Texts

hariruvāca / (1.1) Par.?

narastrīlakṣaṇaṃ vakṣye saṃkṣepācchṛṇu śaṅkara / (1.2) Par.?

asvedinau mṛdutalau kamalodarasannibhau // (1.3) Par.?

śliṣṭāṅgulī tāmranakhau sugulphau sirayojjhitau / (2.1) Par.?

kūrmonnatau ca caraṇau syātāṃ nṛpavarasya hi // (2.2) Par.?

virūkṣapāṇḍuranakhau vakrau caiva śirānatau / (3.1) Par.?

sūrpākārau ca caraṇau saṃkhuṣkau viralāṅgulī // (3.2) Par.?

duḥkhadāridryadau syātāṃ nātra kāryāṃ vicāraṇā / (4.1) Par.?

alparomayutā śreṣṭhā jaṅghā hastikaropamā // (4.2) Par.?

romaikaikaṃ kūpake syādbhūpānāṃ tu mahātmanām / (5.1) Par.?

dve dve romṇī paṇḍitānāṃ śrotriyāṇāṃ tathaiva ca // (5.2) Par.?

romatrayaṃ daridrāṇāṃ rogī nirmāṃsajānukaḥ / (6.1) Par.?

alpaliṅgī ca dhanavānsyācca putrādivarjitaḥ // (6.2) Par.?

sthūlaliṅgo daridraḥ syād duḥkhyekavṛṣṇī bhavet / (7.1) Par.?

viṣame strīcañcalo vai nṛpaḥ syādvṛṣaṇe same // (7.2) Par.?

pralambavṛṣaṇo 'lpāyurnirdravyaḥ kumaṇir bhavet / (8.1) Par.?

pāṇḍurairmalinaiścaiva maṇibhiśca sukhī naraḥ // (8.2) Par.?

niḥsvāḥ saśabdamūtrāḥ syurnṛpā niḥśabdadhārayā / (9.1) Par.?

bhogāḍhyāḥ samajaṭharā niḥsvāḥ syurghaṭasannibhāḥ // (9.2) Par.?

sarpodarā daridrāḥ syū rekhābhiścāyurucyate / (10.1) Par.?

lalāṭe yasya dṛśyante tisro rekhāḥ samāhitāḥ // (10.2) Par.?

sukhī putrasamāyuktaḥ sa ṣaṣṭiṃ jīvate naraḥ / (11.1) Par.?

catvāriṃśacca varṣāṇi dvirekhādarśanān naraḥ // (11.2) Par.?

viṃśatyabdaṃ tvekarekhā ākarṇāntāḥ śatāyuṣaḥ // (12.1) Par.?

saptatyāyurdvirekhā tu ṣaṣṭyāyustisṛbhirbhavet / (13.1) Par.?

vyaktāvyaktābhī rekhābhirviṃśatyāyurbhavennaraḥ // (13.2) Par.?

catvāriṃśacca varṣāṇi hīnarekhastu jīvati / (14.1) Par.?

bhinnābhiścaiva rekhābhirapamṛtyurnarasya hi // (14.2) Par.?

triśūlaṃ paṭṭiśaṃ vāpi lalāṭe yasya dṛśyate / (15.1) Par.?

dhanaputrasamāyuktaḥ sa jīveccharadaḥ śatam // (15.2) Par.?

tarjanyā madhyamāṅgulyā āyūrekhā tu madhyataḥ / (16.1) Par.?

samprāptā yā bhavedrudra sa jīveccharadaḥ śatam // (16.2) Par.?

prathamā jñānarekhā tu hyaṅguṣṭhādanuvartate / (17.1) Par.?

madhyamāmūlagā rekhā āyūrekhā ataḥ param // (17.2) Par.?

kaniṣṭhikāṃ samāśritya āyūrekhā samāviśet / (18.1) Par.?

acchinnā vā vibhaktā vā sa jīveccharadaḥ śatam // (18.2) Par.?

yasya pāṇitale rekhā āyustasya prakāśayet / (19.1) Par.?

śatavarṣāṇi jīvecca bhogī rudra na saṃśayaḥ // (19.2) Par.?

kaniṣṭhikāṃ samāśritya madhyamāyāmupāgatā / (20.1) Par.?

ṣaṣṭivarṣāyuṣaṃ kuryād āyūrekhā tu mānavam // (20.2) Par.?

iti śrīgāruḍe mahāpurāṇe pūrvakhaṇḍe prathamāṃśākhye ācārakāṇḍe jyotiḥśāstre sāmudrike puṃllakṣaṇanirūpaṇaṃ nāma triṣaṣṭitamo 'dhyāyaḥ // (21.1) Par.?