Texts

yudhiṣṭhira uvāca / (1.1) Par.?

kathaṃ dharme sthātum icchan rājā varteta dhārmikaḥ / (1.2) Par.?

pṛcchāmi tvā kuruśreṣṭha tanme brūhi pitāmaha // (1.3) Par.?

bhīṣma uvāca / (2.1) Par.?

atrāpyudāharantīmam itihāsaṃ purātanam / (2.2) Par.?

gītaṃ dṛṣṭārthatattvena vāmadevena dhīmatā // (2.3) Par.?

rājā vasumanā nāma kausalyo balavāñ śuciḥ / (3.1) Par.?

maharṣiṃ paripapraccha vāmadevaṃ yaśasvinam // (3.2) Par.?

dharmārthasahitaṃ vākyaṃ bhagavann anuśādhi mām / (4.1) Par.?

yena vṛttena vai tiṣṭhanna cyaveyaṃ svadharmataḥ // (4.2) Par.?

tam abravīd vāmadevastapasvī japatāṃ varaḥ / (5.1) Par.?

hemavarṇam upāsīnaṃ yayātim iva nāhuṣam // (5.2) Par.?

dharmam evānuvartasva na dharmād vidyate param / (6.1) Par.?

dharme sthitā hi rājāno jayanti pṛthivīm imām // (6.2) Par.?

arthasiddheḥ paraṃ dharmaṃ manyate yo mahīpatiḥ / (7.1) Par.?

ṛtāṃ ca kurute buddhiṃ sa dharmeṇa virocate // (7.2) Par.?

adharmadarśī yo rājā balād eva pravartate / (8.1) Par.?

kṣipram evāpayāto 'smād ubhau prathamamadhyamau // (8.2) Par.?

asatpāpiṣṭhasacivo vadhyo lokasya dharmahā / (9.1) Par.?

sahaiva parivāreṇa kṣipram evāvasīdati // (9.2) Par.?

arthānām ananuṣṭhātā kāmacārī vikatthanaḥ / (10.1) Par.?

api sarvāṃ mahīṃ labdhvā kṣipram eva vinaśyati // (10.2) Par.?

athādadānaḥ kalyāṇam anasūyur jitendriyaḥ / (11.1) Par.?

vardhate matimān rājā srotobhir iva sāgaraḥ // (11.2) Par.?

na pūrṇo 'smīti manyeta dharmataḥ kāmato 'rthataḥ / (12.1) Par.?

buddhito mitrataścāpi satataṃ vasudhādhipaḥ // (12.2) Par.?

eteṣveva hi sarveṣu lokayātrā pratiṣṭhitā / (13.1) Par.?

etāni śṛṇvaṃl labhate yaśaḥ kīrtiṃ śriyaḥ prajāḥ // (13.2) Par.?

evaṃ yo dharmasaṃrambhī dharmārthaparicintakaḥ / (14.1) Par.?

arthān samīkṣyārabhate sa dhruvaṃ mahad aśnute // (14.2) Par.?

adātā hyanatisneho daṇḍenāvartayan prajāḥ / (15.1) Par.?

sāhasaprakṛtī rājā kṣipram eva vinaśyati // (15.2) Par.?

atha pāpaṃ kṛtaṃ buddhyā na ca paśyatyabuddhimān / (16.1) Par.?

akīrtyāpi samāyukto mṛto narakam aśnute // (16.2) Par.?

atha mānayitur dātuḥ śuklasya rasavedinaḥ / (17.1) Par.?

vyasanaṃ svam ivotpannaṃ vijighāṃsanti mānavāḥ // (17.2) Par.?

yasya nāsti gurur dharme na cānyān anupṛcchati / (18.1) Par.?

sukhatantro 'rthalābheṣu na ciraṃ mahad aśnute // (18.2) Par.?

gurupradhāno dharmeṣu svayam arthānvavekṣitā / (19.1) Par.?

dharmapradhāno lokeṣu suciraṃ mahad aśnute // (19.2) Par.?