Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): Teacher (guru) and pupil (śiṣya), ācārya

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 14720
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
sadā niśāyāṃ guruṃ saṃveśayet tasya pādau prakṣālya saṃvāhya // (1) Par.?
sadā
indecl.
niśā
l.s.f.
guru
ac.s.m.
saṃveśay,
3. sg., Pre. opt.
root
tad
g.s.m.
pāda
ac.d.m.
prakṣālay
Abs., indecl.
saṃvāhay.
Abs., indecl.
anujñātaḥ saṃviśet // (2) Par.?
anujñā
PPP, n.s.m.
saṃviś.
3. sg., Pre. opt.
root
na cainam abhiprasārayīta // (3) Par.?
na
indecl.
ca
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
abhiprasāray.
3. sg., Pre. opt.
root
na khaṭvāyāṃ sato 'bhiprasāraṇam astīty eke // (4) Par.?
na
indecl.
khaṭvā
l.s.f.
as
Pre. ind., g.s.m.
as
3. sg., Pre. ind.
∞ iti
indecl.
eka.
n.p.m.
root
na cāsya sakāśe saṃviṣṭo bhāṣet // (5) Par.?
na
indecl.
ca
indecl.
∞ idam
g.s.m.
sakāśa
l.s.m.
saṃviś
PPP, n.s.m.
bhāṣ.
3. sg., Pre. opt.
root
abhibhāṣitas tv āsīnaḥ pratibrūyāt // (6) Par.?
abhibhāṣ
PPP, n.s.m.
tu
indecl.
ās
PPP, n.s.m.
pratibrū,
3. sg., Pre. opt.
root
→ anūtthā (7.0) [advcl:temp]
anūtthāya tiṣṭhantam // (7) Par.?
anūtthā
Abs., indecl.
← pratibrū (6.0) [advcl]
sthā.
Pre. ind., ac.s.m.
gacchantam anugacchet // (8) Par.?
gam
Pre. ind., ac.s.m.
anugam.
3. sg., Pre. opt.
root
dhāvantam anudhāvet // (9) Par.?
dhāv
Pre. ind., ac.s.m.
anudhāv.
3. sg., Pre. opt.
root
na sopānaḍ veṣṭitaśirā avahitapāṇir vāsīdet // (10) Par.?
na
indecl.
sa
indecl.
∞ upānah
n.s.m.
veṣṭ
PPP, comp.
∞ śiras
n.s.m.
avadhā
PPP, comp.
∞ pāṇi
n.s.m.

indecl.
∞ āsad.
3. sg., Pre. opt.
root
adhvāpannas tu karmayukto vāsīdet // (11) Par.?
adhvan
comp.
∞ āpad
PPP, n.s.m.
tu
indecl.
karman
comp.
∞ yuj
PPP, n.s.m.

indecl.
∞ āsad,
3. sg., Pre. opt.
root
→ upasad (12.0) [advcl:cond]
na ced upasīdet // (12) Par.?
na,
indecl.
ced
indecl.
upasad.
3. sg., Pre. opt.
← āsad (11.0) [advcl]
devam ivācāryam upāsītāvikathayann avimanā vācaṃ śuśrūṣamāṇo 'sya // (13) Par.?
deva
ac.s.m.
iva
indecl.
∞ ācārya
ac.s.m.
upās
3. sg., Pre. opt.
root
∞ a
indecl.
∞ vikathay
Pre. ind., n.s.m.
a
indecl.
∞ vimanas
n.s.m.
vāc
ac.s.f.
śuśrūṣ
Pre. ind., n.s.m.
idam.
g.s.m.
anupasthakṛtaḥ // (14) Par.?
an
indecl.
∞ upastha
comp.
∞ kṛ.
PPP, n.s.m.
root
anuvāti vītaḥ // (15) Par.?
anuvā
Pre. ind., l.s.m.
.
PPP, n.s.m.
root
apratiṣṭabdhaḥ pāṇinā // (16) Par.?
a
indecl.
∞ pratistambh
PPP, n.s.m.
root
→ apaśri (17.0) [conj]
pāṇi.
i.s.m.
anapaśrito 'nyatra // (17) Par.?
an
indecl.
∞ apaśri
PPP, n.s.m.
← pratistambh (16.0) [conj]
anyatra.
indecl.
yajñopavītī dvivastraḥ // (18) Par.?
yajña
comp.
∞ upavītin
n.s.m.
root
dvi
comp.
∞ vastra.
n.s.m.
adhonivītas tv ekavastraḥ // (19) Par.?
adhas
indecl.
∞ nivītā
n.s.m.
root
tu
indecl.
eka
comp.
∞ vastra.
n.s.m.
abhimukho 'nabhimukham // (20) Par.?
abhimukha
n.s.m.
root
an
indecl.
∞ abhimukha.
ac.s.m.
anāsanno 'natidūre // (21) Par.?
an
indecl.
∞ āsad
PPP, n.s.m.
root
an
indecl.
∞ atidūra.
l.s.n.
yāvadāsīno bāhubhyām prāpnuyāt // (22) Par.?
yāvat
indecl.
∞ ās
PPP, n.s.m.
bāhu
i.d.m.
prāp.
3. sg., Pre. opt.
root
aprativātam // (23) Par.?
a
indecl.
∞ prativāta.
ac.s.m.
root
ekādhyāyī dakṣiṇaṃ bāhuṃ praty upasīdet // (24) Par.?
eka
comp.
∞ adhyāyin
n.s.m.
bāhu
ac.s.m.
prati
indecl.
upasad,
3. sg., Pre. opt.
root
→ bahu (25.0) [conj]
yathāvakāśaṃ bahavaḥ // (25) Par.?
bahu.
n.p.m.
← upasad (24.0) [conj]
tiṣṭhati ca nāsītānāsanayogavihite // (26) Par.?
sthā
Pre. ind., l.s.m.
ca
indecl.
na
indecl.
∞ ās
3. sg., Pre. opt.
root
∞ an
indecl.
∞ āsana
comp.
∞ yoga
comp.
∞ vidhā.
PPP, l.s.m.
āsīne ca na saṃviśet // (27) Par.?
ās
PPP, l.s.m.
ca
indecl.
na
indecl.
saṃviś.
3. sg., Pre. opt.
root
ceṣṭati ca cikīrṣaṃstacchaktiviṣaye // (28) Par.?
ceṣṭ
Pre. ind., l.s.m.
ca
indecl.
cikīrṣ
Pre. ind., n.s.m.
root
∞ tad
comp.
∞ śakti
comp.
∞ viṣaya.
l.s.m.
na cāsya sakāśe 'nvaksthāninam upasaṃgṛhṇīyāt // (29) Par.?
na
indecl.
ca
indecl.
∞ idam
g.s.m.
sakāśa
l.s.m.
anvañc
comp.
∞ sthānin
ac.s.m.
upasaṃgrah,
3. sg., Pre. opt.
root
→ kīrtay (30.0) [conj]
gotreṇa vā kīrtayet // (30) Par.?
gotra
i.s.n.

indecl.
kīrtay.
3. sg., Pre. opt.
← upasaṃgrah (29.0) [conj]
na cainaṃ praty uttiṣṭhed anūttiṣṭhed vā // (31) Par.?
na
indecl.
ca
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
prati
indecl.
utthā
3. sg., Pre. opt.
root
→ guru (32.0) [advcl:concess]
anūtthā
3. sg., Pre. opt.
,
indecl.
api cet tasya guruḥ syāt // (32) Par.?
api
indecl.
ced
indecl.
tad
g.s.m.
guru
n.s.m.
← utthā (31.0) [advcl]
as.
3. sg., Pre. opt.
deśāt tv āsanāc ca saṃsarpet // (33) Par.?
deśa
ab.s.m.
tu
indecl.
āsana
ab.s.n.
ca
indecl.
saṃsṛp.
3. sg., Pre. opt.
root
nāmnā tadantevāsinaṃ gurum apy ātmana ity eke // (34) Par.?
nāman
i.s.n.
tad
comp.
∞ antevāsin
ac.s.m.
guru
ac.s.m.
api
indecl.
ātman
ab.s.m.
iti.
indecl.
eka.
n.p.m.
root
yasmiṃstv anācāryasaṃbandhād gauravaṃ vṛttis tasminn anvaksthānīye 'py ācāryasya // (35) Par.?
yad
l.s.m.
∞ tu
indecl.
an
indecl.
∞ ācārya
comp.
∞ sambandha
ab.s.m.
gaurava,
n.s.n.
vṛtti
n.s.f.
root
tad
l.s.m.
anvañc
comp.
∞ sthānīya
l.s.m.
api
indecl.
ācārya.
g.s.m.
bhuktvā cāsya sakāśe nānūtthāyocchiṣṭaṃ prayacchet // (36) Par.?
bhuj
Abs., indecl.
ca
indecl.
∞ idam
g.s.m.
sakāśa
l.s.m.
na
indecl.
∞ anūtthā
Abs., indecl.
∞ ucchiṣṭa
ac.s.n.
prayam,
3. sg., Pre. opt.
root
→ ācam (37.0) [conj]
ācāmed vā // (37) Par.?
ācam
3. sg., Pre. opt.
← prayam (36.0) [conj]
.
indecl.
kiṃ karavāṇīty āmantrya // (38) Par.?
ka
ac.s.n.
kṛ
1. sg., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
āmantray.
Abs., indecl.
root
Duration=0.071464061737061 secs.