Texts

yudhiṣṭhira uvāca / (1.1) Par.?

yadyasti dattam iṣṭaṃ vā tapastaptaṃ tathaiva ca / (1.2) Par.?

gurūṇāṃ cāpi śuśrūṣā tanme brūhi pitāmaha // (1.3) Par.?

bhīṣma uvāca / (2.1) Par.?

ātmanānarthayuktena pāpe niviśate manaḥ / (2.2) Par.?

sa karma kaluṣaṃ kṛtvā kleśe mahati dhīyate // (2.3) Par.?

durbhikṣād eva durbhikṣaṃ kleśāt kleśaṃ bhayād bhayam / (3.1) Par.?

mṛtebhyaḥ pramṛtaṃ yānti daridrāḥ pāpakāriṇaḥ // (3.2) Par.?

utsavād utsavaṃ yānti svargāt svargaṃ sukhāt sukham / (4.1) Par.?

śraddadhānāśca dāntāśca dhanāḍhyāḥ śubhakāriṇaḥ // (4.2) Par.?

vyālakuñjaradurgeṣu sarpacorabhayeṣu ca / (5.1) Par.?

hastāvāpena gacchanti nāstikāḥ kim ataḥ param // (5.2) Par.?

priyadevātitheyāśca vadānyāḥ priyasādhavaḥ / (6.1) Par.?

kṣemyam ātmavatāṃ mārgam āsthitā hastadakṣiṇam // (6.2) Par.?

pulākā iva dhānyeṣu puttikā iva pakṣiṣu / (7.1) Par.?

tadvidhāste manuṣyeṣu yeṣāṃ dharmo na kāraṇam // (7.2) Par.?

suśīghram api dhāvantaṃ vidhānam anudhāvati / (8.1) Par.?

śete saha śayānena yena yena yathā kṛtam // (8.2) Par.?

upatiṣṭhati tiṣṭhantaṃ gacchantam anugacchati / (9.1) Par.?

karoti kurvataḥ karma chāyevānuvidhīyate // (9.2) Par.?

yena yena yathā yad yat purā karma samācitam / (10.1) Par.?

tat tad eva naro bhuṅkte nityaṃ vihitam ātmanā // (10.2) Par.?

svakarmaphalavikṣiptaṃ vidhānaparirakṣitam / (11.1) Par.?

bhūtagrāmam imaṃ kālaḥ samantāt parikarṣati // (11.2) Par.?

acodyamānāni yathā puṣpāṇi ca phalāni ca / (12.1) Par.?

svakālaṃ nātivartante tathā karma purākṛtam // (12.2) Par.?

saṃmānaścāvamānaśca lābhālābhau kṣayodayau / (13.1) Par.?

pravṛttā vinivartante vidhānānte punaḥ punaḥ // (13.2) Par.?

ātmanā vihitaṃ duḥkham ātmanā vihitaṃ sukham / (14.1) Par.?

garbhaśayyām upādāya bhujyate paurvadehikam // (14.2) Par.?

bālo yuvā ca vṛddhaśca yat karoti śubhāśubham / (15.1) Par.?

tasyāṃ tasyām avasthāyāṃ bhuṅkte janmani janmani // (15.2) Par.?

yathā dhenusahasreṣu vatso vindati mātaram / (16.1) Par.?

tathā pūrvakṛtaṃ karma kartāram anugacchati // (16.2) Par.?

samunnam agrato vastraṃ paścācchudhyati karmaṇā / (17.1) Par.?

upavāsaiḥ prataptānāṃ dīrghaṃ sukham anantakam // (17.2) Par.?

dīrghakālena tapasā sevitena tapovane / (18.1) Par.?

dharmanirdhūtapāpānāṃ saṃsidhyante manorathāḥ // (18.2) Par.?

śakunīnām ivākāśe matsyānām iva codake / (19.1) Par.?

padaṃ yathā na dṛśyeta tathā jñānavidāṃ gatiḥ // (19.2) Par.?

alam anyair upālambhaiḥ kīrtitaiśca vyatikramaiḥ / (20.1) Par.?

peśalaṃ cānurūpaṃ ca kartavyaṃ hitam ātmanaḥ // (20.2) Par.?