Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): raising the yūpa, sacrificial post, yūpa

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 13750
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
placing the paridhis
atha prokṣaṇībhir upottiṣṭhatīdhmaṃ prokṣati // (1) Par.?
atha
indecl.
upotthā
3. sg., Pre. ind.
root
∞ idhma
ac.s.m.
prokṣ.
3. sg., Pre. ind.
root
vediṃ prokṣati barhiḥ prokṣati // (2) Par.?
vedi
ac.s.f.
prokṣ.
3. sg., Pre. ind.
root
barhis
ac.s.n.
prokṣ.
3. sg., Pre. ind.
root
barhir āsannaṃ prokṣyopaninīya purastāt prastaraṃ gṛhṇāti // (3) Par.?
barhis
ac.s.n.
āsad
PPP, ac.s.n.
prokṣ
Abs., indecl.
∞ upaninī,
Abs., indecl.
purastāt
indecl.
prastara
ac.s.m.
grah.
3. sg., Pre. ind.
root
pañcavidhaṃ barhi stīrtvā prastarapāṇiḥ prāṅ abhisṛpya kārṣmaryamayān paridhīn paridadhāti // (4) Par.?
barhis
ac.s.n.
stṛ,
Abs., indecl.
∞ pāṇi
n.s.m.
prāñc
n.s.m.
abhisṛp,
Abs., indecl.
∞ maya
ac.p.m.
paridhi
ac.p.m.
paridhā.
3. sg., Pre. ind.
root
ūrdhve samidhāv ādadhāti // (5) Par.?
ūrdhva
ac.d.f.
samidh
ac.d.f.
ādhā.
3. sg., Pre. ind.
root
vidhṛtī tiraścī sādayati // (6) Par.?
vidhṛti
ac.d.f.
tiryañc
ac.d.f.
sāday,
3. sg., Pre. ind.
root
→ itara (9.0) [conj]
→ juhū (8.0) [conj]
→ prastara (7.0) [conj]
vidhṛtyoḥ prastaram // (7) Par.?
vidhṛti
l.d.f.
prastara,
ac.s.m.
← sāday (6.0) [conj]
prastare juhūm // (8) Par.?
prastara
l.s.m.
juhū,
ac.s.f.
← sāday (6.0) [conj]
barhiṣītarāḥ // (9) Par.?
barhis
l.s.n.
∞ itara.
ac.p.f.
← sāday (6.0) [conj]
etā asadan iti samabhimṛśya pradakṣiṇam āvṛtya pratyaṅṅ ādrutya yācati yavamatīḥ prokṣaṇīr barhirhastam ājyasthālīṃ sasruvāṃ svaruraśanaṃ maitrāvaruṇadaṇḍaṃ yūpaśakalaṃ hiraṇyam udapātram iti // (10) Par.?
etad,
ac.p.f.
sad,
3. pl., them. aor.
iti
indecl.
samabhimṛś,
Abs., indecl.
āvṛt,
Abs., indecl.
pratyañc
n.s.m.
ādru,
Abs., indecl.
yāc
3. sg., Pre. ind.
root
yavamat
ac.p.f.
barhis
comp.
∞ hasta
ac.s.m.
ājya
comp.
∞ sthālī
ac.s.f.
sa
indecl.
∞ sruva
ac.s.f.
svaru
comp.
∞ raśanā
ac.s.n.
∞ daṇḍa
ac.s.m.
yūpa
comp.
∞ śakala
ac.s.m.
hiraṇya
ac.s.n.
uda
comp.
∞ pātra
ac.s.n.
iti.
indecl.
etat saṃnidhāya yūpaṃ prakṣālayati yat te śikvaḥ parāvadhīt takṣā hastena vāsyā / (11.1) Par.?
etad
ac.s.n.
saṃnidhā,
Abs., indecl.
yūpa
ac.s.m.
prakṣālay.
3. sg., Pre. ind.
root
→ apanud (11.2) [advcl:ccomp]
yad
ac.s.n.
tvad
g.s.a.
śikva
n.s.m.
parāvadh
3. sg., is-aor.
← tad (11.2) [acl]
takṣan
n.s.m.
hasta
i.s.m.
vāsi,
i.s.f.
āpas te tad vanaspate apanudantu śundhanīr iti // (11.2) Par.?
ap
n.p.f.
tvad
d.s.a.
tad
ac.s.n.
→ parāvadh (11.1) [acl:rel]
vanaspati
v.s.m.
apanud
3. pl., Pre. imp.
← prakṣālay (11.1) [advcl]
śundhana
n.p.f.
iti.
indecl.
yūpa eṣa prakṣālitaḥ prapannaḥ sampannacaṣālaḥ prāg avaṭād upaśete // (12) Par.?
yūpa
n.s.m.
etad
n.s.m.
prakṣālay
PPP, n.s.m.
prapad
PPP, n.s.m.
sampad
PPP, comp.
∞ caṣāla
n.s.m.
prāk
indecl.
avaṭa
ab.s.m.
upaśī.
3. sg., Pre. ind.
root
tam uttareṇāhavanīyaṃ tiṣṭhan parāñcaṃ prokṣati pṛthivyai tvā antarikṣāya tvā dive tvā iti // (13) Par.?
tad
ac.s.m.
uttareṇa
indecl.
∞ āhavanīya
ac.s.m.
sthā
Pre. ind., n.s.m.
parāñc
ac.s.m.
prokṣ.
3. sg., Pre. ind.
root
pṛthivī
d.s.f.
tvad.
ac.s.a.
tvad.
ac.s.a.
div
d.s.m.
tvad.
ac.s.a.
iti.
indecl.
avaṭe 'po 'vanayati śundhatāṃ lokaḥ pitṛṣadana iti // (14) Par.?
avaṭa
l.s.m.
ap
ac.p.f.
avanī.
3. sg., Pre. ind.
root
śudh
3. sg., Pre. imp.
loka
n.s.m.
iti.
indecl.
yavān praskandayati yavo 'si yavayāsmad dveṣo yavayārātīr iti // (15) Par.?
yava
ac.p.m.
praskanday.
3. sg., Pre. ind.
root
yava
n.s.m.
as.
2. sg., Pre. ind.
yavay
2. sg., Pre. imp.
∞ mad
ab.p.a.
dveṣas.
ac.s.n.
yavay
2. sg., Pre. imp.
∞ arāti
ac.p.f.
iti.
indecl.
barhirhastaṃ vyatiṣajyāvastṛṇāti pitṝṇāṃ sadanam asīti // (16) Par.?
barhis
comp.
∞ hasta
ac.s.m.
vyatiṣañj
Abs., indecl.
∞ avastṛ.
3. sg., Pre. ind.
root
pitṛ
g.p.m.
sadana
n.s.n.
as
2. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
athainaddhiraṇyam antardhāya sruvāhutyābhijuhoti pitṛbhyaḥ svāheti // (17) Par.?
atha
indecl.
∞ enad
ac.s.n.
∞ hiraṇya
ac.s.n.
antardhā,
Abs., indecl.
sruva
comp.
∞ āhuti
i.s.f.
∞ abhihu.
3. sg., Pre. ind.
root
pitṛ
d.p.m.
svāhā
indecl.
∞ iti.
indecl.
yūpaśakalam avāsyati svāveśo 'sy agregā netṝṇām vanaspatir adhi tvā sthāsyati tasya vittāt iti // (18) Par.?
yūpa
comp.
∞ śakala
ac.s.m.
avās.
3. sg., Pre. ind.
root
su
indecl.
∞ āveśa
n.s.m.
as
2. sg., Pre. ind.
agregā
n.s.m.
netṛ.
g.p.m.
vanaspati
n.s.m.
adhi
indecl.
tvad
ac.s.a.
sthā.
3. sg., Fut.
tad
g.s.n.
vid
2. sg., Pre. imp.
iti.
indecl.
athādatta ājyasthālīṃ sasruvāṃ svaruraśanaṃ maitrāvaruṇadaṇḍam udapātram iti // (19) Par.?
atha
indecl.
∞ ādā
3. sg., Pre. ind.
root
ājya
comp.
∞ sthālī
ac.s.f.
sa
indecl.
∞ sruva
ac.s.f.
svaru
comp.
∞ raśanā
ac.s.n.
∞ daṇḍa
ac.s.m.
uda
comp.
∞ pātra
ac.s.n.
iti.
indecl.
etat samādāyāha ehi yajamāna iti // (20) Par.?
etad
ac.s.n.
samādā
Abs., indecl.
∞ ah.
3. sg., Perf.
root
e
2. sg., Pre. imp.
yaj
Pre. ind., v.s.m.
iti.
indecl.
anvag yajamāno 'nūcī patny agreṇa yūpaṃ parītya dakṣiṇata udaṅmukhās tiṣṭhanti pūrva evādhvaryur aparo yajamāno 'parā patnī // (21) Par.?
anvañc
n.s.m.
yaj
Pre. ind., n.s.m.
anvañc
n.s.f.
patnī
n.s.f.
agreṇa
indecl.
yūpa
ac.s.m.
parī,
Abs., indecl.
udañc
comp.
∞ mukha
n.p.m.
sthā,
3. pl., Pre. ind.
root
pūrva
n.s.m.
eva
indecl.
∞ adhvaryu,
n.s.m.
apara
n.s.m.
yaj,
Pre. ind., n.s.m.
apara
n.s.f.
patnī.
n.s.f.
atha pravṛhya caṣālaṃ yūpasyāgram anakti devas tvā savitā madhvānaktvity antarataś ca bāhyataś ca // (22) Par.?
atha
indecl.
pravṛh
Abs., indecl.
caṣāla,
ac.s.m.
yūpa
g.s.m.
∞ agra
ac.s.n.
añj,
3. sg., Pre. ind.
root
deva
n.s.m.
tvad
ac.s.a.
savitṛ
n.s.m.
madhu
i.s.n.
∞ añj
3. sg., Pre. imp.
∞ iti,
indecl.
antarataḥ
indecl.
← kṛ (23.0) [advmod]
ca
indecl.
bāhyatas
indecl.
ca.
indecl.
svabhyaktaṃ kṛtvā caṣālaṃ pratimuñcati supippalābhyas tvauṣadhībhya iti // (23) Par.?
su
indecl.
∞ abhyañj
PPP, ac.s.m.
kṛ,
Abs., indecl.
→ antarataḥ (22.0) [advmod]
caṣāla
ac.s.m.
pratimuc.
3. sg., Pre. ind.
root
su
indecl.
∞ pippala
d.p.f.
tvad
ac.s.a.
∞ oṣadhī
d.p.f.
iti.
indecl.
atha sruveṇāgniṣṭhām aśrim abhighārayann āha yūpāyājyamānāyānubrūhīti // (24) Par.?
atha
indecl.
sruva
i.s.m.
∞ agniṣṭhā
ac.s.f.
aśri
ac.s.f.
abhighāray
Pre. ind., n.s.m.
ah.
3. sg., Perf.
root
yūpa
d.s.m.
∞ añj
Ind. pass., d.s.m.
∞ anubrū
2. sg., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
āntam anakty āntam eva yajamānaṃ tejasānakti // (25) Par.?
ā
indecl.
∞ anta
ac.s.m.
añj.
3. sg., Pre. ind.
root
ā
indecl.
∞ anta
ac.s.m.
eva
indecl.
yaj
Pre. ind., ac.s.m.
tejas
i.s.n.
∞ añj.
3. sg., Pre. ind.
root
noparam anakti // (26) Par.?
na
indecl.
∞ upara
ac.s.m.
añj.
3. sg., Pre. ind.
root
patny uparam anakti // (27) Par.?
patnī
n.s.f.
upara
ac.s.m.
añj.
3. sg., Pre. ind.
root
sarvataḥ parimṛśaty aparivargam evāsmin tejo dadhātīti brāhmaṇam // (28) Par.?
sarvatas
indecl.
parimṛś
3. sg., Pre. ind.
root
aparivargam
indecl.
eva
indecl.
∞ idam
l.s.m.
tejas
ac.s.n.
dhā
3. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
brāhmaṇa.
n.s.n.
root
raising the post; Kashikar p. 201
ucchrayann āha ucchrīyamāṇāyānubrūhīti // (29) Par.?
ucchri.
Pre. ind., n.s.m.
ah.
3. sg., Perf.
root
ucchri
Ind. pass., d.s.m.
∞ anubrū
2. sg., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
ucchrayati ud divaṃ stabhāna antarikṣaṃ pṛṇa pṛthivīm upareṇa dṛṃha iti // (30) Par.?
ucchri.
3. sg., Pre. ind.
root
ud
indecl.
div
ac.s.m.
stambh.
2. sg., Pre. imp.
antarikṣa
ac.s.n.
pṛṇ.
2. sg., Pre. imp.
pṛthivī
ac.s.f.
upara
i.s.m.
dṛh
2. sg., Pre. imp.
iti.
indecl.
athainaṃ vaiṣṇavībhyām ṛgbhyāṃ kalpayati te te dhāmāni viṣṇoḥ karmāṇi paśyata iti dvābhyām // (31) Par.?
atha
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
ṛc
i.d.f.
kalpay.
3. sg., Pre. ind.
root
tad
n.p.m.
tvad
g.s.a.
dhāman.
ac.p.n.
viṣṇu
g.s.m.
karman
ac.p.n.
paś.
2. pl., Pre. imp.
iti
indecl.
dvi.
i.d.f.
sa yatrāgniṣṭhām aśrim āhavanīyena sampādayati tad dhruvasya caṣālaṃ prekṣayati tad viṣṇoḥ paramaṃ padam sadā paśyanti sūrayaḥ / (32.1) Par.?
tad
n.s.m.
yatra
indecl.
∞ agniṣṭhā
ac.s.f.
aśri
ac.s.f.
sampāday,
3. sg., Pre. ind.
tad
ac.s.n.
dhruva
g.s.m.
caṣāla
ac.s.m.
prekṣay.
3. sg., Pre. ind.
root
tad
ac.s.n.
viṣṇu
g.s.m.
parama
ac.s.n.
pada
ac.s.n.
sadā
indecl.
paś
3. pl., Pre. ind.
sūri.
n.p.m.
→ div (32.2) [flat]
divīva cakṣur ātatam iti // (32.2) Par.?
div
l.s.m.
← sūri (32.1) [flat]
∞ iva
indecl.
cakṣus
n.s.n.
ātan
PPP, n.s.n.
iti.
indecl.
athainaṃ pradakṣiṇaṃ purīṣeṇa paryūhati brahmavaniṃ tvā kṣatravaniṃ suprajāvaniṃ rāyaspoṣavaniṃ paryūhāmīti // (33) Par.?
atha
indecl.
∞ enad
ac.s.m.
purīṣa
i.s.n.
paryūh.
3. sg., Pre. ind.
root
brahman
comp.
∞ vani
ac.s.m.
tvad
ac.s.a.
kṣatra
comp.
∞ vani
ac.s.m.
su
indecl.
∞ prajā
comp.
∞ vani
ac.s.m.
∞ vani
ac.s.m.
paryūh
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
maitrāvaruṇadaṇḍena saṃhanti brahma dṛṃha kṣatraṃ dṛṃha prajāṃ dṛṃha rāyaspoṣaṃ dṛṃha iti // (34) Par.?
∞ daṇḍa
i.s.m.
saṃhan.
3. sg., Pre. ind.
root
brahman
ac.s.n.
dṛh.
2. sg., Pre. imp.
kṣatra
ac.s.n.
dṛh.
2. sg., Pre. imp.
prajā
ac.s.f.
dṛh.
2. sg., Pre. imp.
rāyaspoṣa
ac.s.m.
dṛh.
2. sg., Pre. imp.
iti.
indecl.
anyūnam anatiriktaṃ parinyasyodapātram upaninīya // (35) Par.?
a
indecl.
∞ nyūna
ac.s.n.
an
indecl.
∞ atiric
PPP, ac.s.n.
parinyas
Abs., indecl.
→ parive (36.0) [conj]
→ sambhuj (36.0) [conj]
← ah (36.0) [advcl]
∞ uda
comp.
∞ pātra
ac.s.n.
upaninī,
Abs., indecl.
athaitāṃ triguṇāṃ raśanāṃ triḥ saṃbhujya madhyamena guṇena nābhidaghne parivyayann āha parivīyamāṇāyānubrūhīti // (36) Par.?
atha
indecl.
∞ etad
ac.s.f.
triguṇa
ac.s.f.
raśanā
ac.s.f.
tris
indecl.
sambhuj,
Abs., indecl.
← parinyas (35.0) [conj]
madhyama
i.s.m.
guṇa
i.s.m.
nābhi
comp.
∞ daghna
l.s.m.
parive,
Pre. ind., n.s.m.
← parinyas (35.0) [conj]
ah.
3. sg., Perf.
root
→ parinyas (35.0) [advcl]
parivye
Ind. pass., d.s.m.
∞ anubrū
2. sg., Pre. imp.
∞ iti.
indecl.
triḥ pradakṣiṇaṃ parivyayati parivīr asi pari tvā daivīr viśo vyayantām parīmaṃ rāyaspoṣo yajamānaṃ manuṣyā iti // (37) Par.?
tris
indecl.
parivye.
3. sg., Pre. ind.
root
parivī
n.s.m.
as.
2. sg., Pre. ind.
pari
indecl.
tvad
ac.s.a.
daiva
n.p.f.
viś
n.p.f.
vye,
3. pl., Pre. imp.
pari
indecl.
∞ idam
ac.s.m.
yaj
Pre. ind., ac.s.m.
manuṣya
n.p.m.
iti.
indecl.
upānte vyatiṣajati // (38) Par.?
upānta
ac.d.n.
vyatiṣañj.
3. sg., Pre. ind.
root
āntaṃ praveṣṭayati // (39) Par.?
ā
indecl.
∞ anta
ac.s.m.
praveṣṭay.
3. sg., Pre. ind.
root
aṇimati sthavimat pravayati // (40) Par.?
aṇimant
l.s.n.
sthavimant
ac.s.n.
prave.
3. sg., Pre. ind.
root
athottareṇāgniṣṭhām aśriṃ madhyame guṇe svarum avagūhati antarikṣasya tvā sānāv avagūhāmīti // (41) Par.?
atha
indecl.
∞ uttareṇa
indecl.
∞ agniṣṭhā
ac.s.f.
aśri
ac.s.f.
madhyama
l.s.m.
guṇa
l.s.m.
svaru
ac.s.m.
avaguh.
3. sg., Pre. ind.
root
tvad
ac.s.a.
sānu
l.s.m.
avaguh
1. sg., Pre. ind.
∞ iti.
indecl.
svarvantaṃ yūpam utsṛjati // (42) Par.?
svarvat
ac.s.m.
yūpa
ac.s.m.
utsṛj.
3. sg., Pre. ind.
root
Duration=0.15901279449463 secs.