Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): aśvamedha, hayamedha

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 14284
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
prajāpatir akāmayata / (1.1) Par.?
kāmay.
3. sg., Impf.
root
→ āp (1.2) [ccomp]
sarvān kāmān āpnuyāṃ sarvā vyaṣṭīr vyaśnuvīyeti / (1.2) Par.?
sarva
ac.p.m.
kāma
ac.p.m.
āp.
1. sg., Pre. opt.
← kāmay (1.1) [ccomp]
sarva
ac.p.f.
vyaṣṭi
ac.p.f.
vyaś
1. sg., Pre. opt.
∞ iti.
indecl.
sa etaṃ trirātraṃ yajñakratum apaśyad aśvamedham / (1.3) Par.?
tad
n.s.m.
etad
ac.s.m.
tri
comp.
∞ rātra
ac.s.m.
yajña
comp.
∞ kratu
ac.s.m.
paś
3. sg., Impf.
root
aśvamedha.
ac.s.m.
tam āharat / (1.4) Par.?
tad
ac.s.m.
āhṛ.
3. sg., Impf.
root
tenāyajata teneṣṭvā sarvān kāmān āpnot sarvā vyaṣṭīr vyāśnuta / (1.5) Par.?
tad
i.s.m.
∞ yaj.
3. sg., Impf.
root
tad
i.s.m.
∞ yaj,
Abs., indecl.
sarva
ac.p.m.
kāma
ac.p.m.
āp,
3. sg., Impf.
root
sarva
ac.p.f.
vyaṣṭi
ac.p.f.
vyaś.
3. sg., Impf.
tatho eva etad yajamāno yad aśvamedhena yajate sarvān kāmān āpnoti sarvā vyaṣṭīr vyaśnute // (1.6) Par.?
tathā
indecl.
∞ u
indecl.
eva
indecl.
etad
ac.s.n.
yaj
Pre. ind., n.s.m.
yat
indecl.
yaj,
3. sg., Pre. ind.
sarva
ac.p.m.
kāma
ac.p.m.
āp,
3. sg., Pre. ind.
root
sarva
ac.p.f.
vyaṣṭi
ac.p.f.
vyaś.
3. sg., Pre. ind.
mahartvigbhyo nirvapati caturaḥ pātrān añjalīn prasṛtāṃś ca // (2) Par.?
mahartvij
d.p.m.
nirvap
3. sg., Pre. ind.
root
catur
ac.p.m.
pātra
ac.p.m.
añjali
ac.p.m.
prasṛta
ac.p.m.
ca.
indecl.
dvādaśavidham // (3) Par.?
dvādaśa vai māsāḥ saṃvatsaraḥ // (4) Par.?
vai
indecl.
māsa
n.p.m.
saṃvatsara.
n.s.m.
root
saṃvatsarasyaivāptyai // (5) Par.?
∞ eva
indecl.
∞ āpti.
d.s.f.
root
athāsmā adhvaryur niṣkaṃ pratimuñcati // (6) Par.?
atha
indecl.
∞ idam
d.s.m.
adhvaryu
n.s.m.
niṣka
ac.s.m.
pratimuc.
3. sg., Pre. ind.
root
sāyamāhutau hutāyāṃ jaghanena gārhapatyam udaṅ vāvātayā saha saṃviśati // (7) Par.?
hu,
PPP, l.s.f.
jaghanena
indecl.
gārhapatya
ac.s.m.
udañc
n.s.m.
vāvātā
i.s.f.
saha
indecl.
saṃviś.
3. sg., Pre. ind.
root
antarorū asaṃvartamānaḥ śayīta // (8) Par.?
antarā
indecl.
∞ ūru
ac.d.m.
a
indecl.
∞ saṃvṛt
Pre. ind., n.s.m.
śī.
3. sg., Pre. opt.
root
→ samaś (9.0) [advcl:ccomp]
anena tapasemaṃ svasti saṃvatsaraṃ samaśnavāmahā iti // (9) Par.?
idam
i.s.n.
tapas
i.s.n.
∞ idam
ac.s.m.
svasti
ac.s.n.
saṃvatsara
ac.s.m.
samaś
1. pl., Pre. sub.
← śī (8.0) [advcl]
iti.
indecl.
taṃ prātarāhutau hutāyāṃ dadāti // (10) Par.?
tad
ac.s.m.
hu
PPP, l.s.f.
.
3. sg., Pre. ind.
root
athāgneyam aṣṭākapālaṃ puroḍāśaṃ nirvapati // (11) Par.?
atha
indecl.
∞ āgneya
ac.s.m.
puroḍāśa
ac.s.m.
nirvap.
3. sg., Pre. ind.
root
agnir vai devānāṃ mukhaṃ mukhata eva tad devān prīṇāti // (12) Par.?
agni
n.s.m.
vai
indecl.
deva
g.p.m.
mukha.
n.s.n.
root
mukha
ab.s.n.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
deva
ac.p.m.
prī.
3. sg., Pre. ind.
root
atha pūṣṇe pathikṛte caruṃ nirvapati // (13) Par.?
atha
indecl.
pūṣan
d.s.m.
caru
ac.s.m.
nirvap.
3. sg., Pre. ind.
root
pūṣā vai pathīnām adhipaḥ / (14.1) Par.?
pūṣan
n.s.m.
vai
indecl.
pathin
g.p.m.
adhipa.
n.s.m.
root
svastyayanam eva tad aśvāya karoti // (14.2) Par.?
svastyayana
ac.s.n.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
aśva
d.s.m.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
sarvarūpam aśvaṃ javena sampannaṃ saṃvatsarāyotsṛjanti sarvakāminam anyatrābrahmacaryāt // (15) Par.?
sarva
comp.
∞ rūpa
ac.s.m.
aśva
ac.s.m.
java
i.s.m.
sampad
PPP, ac.s.m.
∞ utsṛj
3. pl., Pre. ind.
root
sarva
comp.
∞ kāmin
ac.s.m.
anyatra
indecl.
∞ a
indecl.
∞ brahmacarya.
ab.s.n.
śataṃ rājaputrāḥ kavacino rājanyā niṣaṅgiṇaḥ sūtagrāmaṇīnāṃ putrā upavītinaḥ kṣatrasaṃgrahītṝṇāṃ putrā daṇḍino 'nāvartayanto 'śvaṃ rakṣanti // (16) Par.?
śata
n.s.n.
rājan
comp.
∞ putra
n.p.m.
kavacin
n.p.m.
rājanya
n.p.m.
sūta
comp.
∞ grāmaṇi
g.p.m.
putra
n.p.m.
upavītin
n.p.m.
∞ saṃgrahītṛ
g.p.m.
putra
n.p.m.
an
indecl.
∞ āvartay
Pre. ind., n.p.m.
aśva
ac.s.m.
rakṣ.
3. pl., Pre. ind.
root
atha savitre prasavitre savitra āsavitre savitre satyaprasavāyeti saṃvatsaraṃ havīṃṣi // (17) Par.?
atha
indecl.
savitṛ
d.s.m.
savitṛ
d.s.m.
āsavitṛ
d.s.m.
savitṛ
d.s.m.
satya
comp.
∞ prasava
d.s.m.
∞ iti
indecl.
havis.
ac.p.n.
root
savitā vai prasavitā sa ma imaṃ yajñaṃ prasuvā iti // (18) Par.?
savitṛ
n.s.m.
vai
indecl.
prasavitṛ.
n.s.m.
root
tad
n.s.m.
mad
g.s.a.
idam
ac.s.m.
yajña
ac.s.m.
prasū
3. sg., Pre. sub.
iti.
indecl.
savitā vā āsavitā sa ma imaṃ yajñam āsuvā iti // (19) Par.?
savitṛ
n.s.m.
vai
indecl.
āsavitṛ.
n.s.m.
root
tad
n.s.m.
mad
g.s.a.
idam
ac.s.m.
yajña
ac.s.m.
āsū
3. sg., Pre. sub.
iti.
indecl.
savitā vai satyaprasavaḥ sa ma imaṃ yajñaṃ satyena prasavena prasuvā iti // (20) Par.?
savitṛ
n.s.m.
vai
indecl.
satya
comp.
∞ prasava.
n.s.m.
root
tad
n.s.m.
mad
g.s.a.
idam
ac.s.m.
yajña
ac.s.m.
satya
i.s.n.
prasava
i.s.m.
prasū
3. sg., Pre. sub.
iti.
indecl.
ya imā viśvā jātāny ā devo yātu savitā suratno viśvāni deva savitaḥ sa ghā no devaḥ savitā viśvadevaṃ na pramiye // (21) Par.?
yad
n.s.m.
root
idam
ac.p.n.
viśva
ac.p.n.
jan
PPP, ac.p.n.
ā
indecl.
deva
n.s.m.

3. sg., Pre. imp.
savitṛ
n.s.m.
su
indecl.
∞ ratna
n.s.m.
viśva
ac.p.n.
deva
v.s.m.
savitṛ
v.s.m.
tad
n.s.m.
gha
indecl.
mad
d.p.a.
deva
n.s.m.
savitṛ
n.s.m.
viśva
comp.
∞ deva
ac.s.m.
na
indecl.
pramī.
Inf., indecl.
hotā ca pāriplavam ācaṣṭe // (22) Par.?
hotṛ
n.s.m.
ca
indecl.
pāriplava
ac.s.n.
ācakṣ.
3. sg., Pre. ind.
root
adhvaryo ity āmantrito hoyi hotar iti sarvatra pratiśṛṇoti // (23) Par.?
adhvaryu.
v.s.m.
iti
indecl.
āmantray,
PPP, n.s.m.
hoyi
indecl.
hotṛ.
v.s.m.
iti
indecl.
sarvatra
indecl.
pratiśru.
3. sg., Pre. ind.
root
oṃ hotas tathā hotar ity ācakṣāṇe 'nugṛṇāti // (24) Par.?
oṃ
indecl.
hotṛ.
v.s.m.
tathā
indecl.
hotṛ.
v.s.m.
iti
indecl.
ācakṣ
Pre. ind., l.s.m.
anugṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
athādhvaryur vīṇāgaṇaginaḥ saṃpreṣyati purāṇair enaṃ puṇyakṛdbhī rājabhiḥ saṃgāyateti // (25) Par.?
atha
indecl.
∞ adhvaryu
n.s.m.
saṃpreṣ.
3. sg., Pre. ind.
root
purāṇa
i.p.m.
enad
ac.s.m.
puṇya
comp.
∞ kṛt
i.p.m.
rājan
i.p.m.
saṃgā
2. pl., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
Duration=0.067313194274902 secs.