Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): varṇas, castes

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 8180
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
dvijātīnām adhyayanam ijyā dānam // (1.1) Par.?
dvijāti
g.p.m.
root
adhyayana
n.s.n.
ijyā
n.s.f.
dāna
n.s.n.
brāhmaṇasyādhikāḥ pravacanayājanapratigrahāḥ // (2.1) Par.?
∞ adhika
n.p.m.
root
∞ yājana
comp.
∞ pratigraha
n.p.m.
pūrveṣu niyamas tu // (3.1) Par.?
pūrva
l.p.m.
root
niyama
n.s.m.
tu
indecl.
ācāryajñātipriyagurudhanavidyāniyameṣu brahmaṇaḥ saṃpradānam anyatra yathoktāt // (4.1) Par.?
∞ jñāti
comp.
∞ priya
comp.
∞ guru
comp.
∞ dhana
comp.
∞ vidyā
comp.
∞ niyama
l.p.m.
root
brahman
g.s.m.
anyatra
indecl.
yathā
indecl.
∞ vac
PPP, ab.s.n.
kṛṣivāṇijye vāsvayaṃkṛte // (5.1) Par.?
∞ vāṇijya
n.d.n.
root
→ kusīda (6.1) [conj]

indecl.
∞ a
indecl.
∞ svayaṃkṛta,
n.d.n.
kusīdaṃ ca // (6.1) Par.?
kusīda
n.s.n.
← vāṇijya (5.1) [conj]
ca.
indecl.
rājño 'dhikaṃ rakṣaṇaṃ sarvabhūtānām // (7.1) Par.?
rājan
g.s.m.
adhika
n.s.n.
root
rakṣaṇa
n.s.n.
→ tva (8.1) [conj]
sarva
comp.
∞ bhūta
g.p.m.
nyāyyadaṇḍatvam // (8.1) Par.?
nyāyya
comp.
∞ daṇḍa
comp.
∞ tva
n.s.n.
← rakṣaṇa (7.1) [conj]
bibhṛyād brāhmaṇāñ śrotriyān // (9.1) Par.?
bhṛ
3. sg., Pre. opt.
root
brāhmaṇa
ac.p.m.
→ brāhmaṇa (10.1) [conj]
śrotriya
ac.p.m.
nirutsāhāṃś ca brāhmaṇān // (10.1) Par.?
nirutsāha
ac.p.m.
→ akara (11.1) [conj]
→ upakurvāṇa (12.1) [conj]
ca
indecl.
brāhmaṇa
ac.p.m.
← brāhmaṇa (9.1) [conj]
akarāṃś ca // (11.1) Par.?
akara
ac.p.m.
← nirutsāha (10.1) [conj]
ca
indecl.
upakurvāṇāṃś ca // (12.1) Par.?
upakurvāṇa
ac.p.m.
← nirutsāha (10.1) [conj]
ca
indecl.
yogaś ca vijaye // (13.1) Par.?
yoga
n.s.m.
ca
indecl.
vijaya
l.s.m.
root
→ bhaya (14.1) [conj]
bhaye viśeṣeṇa // (14.1) Par.?
bhaya
l.s.n.
← vijaya (13.1) [conj]
caryā ca rathadhanurbhyām // (15.1) Par.?
caryā
n.s.f.
root
ca
indecl.
ratha
comp.
∞ dhanus
i.d.n.
saṅgrāme saṃsthānam anivṛttiś ca // (16.1) Par.?
saṃsthāna
n.s.n.
root
anivṛtti
n.s.f.
ca
indecl.
na doṣo hiṃsāyām āhave // (17.1) Par.?
na
indecl.
doṣa
n.s.m.
root
→ vādin (18.1) [obl]
hiṃsā
l.s.f.
āhava
l.s.m.
anyatra vyaśvasārathyāyudhakṛtāñjaliprakīrṇakeśaparāṅmukhopaviṣṭasthalavṛkṣādhirūḍhadūtagobrāhmaṇavādibhyaḥ // (18.1) Par.?
anyatra
indecl.
vyaśva
comp.
∞ sārathya
comp.
∞ āyudha
comp.
∞ kṛtāñjali
comp.
∞ prak￞
PPP, comp.
∞ keśa
comp.
∞ parāṅmukha
comp.
∞ upaviś
PPP, comp.
∞ sthala
comp.
∞ vṛkṣa
comp.
∞ adhiruh
PPP, comp.
∞ dūta
comp.
∞ go
indecl.
∞ brāhmaṇa
comp.
∞ vādin
ab.p.m.
← doṣa (17.1) [obl]
kṣatriyaś ced anyas tam upajīvet tadvṛttyā // (19.1) Par.?
kṣatriya
n.s.m.
ced
indecl.
anya
n.s.m.
tad
ac.s.m.
upajīv
3. sg., Pre. opt.
tad
comp.
∞ vṛtti
i.s.f.
root
jetā labheta sāṃgrāmikaṃ vittam // (20.1) Par.?
jetṛ
n.s.m.
labh
3. sg., Pre. opt.
root
vitta
ac.s.n.
vāhanaṃ tu rājñaḥ // (21.1) Par.?
vāhana
n.s.n.
tu
indecl.
rājan
g.s.m.
root
uddhāraś cāpṛthagjaye // (22.1) Par.?
uddhāra
n.s.m.
root
ca
indecl.
∞ a
indecl.
∞ pṛthak
indecl.
∞ jaya.
l.s.m.
anyat tu yathārhaṃ bhājayed rājā // (23.1) Par.?
anya
ac.s.n.
tu
indecl.
yathārha
ac.s.n.
bhājay
3. sg., Pre. opt.
root
rājan
n.s.m.
rājño balidānaṃ karṣakairdaśamam aṣṭamaṃ ṣaṣṭhaṃ vā // (24.1) Par.?
rājan
g.s.m.
bali
comp.
∞ dāna
n.s.n.
root
karṣaka
i.p.m.
∞ daśama
n.s.n.

indecl.
paśuhiraṇyayor apy eke pañcāśadbhāgaḥ // (25.1) Par.?
paśu
comp.
∞ hiraṇya
g.d.n.
api
indecl.
eka
n.p.m.
root
∞ bhāga
n.s.m.
viṃśatibhāgaḥ śulkaḥ paṇye // (26.1) Par.?
∞ bhāga
n.s.m.
root
śulka
n.s.m.
paṇya
l.s.n.
mūlaphalapuṣpauṣadhamadhumāṃsatṛṇendhanānāṃ ṣaṣṭhaḥ // (27.1) Par.?
mūla
comp.
∞ phala
comp.
∞ puṣpa
comp.
∞ auṣadha
comp.
∞ madhu
comp.
∞ māṃsa
comp.
∞ tṛṇa
comp.
∞ indhana
g.p.n.
ṣaṣṭha
n.s.m.
root
tadrakṣaṇadharmitvāt // (28.1) Par.?
tad
comp.
∞ rakṣaṇa
comp.
∞ dharmin
comp.
∞ tva
ab.s.n.
root
teṣu tu nityayuktaḥ syāt // (29.1) Par.?
tad
l.p.n.
tu
indecl.
nitya
comp.
∞ yuj
PPP, n.s.m.
root
as
3. sg., Pre. opt.
adhikena vṛttiḥ // (30.1) Par.?
adhika
i.s.m.
root
vṛtti
n.s.f.
śilpino māsi māsy ekaikaṃ karma kuryuḥ // (31.1) Par.?
śilpin
n.p.m.
mās
l.s.m.
mās
l.s.m.
ekaika
ac.s.n.
karman
ac.s.n.
kṛ
3. pl., Pre. opt.
root
etenātmanopajīvino vyākhyātāḥ // (32.1) Par.?
etad
i.s.m.
∞ ātman
i.s.m.
∞ upajīvin
n.p.m.
vyākhyā
PPP, n.p.m.
root
naucakrīvantaś ca // (33.1) Par.?
naucakrīvant
n.p.m.
root
ca
indecl.
bhaktaṃ tebhyo dadyāt // (34.1) Par.?
bhakta
ac.s.n.
tad
d.p.m.

3. sg., Pre. opt.
root
paṇyaṃ vaṇigbhir arthāpacayena deyam // (35.1) Par.?
paṇya
n.s.n.
vaṇij
i.p.m.
artha
comp.
∞ apacaya
i.s.m.

Ger., n.s.n.
root
pranaṣṭam asvāmikam adhigamya rājñe prabrūyuḥ // (36.1) Par.?
praṇaś
PPP, ac.s.n.
asvāmika
ac.s.n.
adhigam
Abs., indecl.
rājan
d.s.m.
prabrū
3. pl., Pre. opt.
root
vikhyāpya saṃvatsaraṃ rājñā rakṣyam // (37.1) Par.?
vikhyāpay
Abs., indecl.
rājan
i.s.m.
rakṣ
Ger., n.s.n.
root
ūrdhvam adhigantuś caturthaṃ rājñaḥ śeṣaḥ // (38.1) Par.?
ūrdhvam
indecl.
adhigantṛ
g.s.m.
root
caturtha
n.s.n.
rājan
g.s.m.
śeṣa
n.s.m.
svāmī rikthakrayasaṃvibhāgaparigrahādhigameṣu // (39.1) Par.?
svāmin
n.s.m.
riktha
comp.
∞ kraya
comp.
∞ saṃvibhāga
comp.
∞ parigraha
comp.
∞ adhigama
l.p.m.
root
brāhmaṇasyādhikaṃ labdham // (40.1) Par.?
brāhmaṇa
g.s.m.
root
∞ adhika
n.s.n.
labh
PPP, n.s.n.
kṣatriyasya vijitam // (41.1) Par.?
kṣatriya
g.s.m.
root
viji
PPP, n.s.n.
nidhyadhigamo rājadhanam // (42.1) Par.?
nidhi
comp.
∞ adhigama
n.s.m.
rājan
comp.
→ brāhmaṇa (43.1) [conj]
∞ dhana
n.s.n.
root
brāhmaṇasyābhirūpasya // (43.1) Par.?
brāhmaṇa
g.s.m.
← rājan (42.1) [conj]
∞ abhirūpa
g.s.m.
abrāhmaṇo 'pyākhyātā ṣaṣṭhaṃ labhetetyeke // (44.1) Par.?
a
indecl.
∞ brāhmaṇa
n.s.m.
api
indecl.
∞ ākhyātṛ
n.s.m.
labh
3. sg., Pre. opt.
∞ iti
indecl.
∞ eka
n.p.m.
root
caurahṛtam apajitya yathāsthānam gamayet // (45.1) Par.?
caura
comp.
∞ hṛ
PPP, ac.s.n.
apaji
Abs., indecl.
gamay
3. sg., Pre. opt.
root
→ dā (46.1) [conj]
kośād vā dadyāt // (46.1) Par.?
kośa
ab.s.m.

indecl.

3. sg., Pre. opt.
← gamay (45.1) [conj]
rakṣyaṃ bāladhanam ā vyavahāraprāpaṇāt // (47.1) Par.?
rakṣ
Ger., n.s.n.
root
bāla
comp.
∞ dhana
n.s.n.
ā
indecl.
∞ prāpaṇa
ab.s.n.
→ samāvṛtti (48.1) [conj]
samāvṛtter vā // (48.1) Par.?
samāvṛtti
ab.s.f.
← prāpaṇa (47.1) [conj]

indecl.
vaiśyasyādhikaṃ kṛṣivaṇikpāśupālyakusīdam // (49.1) Par.?
vaiśya
g.s.m.
∞ adhika
n.s.n.
root
∞ vaṇij
comp.
∞ pāśupālya
comp.
∞ kusīda
n.s.n.
śūdraś caturtho varṇa ekajātiḥ // (50.1) Par.?
śūdra
n.s.m.
caturtha
n.s.m.
varṇa
n.s.m.
root
eka
comp.
∞ jāti
n.s.m.
tasyāpi satyam akrodhaḥ śaucam // (51.1) Par.?
tad
g.s.m.
root
∞ api
indecl.
satya
n.s.n.
akrodha
n.s.m.
śauca
n.s.n.
ācamanārthe pāṇipādaprakṣālanam evaike // (52.1) Par.?
∞ artha
l.s.m.
pāṇi
comp.
∞ pāda
comp.
∞ prakṣālana
n.s.n.
eva
indecl.
∞ eka
n.p.m.
root
śrāddhakarma // (53.1) Par.?
∞ karman
n.s.n.
root
→ bharaṇa (54.1) [conj]
→ vṛtti (55.1) [conj]
→ paricaryā (56.1) [conj]
bhṛtyabharaṇam // (54.1) Par.?
∞ bharaṇa
n.s.n.
← karman (53.1) [conj]
svadāravṛttiḥ // (55.1) Par.?
sva
comp.
∞ dāra
comp.
∞ vṛtti
n.s.f.
← karman (53.1) [conj]
paricaryā cottareṣām // (56.1) Par.?
paricaryā
n.s.f.
← karman (53.1) [conj]
ca
indecl.
∞ uttara
g.p.m.
tebhyo vṛttiṃ lipseta // (57.1) Par.?
tad
ab.p.m.
vṛtti
ac.s.f.
lips
3. sg., Pre. opt.
root
tatra pūrvaṃ pūrvaṃ paricaret // (58.1) Par.?
tatra
indecl.
pūrva
ac.s.m.
pūrva
ac.s.m.
paricar
3. sg., Pre. opt.
root
jīrṇāny upānaṭchatravāsaḥkūrcādīni // (59.1) Par.?
jīrṇa
n.p.n.
upānah
comp.
∞ chattra
comp.
∞ vāsas
comp.
∞ kūrca
comp.
∞ ādi
n.p.n.
root
→ aśana (60.1) [conj]
→ vṛtti (61.1) [conj]
ucchiṣṭāśanam // (60.1) Par.?
∞ aśana
n.s.n.
← ādi (59.1) [conj]
śilpavṛttiś ca // (61.1) Par.?
śilpa
comp.
∞ vṛtti
n.s.f.
← ādi (59.1) [conj]
ca
indecl.
yaṃ cāryam āśrayed bhartavyas tena kṣīṇo 'pi // (62.1) Par.?
yad
ac.s.m.
ca
indecl.
∞ ārya
ac.s.m.
āśri
3. sg., Pre. opt.
bhṛ
Ger., n.s.m.
root
→ uttara (63.1) [conj]
tad
i.s.m.
kṣi
PPP, n.s.m.
api
indecl.
tena cottaraḥ // (63.1) Par.?
tad
i.s.m.
ca
indecl.
∞ uttara
n.s.m.
← bhṛ (62.1) [conj]
tadartho 'sya nicayaḥ syāt // (64.1) Par.?
tad
comp.
∞ artha
n.s.m.
root
idam
g.s.m.
nicaya
n.s.m.
as
3. sg., Pre. opt.
anujñāto 'sya namaskāro mantraḥ // (65.1) Par.?
anujñā
PPP, n.s.m.
idam
g.s.m.
mantra
n.s.m.
root
pākayajñaiḥ svayaṃ yajetetyeke // (66.1) Par.?
svayam
indecl.
yaj
3. sg., Pre. opt.
∞ iti
indecl.
∞ eka
n.p.m.
root
sarve cottarottaraṃ paricareyuḥ // (67.1) Par.?
sarva
n.p.m.
ca
indecl.
∞ uttara
comp.
∞ uttara
ac.s.m.
paricar
3. pl., Pre. opt.
root
āryānāryayor vyatikṣepe karmaṇaḥ sāmyam // (68.1) Par.?
ārya
comp.
∞ anārya
g.d.m.
karman
g.s.n.
sāmya
n.s.n.
root
Duration=0.17755484580994 secs.