Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): caula

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 12497
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
tṛtīye varṣe caulaṃ yathā kuladharmaṃ vā // (1.1) Par.?
tṛtīya
l.s.m.
varṣa
l.s.m.
caula
n.s.n.
root
yathā
indecl.
kula
comp.
∞ dharma
ac.s.m.
.
indecl.
uttarato 'gner vrīhiyavamāṣatilānāṃ pṛthak pūrṇaśarāvāṇi nidadhāti // (2.1) Par.?
uttaratas
indecl.
agni
g.s.m.
vrīhi
comp.
∞ yava
comp.
∞ māṣa
comp.
∞ tila
g.p.m.
pṛthak
indecl.
pṛ
PPP, comp.
∞ śarāva
ac.p.n.
nidhā.
3. sg., Pre. ind.
root
paścāt kārayiṣyamāṇo mātur upastha ānaḍuham gomayaṃ nave śarāve śamīparṇāni ca upanihitāni bhavanti // (3.1) Par.?
paścāt
indecl.
kāray
Fut., n.s.m.
mātṛ
g.s.f.
upastha
l.s.n.
gomaya
n.s.n.
nava
n.d.n.
śarāva
n.d.n.
śamī
comp.
∞ parṇa
n.p.n.
ca
indecl.
upanidhā
PPP, n.p.n.
root
bhū.
3. pl., Pre. ind.
mātuḥ pitā dakṣiṇata ekaviṃśatikuśapiñjūlāny ādāya // (4.1) Par.?
mātṛ
g.s.f.
pitṛ
n.s.m.
root
∞ kuśa
comp.
∞ piñjūlī
ac.p.n.
ādā,
Abs., indecl.
brahmā vaitāni dhārayet // (5.1) Par.?
brahman
n.s.m.

indecl.
∞ etad
ac.p.n.
dhāray.
3. sg., Pre. opt.
root
paścāt kārayiṣyamāṇasyāvasthāya śītoṣṇā apaḥ samānīyoṣṇena vāya udakenehīti // (6.1) Par.?
paścāt
indecl.
kāray
Fut., g.s.m.
∞ avasthā
Abs., indecl.
root
śīta
comp.
∞ uṣṇa
ac.p.f.
ap
ac.p.f.
samānī
Abs., indecl.
∞ uṣṇa
i.s.n.
vāyu
v.s.m.
udaka
i.s.n.
∞ i
2. sg., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
tāsāṃ gṛhītvā navanītaṃ dadhidrapsān vā pradakṣiṇaṃ śiras trir undaty aditiḥ keśān vapatv āpa undantu varcasa iti // (7.1) Par.?
tad
g.p.f.
grah
Abs., indecl.
navanīta
ac.s.n.
dadhi
comp.
∞ drapsa
ac.p.m.
,
indecl.
śiras
ac.s.n.
tris
indecl.
und.
3. sg., Pre. ind.
root
aditi
n.s.f.
keśa
ac.p.m.
vap,
3. sg., Pre. imp.
ap
n.p.f.
und
3. pl., Pre. imp.
varcas
d.s.n.
iti.
indecl.
dakṣiṇe keśapakṣe trīṇi trīṇi kuśapiñjūlāny abhyātmāgrāṇi nidadhāty oṣadhe trāyasva enam iti // (8.1) Par.?
keśa
comp.
∞ pakṣa
l.s.m.
tri
ac.p.n.
tri
ac.p.n.
kuśa
comp.
∞ piñjūlī
ac.p.n.
abhi
indecl.
∞ ātman
comp.
∞ agra
ac.p.n.
nidhā.
3. sg., Pre. ind.
root
oṣadhi
v.s.f.
trā
2. sg., Pre. imp.
enad
ac.s.m.
iti.
indecl.
svadhite mainaṃ hiṃsīr iti niṣpīḍya lauhena kṣureṇa // (9.1) Par.?
svadhiti
v.s.f.

indecl.
∞ enad
ac.s.m.
hiṃs.
2. sg., Aor. inj.
iti
indecl.
niṣpīḍay
Abs., indecl.
← pracchid (10.1) [advcl]
lauha
i.s.m.
kṣura.
i.s.m.
pracchinatti yena āvapat savitā kṣureṇa somasya rājño varuṇasya vidvān / (10.1) Par.?
pracchid.
3. sg., Pre. ind.
root
→ niṣpīḍay (9.1) [advcl]
yad
i.s.m.
āvap
3. sg., Impf.
savitṛ
n.s.m.
kṣura
i.s.m.
soma
g.s.m.
rājan
g.s.m.
varuṇa
g.s.m.
vid,
Perf., n.s.m.
→ tad (10.2) [flat]
tena brahmāṇo vapatedam asyāyuṣmān jaradaṣṭir yathāsad iti // (10.2) Par.?
tad
i.s.m.
← vid (10.1) [flat]
brahman
v.p.m.
vap
2. pl., Pre. imp.
∞ idam
ac.s.n.
idam
g.s.m.
∞ āyuṣmat
n.s.m.
yathā
indecl.
∞ as
3. sg., Pre. sub.
iti.
indecl.
pracchidya pracchidya prāgagrāṃ śamīparṇaiḥ saha mātre prayacchati tān ānaḍuhe gomaye nidadhāti // (11.1) Par.?
pracchid
Abs., indecl.
pracchid,
Abs., indecl.
prāñc
comp.
∞ agra
ac.s.f.
śamī
comp.
∞ parṇa
i.p.n.
saha
indecl.
mātṛ
d.s.f.
prayam.
3. sg., Pre. ind.
root
tad
ac.p.m.
gomaya
l.s.n.
nidhā.
3. sg., Pre. ind.
root
yena dhātā bṛhaspater agner indrasya cāyuṣe 'vapat / (12.1) Par.?
yad
i.s.m.
← dvitīyam (12.2) [orphan]
dhātṛ
n.s.m.
agni
g.s.m.
indra
g.s.m.
ca
indecl.
∞ āyus
d.s.n.
vap,
3. sg., Impf.
→ tad (12.2) [flat]
tena ta āyuṣe vapāmi suślokyāya svastaya iti dvitīyam // (12.2) Par.?
tad
i.s.m.
← vap (12.1) [flat]
tvad
g.s.a.
āyus
d.s.n.
vap
1. sg., Pre. ind.
suślokya
d.s.n.
svasti.
d.s.f.
iti
indecl.
dvitīyam.
indecl.
root
→ yad (12.1) [orphan]
yena bhūyaś ca rātryām jyok ca paśyāti sūryaṃ tena ta āyuṣe vapāmi suślokyāya svastaya iti tṛtīyam // (13.1) Par.?
sarvair mantraiś caturtham // (14.1) Par.?
sarva
i.p.m.
mantra
i.p.m.
root
caturtham.
indecl.
evam uttaratas triḥ // (15.1) Par.?
evam
indecl.
root
uttaratas
indecl.
tris.
indecl.
kṣuratejo nimṛjed yat kṣureṇa marcayatā supeśasā vaptā vapasi keśān / (16.1) Par.?
kṣura
comp.
∞ tejas
ac.s.n.
nimṛj.
3. sg., Pre. opt.
root
yat
indecl.
kṣura
i.s.m.
marcay
Pre. ind., i.s.m.
supeśas
i.s.m.
vaptṛ
n.s.m.
vap
2. sg., Pre. ind.
keśa,
ac.p.m.
→ śuddhi (16.2) [flat]
śuddhiṃ śiro māsyāyuḥ pramoṣīr iti // (16.2) Par.?
śuddhi
ac.s.f.
← keśa (16.1) [flat]
śiras
ac.s.n.

indecl.
∞ idam
g.s.m.
∞ āyus
ac.s.n.
pramuṣ
2. sg., Aor. inj.
iti.
indecl.
nāpitaṃ śiṣyācchītoṣṇābhir adbhir abarthaṃ kurvāṇo akṣaṇvan kuśalī kurviti // (17.1) Par.?
nāpita
ac.s.m.
śās
3. sg., Pre. opt.
root
∞ śīta
comp.
∞ uṣṇa
i.p.f.
ap
i.p.f.
ap
comp.
∞ artha
ac.s.m.
kṛ
Pre. ind., n.s.m.
a
indecl.
∞ kṣan
Pre. ind., n.s.m.
kuśalin
n.s.m.
kṛ
2. sg., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
yathā kuladharmaṃ keśaveśān kārayet // (18.1) Par.?
yathā
indecl.
kula
comp.
∞ dharma
ac.s.m.
keśa
comp.
∞ veśa
ac.p.m.
kāray.
3. sg., Pre. opt.
root
āvṛtaiva kumāryai // (19.1) Par.?
āvṛt
i.s.f.
root
∞ eva
indecl.
kumārī.
d.s.f.
Duration=0.14906692504883 secs.