Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): pravargya

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 15361
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
brahman pravargyeṇa pracariṣyāma ity adhvaryur brahmāṇam āmantrayate // (1) Par.?
brahman
v.s.m.
pravargya
i.s.m.
pracar
1. pl., Fut.
iti,
indecl.
adhvaryu
n.s.m.
brahman
ac.s.m.
āmantray.
3. sg., Pre. ind.
root
brahmaṇi vā etarhi yajñaḥ // (2) Par.?
brahman
l.s.m.
root
vai
indecl.
etarhi
indecl.
yajña.
n.s.m.
tasmād enam āha yajuryuktam iti // (3) Par.?
tasmāt
indecl.
enad
ac.s.m.
ah,
3. sg., Perf.
root
→ brahman (4.0) [nsubj]
yajus
comp.
∞ yuj
PPP, ac.s.m.
iti,
indecl.
brahmā yajuṣo vā eṣa ratho yad yajñaḥ // (4) Par.?
brahman.
n.s.m.
← ah (3.0) [nsubj]
yajus
g.s.n.
vai
indecl.
etad
n.s.m.
ratha,
n.s.m.
root
yad
n.s.n.
yajña.
n.s.m.
tam adhvaryur adhvare yunakti // (5) Par.?
tad
ac.s.m.
adhvaryu
n.s.m.
adhvara
l.s.m.
yuj.
3. sg., Pre. ind.
root
tad adhvaryor adhvaryutvam // (6) Par.?
tad
n.s.n.
adhvaryu
g.s.m.
adhvaryu
comp.
∞ tva.
n.s.n.
root
adhvaryur enam praṇayati // (7) Par.?
adhvaryu
n.s.m.
enad
ac.s.m.
praṇī.
3. sg., Pre. ind.
root
adhvaryur evāsya sarvasya praṇetā // (8) Par.?
adhvaryu
n.s.m.
eva
indecl.
∞ idam
g.s.n.
sarva
g.s.n.
praṇetṛ
n.s.m.
root
adhvaryur anyān ṛtvijas saṃpreṣyati // (9) Par.?
adhvaryu
n.s.m.
anya
ac.p.m.
ṛtvij
ac.p.m.
saṃpreṣ
3. sg., Pre. ind.
root
idaṃ kurutedaṃ kurutety evaitad āha // (10) Par.?
idam
ac.s.n.
kṛ
2. pl., Pre. imp.
∞ idam
ac.s.n.
kṛ
2. pl., Pre. imp.
∞ iti,
indecl.
eva
indecl.
∞ etad
ac.s.n.
ah.
3. sg., Perf.
root
sāmabhir āktakhan tveti sāmāny evāsyābhitaś cakre // (11) Par.?
sāman
i.p.n.
tvad
ac.s.a.
∞ iti,
indecl.
sāman
ac.p.n.
eva
indecl.
∞ idam
g.s.m.
∞ abhitas
indecl.
kṛ.
3. sg., Perf.
root
viśvābhir dhībhis saṃbhṛtam iti // (12) Par.?
viśva
i.p.f.
root
dhī
i.p.f.
sambhṛ
PPP, n.s.n.
iti.
indecl.
sarvābhir vai dhībhir yajñas saṃbhriyate // (13) Par.?
sarva
i.p.f.
vai
indecl.
dhī
i.p.f.
yajña
n.s.m.
sambhṛ.
3. sg., Ind. pass.
root
sarvābhir eva dhībhir yajamāno yajñaṃ saṃbharati // (14) Par.?
sarva
i.p.f.
eva
indecl.
dhī
i.p.f.
yaj
Pre. ind., n.s.m.
yajña
ac.s.m.
sambhṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
dakṣiṇābhiḥ pratatam pārayiṣṇum iti // (15) Par.?
dakṣiṇā
i.p.f.
root
pratan
PPP, ac.s.m.
pārayiṣṇu
ac.s.m.
iti.
indecl.
vitatam pāragaṃ dakṣiṇābhir ity evaitad āha // (16) Par.?
vitan
PPP, ac.s.m.
pāraga
ac.s.m.
dakṣiṇā
i.p.f.
iti,
indecl.
eva
indecl.
∞ etad
ac.s.n.
ah.
3. sg., Perf.
root
stubho vahantu sumanasyamānā iti // (17) Par.?
stubh
ac.p.f.
root
vah
3. pl., Pre. imp.
sumanasy
Pre. ind., ac.p.f.
iti.
indecl.
hotrā vai stubhaḥ // (18) Par.?
hotrā
n.p.f.
root
vai
indecl.
stubh.
n.p.f.
tā vā etarhi yajñaṃ vahanti // (19) Par.?
tad
n.p.f.
vai
indecl.
etarhi
indecl.
yajña
ac.s.m.
vah.
3. pl., Pre. ind.
root
bhūr bhuvas svar om iti // (20) Par.?
bhū
n.s.f.
root
bhū
n.p.f.
svar
n.s.n.
oṃ
indecl.
iti.
indecl.
etad vai vācas satyaṃ yad eva vācas satyam // (21) Par.?
etad
n.s.n.
vai
indecl.
vāc
g.s.f.
satya,
n.s.n.
root
yad
n.s.n.
eva
indecl.
vāc
g.s.f.
satya.
n.s.n.
tenainaṃ saha pracaratīndravantaḥ pracarateti sendratvāya // (22) Par.?
tad
i.s.n.
∞ enad
ac.s.m.
saha
indecl.
pracar
3. sg., Pre. ind.
root
∞ indravat
v.p.m.
pracar
2. pl., Pre. imp.
∞ iti,
indecl.
sa
indecl.
∞ indra
comp.
∞ tva.
d.s.n.
prācyā tvā diśāgninā devatayā gāyatreṇa śchandasā vasantam ṛtum praviśāmīti // (23) Par.?
prāñc
i.s.f.
root
tvad
ac.s.a.
diś
i.s.f.
∞ agni
i.s.m.
devatā
i.s.f.
gāyatra
i.s.n.
chandas
i.s.n.
vasanta
ac.s.m.
ṛtu
ac.s.m.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
prācīṃ caiva vasantaṃ ca purastāt praviśanty apradāhāya // (24) Par.?
prāñc
ac.s.f.
ca
indecl.
∞ eva
indecl.
vasanta
ac.s.m.
ca
indecl.
purastāt
indecl.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
dakṣiṇayā tvā diśendreṇa devatayā traiṣṭubhena śchandasā grīṣmam ṛtum praviśāmīti // (25) Par.?
dakṣiṇa
i.s.f.
root
tvad
ac.s.a.
diś
i.s.f.
∞ indra
i.s.m.
devatā
i.s.f.
traiṣṭubha
i.s.n.
chandas
i.s.n.
grīṣma
ac.s.m.
ṛtu
ac.s.m.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
dakṣiṇāṃ caiva grīṣmaṃ ca dakṣiṇataḥ praviśanty apradāhāya // (26) Par.?
dakṣiṇa
ac.s.f.
ca
indecl.
∞ eva
indecl.
grīṣma
ac.s.m.
ca
indecl.
dakṣiṇatas
indecl.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
pratīcyā tvā diśā savitrā devatayā jāgatena śchandasā varṣā ṛtum praviśāmīti // (27) Par.?
pratyañc
i.s.f.
root
tvad
ac.s.a.
diś
i.s.f.
savitṛ
i.s.m.
devatā
i.s.f.
jāgata
i.s.n.
chandas
i.s.n.
varṣā
ac.p.f.
ṛtu
ac.s.m.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
pratīcīṃ caiva varṣāś ca paścāt praviśanty apradāhāya // (28) Par.?
pratyañc
ac.s.f.
ca
indecl.
∞ eva
indecl.
varṣā
ac.p.f.
ca
indecl.
paścāt
indecl.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
udīcyā tvā diśā mitrāvaruṇābhyāṃ devatayānuṣṭubhena śchandasā śaradam ṛtum praviśāmīti // (29) Par.?
udañc
i.s.f.
root
tvad
ac.s.a.
diś
i.s.f.
mitrāvaruṇa
i.d.m.
devatā
i.s.f.
∞ ānuṣṭubha
i.s.n.
chandas
i.s.n.
śarad
ac.s.f.
ṛtu
ac.s.m.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
udīcīṃ caiva śaradaṃ cottarāt praviśanty apradāhāya // (30) Par.?
udañc
ac.s.f.
ca
indecl.
∞ eva
indecl.
śarad
ac.s.f.
ca
indecl.
∞ uttarāt
indecl.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
ūrdhvayā tvā diśā bṛhaspatinā devatayā pāṅktena śchandasā hemantam ṛtum praviśāmīti // (31) Par.?
ūrdhva
i.s.f.
root
tvad
ac.s.a.
diś
i.s.f.
bṛhaspati
i.s.m.
devatā
i.s.f.
pāṅkta
i.s.n.
chandas
i.s.n.
hemanta
ac.s.m.
ṛtu
ac.s.m.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
ūrdhvāṃ caiva himāṃ copariṣṭāt praviśanty apradāhāya // (32) Par.?
ūrdhva
ac.s.f.
ca
indecl.
∞ eva
indecl.
himā
ac.s.f.
ca
indecl.
∞ upariṣṭāt
indecl.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
anayā tvā diśā prajāpatinā devatayānāptena śchandasā śiśiram ṛtum praviśāmīti // (33) Par.?
idam
i.s.f.
root
tvad
ac.s.a.
diś
i.s.f.
prajāpati
i.s.m.
devatā
i.s.f.
∞ anāpta
i.s.n.
chandas
i.s.n.
śiśira
ac.s.n.
ṛtu
ac.s.m.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
imāṃ caiva śiśiraṃ cāsyāḥ praviśanty apradāhāya // (34) Par.?
idam
ac.s.f.
ca
indecl.
∞ eva
indecl.
śiśira
ac.s.n.
ca
indecl.
∞ idam
g.s.f.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
gāyatrīṃ chandaḥ praviśāmīti // (35) Par.?
gāyatrī
ac.s.f.
root
chandas
ac.s.n.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
tejo vai brahma gāyatrī // (36) Par.?
tejas
n.s.n.
root
vai
indecl.
brahman
n.s.n.
gāyatrī.
n.s.f.
teja eva tat praviśanty apradāhāya // (37) Par.?
tejas
ac.s.n.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
triṣṭubhaṃ chandaḥ praviśāmīti // (38) Par.?
triṣṭubh
ac.s.f.
root
chandas
ac.s.n.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
ojo vai vīryaṃ triṣṭup // (39) Par.?
ojas
n.s.n.
root
vai
indecl.
vīrya
n.s.n.
triṣṭubh.
n.s.f.
oja eva tat praviśanty apradāhāya // (40) Par.?
ojas
ac.s.n.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
jagatīṃ chandaḥ praviśāmīti // (41) Par.?
jagatī
ac.s.f.
root
chandas
ac.s.n.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
paśavo vai jagatī // (42) Par.?
paśu
n.p.m.
root
vai
indecl.
jagatī.
n.s.f.
paśūn eva tat praviśanty apradāhāya // (43) Par.?
paśu
ac.p.m.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
anuṣṭubhaṃ chandaḥ praviśāmīti // (44) Par.?
anuṣṭubh
ac.s.f.
root
chandas
ac.s.n.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
vāg vā anuṣṭup // (45) Par.?
vāc
n.s.f.
root
vai
indecl.
anuṣṭubh.
n.s.f.
vācam eva tat praviśanty apradāhāya // (46) Par.?
vāc
ac.s.f.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
paṅktīṃ chandaḥ praviśāmīti // (47) Par.?
paṅkti
ac.s.f.
root
chandas
ac.s.n.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
yajño vai paṅktiḥ // (48) Par.?
yajña
n.s.m.
root
vai
indecl.
paṅkti.
n.s.f.
yajñaṃ tat praviśanty apradāhāya // (49) Par.?
yajña
ac.s.m.
tad
ac.s.n.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
atiśchandasaṃ chandaḥ praviśāmīti // (50) Par.?
aticchandas
ac.s.f.
root
chandas
ac.s.n.
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
śchandāṃsi vā atiśchandāḥ // (51) Par.?
chandas
n.p.n.
root
vai
indecl.
aticchandas.
n.s.f.
chandāṃsy eva tat praviśanty apradāhāya // (52) Par.?
chandas
ac.p.n.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
śchandāṃsi praviśāmīti // (53) Par.?
chandas
ac.p.n.
root
praviś
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
paśavo vai śchandāṃsi // (54) Par.?
paśu
n.p.m.
root
vai
indecl.
chandas.
n.p.n.
paśūn eva tat praviśanty apradāhāya // (55) Par.?
paśu
ac.p.m.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
tāni naḥ pārayantu tāni no 'vantv iti // (56) Par.?
tad
n.p.n.
root
mad
ac.p.a.
pāray,
3. pl., Pre. imp.
tad
n.p.n.
mad
ac.p.a.
av
3. pl., Pre. imp.
iti.
indecl.
āśiṣam evāśāste // (57) Par.?
āśis
ac.s.f.
eva
indecl.
∞ āśās.
3. sg., Pre. ind.
root
tāni sa ṛśchatu yo 'smān dveṣṭi yaṃ ca vayaṃ dviṣma iti // (58) Par.?
tad
ac.p.n.
root
→ yad (59.0) [parataxis]
tad
n.s.m.
ṛch,
3. sg., Pre. imp.
yad
n.s.m.
mad
ac.p.a.
dviṣ,
3. sg., Pre. ind.
yad
ac.s.m.
ca
indecl.
mad
n.p.a.
dviṣ
1. pl., Pre. ind.
iti.
indecl.
yam eva dveṣṭi taṃ śucārpayati // (59) Par.?
yad
ac.s.m.
→ ap (60.0) [parataxis]
← tad (58.0) [parataxis]
eva
indecl.
dviṣ,
3. sg., Pre. ind.
tad
ac.s.m.
śuc
i.s.f.
∞ arpay.
3. sg., Pre. ind.
āpo asmān praviśantu // (60) Par.?
ap
n.p.f.
→ ap (61.0) [parataxis]
← yad (59.0) [parataxis]
mad
ac.p.a.
praviś.
3. pl., Pre. imp.
āpo asmāsu jāgṛteti // (61) Par.?
ap
v.p.f.
← ap (60.0) [parataxis]
mad
l.p.a.
jāgṛ
2. pl., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
āpas sarvā devatāḥ // (62) Par.?
ap
n.p.f.
sarva
n.p.f.
devatā.
n.p.f.
root
devatā eva tat praviśanty apradāhāya // (63) Par.?
devatā
ac.p.f.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
praviś
3. pl., Pre. ind.
root
a
indecl.
∞ pradāha.
d.s.m.
āyur viśvāyuḥ viśvam āyur vyaśnavai // (64) Par.?
āyus
ac.s.n.
viśva
comp.
∞ āyus
ac.s.n.
viśva
ac.s.n.
āyus
ac.s.n.
vyaś.
1. sg., Pre. sub.
→ vyaś (65.0) [parataxis]
← ah (65.0) [ccomp]
sarvam āyur vyaśnavā ity evaitad āha // (65) Par.?
sarva
ac.s.n.
āyus
ac.s.n.
vyaś
1. sg., Pre. sub.
← vyaś (64.0) [parataxis]
iti,
indecl.
eva
indecl.
∞ etad
ac.s.n.
ah.
3. sg., Perf.
root
→ vyaś (64.0) [ccomp]
sarvam āyur eti ya evaṃ veda // (66) Par.?
sarva
ac.s.n.
āyus
ac.s.n.
i,
3. sg., Pre. ind.
root
yad
n.s.m.
evam
indecl.
vid.
3. sg., Perf.
atho saṃvatsaraṃ caiva diśaś ca sarvato varma kurute // (67) Par.?
atha
indecl.
∞ u
indecl.
saṃvatsara
ac.s.m.
ca
indecl.
∞ eva
indecl.
diś
ac.p.f.
ca
indecl.
sarvatas
indecl.
varman
ac.s.n.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
yamāya tvā makhāya tveti mahāvīram prokṣati // (68) Par.?
yama
d.s.m.
tvad
ac.s.a.
makha
d.s.m.
tvad
ac.s.a.
∞ iti,
indecl.
mahāvīra
ac.s.m.
prokṣ.
3. sg., Pre. ind.
root
yajño vai makhaḥ // (69) Par.?
yajña
n.s.m.
root
vai
indecl.
makha.
n.s.m.
yajñāyaivainam prokṣati // (70) Par.?
yajña
d.s.m.
∞ eva
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
prokṣ.
3. sg., Pre. ind.
root
prokṣitāni pratiprasthātā vyāyātayati // (71) Par.?
prokṣ
PPP, ac.p.n.
pratiprasthātṛ
n.s.m.
vyāyātay.
3. sg., Pre. ind.
root
pracaranti // (72) Par.?
deva puraścararghyāsaṃ tvā svarghyāsaṃ tveti vedena mahāvīraṃ saṃmārṣṭi // (73) Par.?
deva
v.s.m.
puraścara
v.s.m.
∞ sagh
1. sg., Prec.
tvad,
ac.s.a.
sagh
1. sg., Prec.
tvad
ac.s.a.
∞ iti,
indecl.
veda
i.s.m.
mahāvīra
ac.s.m.
sammṛj.
3. sg., Pre. ind.
root
athaivainaṃ tris saṃmārṣṭi // (74) Par.?
atha
indecl.
∞ eva
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
tris
indecl.
sammṛj.
3. sg., Pre. ind.
root
triṣatyā hi devāḥ // (75) Par.?
triṣatya
n.p.m.
root
hi
indecl.
deva.
n.p.m.
sarvatas saṃmārṣṭi // (76) Par.?
sarvatas
indecl.
sammṛj.
3. sg., Pre. ind.
root
sarvata evainam medhyaṃ yajñiyaṃ tena karoti // (77) Par.?
sarvatas
indecl.
eva
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
medhya
ac.s.m.
yajñiya
ac.s.m.
tad
i.s.n.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
Duration=0.62325692176819 secs.