Texts

rakṣito rājā rājyaṃ rakṣatyāsannebhyaḥ parebhyaśca pūrvaṃ dārebhyaḥ putrebhyaśca // (1.1) Par.?

dārarakṣaṇaṃ niśāntapraṇidhau vakṣyāmaḥ // (2.1) Par.?

putrarakṣaṇaṃ tu // (3.1) Par.?

janmaprabhṛti rājaputrān rakṣet // (4.1) Par.?

karkaṭakasadharmāṇo hi janakabhakṣā rājaputrāḥ // (5.1) Par.?

teṣām ajātasnehe pitaryupāṃśudaṇḍaḥ śreyān iti bhāradvājaḥ // (6.1) Par.?

nṛśaṃsam aduṣṭavadhaḥ kṣatrabījavināśaśca iti viśālākṣaḥ // (7.1) Par.?

tasmād ekasthānāvarodhaḥ śreyān iti // (8.1) Par.?

ahibhayam etad iti pārāśarāḥ // (9.1) Par.?

kumāro hi vikramabhayān māṃ pitāvaruṇaddhi iti jñātvā tam evāṅke kuryāt // (10.1) Par.?

tasmād antapāladurge vāsaḥ śreyān iti // (11.1) Par.?

aurabhraṃ bhayam etad iti piśunaḥ // (12.1) Par.?

pratyāpatter hi tad eva kāraṇaṃ jñātvāntapālasakhaḥ syāt // (13.1) Par.?

tasmāt svaviṣayād apakṛṣṭe sāmantadurge vāsaḥ śreyān iti // (14.1) Par.?

vatsasthānam etad iti kauṇapadantaḥ // (15.1) Par.?

vatseneva hi dhenuṃ pitaram asya sāmanto duhyāt // (16.1) Par.?

tasmān mātṛbandhuṣu vāsaḥ śreyān iti // (17.1) Par.?

dhvajasthānam etad iti vātavyādhiḥ // (18.1) Par.?

tena hi dhvajenāditikauśikavad asya mātṛbāndhavā bhikṣeran // (19.1) Par.?

tasmād grāmyasukheṣvenam avasṛjet // (20.1) Par.?

sukhoparuddhā hi putrāḥ pitaraṃ nābhidruhyanti iti // (21.1) Par.?

jīvanmaraṇam etad iti kauṭilyaḥ // (22.1) Par.?

kāṣṭham iva ghuṇajagdhaṃ rājakulam avinītaputram abhiyuktamātraṃ bhajyeta // (23.1) Par.?

tasmād ṛtumatyāṃ mahiṣyām ṛtvijaścarum aindrābārhaspatyaṃ nirvapeyuḥ // (24.1) Par.?

āpannasattvāyāḥ kaumārabhṛtyo garbhabharmaṇi prasave ca viyateta // (25.1) Par.?

prajātāyāḥ putrasaṃskāraṃ purohitaḥ kuryāt // (26.1) Par.?

samarthaṃ tadvido vinayeyuḥ // (27.1) Par.?

sattriṇām ekaścainaṃ mṛgayādyūtamadyastrībhiḥ pralobhayet pitari vikramya rājyaṃ gṛhāṇa iti // (28.1) Par.?

tam anyaḥ sattrī pratiṣedhayet ityāmbhīyāḥ // (29.1) Par.?

mahādoṣam abuddhabodhanam iti kauṭilyaḥ // (30.1) Par.?

navaṃ hi dravyaṃ yena yenārthajātenopadihyate tat tad ācūṣati // (31.1) Par.?

evam ayaṃ navabuddhir yad yad ucyate tat tatśāstropadeśam ivābhijānāti // (32.1) Par.?

tasmād dharmyam arthyaṃ cāsyopadiśen nādharmyam anarthyaṃ ca // (33.1) Par.?

sattriṇastvenaṃ tava smaḥ iti vadantaḥ pālayeyuḥ // (34.1) Par.?

yauvanotsekāt parastrīṣu manaḥ kurvāṇam āryāvyañjanābhiḥ strībhir amedhyābhiḥ śūnyāgāreṣu rātrāv udvejayeyuḥ // (35.1) Par.?

madyakāmaṃ yogapānenodvejayeyuḥ // (36.1) Par.?

dyūtakāmaṃ kāpaṭikair udvejayeyuḥ // (37.1) Par.?

mṛgayākāmaṃ pratirodhakavyañjanaistrāsayeyuḥ // (38.1) Par.?

pitari vikramabuddhiṃ tathā ityanupraviśya bhedayeyuḥ aprārthanīyo rājā vipanne ghātaḥ sampanne narakapātaḥ saṃkrośaḥ prajābhir ekaloṣṭavadhaśca iti // (39.1) Par.?

virāgaṃ vedayeyuḥ // (40.1) Par.?

priyam ekaputraṃ badhnīyāt // (41.1) Par.?

bahuputraḥ pratyantam anyaviṣayaṃ vā preṣayed yatra garbhaḥ paṇyaṃ ḍimbo vā na bhavet // (42.1) Par.?

ātmasampannaṃ saināpatye yauvarājye vā sthāpayet // (43.1) Par.?

buddhimānāhāryabuddhir durbuddhir iti putraviśeṣāḥ // (44.1) Par.?

śiṣyamāṇo dharmārthāv upalabhate cānutiṣṭhati ca buddhimān // (45.1) Par.?

upalabhamāno nānutiṣṭhatyāhāryabuddhiḥ // (46.1) Par.?

apāyanityo dharmārthadveṣī ceti durbuddhiḥ // (47.1) Par.?

sa yadyekaputraḥ putrotpattāvasya prayateta // (48.1) Par.?

putrikāputrān utpādayed vā // (49.1) Par.?

vṛddhastu vyādhito vā rājā mātṛbandhukulyaguṇavatsāmantānām anyatamena kṣetre bījam utpādayet // (50.1) Par.?

na caikaputram avinītaṃ rājye sthāpayet // (51.1) Par.?

bahūnām ekasaṃrodhaḥ pitā putrahito bhavet / (52.1) Par.?

anyatrāpada aiśvaryaṃ jyeṣṭhabhāgi tu pūjyate // (52.2) Par.?

kulasya vā bhaved rājyaṃ kulasaṃgho hi durjayaḥ / (53.1) Par.?

arājavyasanābādhaḥ śaśvad āvasati kṣitim // (53.2) Par.?