Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Associated topic(s): ācamana

Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 12028
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
āpo garbhaṃ janayantīr iti // (1) Par.?
ap
n.p.f.
root
garbha
ac.s.m.
janay
Pre. ind., n.p.f.
iti.
indecl.
apāṃ garbhaḥ puruṣaḥ // (2) Par.?
ap
g.p.f.
garbha
n.s.m.
root
puruṣa.
n.s.m.
sa yajñaḥ // (3) Par.?
tad
n.s.m.
yajña.
n.s.m.
root
adbhir yajñaḥ praṇīyamānaḥ prāṅ tāyate // (4) Par.?
ap
i.p.f.
yajña
n.s.m.
praṇī,
Ind. pass., n.s.m.
prāñc
n.s.m.
tan.
3. sg., Ind. pass.
root
tasmād ācamanīyaṃ pūrvam āhārayati // (5) Par.?
tasmāt
indecl.
pūrvam
indecl.
āhāray.
3. sg., Pre. ind.
root
sa yad ācāmati trir ācāmati // (6) Par.?
tad
n.s.m.
yat
indecl.
ācam,
3. sg., Pre. ind.
tris
indecl.
ācam.
3. sg., Pre. ind.
root
→ pariśubh (7.0) [conj]
dviḥ pariśumbhati // (7) Par.?
dvis
indecl.
pariśubh.
3. sg., Pre. ind.
← ācam (6.0) [conj]
āyur avaruhya pāpmānaṃ nirṇudati // (8) Par.?
āyus
ac.s.n.
avaruh,
Abs., indecl.
pāpman
ac.s.m.
nirṇud.
3. sg., Pre. ind.
root
upasādya yajuṣoddhṛtya mantrān prayujyāvasāya prācīḥ śākhāḥ saṃdhāya niraṅguṣṭhe pāṇāv amṛtam asy amṛtopastaraṇam asy amṛtāya tvopastṛṇāmīti pāṇāv udakam ānīya jīvā stheti sūktena trir ācāmati // (9) Par.?
upasāday
Abs., indecl.
yajus
i.s.n.
∞ uddhṛ,
Abs., indecl.
mantra
ac.p.m.
prayuj
Abs., indecl.
∞ avasā
Abs., indecl.
prāñc
ac.p.f.
śākhā
ac.p.f.
saṃdhā,
Abs., indecl.
pāṇi,
l.s.m.
amṛta
n.s.n.
as,
2. sg., Pre. ind.
as,
2. sg., Pre. ind.
amṛta
d.s.n.
tvad
ac.s.a.
∞ upastṛ
1. sg., Pre. ind.
∞ iti,
indecl.
pāṇi
l.s.m.
udaka
ac.s.n.
ānī,
Abs., indecl.
jīva
n.p.f.
as
2. pl., Pre. ind.
∞ iti,
indecl.
sūkta
i.s.n.
tris
indecl.
ācam.
3. sg., Pre. ind.
root
sa yat pūrvam ācāmati sapta prāṇāṃs tān etenāsminn āpyāyayati // (10) Par.?
tad
n.s.m.
yat
indecl.
pūrvam
indecl.
ācam,
3. sg., Pre. ind.
saptan
ac.p.m.
prāṇa
ac.p.m.
tad
ac.p.m.
etad
i.s.n.
∞ idam
l.s.m.
āpyāyay.
3. sg., Pre. ind.
root
yā hy emā bāhyāḥ śarīrān mātrās tad yathaitad agniṃ vāyum ādityaṃ candramasam apaḥ paśūn anyāṃś ca prajās tān etenāsminn āpyāyayati // (11) Par.?
yad
n.p.f.
hi
indecl.
ā
indecl.
∞ idam
n.p.f.
bāhya
n.p.f.
śarīra
ab.s.n.
mātrā,
n.p.f.
tad
ac.s.n.
yathā
indecl.
∞ etad
ac.s.n.
agni
ac.s.m.
vāyu
ac.s.m.
āditya
ac.s.m.
candramas
ac.s.m.
ap
ac.p.f.
paśu
ac.p.m.
anya
ac.p.m.
ca
indecl.
prajā,
ac.p.f.
tad
ac.p.m.
etad
i.s.n.
∞ idam
l.s.m.
āpyāyay.
3. sg., Pre. ind.
root
āpo 'mṛtam // (12) Par.?
ap
n.p.f.
amṛta.
n.s.n.
root
sa yad dvitīyam ācāmati saptāpānāṃs tān etenāsminn āpyāyayati // (13) Par.?
tad
n.s.m.
yat
indecl.
dvitīyam
indecl.
ācam,
3. sg., Pre. ind.
saptan
ac.p.m.
∞ apāna
ac.p.m.
tad
ac.p.m.
etad
i.s.n.
∞ idam
l.s.m.
āpyāyay.
3. sg., Pre. ind.
root
yā hy emā bāhyāḥ śarīrān mātrās tad yathaitat paurṇamāsīm aṣṭakām amāvāsyāṃ śraddhāṃ dīkṣāṃ yajñaṃ dakṣiṇās tān etenāsminn āpyāyayati // (14) Par.?
yad
n.p.f.
hi
indecl.
ā
indecl.
∞ idam
n.p.f.
bāhya
n.p.f.
śarīra
ab.s.n.
mātrā,
n.p.f.
tad
ac.s.n.
yathā
indecl.
∞ etad
ac.s.n.
śraddhā
ac.s.f.
dīkṣā
ac.s.f.
yajña
ac.s.m.
dakṣiṇā,
ac.p.f.
tad
ac.p.m.
etad
i.s.n.
∞ idam
l.s.m.
āpyāyay.
3. sg., Pre. ind.
root
āpo 'mṛtam // (15) Par.?
ap
n.p.f.
amṛta.
n.s.n.
root
sa yat tṛtīyam ācāmati sapta vyānāṃs tān etenāsminn āpyāyayati // (16) Par.?
tad
n.s.m.
yat
indecl.
tṛtīyam
indecl.
ācam,
3. sg., Pre. ind.
saptan
ac.p.m.
vyāna
ac.p.m.
tad
ac.p.m.
etad
i.s.n.
∞ idam
l.s.m.
āpyāyay.
3. sg., Pre. ind.
root
yā hy emā bāhyāḥ śarīrān mātrās tad yathaitat pṛthivīm antarikṣaṃ divam // (17) Par.?
yad
n.p.f.
hi
indecl.
ā
indecl.
∞ idam
n.p.f.
bāhya
n.p.f.
← tad (18.0) [acl]
śarīra
ab.s.n.
mātrā,
n.p.f.
tad
ac.s.n.
yathā
indecl.
∞ etad
ac.s.n.
pṛthivī
ac.s.f.
→ nakṣatra (18.0) [conj]
→ ṛtu (18.0) [conj]
→ ārtava (18.0) [conj]
→ saṃvatsara (18.0) [conj]
← tad (18.0) [nmod]
antarikṣa
ac.s.n.
div
ac.s.m.
nakṣatrāṇy ṛtūn ārtavān saṃvatsarāṃs tān etenāsminn āpyāyayati // (18) Par.?
nakṣatra
ac.p.n.
← pṛthivī (17.0) [conj]
ṛtu
ac.p.m.
← pṛthivī (17.0) [conj]
ārtava
ac.p.m.
← pṛthivī (17.0) [conj]
saṃvatsara,
ac.p.m.
← pṛthivī (17.0) [conj]
tad
ac.p.m.
→ pṛthivī (17.0) [nmod:appos]
→ bāhya (17.0) [acl:rel]
etad
i.s.n.
∞ idam
l.s.m.
āpyāyay.
3. sg., Pre. ind.
root
āpo 'mṛtam // (19) Par.?
ap
n.p.f.
amṛta.
n.s.n.
root
puruṣo brahma // (20) Par.?
puruṣa
n.s.m.
brahman.
n.s.n.
root
athāprīṃgnigamo bhavati tasmād vai vidvān puruṣam idaṃ puṇḍarīkam iti // (21) Par.?
bhū.
3. sg., Pre. ind.
tasmāt
indecl.
vai
indecl.
vid
Perf., n.s.m.
root
puruṣa.
ac.s.m.
idam
n.s.n.
iti.
indecl.
prāṇa eṣa sa puri śete saṃ puri śeta iti // (22) Par.?
prāṇa
n.s.m.
root
etad.
n.s.m.
tad
n.s.m.
pur
l.s.f.
śī.
3. sg., Pre. ind.
root
sam
indecl.
pur
l.s.f.
śī
3. sg., Pre. ind.
root
iti.
indecl.
puriśayaṃ santaṃ prāṇaṃ puruṣa ity ācakṣate parokṣeṇa // (23) Par.?
puriśaya
ac.s.m.
as
Pre. ind., ac.s.m.
prāṇa,
ac.s.m.
puruṣa
n.s.m.
iti,
indecl.
ācakṣ
3. pl., Pre. ind.
root
parokṣa.
i.s.m.
parokṣapriyā iva hi devā bhavanti pratyakṣadviṣaḥ // (24) Par.?
∞ priya
n.p.m.
root
iva
indecl.
hi
indecl.
deva
n.p.m.
bhū
3. pl., Pre. ind.
∞ dviṣ.
n.p.m.
sa yat pūrvam ācāmati purastāddhomāṃs tenāsminn avarunddhe // (25) Par.?
tad
n.s.m.
yat
indecl.
pūrvam
indecl.
ācam,
3. sg., Pre. ind.
tad
i.s.n.
∞ idam
l.s.m.
avarudh.
3. sg., Pre. ind.
root
sa yad dvitīyam ācāmaty ājyabhāgau tenāsminn avarunddhe // (26) Par.?
tad
n.s.m.
yat
indecl.
dvitīyam
indecl.
ācam,
3. sg., Pre. ind.
tad
i.s.n.
∞ idam
l.s.m.
avarudh.
3. sg., Pre. ind.
root
sa yat tṛtīyam ācāmati saṃsthitahomāṃs tenāsminn avarunddhe // (27) Par.?
tad
n.s.m.
yat
indecl.
tṛtīyam
indecl.
ācam,
3. sg., Pre. ind.
saṃsthā
PPP, comp.
∞ homa
ac.p.m.
tad
i.s.n.
∞ idam
l.s.m.
avarudh.
3. sg., Pre. ind.
root
→ saṃbarhis (28.0) [conj]
sa yad dviḥ pariśumbhati tat samitsaṃbarhiḥ // (28) Par.?
tad
n.s.m.
yat
indecl.
dvis
indecl.
pariśubh,
3. sg., Pre. ind.
tad
n.s.n.
samidh
comp.
∞ saṃbarhis.
n.s.n.
← avarudh (27.0) [conj]
sa yat sarvāṇi khāni sarvaṃ deham āpyāyayati yac cānyadātāraṃ mantrakāryaṃ yajñe skandati sarvaṃ tenāsminnavarunddhe // (29) Par.?
tad
n.s.m.
yat
indecl.
sarva
ac.p.n.
kha
ac.p.n.
sarva
ac.s.m.
deha
ac.s.m.
āpyāyay,
3. sg., Pre. ind.
yat
indecl.
ca
indecl.
∞ anya
comp.
∞ dātṛ
ac.s.m.
mantra
comp.
∞ kṛ
Ger., ac.s.m.
yajña
l.s.m.
skand,
3. sg., Pre. ind.
sarva
ac.s.n.
tad
i.s.n.
∞ idam
l.s.m.
∞ avarudh.
3. sg., Pre. ind.
root
sa yad oṃpūrvān mantrān prayuṅkta ā sarvamedhād ete kratava eta evāsya sarveṣu lokeṣu sarveṣu deveṣu sarveṣu vedeṣu sarveṣu bhūteṣu sarveṣu sattveṣu kāmacāraḥ kāmavimocanaṃ bhavaty ardhe ca na pramīyate ya evaṃ veda // (30) Par.?
tad
n.s.m.
yat
indecl.
oṃ
indecl.
∞ pūrva
ac.p.m.
mantra
ac.p.m.
prayuj,
3. sg., Pre. ind.
ā
indecl.
sarvamedha
ab.s.m.
root
etad
n.p.m.
kratu,
n.p.m.
etad
n.p.m.
eva
indecl.
∞ idam
g.s.m.
root
sarva
l.p.m.
loka
l.p.m.
sarva
l.p.m.
deva
l.p.m.
sarva
l.p.m.
veda
l.p.m.
sarva
l.p.n.
bhūta
l.p.n.
sarva
l.p.m.
sattva
l.p.m.
kāmacāra
n.s.m.
root
kāma
comp.
∞ vimocana
n.s.n.
bhū,
3. sg., Pre. ind.
ardha
l.s.n.
ca
indecl.
na
indecl.
pramī,
3. sg., Ind. pass.
yad
n.s.m.
evam
indecl.
vid.
3. sg., Perf.
tad apy etad ṛcoktam āpo bhṛgvaṅgirorūpam āpo bhṛgvaṅgiromayaṃ sarvam āpomayaṃ bhūtaṃ sarvaṃ bhṛgvaṅgiromayam antaraite trayo vedā bhṛgūn aṅgiraso 'nugāḥ // (31) Par.?
tad
n.s.n.
api
indecl.
etad
n.s.n.
ṛc
i.s.f.
∞ vac.
PPP, n.s.n.
root
ap
n.p.f.
bhṛgu
comp.
∞ aṅgiras
comp.
∞ rūpa.
n.s.n.
ap
n.p.f.
bhṛgu
comp.
∞ aṅgiras
comp.
∞ maya.
n.s.n.
sarva
n.s.n.
āpas
comp.
∞ maya
n.s.n.
bhūta.
n.s.n.
sarva
n.s.n.
bhṛgu
comp.
∞ aṅgiras
comp.
∞ maya.
n.s.n.
antarā
indecl.
∞ etad
n.p.m.
tri
n.p.m.
veda
n.p.m.
bhṛgu
ac.p.m.
aṅgiras
ac.p.m.
anuga.
n.p.m.
→ puṣpa (32.0) [parataxis]
apāṃ puṣpaṃ mūrtir ākāśaṃ pavitram uttamam iti // (32) Par.?
ap
g.p.f.
puṣpa
n.s.n.
← anuga (31.0) [parataxis]
mūrti.
n.s.f.
ākāśa
n.s.n.
pavitra
n.s.n.
uttama
n.s.n.
iti.
indecl.
ācamyābhyukṣyātmānam anumantrayata indra jīveti brāhmaṇam // (33) Par.?
ācam
Abs., indecl.
∞ abhyukṣ
Abs., indecl.
∞ ātman
ac.s.m.
anumantray.
3. sg., Pre. ind.
indra
v.s.m.
jīv
2. sg., Pre. imp.
∞ iti
indecl.
brāhmaṇa.
n.s.n.
root
Duration=0.079065084457397 secs.