Texts

prāptarājyasya rāmasya vālmīkir bhagavān ṛṣiḥ / (1.1) Par.?

cakāra caritaṃ kṛtsnaṃ vicitrapadam ātmavān // (1.2) Par.?

kṛtvā tu tan mahāprājñaḥ sabhaviṣyaṃ sahottaram / (2.1) Par.?

cintayāmāsa ko nv etat prayuñjīyād iti prabhuḥ // (2.2) Par.?

tasya cintayamānasya maharṣer bhāvitātmanaḥ / (3.1) Par.?

agṛhṇītāṃ tataḥ pādau muniveṣau kuśīlavau // (3.2) Par.?

kuśīlavau tu dharmajñau rājaputrau yaśasvinau / (4.1) Par.?

bhrātarau svarasampannau dadarśāśramavāsinau // (4.2) Par.?

sa tu medhāvinau dṛṣṭvā vedeṣu pariniṣṭhitau / (5.1) Par.?

vedopabṛṃhaṇārthāya tāv agrāhayata prabhuḥ // (5.2) Par.?

kāvyaṃ rāmāyaṇaṃ kṛtsnaṃ sītāyāś caritaṃ mahat / (6.1) Par.?

paulastyavadham ity eva cakāra caritavrataḥ // (6.2) Par.?

pāṭhye geye ca madhuraṃ pramāṇais tribhir anvitam / (7.1) Par.?

jātibhiḥ saptabhir yuktaṃ tantrīlayasamanvitam // (7.2) Par.?

hāsyaśṛṅgārakāruṇyaraudravīrabhayānakaiḥ / (8.1) Par.?

bībhatsādirasair yuktaṃ kāvyam etad agāyatām // (8.2) Par.?

tau tu gāndharvatattvajñau sthānamūrchanakovidau / (9.1) Par.?

bhrātarau svarasampannau gandharvāv iva rūpiṇau // (9.2) Par.?

rūpalakṣaṇasampannau madhurasvarabhāṣiṇau / (10.1) Par.?

bimbād ivoddhṛtau bimbau rāmadehāt tathāparau // (10.2) Par.?

tau rājaputrau kārtsnyena dharmyam ākhyānam uttamam / (11.1) Par.?

vāco vidheyaṃ tat sarvaṃ kṛtvā kāvyam aninditau // (11.2) Par.?

ṛṣīṇāṃ ca dvijātīnāṃ sādhūnāṃ ca samāgame / (12.1) Par.?

yathopadeśaṃ tattvajñau jagatus tau samāhitau / (12.2) Par.?

mahātmānau mahābhāgau sarvalakṣaṇalakṣitau // (12.3) Par.?

tau kadācit sametānām ṛṣīṇāṃ bhāvitātmanām / (13.1) Par.?

āsīnānāṃ samīpasthāv idaṃ kāvyam agāyatām // (13.2) Par.?

tac chrutvā munayaḥ sarve bāṣpaparyākulekṣaṇāḥ / (14.1) Par.?

sādhu sādhv iti tāv ūcatuḥ paraṃ vismayam āgatāḥ // (14.2) Par.?

te prītamanasaḥ sarve munayo dharmavatsalāḥ / (15.1) Par.?

praśaśaṃsuḥ praśastavyau gāyamānau kuśīlavau // (15.2) Par.?

aho gītasya mādhuryaṃ ślokānāṃ ca viśeṣataḥ / (16.1) Par.?

ciranirvṛttam apy etat pratyakṣam iva darśitam // (16.2) Par.?

praviśya tāv ubhau suṣṭhu tadā bhāvam agāyatām / (17.1) Par.?

sahitau madhuraṃ raktaṃ sampannaṃ svarasampadā // (17.2) Par.?

evaṃ praśasyamānau tau tapaḥślāghyair maharṣibhiḥ / (18.1) Par.?

saṃraktataram atyarthaṃ madhuraṃ tāv agāyatām // (18.2) Par.?

prītaḥ kaścin munis tābhyāṃ saṃsthitaḥ kalaśaṃ dadau / (19.1) Par.?

prasanno valkalaṃ kaścid dadau tābhyāṃ mahāyaśāḥ // (19.2) Par.?

āścaryam idam ākhyānaṃ muninā saṃprakīrtitam / (20.1) Par.?

paraṃ kavīnām ādhāraṃ samāptaṃ ca yathākramam // (20.2) Par.?

praśasyamānau sarvatra kadācit tatra gāyakau / (21.1) Par.?

rathyāsu rājamārgeṣu dadarśa bharatāgrajaḥ // (21.2) Par.?

svaveśma cānīya tato bhrātarau sakuśīlavau / (22.1) Par.?

pūjayāmāsa pūjārhau rāmaḥ śatrunibarhaṇaḥ // (22.2) Par.?

āsīnaḥ kāñcane divye sa ca siṃhāsane prabhuḥ / (23.1) Par.?

upopaviṣṭaiḥ sacivair bhrātṛbhiś ca paraṃtapaḥ // (23.2) Par.?

dṛṣṭvā tu rūpasampannau tāv ubhau vīṇinau tataḥ / (24.1) Par.?

uvāca lakṣmaṇaṃ rāmaḥ śatrughnaṃ bharataṃ tathā // (24.2) Par.?

śrūyatām idam ākhyānam anayor devavarcasoḥ / (25.1) Par.?

vicitrārthapadaṃ samyag gāyator madhurasvaram // (25.2) Par.?

imau munī pārthivalakṣmaṇānvitau kuśīlavau caiva mahātapasvinau / (26.1) Par.?

mamāpi tad bhūtikaraṃ pracakṣate mahānubhāvaṃ caritaṃ nibodhata // (26.2) Par.?

tatas tu tau rāmavacaḥ pracoditāv agāyatāṃ mārgavidhānasampadā / (27.1) Par.?

sa cāpi rāmaḥ pariṣadgataḥ śanair bubhūṣayāsaktamanā babhūva // (27.2) Par.?