Texts

athāśramād upāvṛttam antarā raghunandanaḥ / (1.1) Par.?

paripapraccha saumitriṃ rāmo duḥkhārditaḥ punaḥ // (1.2) Par.?

tam uvāca kimarthaṃ tvam āgato 'pāsya maithilīm / (2.1) Par.?

yadā sā tava viśvāsād vane virahitā mayā // (2.2) Par.?

dṛṣṭvaivābhyāgataṃ tvāṃ me maithilīṃ tyajya lakṣmaṇa / (3.1) Par.?

śaṅkamānaṃ mahat pāpaṃ yat satyaṃ vyathitaṃ manaḥ // (3.2) Par.?

sphurate nayanaṃ savyaṃ bāhuś ca hṛdayaṃ ca me / (4.1) Par.?

dṛṣṭvā lakṣmaṇa dūre tvāṃ sītāvirahitaṃ pathi // (4.2) Par.?

evam uktas tu saumitrir lakṣmaṇaḥ śubhalakṣaṇaḥ / (5.1) Par.?

bhūyo duḥkhasamāviṣṭo duḥkhitaṃ rāmam abravīt // (5.2) Par.?

na svayaṃ kāmakāreṇa tāṃ tyaktvāham ihāgataḥ / (6.1) Par.?

pracoditas tayaivograis tvatsakāśam ihāgataḥ // (6.2) Par.?

āryeṇeva parikruṣṭaṃ hā sīte lakṣmaṇeti ca / (7.1) Par.?

paritrāhīti yad vākyaṃ maithilyās tac chrutiṃ gatam // (7.2) Par.?

sā tam ārtasvaraṃ śrutvā tava snehena maithilī / (8.1) Par.?

gaccha gaccheti mām āha rudantī bhayavihvalā // (8.2) Par.?

pracodyamānena mayā gaccheti bahuśas tayā / (9.1) Par.?

pratyuktā maithilī vākyam idaṃ tvatpratyayānvitam // (9.2) Par.?

na tat paśyāmy ahaṃ rakṣo yad asya bhayam āvahet / (10.1) Par.?

nirvṛtā bhava nāsty etat kenāpy evam udāhṛtam // (10.2) Par.?

vigarhitaṃ ca nīcaṃ ca katham āryo 'bhidhāsyati / (11.1) Par.?

trāhīti vacanaṃ sīte yas trāyet tridaśān api // (11.2) Par.?

kiṃnimittaṃ tu kenāpi bhrātur ālambya me svaram / (12.1) Par.?

visvaraṃ vyāhṛtaṃ vākyaṃ lakṣmaṇa trāhi mām iti / (12.2) Par.?

na bhavatyā vyathā kāryā kunārījanasevitā // (12.3) Par.?

alaṃ vaiklavyam ālambya svasthā bhava nirutsukā / (13.1) Par.?

na cāsti triṣu lokeṣu pumān yo rāghavaṃ raṇe / (13.2) Par.?

jāto vā jāyamāno vā saṃyuge yaḥ parājayet // (13.3) Par.?

evam uktā tu vaidehī parimohitacetanā / (14.1) Par.?

uvācāśrūṇi muñcantī dāruṇaṃ mām idaṃ vacaḥ // (14.2) Par.?

bhāvo mayi tavātyarthaṃ pāpa eva niveśitaḥ / (15.1) Par.?

vinaṣṭe bhrātari prāpte na ca tvaṃ mām avāpsyasi // (15.2) Par.?

saṃketād bharatena tvaṃ rāmaṃ samanugacchasi / (16.1) Par.?

krośantaṃ hi yathātyarthaṃ nainam abhyavapadyase // (16.2) Par.?

ripuḥ pracchannacārī tvaṃ madartham anugacchasi / (17.1) Par.?

rāghavasyāntaraprepsus tathainaṃ nābhipadyase // (17.2) Par.?

evam ukto hi vaidehyā saṃrabdho raktalocanaḥ / (18.1) Par.?

krodhāt prasphuramāṇauṣṭha āśramād abhinirgataḥ // (18.2) Par.?

evaṃ bruvāṇaṃ saumitriṃ rāmaḥ saṃtāpamohitaḥ / (19.1) Par.?

abravīd duṣkṛtaṃ saumya tāṃ vinā yat tvam āgataḥ // (19.2) Par.?

jānann api samarthaṃ māṃ rakṣasāṃ vinivāraṇe / (20.1) Par.?

anena krodhavākyena maithilyā niḥsṛto bhavān // (20.2) Par.?

na hi te parituṣyāmi tyaktvā yad yāsi maithilīm / (21.1) Par.?

kruddhāyāḥ paruṣaṃ śrutvā striyā yat tvam ihāgataḥ // (21.2) Par.?

sarvathā tv apanītaṃ te sītayā yat pracoditaḥ / (22.1) Par.?

krodhasya vaśam āgamya nākaroḥ śāsanaṃ mama // (22.2) Par.?

asau hi rākṣasaḥ śete śareṇābhihato mayā / (23.1) Par.?

mṛgarūpeṇa yenāham āśramād apavāhitaḥ // (23.2) Par.?

vikṛṣya cāpaṃ paridhāya sāyakaṃ salīlabāṇena ca tāḍito mayā / (24.1) Par.?

mārgīṃ tanuṃ tyajya ca viklavasvaro babhūva keyūradharaḥ sa rākṣasaḥ // (24.2) Par.?

śarāhatenaiva tadārtayā girā svaraṃ mamālambya sudūrasaṃśravam / (25.1) Par.?

udāhṛtaṃ tad vacanaṃ sudāruṇaṃ tvam āgato yena vihāya maithilīm // (25.2) Par.?