m.
root
teṣāṃ pūrvaḥ pūrvaḥ janmataḥ śreyān // (5) Par.?
tad
g.p.m.
pūrva
n.s.m.
pūrva
n.s.m.
janman
ab.s.n.
śreyas.
n.s.m.
root
aśūdrāṇām aduṣṭakarmaṇām upāyanaṃ vedādhyayanam agnyādheyaṃ phalavanti ca karmāṇi // (6) Par.?
a
indecl.
∞ śūdra
g.p.m.
a
indecl.
∞ duṣ
PPP, comp.
∞ karman
g.p.m.
upāyana
n.s.n.
root
veda
comp.
∞ adhyayana
n.s.n.
phalavat
n.p.n.
ca
indecl.
karman.
n.p.n.
śuśrūṣā śūdrasyetareṣāṃ varṇānām // (7) Par.?
śuśrūṣā
n.s.f.
root
śūdra
g.s.m.
∞ itara
g.p.m.
varṇa.
g.p.m.
pūrvasmin pūrvasmin varṇe niḥśreyasam bhūyaḥ // (8) Par.?
pūrva
l.s.m.
pūrva
l.s.m.
varṇa
l.s.m.
bhūyas.
n.s.n.
root
upanayanaṃ vidyārthasya śrutitaḥ saṃskāraḥ // (9) Par.?
upanayana
n.s.n.
vidyā
comp.
∞ artha
g.s.m.
śruti
ab.s.f.
saṃskāra.
n.s.m.
root
sarvebhyo vedebhyaḥ sāvitryanūcyata iti hi brāhmaṇam // (10) Par.?
sarva
d.p.m.
veda
d.p.m.
sāvitrī
n.s.f.
∞ anuvac
3. sg., Ind. pass.
iti.
indecl.
hi
indecl.
brāhmaṇa.
n.s.n.
root
tamasaḥ vā eṣa tamaḥ praviśati yam avidvān upanayate yaś cāvidvān iti hi brāhmaṇam // (11) Par.?
tamas
ab.s.n.
vai
indecl.
etad
n.s.m.
tamas
ac.s.n.
praviś,
3. sg., Pre. ind.
yad
ac.s.m.
a
indecl.
∞ vid
Perf., n.s.m.
upanī,
3. sg., Pre. ind.
yad
n.s.m.
ca
indecl.
∞ a
indecl.
∞ vid
Perf., n.s.m.
iti.
indecl.
hi
indecl.
brāhmaṇa.
n.s.n.
root
tasminn abhijanavidyāsamudetam samāhitam saṃskartāram īpset // (12) Par.?
tad
l.s.n.
∞ vidyā
comp.
∞ samude
PPP, ac.s.m.
samādhā
PPP, ac.s.m.
īps.
3. sg., Pre. opt.
root
tasmiṃś caiva vidyākarmāntam avipratipanne dharmebhyaḥ // (13) Par.?
tad
l.s.m.
ca
indecl.
∞ eva
indecl.
vidyā
comp.
∞ karman
comp.
∞ anta
ac.s.m.
root
a
indecl.
∞ vipratipad
PPP, l.s.m.
dharma.
ab.p.m.
yasmāddharmān ācinoti sa ācāryaḥ // (14) Par.?
yad
ab.s.m.
∞ dharma
ac.p.m.
āci,
3. sg., Pre. ind.
tad
n.s.m.
ācārya.
n.s.m.
root
tasmai na druhyet kadācana // (15) Par.?
tad
d.s.m.
na
indecl.
druh
3. sg., Pre. opt.
root
kadācana.
indecl.
sa hi vidyātas taṃ janayati // (16) Par.?
tad
n.s.m.
hi
indecl.
vidyā
ab.s.f.
tad
ac.s.m.
janay.
3. sg., Pre. ind.
root
tacchreṣṭhaṃ janma // (17) Par.?
tad
n.s.n.
∞ śreṣṭha
n.s.n.
janman.
n.s.n.
root
śarīram eva mātāpitarau janayataḥ // (18) Par.?
śarīra
ac.s.n.
eva
indecl.
mātā
comp.
∞ pitṛ
n.d.m.
janay.
3. du., Pre. ind.
root
Time of initiation
vasante brāhmaṇam upanayīta grīṣme rājanyaṃ śaradi vaiśyaṃ garbhāṣṭameṣu brāhmaṇaṃ garbhaikādaśeṣu rājanyaṃ garbhadvādaśeṣu vaiśyam // (19) Par.?
vasanta
l.s.m.
upanī,
3. sg., Pre. opt.
root
grīṣma
l.s.m.
rājanya,
ac.s.m.
śarad
l.s.f.
vaiśya,
ac.s.m.
garbha
comp.
∞ aṣṭama
l.p.m.
brāhmaṇa,
ac.s.m.
garbha
comp.
∞ ekādaśa
l.p.m.
rājanya,
ac.s.m.
garbha
comp.
∞ dvādaśa
l.p.m.
vaiśya.
ac.s.m.
atha kāmyāni // (20) Par.?
atha
indecl.
kāmya.
n.p.n.
root
saptame brahmavarcasakāmam // (21) Par.?
saptama
l.s.m.
∞ kāma,
ac.s.m.
root
→ tejaskāma (23.0) [conj]
→ kāma (24.0) [conj]
→ kāma (25.0) [conj]
→ kāma (26.0) [conj]
→ āyuṣkāma (22.0) [conj]
aṣṭama āyuṣkāmam // (22) Par.?
āyuṣkāma,
ac.s.m.
← kāma (21.0) [conj]
navame tejaskāmam // (23) Par.?
navama
l.s.m.
tejaskāma,
ac.s.m.
← kāma (21.0) [conj]
daśame 'nnādyakāmam // (24) Par.?
daśama
l.s.m.
∞ kāma,
ac.s.m.
← kāma (21.0) [conj]
ekādaśa indriyakāmam // (25) Par.?
ekādaśa
l.s.m.
indriya
comp.
∞ kāma,
ac.s.m.
← kāma (21.0) [conj]
dvādaśe paśukāmam // (26) Par.?
dvādaśa
l.s.m.
paśu
comp.
∞ kāma.
ac.s.m.
← kāma (21.0) [conj]
ā ṣoḍaśād brāhmaṇasyānatyaya ā dvāviṃśāt kṣatriyasyā caturviṃśād vaiśyasya yathā vrateṣu samarthaḥ syādyāni vakṣyāmaḥ // (27) Par.?
ā
indecl.
ṣoḍaśa
ab.s.m.
root
∞ an
indecl.
∞ atyaya,
n.s.m.
ā
indecl.
dvāviṃśa
ab.s.m.
∞ ā
indecl.
vaiśya,
g.s.m.
yathā
indecl.
vrata
l.p.n.
samartha
n.s.m.
as
3. sg., Pre. opt.
∞ yad
ac.p.n.
vac.
1. pl., Fut.
Failure to be initiated
atikrānte sāvitryāḥ kāla ṛtuṃ traividyakaṃ brahmacaryaṃ caret // (28) Par.?
atikram
PPP, l.s.m.
sāvitrī
g.s.f.
kāla,
l.s.m.
ṛtu
ac.s.m.
brahmacarya
ac.s.n.
car.
3. sg., Pre. opt.
root
athopanayanam // (29) Par.?
atha
indecl.
∞ upanayana,
n.s.n.
root
tataḥ saṃvatsaram udakopasparśanam // (30) Par.?
tatas
indecl.
udaka
comp.
∞ upasparśana.
n.s.n.
root
athādhyāpyaḥ // (31) Par.?
atha
indecl.
∞ adhyāpay.
Ger., n.s.m.
root
atha yasya pitā pitāmaha iti anupetau syātāṃ te brahmahasaṃstutāḥ // (32) Par.?
atha
indecl.
yad
g.s.m.
pitṛ
n.s.m.
pitāmaha
n.s.m.
iti
indecl.
an
indecl.
∞ upe
PPP, n.d.m.
as,
3. du., Pre. opt.
tad
n.p.m.
brahman
comp.
∞ ha
comp.
∞ saṃstu.
PPP, n.p.m.
root
teṣām abhyāgamanaṃ bhojanaṃ vivāham iti ca varjayet // (33) Par.?
tad
g.p.m.
abhyāgamana
ac.s.n.
bhojana
ac.s.n.
vivāha
ac.s.m.
iti
indecl.
ca
indecl.
varjay.
3. sg., Pre. opt.
root
teṣām icchatāṃ prāyaścittam // (34) Par.?
tad
g.p.m.
iṣ
Pre. ind., g.p.m.
prāyaścitta.
n.s.n.
root
yathā prathame 'tikrama ṛtur evaṃ saṃvatsaraḥ // (35) Par.?
yathā
indecl.
prathama
l.s.m.
atikrama,
l.s.m.
ṛtu
n.s.m.
evam
indecl.
saṃvatsara,
n.s.m.
root
→ upanayana (36.0) [conj]
→ upasparśana (36.0) [conj]
athopanayanaṃ tata udakopasparśanam // (36) Par.?
atha
indecl.
∞ upanayana,
n.s.n.
← saṃvatsara (35.0) [conj]
tatas
indecl.
udaka
comp.
∞ upasparśana.
n.s.n.
← saṃvatsara (35.0) [conj]
Duration=0.19528794288635 secs.