Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): gavām ayana, gavāmayana

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 12955
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
gāvo vā etat sattram āsata tāsāṃ daśasu māssu śṛṅgāṇy ajāyanta tā abruvann arāsmottiṣṭhāmopaśā no 'jñateti tā udatiṣṭhan // (1) Par.?
go
n.p.f.
vai
indecl.
etad
ac.s.n.
sattra
ac.s.n.
ās.
3. pl., Impf.
root
tad
g.p.f.
daśan
l.p.m.
mās
l.p.m.
śṛṅga
n.p.n.
jan.
3. pl., Impf.
root
tad
n.p.f.
brū
3. pl., Impf.
root

1. pl., s-aor.
∞ utthā
1. pl., Pre. imp.
∞ upaśa
n.p.m.
mad
d.p.a.
jan
3. pl., root aor.
∞ iti.
indecl.
tad
n.p.f.
utthā.
3. pl., Impf.
root
tāsāṃ tv evābruvann āsāmahā evemau dvādaśau māsau saṃsaṃvatsaram āpayāmeti tāsāṃ dvādaśasu māḥsu śṛṅgāṇi prāvartanta tāḥ sarvam annādyam āpnuvaṃs tā etās tūparās tasmāt tāḥ sarvān dvādaśa māsaḥ prerate sarvaṃ hi tā annādyam āpnuvan // (2) Par.?
tad
g.p.f.
tu
indecl.
eva
indecl.
∞ brū.
3. pl., Impf.
root
ās
1. pl., Pre. imp.
eva
indecl.
∞ idam
ac.d.m.
dvādaśa
ac.d.m.
māsa.
ac.d.m.
saṃ
indecl.
∞ saṃvatsara
ac.s.m.
āpay
1. pl., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
tad
g.p.f.
mās
l.p.
śṛṅga
n.p.n.
pravṛt.
3. pl., Impf.
root
tad
n.p.f.
sarva
ac.s.n.
annādya
ac.s.n.
āp.
3. pl., Impf.
root
tad
n.p.f.
etad
n.p.f.
tūpara.
n.p.f.
root
tasmāt
indecl.
tad
n.p.f.
sarva
ac.p.m.
dvādaśan
ac.s.n.
mās
ac.p.m.
prer.
3. pl., Pre. ind.
root
sarva
ac.s.n.
hi
indecl.
tad
n.p.f.
annādya
ac.s.n.
āp.
3. pl., Impf.
root
sarvam annādyam āpnoti ya evaṃ veda // (3) Par.?
sarva
ac.s.n.
annādya
ac.s.n.
āp,
3. sg., Pre. ind.
root
yad
n.s.m.
evam
indecl.
vid.
3. sg., Perf.
prajāpatir vā idam eka āsīt so 'kāmayata bahu syāṃ prajāyeyeti sa etam atirātram apaśyat tam āharat tenāhorātre prājanayat // (4) Par.?
prajāpati
n.s.m.
vai
indecl.
idam
ac.s.n.
eka
n.s.m.
as.
3. sg., Impf.
root
tad
n.s.m.
kāmay.
3. sg., Impf.
root
bahu
n.s.n.
as.
1. sg., Pre. opt.
prajan
1. sg., Pre. opt.
∞ iti.
indecl.
tad
n.s.m.
etad
ac.s.m.
atirātra
ac.s.m.
paś.
3. sg., Impf.
root
tad
ac.s.m.
āhṛ.
3. sg., Impf.
root
tena
indecl.
∞ ahorātra
ac.d.n.
prajanay.
3. sg., Impf.
root
yad eṣo 'tirātro bhavaty ahorātre eva prajanayanty ahorātrayoḥ pratitiṣṭhanty etāvān vāva saṃvatsaro yad ahaśca rātriś cāhorātrābhyām eva tat saṃvvatsaram āpnuvanti // (5) Par.?
yat
indecl.
etad
n.s.m.
atirātra
n.s.m.
bhū,
3. sg., Pre. ind.
ahorātra
ac.d.n.
eva
indecl.
prajanay.
3. pl., Pre. ind.
root
ahorātra
l.d.m.
pratiṣṭhā.
3. pl., Pre. ind.
root
etāvat
n.s.m.
root
vāva
indecl.
yad
n.s.n.
aha
n.s.m.
∞ ca
indecl.
rātri
n.s.f.
ca
indecl.
∞ ahorātra
i.d.n.
eva
indecl.
tad
ac.s.n.
āp.
3. pl., Pre. ind.
root
yaj jyotiṣṭomo bhavati yajñamukhaṃ tad ṛdhnuvanti yad uktho yajñakrator anantarayāya yad rātriḥ sarvasyāptyai // (6) Par.?
yat
indecl.
bhū,
3. sg., Pre. ind.
yajña
comp.
∞ mukha
ac.s.n.
tad
ac.s.n.
ṛdh,
3. pl., Pre. ind.
root
yat
indecl.
uktha,
n.s.m.
yajña
comp.
∞ kratu
g.s.m.
anantaraya,
d.s.m.
yat
indecl.
rātri,
n.s.f.
sarva
g.s.n.
∞ āpti.
d.s.f.
sa etān stomān apaśyat jyotir gaur āyur itīme vai lokā ete stomā ayam eva jyotir ayaṃ madhyamo gaur asāvuttama āyuḥ // (7) Par.?
tad
n.s.m.
etad
ac.p.m.
stoma
ac.p.m.
paś
3. sg., Impf.
root
jyotis
n.s.n.
go
n.s.f.
āyus
n.s.n.
iti
indecl.
∞ idam
n.p.m.
vai
indecl.
loka
n.p.m.
root
etad
n.p.m.
stoma.
n.p.m.
idam
n.s.m.
root
eva
indecl.
jyotis.
n.s.n.
idam
n.s.m.
madhyama
n.s.m.
root
go.
n.s.f.
adas
n.s.m.
∞ uttama
n.s.m.
root
āyus.
n.s.n.
yad ete stomā bhavantīmān eva lokān prajanayanty eṣu lokeṣu pratitiṣṭhanti // (8) Par.?
yat
indecl.
etad
n.p.m.
stoma
n.p.m.
bhū
3. pl., Pre. ind.
∞ idam
ac.p.m.
eva
indecl.
loka
ac.p.m.
prajanay.
3. pl., Pre. ind.
root
idam
l.p.m.
loka
l.p.m.
pratiṣṭhā.
3. pl., Pre. ind.
sa etaṃ tryahaṃ punaḥ prāyuṅkta tena ṣaḍahena ṣaṭkratūn prājanayat // (9) Par.?
tad
n.s.m.
etad
ac.s.m.
tri
comp.
∞ aha
ac.s.m.
punar
indecl.
prayuj.
3. sg., Impf.
root
tad
i.s.m.
ṣaṣ
comp.
∞ aha
i.s.m.
ṣaṣ
comp.
∞ kratu
ac.p.m.
prajanay.
3. sg., Impf.
root
yad eṣa ṣaḍaho bhavati ṛtūn eva prajanayanti ṛtuṣu pratitiṣṭhanti // (10.1) Par.?
yat
indecl.
etad
n.s.m.
ṣaṣ
comp.
∞ aha
n.s.m.
bhū,
3. sg., Pre. ind.
ṛtu
ac.p.m.
eva
indecl.
prajanay.
3. pl., Pre. ind.
root
ṛtu
l.p.m.
pratiṣṭhā.
3. pl., Pre. ind.
sa etaṃ ṣaḍahaṃ punaḥ prāyuṅkta tābhyāṃ dvābhyāṃ ṣaḍahābhyāṃ dvādaśa māsaḥ prājanayat // (11) Par.?
tad
n.s.m.
etad
ac.s.m.
ṣaṣ
comp.
∞ aha
ac.s.m.
punar
indecl.
prayuj.
3. sg., Impf.
root
tad
i.d.m.
dvi
i.d.m.
ṣaṣ
comp.
∞ aha
i.d.m.
dvādaśan
ac.s.n.
mās
ac.p.m.
prajanay.
3. sg., Impf.
root
yad etau ṣaḍahau bhavato māsān eva prajanayanti māseṣu pratitiṣṭhanti // (12) Par.?
yat
indecl.
etad
n.d.m.
ṣaṣ
comp.
∞ aha
n.d.m.
bhū,
3. du., Pre. ind.
māsa
ac.p.m.
eva
indecl.
prajanay.
3. pl., Pre. ind.
root
māsa
l.p.m.
pratiṣṭhā.
3. pl., Pre. ind.
sa etau dvau ṣaḍahau punaḥ prāyuṅkta taiś caturbhiḥ ṣaḍahaiścaturviṃśatim ardhamāsān prājanayat // (13) Par.?
tad
n.s.m.
etad
ac.d.m.
dvi
ac.d.m.
ṣaṣ
comp.
∞ aha
ac.d.m.
punar
indecl.
prayuj.
3. sg., Impf.
root
tad
i.p.m.
catur
i.p.m.
ṣaṣ
comp.
∞ aha
i.p.m.
∞ caturviṃśati
ac.s.f.
ardha
comp.
∞ māsa
ac.p.m.
prajanay.
3. sg., Impf.
root
yad ete catvāraḥ ṣaḍahā bhavantyardhamāsān eva prajanayantyardhamāseṣu pratitiṣṭhanti // (14) Par.?
yat
indecl.
etad
n.p.m.
catur
n.p.m.
ṣaṣ
comp.
∞ aha
n.p.m.
bhū
3. pl., Pre. ind.
∞ ardha
comp.
∞ māsa
ac.p.m.
eva
indecl.
prajanay
3. pl., Pre. ind.
root
∞ ardha
comp.
∞ māsa
l.p.m.
pratiṣṭhā.
3. pl., Pre. ind.
sa idaṃ bhuvanaṃ prajanayitvā pṛṣṭhyena ṣaḍahena vīryam ātmanyadhatta // (15) Par.?
tad
n.s.m.
idam
ac.s.n.
bhuvana
ac.s.n.
prajanay,
Abs., indecl.
ṣaṣ
comp.
∞ aha
i.s.m.
vīrya
ac.s.n.
ātman
l.s.m.
∞ dhā.
3. sg., Impf.
root
yad eṣaḥ pṛṣṭhyaḥ ṣaḍaho bhavati vīrya evāntataḥ pratitiṣṭhanti // (16) Par.?
yat
indecl.
etad
n.s.m.
ṣaṣ
comp.
∞ aha
n.s.m.
bhū,
3. sg., Pre. ind.
vīrya
l.s.n.
eva
indecl.
∞ antatas
indecl.
pratiṣṭhā.
3. pl., Pre. ind.
root
tena māsān saṃvvatsaraṃ prājanayad yad eṣa māso bhavati saṃvvatsaram eva prajanayanti saṃvvatsare pratitiṣṭhanti // (17) Par.?
tad
i.s.m.
māsa
ac.p.m.
prajanay.
3. sg., Impf.
root
yat
indecl.
etad
n.s.m.
māsa
n.s.m.
bhū,
3. sg., Pre. ind.
saṃvatsara
ac.s.m.
eva
indecl.
prajanay.
3. pl., Pre. ind.
root
pratiṣṭhā.
3. pl., Pre. ind.
Duration=0.056901931762695 secs.