Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): darśapūrṇamāsa iṣṭi, full-moon sacrifice

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 13986
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
edho 'sīti samidvatyā samidham ādhāya sakṛtsakṛt paridhīn saṃmārṣṭy agne vājavid vājaṃ tvā sasṛvāṃsaṃ vājajitaṃ saṃmārjmīti // (1.1) Par.?
edha
n.s.m.
as
2. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
samidvat
i.s.f.
samidh
ac.s.f.
ādhā,
Abs., indecl.
sakṛt
indecl.
∞ sakṛt
indecl.
paridhi
ac.p.m.
sammṛj.
3. sg., Pre. ind.
root
agni
v.s.m.
vāja
comp.
∞ vid
v.s.m.
vāja
ac.s.m.
tvad
ac.s.a.
sṛ
Perf., ac.s.m.
vāja
comp.
∞ jit
ac.s.m.
sammṛj
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
agniṃ ca prāñcaṃ vājaṃ tvāgne jigīvāṃsaṃ saṃmārjmi vājam ajair iti // (2.1) Par.?
agni
ac.s.m.
root
ca
indecl.
prāñc.
ac.s.m.
vāja
ac.s.m.
tvad
ac.s.a.
∞ agni
v.s.m.
ji
Perf., ac.s.m.
sammṛj.
1. sg., Pre. ind.
vāja
ac.s.m.
ji
2. sg., s-aor.
iti.
indecl.
manojyotir juṣatām ājyam ariṣṭaṃ yajñaṃ sam imaṃ tanotu bṛhaspatiḥ pratigṛhṇātu no viśve devāsa iha mādayantām ity anuyājān // (3.1) Par.?
manas
comp.
∞ jyotis
ac.s.n.
juṣ
3. sg., Pre. imp.
ājya
ac.s.n.
ariṣṭa
ac.s.m.
yajña
ac.s.m.
sam
indecl.
idam
ac.s.m.
tan
3. sg., Pre. imp.
bṛhaspati.
n.s.m.
pratigrah
3. sg., Pre. imp.
mad.
ac.p.a.
viśva
n.p.m.
deva
n.p.m.
iha
indecl.
māday.
3. pl., Pre. imp.
iti
indecl.
anuyāja.
ac.p.m.
root
ye devā divi ṣṭha ity anuvaṣaṭkāram // (4.1) Par.?
yad
n.p.m.
deva
v.p.m.
div
l.s.m.
as.
2. pl., Pre. ind.
iti
indecl.
anuvaṣaṭkāra.
ac.s.m.
root
nudasva kāmeti srucau vipraṇudyamāne anumantrayate // (5.1) Par.?
nud
2. sg., Pre. imp.
kāma
v.s.m.
∞ iti.
indecl.
sruc
ac.d.f.
vipraṇud
Ind. pass., ac.d.f.
anumantray.
3. sg., Pre. ind.
root
→ prastara (6.1) [conj]
→ saṃsrāva (7.1) [conj]
→ patnīsaṃyāja (8.1) [conj]
→ homa (9.1) [conj]
sam barhir aktam iti prastaraṃ prahriyamāṇam // (6.1) Par.?
sam
indecl.
barhis
n.s.n.
añj.
PPP, n.s.n.
iti
indecl.
prastara
ac.s.m.
← anumantray (5.1) [conj]
prahṛ.
Ind. pass., ac.s.m.
saṃsrāvabhāgā iti saṃsrāvam // (7.1) Par.?
∞ bhāga.
n.p.m.
iti
indecl.
saṃsrāva.
ac.s.m.
← anumantray (5.1) [conj]
na ghraṃs tatāpa saṃ varcasā devānāṃ patnīḥ sugārhapatya iti patnīsaṃyājān // (8.1) Par.?
na
indecl.
ghraṃs
n.s.m.
tap.
3. sg., Perf.
sam
indecl.
varcas.
i.s.n.
deva
g.p.m.
patnī.
n.p.f.
su
indecl.
∞ gārhapatya.
n.s.m.
iti
indecl.
patnīsaṃyāja.
ac.p.m.
← anumantray (5.1) [conj]
dakṣiṇāgnihomān / (9.1) Par.?
∞ homa.
ac.p.m.
→ tṛtīyam (9.2) [orphan]
← anumantray (5.1) [conj]
tṛtīyam ulūkhale musale iti // (9.2) Par.?
tṛtīyam,
indecl.
← homa (9.1) [orphan]
ulūkhala
n.d.n.
musala,
n.d.n.
iti.
indecl.
āgnīdhraḥ saṃmārgam agnau praharati yo agnāviti // (10.1) Par.?
sammārga
ac.s.m.
agni
l.s.m.
prahṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
yad
n.s.m.
agni
l.s.m.
∞ iti.
indecl.
vi te muñcāmi ahaṃ viṣyāmi pra tvā muñcāmīti patnīṃ yoktreṇa vimucyamānām anumantrayate // (11.1) Par.?
vi
indecl.
tvad
d.s.a.
muc
1. sg., Pre. ind.
mad,
n.s.a.
viṣā.
1. sg., Pre. ind.
pra
indecl.
tvad
ac.s.a.
muc
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
patnī
ac.s.f.
yoktra
i.s.n.
vimuc
Ind. pass., ac.s.f.
anumantray.
3. sg., Pre. ind.
root
vedaḥ svastir iti vedaṃ vicṛtati // (12.1) Par.?
veda
n.s.m.
svasti.
n.s.f.
iti
indecl.
veda
ac.s.m.
vicṛt.
3. sg., Pre. ind.
root
samiṣṭayajuṣaḥ yān āvaha iti ṣaḍbhiḥ saṃsthitahomān juhoti / (13.1) Par.?
saṃyaj
PPP, comp.
∞ yajus
g.s.n.
yad
ac.p.m.
āvah.
2. sg., Impf.
iti
indecl.
ṣaṣ
i.p.f.
saṃsthā
PPP, comp.
∞ homa
ac.p.m.
hu.
3. sg., Pre. ind.
root
manasaspata ity āsām uttamā // (13.2) Par.?
manasaspati.
v.s.m.
iti
indecl.
idam
g.p.f.
uttama.
n.s.f.
root
praṇītā vimucyamānāḥ sasruṣīr ity anumantrayate // (14.1) Par.?
praṇītā
ac.p.f.
vimuc,
Ind. pass., ac.p.f.
sṛ,
Perf., ac.p.f.
iti
indecl.
anumantray.
3. sg., Pre. ind.
root
yeṣāṃ prayājā iti yajamānam āśāste // (15.1) Par.?
yad
g.p.m.
prayāja.
n.p.m.
iti
indecl.
yaj
Pre. ind., ac.s.m.
āśās.
3. sg., Pre. ind.
root
yad annam iti bhāgaṃ prāśya deva savitar etat te prāha tat pra ca suva pra ca yaja / (16.1) Par.?
yad
n.s.n.
anna.
n.s.n.
iti
indecl.
bhāga
ac.s.m.
prāś,
Abs., indecl.
← ah (16.2) [advcl]
deva
v.s.m.
← ah (16.2) [ccomp]
savitṛ
v.s.m.
etad
ac.s.n.
tvad
d.s.a.
prāh,
3. sg., Perf.
tad
ac.s.n.
pra
indecl.
ca
indecl.
,
2. sg., Pre. imp.
pra
indecl.
ca
indecl.
yaj.
2. sg., Pre. imp.
→ bṛhaspati (16.2) [flat]
bṛhaspatir brahmā sa yajñaṃ pāhi sa yajñapatiṃ pāhi sa māṃ pāhi sa māṃ karmaṇyaṃ pāhīty āha // (16.2) Par.?
bṛhaspati
n.s.m.
← yaj (16.1) [flat]
brahman.
n.s.m.
tad
n.s.m.
yajña
ac.s.m.
.
2. sg., Pre. imp.
tad
n.s.m.
yajñapati
ac.s.m.
.
2. sg., Pre. imp.
tad
n.s.m.
mad
ac.s.a.
.
2. sg., Pre. imp.
tad
n.s.m.
mad
ac.s.a.
karmaṇya
ac.s.m.

2. sg., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
ah.
3. sg., Perf.
root
→ deva (16.1) [ccomp]
→ prāś (16.1) [advcl:temp]
yajamāna udapātre 'ñjalāv āsikte saṃ varcaseti mukhaṃ vimārṣṭi // (17.1) Par.?
yaj,
Pre. ind., n.s.m.
uda
comp.
∞ pātra
l.s.n.
añjali
l.s.m.
āsic,
PPP, l.s.m.
sam
indecl.
varcas
i.s.n.
∞ iti,
indecl.
mukha
ac.s.n.
vimṛj.
3. sg., Pre. ind.
root
antareṇāparāgnī dakṣiṇenāgniṃ viṣṇukramādīkṣaṇāntam // (18.1) Par.?
antareṇa
indecl.
∞ apara
comp.
∞ agni
ac.d.m.
∞ agni
ac.s.m.
∞ ādi
comp.
∞ īkṣaṇa
comp.
∞ anta.
ac.s.n.
root
agne gṛhapata iti gārhapatyam upatiṣṭhate // (19.1) Par.?
agni
v.s.m.
gṛhapati.
v.s.m.
iti
indecl.
upasthā.
3. sg., Pre. ind.
root
yasyoruṣv ity āhavanīyam abhivrajya prāṇāpānau ojo 'sīty uktam // (20.1) Par.?
yad
g.s.m.
∞ uru.
l.p.n.
iti
indecl.
abhivraj,
Abs., indecl.
prāṇa
comp.
∞ apāna,
n.d.m.
ojas
n.s.n.
as
2. sg., Pre. ind.
∞ iti,
indecl.
vac.
PPP, n.s.n.
root
ayaṃ no agnir iti dvābhyām upasthāya saṃ yajñapatir āśiṣeti bhāgaṃ prāśnāti // (21.1) Par.?
idam
n.s.m.
mad
d.p.a.
agni.
n.s.m.
iti
indecl.
dvi
i.d.f.
upasthā,
Abs., indecl.
sam
indecl.
yajñapati
n.s.m.
āśis
i.s.f.
∞ iti,
indecl.
bhāga
ac.s.m.
prāś.
3. sg., Pre. ind.
root
vratāni vratapataya iti vratavisarjanīm ādadhāti // (22.1) Par.?
vrata
ac.p.n.
vratapati.
d.s.m.
iti
indecl.
vrata
comp.
∞ visarjana
ac.s.f.
ādhā.
3. sg., Pre. ind.
root
etasmād yājamānād ṛte 'pasiddhiḥ / (23.1) Par.?
etad
ab.s.m.
yājamāna
ab.s.n.
root
ṛte
indecl.
apasiddhi.
n.s.f.
tad api ślokau vadataḥ / (23.2) Par.?
tad
ac.s.n.
api
indecl.
śloka
n.d.m.
vad.
3. du., Pre. ind.
root
pravargyo yājamānāni patnīmantrāś ca tat trayam / (23.3) Par.?
pravargya
n.s.m.
ca
indecl.
tad
n.s.n.
traya
n.s.n.
← aṅga (23.4) [nsubj]
aṅgaṃ ca yajñe bhavaty ṛte caibhyo 'pasidhyati / (23.4) Par.?
aṅga
n.s.n.
root
→ traya (23.3) [nsubj]
ca
indecl.
yajña
l.s.m.
bhū.
3. sg., Pre. ind.
ṛte
indecl.
ca
indecl.
∞ idam
ab.p.m.
apasidh.
3. sg., Pre. ind.
root
pravargyācchauryam āpnoti yājamānena cāśiṣaḥ / (23.5) Par.?
pravargya
ab.s.m.
∞ śaurya
ac.s.n.
āp,
3. sg., Pre. ind.
root
→ prajā (23.6) [conj]
ca
indecl.
∞ āśis,
ac.p.f.
patnīmantraiḥ prajām āyus tasmāt tenaiva sidhyati / (23.6) Par.?
prajā
ac.s.f.
← āp (23.5) [conj]
āyus.
ac.s.n.
tasmāt
indecl.
tad
i.s.n.
∞ eva
indecl.
sidh.
3. sg., Pre. ind.
root
→ iti (23.7) [mark]
iti // (23.7) Par.?
darśapaurṇamāsau triṃśataṃ varṇāni / (24.1) Par.?
darśa
comp.
∞ paurṇamāsa
n.d.m.
root
→ dākṣāyaṇayajña (24.2) [conj]
triṃśat
ac.s.f.
varṇa.
ac.p.n.
pañcadaśa dākṣāyaṇayajñaḥ // (24.2) Par.?
dākṣāyaṇayajña.
n.s.m.
← paurṇamāsa (24.1) [conj]
paurṇamāsyāṃ paurṇamāsam aparedyuś ca / (25.1) Par.?
paurṇamāsī
l.s.f.
root
→ amāvāsyā (25.2) [conj]
→ saṃvatsara (26.1) [conj]
aparedyus
indecl.
ca.
indecl.
evam amāvāsyāyām // (25.2) Par.?
evam
indecl.
amāvāsyā.
l.s.f.
← paurṇamāsī (25.1) [conj]
saṃvatsaraṃ vā // (26.1) Par.?
saṃvatsara
ac.s.m.
← paurṇamāsī (25.1) [conj]
.
indecl.
sākaṃprasthāyyādīni ca / (27.1) Par.?
∞ ādi
n.p.n.
root
ca.
indecl.
etābhyām iṣṭayo vyākhyātā vyākhyātāḥ // (27.2) Par.?
etad
i.d.m.
iṣṭi
n.p.f.
vyākhyā
PPP, n.p.f.
root
vyākhyā.
PPP, n.p.f.
Duration=0.18911600112915 secs.