Texts

śrutvā tu pitaraṃ vṛttaṃ bhrātarau ca vivāsitau / (1.1) Par.?

bharato duḥkhasaṃtapta idaṃ vacanam abravīt // (1.2) Par.?

kiṃ nu kāryaṃ hatasyeha mama rājyena śocataḥ / (2.1) Par.?

vihīnasyātha pitrā ca bhrātrā pitṛsamena ca // (2.2) Par.?

duḥkhe me duḥkham akaror vraṇe kṣāram ivādadhāḥ / (3.1) Par.?

rājānaṃ pretabhāvasthaṃ kṛtvā rāmaṃ ca tāpasam // (3.2) Par.?

kulasya tvam abhāvāya kālarātrir ivāgatā / (4.1) Par.?

aṅgāram upagūhya sma pitā me nāvabuddhavān // (4.2) Par.?

kausalyā ca sumitrā ca putraśokābhipīḍite / (5.1) Par.?

duṣkaraṃ yadi jīvetāṃ prāpya tvāṃ jananīṃ mama // (5.2) Par.?

nanu tv āryo 'pi dharmātmā tvayi vṛttim anuttamām / (6.1) Par.?

vartate guruvṛttijño yathā mātari vartate // (6.2) Par.?

tathā jyeṣṭhā hi me mātā kausalyā dīrghadarśinī / (7.1) Par.?

tvayi dharmaṃ samāsthāya bhaginyām iva vartate // (7.2) Par.?

tasyāḥ putraṃ kṛtātmānaṃ cīravalkalavāsasam / (8.1) Par.?

prasthāpya vanavāsāya kathaṃ pāpe na śocasi // (8.2) Par.?

apāpadarśinaṃ śūraṃ kṛtātmānaṃ yaśasvinam / (9.1) Par.?

pravrājya cīravasanaṃ kiṃ nu paśyasi kāraṇam // (9.2) Par.?

lubdhāyā vidito manye na te 'haṃ rāghavaṃ prati / (10.1) Par.?

tathā hy anartho rājyārthaṃ tvayā nīto mahān ayam // (10.2) Par.?

ahaṃ hi puruṣavyāghrāv apaśyan rāmalakṣmaṇau / (11.1) Par.?

kena śaktiprabhāvena rājyaṃ rakṣitum utsahe // (11.2) Par.?

taṃ hi nityaṃ mahārājo balavantaṃ mahābalaḥ / (12.1) Par.?

apāśrito 'bhūd dharmātmā merur meruvanaṃ yathā // (12.2) Par.?

so 'haṃ katham imaṃ bhāraṃ mahādhuryasamudyatam / (13.1) Par.?

damyo dhuram ivāsādya saheyaṃ kena caujasā // (13.2) Par.?

athavā me bhavec chaktir yogair buddhibalena vā / (14.1) Par.?

sakāmāṃ na kariṣyāmi tvām ahaṃ putragardhinīm / (14.2) Par.?

nivartayiṣyāmi vanād bhrātaraṃ svajanapriyam // (14.3) Par.?

ity evam uktvā bharato mahātmā priyetarair vākyagaṇais tudaṃs tām / (15.1) Par.?

śokāturaś cāpi nanāda bhūyaḥ siṃho yathā parvatagahvarasthaḥ // (15.2) Par.?