UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 1814
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
sa tāṃ puṣkariṇīṃ gatvā padmotpalajhaṣākulām / (1.1)
Par.?
rāmaḥ saumitrisahito vilalāpākulendriyaḥ // (1.2)
Par.?
tasya dṛṣṭvaiva tāṃ harṣād indriyāṇi cakampire / (2.1)
Par.?
sa kāmavaśam āpannaḥ saumitrim idam abravīt // (2.2)
Par.?
saumitre paśya pampāyāḥ kānanaṃ śubhadarśanam / (3.1)
Par.?
yatra rājanti śailābhā drumāḥ saśikharā iva // (3.2)
Par.?
māṃ tu śokābhisaṃtaptam ādhayaḥ pīḍayanti vai / (4.1)
Par.?
bharatasya ca duḥkhena vaidehyā haraṇena ca // (4.2)
Par.?
adhikaṃ pravibhāty etan nīlapītaṃ tu śādvalam / (5.1)
Par.?
drumāṇāṃ vividhaiḥ puṣpaiḥ paristomair ivārpitam // (5.2)
Par.?
sukhānilo 'yaṃ saumitre kālaḥ pracuramanmathaḥ / (6.1)
Par.?
gandhavān surabhir māso jātapuṣpaphaladrumaḥ // (6.2)
Par.?
paśya rūpāṇi saumitre vanānāṃ puṣpaśālinām / (7.1)
Par.?
sṛjatāṃ puṣpavarṣāṇi varṣaṃ toyamucām iva // (7.2)
Par.?
prastareṣu ca ramyeṣu vividhāḥ kānanadrumāḥ / (8.1)
Par.?
vāyuvegapracalitāḥ puṣpair avakiranti gām // (8.2)
Par.?
mārutaḥ sukhaṃ saṃsparśe vāti candanaśītalaḥ / (9.1)
Par.?
ṣaṭpadair anukūjadbhir vaneṣu madhugandhiṣu // (9.2)
Par.?
giriprastheṣu ramyeṣu puṣpavadbhir manoramaiḥ / (10.1)
Par.?
saṃsaktaśikharāḥ śailā virājanti mahādrumaiḥ // (10.2)
Par.?
puṣpitāgrāṃś ca paśyemān karṇikārān samantataḥ / (11.1)
Par.?
hāṭakapratisaṃchannān narān pītāmbarān iva // (11.2)
Par.?
ayaṃ vasantaḥ saumitre nānāvihaganāditaḥ / (12.1)
Par.?
sītayā viprahīṇasya śokasaṃdīpano mama // (12.2)
Par.?
māṃ hi śokasamākrāntaṃ saṃtāpayati manmathaḥ / (13.1)
Par.?
hṛṣṭaḥ pravadamānaś ca samāhvayati kokilaḥ // (13.2)
Par.?
eṣa dātyūhako hṛṣṭo ramye māṃ vananirjhare / (14.1)
Par.?
praṇadan manmathāviṣṭaṃ śocayiṣyati lakṣmaṇa // (14.2)
Par.?
vimiśrā vihagāḥ puṃbhir ātmavyūhābhinanditāḥ / (15.1)
Par.?
bhṛṅgarājapramuditāḥ saumitre madhurasvarāḥ // (15.2)
Par.?
māṃ hi sā mṛgaśāvākṣī cintāśokabalātkṛtam / (16.1)
Par.?
saṃtāpayati saumitre krūraś caitravanānilaḥ // (16.2)
Par.?
śikhinībhiḥ parivṛtā mayūrā girisānuṣu / (17.1)
Par.?
manmathābhiparītasya mama manmathavardhanāḥ // (17.2)
Par.?
paśya lakṣmaṇa nṛtyantaṃ mayūram upanṛtyati / (18.1)
Par.?
śikhinī manmathārtaiṣā bhartāraṃ girisānuṣu // (18.2)
Par.?
mayūrasya vane nūnaṃ rakṣasā na hṛtā priyā / (19.1)
Par.?
mama tv ayaṃ vinā vāsaḥ puṣpamāse suduḥsahaḥ // (19.2)
Par.?
paśya lakṣmaṇa puṣpāṇi niṣphalāni bhavanti me / (20.1)
Par.?
puṣpabhārasamṛddhānāṃ vanānāṃ śiśirātyaye // (20.2)
Par.?
vadanti rāvaṃ muditāḥ śakunāḥ saṃghaśaḥ kalam / (21.1)
Par.?
āhvayanta ivānyonyaṃ kāmonmādakarā mama // (21.2)
Par.?
nūnaṃ paravaśā sītā sāpi śocaty ahaṃ yathā / (22.1)
Par.?
śyāmā padmapalāśākṣī mṛdubhāṣā ca me priyā // (22.2)
Par.?
eṣa puṣpavaho vāyuḥ sukhasparśo himāvahaḥ / (23.1)
Par.?
tāṃ vicintayataḥ kāntāṃ pāvakapratimo mama // (23.2)
Par.?
tāṃ vinātha vihaṃgo 'sau pakṣī praṇaditas tadā / (24.1)
Par.?
vāyasaḥ pādapagataḥ prahṛṣṭam abhinardati // (24.2)
Par.?
eṣa vai tatra vaidehyā vihagaḥ pratihārakaḥ / (25.1)
Par.?
pakṣī māṃ tu viśālākṣyāḥ samīpam upaneṣyati // (25.2)
Par.?
paśya lakṣmaṇa saṃnādaṃ vane madavivardhanam / (26.1)
Par.?
puṣpitāgreṣu vṛkṣeṣu dvijānām upakūjatām // (26.2)
Par.?
saumitre paśya pampāyāś citrāsu vanarājiṣu / (27.1)
Par.?
nalināni prakāśante jale taruṇasūryavat // (27.2)
Par.?
eṣā prasannasalilā padmanīlotpalāyatā / (28.1)
Par.?
haṃsakāraṇḍavākīrṇā pampā saugandhikāyutā // (28.2)
Par.?
cakravākayutā nityaṃ citraprasthavanāntarā / (29.1)
Par.?
mātaṃgamṛgayūthaiś ca śobhate salilārthibhiḥ // (29.2)
Par.?
padmakośapalāśāni draṣṭuṃ dṛṣṭir hi manyate / (30.1)
Par.?
sītāyā netrakośābhyāṃ sadṛśānīti lakṣmaṇa // (30.2)
Par.?
padmakesarasaṃsṛṣṭo vṛkṣāntaraviniḥsṛtaḥ / (31.1)
Par.?
niḥśvāsa iva sītāyā vāti vāyur manoharaḥ // (31.2)
Par.?
saumitre paśya pampāyā dakṣiṇe girisānuni / (32.1)
Par.?
puṣpitāṃ karṇikārasya yaṣṭiṃ paramaśobhanām // (32.2)
Par.?
adhikaṃ śailarājo 'yaṃ dhātubhis tu vibhūṣitaḥ / (33.1)
Par.?
vicitraṃ sṛjate reṇuṃ vāyuvegavighaṭṭitam // (33.2)
Par.?
giriprasthās tu saumitre sarvataḥ samprapuṣpitaiḥ / (34.1)
Par.?
niṣpattraiḥ sarvato ramyaiḥ pradīpā iva kiṃśukaiḥ // (34.2)
Par.?
pampātīraruhāś ceme saṃsaktā madhugandhinaḥ / (35.1)
Par.?
mālatīmallikāṣaṇḍāḥ karavīrāś ca puṣpitāḥ // (35.2)
Par.?
ketakyaḥ sinduvārāś ca vāsantyaś ca supuṣpitāḥ / (36.1)
Par.?
mādhavyo gandhapūrṇāś ca kundagulmāś ca sarvaśaḥ // (36.2)
Par.?
ciribilvā madhūkāś ca vañjulā bakulās tathā / (37.1)
Par.?
campakās tilakāś caiva nāgavṛkṣāś ca puṣpitāḥ // (37.2)
Par.?
nīpāś ca varaṇāś caiva kharjūrāś ca supuṣpitāḥ / (38.1)
Par.?
aṅkolāś ca kuraṇṭāś ca cūrṇakāḥ pāribhadrakāḥ // (38.2)
Par.?
cūtāḥ pāṭalayaś caiva kovidārāś ca puṣpitāḥ / (39.1)
Par.?
mucukundārjunāś caiva dṛśyante girisānuṣu // (39.2)
Par.?
ketakoddālakāś caiva śirīṣāḥ śiṃśapā dhavāḥ / (40.1)
Par.?
śālmalyaḥ kiṃśukāś caiva raktāḥ kurabakās tathā / (40.2)
Par.?
tiniśā naktamālāś ca candanāḥ syandanās tathā // (40.3) Par.?
vividhā vividhaiḥ puṣpais tair eva nagasānuṣu / (41.1)
Par.?
vikīrṇaiḥ pītaraktābhāḥ saumitre prastarāḥ kṛtāḥ // (41.2)
Par.?
himānte paśya saumitre vṛkṣāṇāṃ puṣpasambhavam / (42.1)
Par.?
puṣpamāse hi taravaḥ saṃgharṣād iva puṣpitāḥ // (42.2)
Par.?
paśya śītajalāṃ cemāṃ saumitre puṣkarāyutām / (43.1)
Par.?
cakravākānucaritāṃ kāraṇḍavaniṣevitām // (43.2)
Par.?
plavaiḥ krauñcaiś ca sampūrṇāṃ varāhamṛgasevitām / (44.1)
Par.?
adhikaṃ śobhate pampā vikūjadbhir vihaṃgamaiḥ // (44.2)
Par.?
dīpayantīva me kāmaṃ vividhā muditā dvijāḥ / (45.1)
Par.?
śyāmāṃ candramukhīṃ smṛtvā priyāṃ padmanibhekṣaṇām // (45.2)
Par.?
paśya sānuṣu citreṣu mṛgībhiḥ sahitān mṛgān / (46.1)
Par.?
māṃ punar mṛgaśāvākṣyā vaidehyā virahīkṛtam // (46.2)
Par.?
evaṃ sa vilapaṃs tatra śokopahatacetanaḥ / (47.1)
Par.?
avekṣata śivāṃ pampāṃ ramyavārivahāṃ śubhām // (47.2)
Par.?
nirīkṣamāṇaḥ sahasā mahātmā sarvaṃ vanaṃ nirjharakandaraṃ ca / (48.1)
Par.?
udvignacetāḥ saha lakṣmaṇena vicārya duḥkhopahataḥ pratasthe // (48.2)
Par.?
tāv ṛṣyamūkaṃ sahitau prayātau sugrīvaśākhāmṛgasevitaṃ tam / (49.1)
Par.?
trastās tu dṛṣṭvā harayo babhūvur mahaujasau rāghavalakṣmaṇau tau // (49.2)
Par.?
Duration=0.16172409057617 secs.