Texts

Help

Select a text:
Bibliography

Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler

Chapter id: 4107

Click on a sentence to show its analysis
Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.

athātaḥ pramehanidānaṃ vyākhyāsyāmaḥ / (1.1) Par.?

iti ha smāhur ātreyādayo maharṣayaḥ / (1.2) Par.?

pramehā viṃśatis tatra śleṣmato daśa pittataḥ / (1.3) Par.?

ṣaṭ catvāro 'nilāt teṣāṃ medomūtrakaphāvaham // (1.4) Par.?

prameha - Entstehung

annapānakriyājātaṃ yat prāyas tat pravartakam / (2.1) Par.?

svādvamlalavaṇasnigdhagurupicchilaśītalam // (2.2) Par.?

navadhānyasurānūpamāṃsekṣuguḍagorasam / (3.1) Par.?

ekasthānāsanaratiḥ śayanaṃ vidhivarjitam // (3.2) Par.?

vastim āśritya kurute pramehān dūṣitaḥ kaphaḥ / (4.1) Par.?

dūṣayitvā vapuḥkledasvedamedorasāmiṣam // (4.2) Par.?

pittaṃ raktam api kṣīṇe kaphādau mūtrasaṃśrayam / (5.1) Par.?

dhātūn vastim upānīya tatkṣaye 'pi ca mārutaḥ // (5.2) Par.?

sādhyayāpyaparityājyā mehās tenaiva tadbhavāḥ / (6.1) Par.?

samāsamakriyatayā mahātyayatayāpi ca // (6.2) Par.?

prameha - gemeinsame symptome

sāmānyaṃ lakṣaṇaṃ teṣāṃ prabhūtāvilamūtratā / (7.1) Par.?

doṣadūṣyāviśeṣe 'pi tatsaṃyogaviśeṣataḥ // (7.2) Par.?

mūtravarṇādibhedena bhedo meheṣu kalpyate / (8.1) Par.?

acchaṃ bahu sitaṃ śītaṃ nirgandham udakopamam // (8.2) Par.?

mehatyudakamehena kiṃciccāvilapicchilam / (9.1) Par.?

ikṣo rasam ivātyarthaṃ madhuraṃ cekṣumehataḥ // (9.2) Par.?

sāndrībhavet paryuṣitaṃ sāndramehena mehati / (10.1) Par.?

surāmehī surātulyam uparyaccham adho ghanam // (10.2) Par.?

saṃhṛṣṭaromā piṣṭena piṣṭavad bahalaṃ sitam / (11.1) Par.?

śukrābhaṃ śukramiśraṃ vā śukramehī pramehati // (11.2) Par.?

mūrtāṇūn sikatāmehī sikatārūpiṇo malān / (12.1) Par.?

śītamehī subahuśo madhuraṃ bhṛśaśītalam // (12.2) Par.?

śanaiḥ śanaiḥ śanairmehī mandaṃ mandaṃ pramehati / (13.1) Par.?

lālātantuyutaṃ mūtraṃ lālāmehena picchilam // (13.2) Par.?

gandhavarṇarasasparśaiḥ kṣāreṇa kṣāratoyavat / (14.1) Par.?

nīlamehena nīlābhaṃ kālamehī maṣīnibham // (14.2) Par.?

hāridramehī kaṭukaṃ haridrāsaṃnibhaṃ dahat / (15.1) Par.?

visraṃ māñjiṣṭhamehena mañjiṣṭhāsalilopamam // (15.2) Par.?

visram uṣṇaṃ salavaṇaṃ raktābhaṃ raktamehataḥ / (16.1) Par.?

vasāmehī vasāmiśraṃ vasāṃ vā mūtrayen muhuḥ // (16.2) Par.?

majjānaṃ majjamiśraṃ vā majjamehī muhur muhuḥ / (17.1) Par.?

hastī matta ivājasraṃ mūtraṃ vegavivarjitam // (17.2) Par.?

salasīkaṃ vibaddhaṃ ca hastimehī pramehati / (18.1) Par.?

madhumehī madhusamaṃ jāyate sa kila dvidhā // (18.2) Par.?

madhumeha

kruddhe dhātukṣayād vāyau doṣāvṛtapathe 'thavā / (19.1) Par.?

āvṛto doṣaliṅgāni so 'nimittaṃ pradarśayet // (19.2) Par.?

kṣīṇaḥ kṣaṇāt kṣaṇāt pūrṇo bhajate kṛcchrasādhyatām / (20.1) Par.?

kālenopekṣitāḥ sarve yad yānti madhumehatām // (20.2) Par.?

madhuraṃ yacca sarveṣu prāyo madhviva mehati / (21.1) Par.?

sarve 'pi madhumehākhyā mādhuryācca tanorataḥ // (21.2) Par.?

prameha - upadravas

avipāko 'ruciśchardir nidrā kāsaḥ sapīnasaḥ / (22.1) Par.?

upadravāḥ prajāyante mehānāṃ kaphajanmanām // (22.2) Par.?

vastimehanayos todo muṣkāvadaraṇaṃ jvaraḥ / (23.1) Par.?

dāhas tṛṣṇāmlako mūrchā viḍbhedaḥ pittajanmanām // (23.2) Par.?

vātikānām udāvartakampahṛdgrahalolatāḥ / (24.1) Par.?

śūlam unnidratā śoṣaḥ kāsaḥ śvāsaśca jāyate // (24.2) Par.?

śarāvikā kacchapikā jālinī vinatālajī / (25.1) Par.?

masūrikā sarṣapikā putriṇī savidārikā // (25.2) Par.?

vidradhiśceti piṭikāḥ pramehopekṣayā daśa / (26.1) Par.?

saṃdhimarmasu jāyante māṃsaleṣu ca dhāmasu // (26.2) Par.?

antonnatā madhyanimnā śyāvā kledarujānvitā / (27.1) Par.?

śarāvamānasaṃsthānā piṭikā syāccharāvikā // (27.2) Par.?

kacchapī

avagāḍhārtinistodā mahāvastuparigrahā / (28.1) Par.?

ślakṣṇā kacchapapṛṣṭhābhā piṭikā kacchapī matā // (28.2) Par.?

jālinī

stabdhā sirājālavatī snigdhasrāvā mahāśayā / (29.1) Par.?

rujānistodabahulā sūkṣmacchidrā ca jālinī // (29.2) Par.?

avagāḍharujākledā pṛṣṭhe vā jaṭhare 'pi vā / (30.1) Par.?

mahatī piṭikā nīlā vinatā vinatā smṛtā // (30.2) Par.?

dahati tvacam utthāne bhṛśaṃ kaṣṭā visarpiṇī / (31.1) Par.?

raktakṛṣṇātitṛṭsphoṭadāhamohajvarālajī // (31.2) Par.?

mānasaṃsthānayos tulyā masūreṇa masūrikā / (32.1) Par.?

sarṣapāmānasaṃsthānā kṣiprapākā mahārujā // (32.2) Par.?

sarṣapī sarṣapātulyapiṭikāparivāritā / (33.1) Par.?

putriṇī mahatī bhūrisusūkṣmapiṭikācitā // (33.2) Par.?

vidārīkandavad vṛttā kaṭhinā ca vidārikā / (34.1) Par.?

vidradhir vakṣyate 'nyatra tatrādyaṃ piṭikātrayam // (34.2) Par.?

putriṇī ca vidārī ca duḥsahā bahumedasaḥ / (35.1) Par.?

sahyāḥ pittolbaṇās tvanyāḥ sambhavantyalpamedasaḥ // (35.2) Par.?

tāsu mehavaśācca syād doṣodreko yathāyatham / (36.1) Par.?

prameheṇa vināpyetā jāyante duṣṭamedasaḥ / (36.2) Par.?

tāvacca nopalakṣyante yāvad vastuparigrahaḥ // (36.3) Par.?

verwechslung mit raktapitta

hāridravarṇaṃ raktaṃ vā mehaprāgrūpavarjitam / (37.1) Par.?

yo mūtrayen na taṃ mehaṃ raktapittaṃ tu tad viduḥ // (37.2) Par.?

prameha - Prodrome

svedo 'ṅgagandhaḥ śithilatvam aṅge śayyāsanasvapnasukhābhiṣaṅgaḥ / (38.1) Par.?

hṛnnetrajihvāśravaṇopadeho ghanāṅgatā keśanakhātivṛddhiḥ // (38.2) Par.?

śītapriyatvaṃ galatāluśoṣo mādhuryam āsye karapādadāhaḥ / (39.1) Par.?

bhaviṣyato mehagaṇasya rūpaṃ mūtre 'bhidhāvanti pipīlikāśca // (39.2) Par.?

dṛṣṭvā pramehaṃ madhuraṃ sapicchaṃ madhūpamaṃ syād dvividho vicāraḥ / (40.1) Par.?

saṃpūraṇād vā kaphasaṃbhavaḥ syāt kṣīṇeṣu doṣeṣvanilātmako vā // (40.2) Par.?

Prognose

sapūrvarūpāḥ kaphapittamehāḥ krameṇa ye vātakṛtāśca mehāḥ / (41.1) Par.?

sādhyā na te pittakṛtās tu yāpyāḥ sādhyās tu medo yadi nātiduṣṭam // (41.2) Par.?

Duration=0.23269701004028 secs.