Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): pravargya

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 14132
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
pariśrite karoti / (1.1) Par.?
pariśri
PPP, l.s.m.
kṛ,
3. sg., Pre. ind.
root
→ parigṛhīti (1.2) [advcl]
brahmavarcasasya parigṛhītyai / (1.2) Par.?
parigṛhīti.
d.s.f.
← kṛ (1.1) [advcl]
na kurvann abhiprāṇyāt / (1.3) Par.?
na
indecl.
kṛ
Pre. ind., n.s.m.
abhiprāṇ.
3. sg., Pre. opt.
root
yat kurvann abhiprāṇyāt / (1.4) Par.?
yat
indecl.
kṛ
Pre. ind., n.s.m.
abhiprāṇ,
3. sg., Pre. opt.
← arpay (1.5) [advcl]
prāṇāñchucārpayet / (1.5) Par.?
prāṇa
ac.p.m.
∞ śuc
i.s.f.
∞ arpay.
3. sg., Pre. opt.
root
→ abhiprāṇ (1.4) [advcl:cond]
apahāya prāṇiti / (1.6) Par.?
apahā
Abs., indecl.
prāṇ,
3. sg., Pre. ind.
root
→ gopītha (1.7) [advcl:fin]
prāṇānāṃ gopīthāya / (1.7) Par.?
prāṇa
g.p.m.
gopītha.
d.s.m.
← prāṇ (1.6) [advcl]
na pravargyaṃ cādityaṃ cāntareyāt / (1.8) Par.?
na
indecl.
pravargya
ac.s.m.
ca
indecl.
∞ āditya
ac.s.m.
ca
indecl.
∞ antari.
3. sg., Pre. opt.
root
yad antareyāt / (1.9) Par.?
yat
indecl.
antari,
3. sg., Pre. opt.
← duścarman (1.10) [advcl]
duścarmā syāt // (1.10) Par.?
duścarman
n.s.m.
root
→ antari (1.9) [advcl:cond]
as.
3. sg., Pre. opt.
tasmānnāntarāyyam / (2.1) Par.?
tasmāt
indecl.
∞ na
indecl.
∞ antari,
Ger., n.s.n.
root
→ gopītha (2.2) [advcl:fin]
ātmano gopīthāya / (2.2) Par.?
ātman
g.s.m.
gopītha.
d.s.m.
← antari (2.1) [advcl]
veṇunā karoti / (2.3) Par.?
veṇu
i.s.m.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
tejo vai veṇuḥ / (2.4) Par.?
tejas
n.s.n.
root
vai
indecl.
veṇu.
n.s.m.
tejaḥ pravargyaḥ / (2.5) Par.?
tejas
n.s.n.
root
pravargya.
n.s.m.
tejasaiva tejaḥ samardhayati / (2.6) Par.?
tejas
i.s.n.
∞ eva
indecl.
tejas
ac.s.n.
samardhay.
3. sg., Pre. ind.
root
makhasya śiro 'sīty āha / (2.7) Par.?
makha
g.s.m.
śiras
n.s.n.
as
2. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
yajño vai makhaḥ / (2.8) Par.?
yajña
n.s.m.
root
vai
indecl.
makha.
n.s.m.
tasyaitac chiraḥ / (2.9) Par.?
tad
g.s.m.
∞ etad
n.s.n.
→ pravargya (2.10) [acl:rel]
śiras,
n.s.n.
root
yat pravargyaḥ // (2.10) Par.?
yad
n.s.n.
pravargya.
n.s.m.
← etad (2.9) [acl]
tasmād evam āha / (3.1) Par.?
tasmāt
indecl.
evam
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
yajñasya pade stha ity āha / (3.2) Par.?
yajña
g.s.m.
pada
n.d.n.
as.
2. pl., Pre. ind.
iti
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
yajñasya hy ete pade / (3.3) Par.?
yajña
g.s.m.
hi
indecl.
etad
n.d.n.
pada.
n.d.n.
root
atho pratiṣṭhityai / (3.4) Par.?
atha
indecl.
∞ u
indecl.
pratiṣṭhiti.
d.s.f.
root
gāyatreṇa tvā chandasā karomīty āha / (3.5) Par.?
gāyatra
i.s.n.
tvad
ac.s.a.
chandas
i.s.n.
kṛ
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
chandobhir evainaṃ karoti / (3.6) Par.?
chandas
i.p.n.
eva
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
tryuddhiṃ karoti / (3.7) Par.?
tri
comp.
∞ uddhi
ac.s.m.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
traya ime lokāḥ / (3.8) Par.?
tri
n.p.m.
root
idam
n.p.m.
loka.
n.p.m.
eṣāṃ lokānām āptyai / (3.9) Par.?
idam
g.p.m.
loka
g.p.m.
āpti.
d.s.f.
root
chandobhiḥ karoti // (3.10) Par.?
chandas
i.p.n.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
vīryaṃ vai chandāṃsi / (4.1) Par.?
vīrya
n.s.n.
root
vai
indecl.
chandas.
n.p.n.
vīryeṇaivainaṃ karoti / (4.2) Par.?
vīrya
i.s.n.
∞ eva
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
yajuṣā bilaṃ karoti vyāvṛttyai / (4.3) Par.?
yajus
i.s.n.
bila
ac.s.n.
kṛ
3. sg., Pre. ind.
root
iyantaṃ karoti / (4.4) Par.?
iyat
ac.s.m.
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
prajāpatinā yajñamukhena saṃmitam / (4.5) Par.?
prajāpati
i.s.m.
yajña
comp.
∞ mukha
i.s.n.
saṃmā,
PPP, ac.s.m.
← iyat (4.6) [nmod]
iyantaṃ karoti / (4.6) Par.?
iyat
ac.s.m.
→ saṃmā (4.5) [nmod:appos]
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
yajñaparuṣā saṃmitam / (4.7) Par.?
yajña
comp.
∞ parus
i.s.n.
saṃmā,
PPP, ac.s.m.
← iyat (4.8) [nmod]
iyantaṃ karoti / (4.8) Par.?
iyat
ac.s.m.
→ saṃmā (4.7) [nmod:appos]
kṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
etāvad vai puruṣe vīryam / (4.9) Par.?
etāvat
n.s.n.
root
vai
indecl.
puruṣa
l.s.m.
vīrya.
n.s.n.
vīryasaṃmitam // (4.10) Par.?
vīrya
comp.
∞ saṃmā,
PPP, ac.s.m.
→ aparimita (5.1) [conj]
← kṛ (5.1) [xcomp]
aparimitaṃ karoti / (5.1) Par.?
aparimita
ac.s.m.
← saṃmā (4.10) [conj]
kṛ,
3. sg., Pre. ind.
root
→ avaruddhi (5.2) [advcl:fin]
→ saṃmā (4.10) [xcomp:result]
aparimitasyāvaruddhyai / (5.2) Par.?
aparimita
g.s.n.
∞ avaruddhi.
d.s.f.
← kṛ (5.1) [advcl]
parigrīvaṃ karoti dhṛtyai / (5.3) Par.?
parigrīva
ac.s.m.
kṛ
3. sg., Pre. ind.
root
dhṛti.
d.s.f.
sūryasya harasā śrāyety āha / (5.4) Par.?
yathāyajur evaitat / (5.5) Par.?
yathāyajus
indecl.
root
eva
indecl.
∞ etad.
n.s.n.
aśvaśakena dhūpayati / (5.6) Par.?
aśva
comp.
∞ śaka
i.s.n.
dhūpay.
3. sg., Pre. ind.
root
prājāpatyo vā aśvaḥ sayonitvāya / (5.7) Par.?
prājāpatya
n.s.m.
root
vai
indecl.
aśva,
n.s.m.
sa
indecl.
∞ yoni
comp.
∞ tva.
d.s.n.
vṛṣṇo aśvasya niṣpad asīty āha / (5.8) Par.?
vṛṣan
g.s.m.
aśva
g.s.m.
niṣpad
n.s.f.
as
2. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
asau vā ādityo vṛṣāśvaḥ / (5.9) Par.?
adas
n.s.m.
vai
indecl.
āditya
n.s.m.
root
vṛṣan
n.s.m.
∞ aśva.
n.s.m.
tasya chandāṃsi niṣpat // (5.10) Par.?
tad
g.s.m.
chandas
n.p.n.
root
niṣpad.
n.s.f.
chandobhir evainaṃ dhūpayati / (6.1) Par.?
chandas
i.p.n.
eva
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
dhūpay.
3. sg., Pre. ind.
root
arciṣe tvā śociṣe tvety āha / (6.2) Par.?
arcis
d.s.n.
tvad.
ac.s.a.
śocis
d.s.n.
tvad
ac.s.a.
∞ iti.
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
teja evāsmin dadhāti / (6.3) Par.?
tejas
ac.s.n.
eva
indecl.
∞ idam
l.s.m.
dhā.
3. sg., Pre. ind.
root
vāruṇo 'bhīddhaḥ / (6.4) Par.?
vāruṇa
n.s.m.
abhīndh.
PPP, n.s.m.
root
maitriyopaiti śāntyai / (6.5) Par.?
maitrī
i.s.f.
∞ upe
3. sg., Pre. ind.
root
śānti.
d.s.f.
siddhyai tvety āha / (6.6) Par.?
siddhi
d.s.f.
tvad
ac.s.a.
∞ iti.
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
yathāyajur evaitat / (6.7) Par.?
yathāyajus
indecl.
root
eva
indecl.
∞ etad.
n.s.n.
devas tvā savitodvapatv ity āha / (6.8) Par.?
deva
n.s.m.
tvad
ac.s.a.
savitṛ
n.s.m.
∞ udvap.
3. sg., Pre. imp.
iti
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
savitṛprasūta evainaṃ brahmaṇā devatābhir udvapati / (6.9) Par.?
∞ prasū
PPP, n.s.m.
eva
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
brahman
i.s.n.
devatā
i.p.f.
udvap.
3. sg., Pre. ind.
root
apadyamānaḥ pṛthivyām āśā diśa āpṛṇety āha // (6.10) Par.?
a
indecl.
∞ pad
Pre. ind., n.s.m.
pṛthivī
l.s.f.
āśā
ac.p.f.
diś
ac.p.f.
āpṛṇ
2. sg., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
tasmād agniḥ sarvā diśo 'nu vibhāti / (7.1) Par.?
tasmāt
indecl.
agni
n.s.m.
sarva
ac.p.f.
diś
ac.p.f.
anu
indecl.
vibhā.
3. sg., Pre. ind.
root
uttiṣṭha bṛhan bhavordhvas tiṣṭha dhruvas tvam ity āha pratiṣṭhityai / (7.2) Par.?
utthā.
2. sg., Pre. imp.
bṛhat
n.s.m.
bhū
2. sg., Pre. imp.
∞ ūrdhva
n.s.m.
sthā.
2. sg., Pre. imp.
dhruva
n.s.m.
tvad.
n.s.a.
iti
indecl.
ah
3. sg., Perf.
root
īśvaro vā eṣo 'ndho bhavitoḥ / (7.3) Par.?
īśvara
n.s.m.
root
vai
indecl.
etad
n.s.m.
→ anvīkṣ (7.4) [acl:rel]
andha
n.s.m.
bhū,
Inf., indecl.
yaḥ pravargyam anvīkṣate / (7.4) Par.?
yad
n.s.m.
pravargya
ac.s.m.
anvīkṣ.
3. sg., Pre. ind.
← etad (7.3) [acl]
sūryasya tvā cakṣuṣānvīkṣa ity āha / (7.5) Par.?
sūrya
g.s.m.
tvad
ac.s.a.
cakṣus
i.s.n.
∞ anvīkṣ.
1. sg., Pre. ind.
iti
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
→ gopītha (7.6) [advcl:fin]
cakṣuṣo gopīthāya / (7.6) Par.?
cakṣus
g.s.n.
gopītha.
d.s.m.
← ah (7.5) [advcl]
ṛjave tvā sādhave tvā sukṣityai tvā bhūtyai tvety āha / (7.7) Par.?
ṛju
d.s.m.
tvad.
ac.s.a.
sādhu
d.s.m.
tvad.
ac.s.a.
su
indecl.
∞ kṣiti
d.s.f.
tvad.
ac.s.a.
bhūti
d.s.f.
tvad
ac.s.a.
∞ iti.
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
iyaṃ vā ṛjuḥ / (7.8) Par.?
idam
n.s.f.
root
vai
indecl.
ṛju.
n.s.f.
antarikṣaṃ sādhu / (7.9) Par.?
antarikṣa
n.s.n.
root
sādhu.
n.s.n.
asau sukṣitiḥ // (7.10) Par.?
adas
n.s.m.
root
su
indecl.
∞ kṣiti.
n.s.f.
diśo bhūtiḥ / (8.1) Par.?
diś
n.p.f.
root
bhūti.
n.s.f.
imān evāsmai lokān kalpayati / (8.2) Par.?
idam
ac.p.m.
eva
indecl.
∞ idam
d.s.m.
loka
ac.p.m.
kalpay.
3. sg., Pre. ind.
root
atho pratiṣṭhityai / (8.3) Par.?
atha
indecl.
∞ u
indecl.
pratiṣṭhiti.
d.s.f.
root
idam aham amum āmuṣyāyaṇaṃ viśā paśubhir brahmavarcasena paryūhāmīty āha / (8.4) Par.?
idam
ac.s.n.
mad
n.s.a.
adas
ac.s.m.
viś
i.s.f.
paśu
i.p.m.
paryūh
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
viśaivainaṃ paśubhir brahmavarcasena paryūhati / (8.5) Par.?
viś
i.s.f.
∞ eva
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
paśu
i.p.m.
paryūh.
3. sg., Pre. ind.
root
viśeti rājanyasya brūyāt / (8.6) Par.?
viś
i.s.f.
∞ iti
indecl.
rājanya
g.s.m.
brū.
3. sg., Pre. opt.
root
viśaivainaṃ paryūhati / (8.7) Par.?
viś
i.s.f.
∞ eva
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
paryūh.
3. sg., Pre. ind.
root
paśubhir iti vaiśyasya / (8.8) Par.?
paśu
i.p.m.
iti
indecl.
vaiśya.
g.s.m.
root
paśubhir evainaṃ paryūhati / (8.9) Par.?
paśu
i.p.m.
eva
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
paryūh.
3. sg., Pre. ind.
root
asuryaṃ pātram anāchṛṇṇam // (8.10) Par.?
asurya
ac.s.n.
pātra
ac.s.n.
← ācchṛd (9.1) [obj]
an
indecl.
∞ ācchṛd.
PPP, ac.s.n.
ācchṛṇatti / (9.1) Par.?
ācchṛd.
3. sg., Pre. ind.
root
→ pātra (8.10) [obj]
devatrākaḥ / (9.2) Par.?
devatrā
indecl.
∞ kṛ.
3. sg., root aor.
root
ajakṣīreṇācchṛṇatti / (9.3) Par.?
aja
comp.
∞ kṣīra
i.s.n.
∞ ācchṛd.
3. sg., Pre. ind.
root
paramaṃ vā etat payaḥ / (9.4) Par.?
parama
n.s.n.
vai
indecl.
etad
n.s.n.
→ kṣīra (9.5) [acl]
payas,
n.s.n.
root
yad ajakṣīram / (9.5) Par.?
yad
n.s.n.
aja
comp.
∞ kṣīra.
n.s.n.
← etad (9.4) [acl]
parameṇaivainaṃ payasācchṛṇatti / (9.6) Par.?
parama
i.s.n.
∞ eva
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
payas
i.s.n.
∞ ācchṛd.
3. sg., Pre. ind.
root
yajuṣā vyāvṛttyai / (9.7) Par.?
chandobhir ācchṛṇatti / (9.8) Par.?
chandas
i.p.n.
ācchṛd.
3. sg., Pre. ind.
root
chandobhir vā eṣa kriyate / (9.9) Par.?
chandas
i.p.n.
vai
indecl.
etad
n.s.m.
kṛ.
3. sg., Ind. pass.
root
chandobhir eva chandāṃsy ācchṛṇatti / (9.10) Par.?
chandas
i.p.n.
eva
indecl.
chandas
ac.p.n.
ācchṛd.
3. sg., Pre. ind.
root
chṛndhi vācam ity āha / (9.11) Par.?
chṛd
2. sg., Pre. imp.
vāc.
ac.s.f.
iti
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
vācam evāvarunddhe / (9.12) Par.?
vāc
ac.s.f.
eva
indecl.
∞ avarudh.
3. sg., Pre. ind.
root
chṛndhy ūrjam ity āha / (9.13) Par.?
chṛd
2. sg., Pre. imp.
ūrj.
ac.s.f.
iti
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
ūrjam evāvarunddhe / (9.14) Par.?
ūrj
ac.s.f.
eva
indecl.
∞ avarudh.
3. sg., Pre. ind.
root
chṛndhi havir ity āha / (9.15) Par.?
chṛd
2. sg., Pre. imp.
havis.
ac.s.n.
iti
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
havir evākaḥ / (9.16) Par.?
havis
ac.s.n.
eva
indecl.
∞ kṛ.
3. sg., root aor.
root
deva puraścara saghyāsaṃ tvety āha / (9.17) Par.?
deva
v.s.m.
puras
indecl.
∞ car.
2. sg., Pre. imp.
sagh
1. sg., Prec.
tvad
ac.s.a.
∞ iti.
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
yathāyajur evaitat // (9.18) Par.?
yathāyajus
indecl.
root
eva
indecl.
∞ etad.
n.s.n.
Duration=0.19453501701355 secs.