Texts

atra prāṇo nāma ya eṣa mukhanāsikābhyāṃ niḥsarati vāyur eṣa prāṇaḥ // (1) Par.?

tasya āyāmo nigraho nirodhaḥ sa prāṇāyāmaḥ // (2) Par.?

sa ca puruṣavṛttir draṣṭavyaḥ // (3) Par.?

kasmāt // (4) Par.?

jñānecchāprayatnapūrvakatvāt prāṇāyāmasya ca // (5) Par.?

ekoddhāto dvir uddhāto vā // (6) Par.?

tathā viṃśatimātraś caturviṃśatimātras triṃśanmātro vā // (7) Par.?

mātrā tv akṣinimeṣakālaḥ // (8) Par.?

sa yathāśakti yathābalaṃ kartavyaḥ // (9) Par.?

tasmād upaspṛśya padmakasvastikopasthāñjalikārdhacandrapīṭhakadaṇḍāyatasarvatobhadrādīnām anyatamenāsanabandhena prāṅmukha udaṅmukho vā upaviśyaitāny aṅgāni kṛtvā grīvām unnāmya pūraṇapūrvako vā recakapūrvako vā tāvat kartavyo yāvan nigṛhītā vāyavo dhyānībhūtaś ca bhavati // (10) Par.?

tatra dhyānībhūto nāma yadā dantivad antaḥśarīraṃ pūrṇaṃ bhavati // (11) Par.?

nigṛhītānāṃ tu lakṣaṇaṃ yadā kūrmavad antaḥśarīre ucchvāsapratyucchvāsā vartante svacchendriyaś ca bhavati tadā mantavyā nigṛhītā vāyava iti // (12) Par.?

tataḥ śanaiḥ śanair moktavyā nāsikayā yathotpalapattram api nāsāpuṭasthaṃ na kampayati // (13) Par.?

tad atra praśnākrāntau krameṇākramitavyaḥ antarbhāve 'ntare vāyavo bhāvayitavyāḥ // (14) Par.?

ana prāṇane // (15) Par.?

āṅ iti āsanabandhanibhṛtanigṛhītakaluṣakṣapaṇavisargādimaryādām adhikurute // (16) Par.?

yam u bandhane // (17) Par.?

bandhayitavyāḥ // (18) Par.?

ḍukṛñ karaṇe draṣṭavyaḥ // (19) Par.?

tvā iti karmaniṣṭhāyām // (20) Par.?

vicchedavad ity arthaḥ // (21) Par.?

āha atha kṛte prāṇāyāme yadi kaluṣaṃ na kṣīṇaṃ syāt tato 'nena kiṃ kartavyam // (22) Par.?

tad ucyate japyam // (23) Par.?

yasmād āha // (24) Par.?