Texts

vaiśaṃpāyana uvāca / (1.1) Par.?

bhīṣme tu saṃgrāmaśiro vihāya palāyamāne dhṛtarāṣṭraputraḥ / (1.2) Par.?

ucchritya ketuṃ vinadanmahātmā svayaṃ vigṛhyārjunam āsasāda // (1.3) Par.?

sa bhīmadhanvānam udagravīryaṃ dhanaṃjayaṃ śatrugaṇe carantam / (2.1) Par.?

ākarṇapūrṇāyatacoditena bhallena vivyādha lalāṭamadhye // (2.2) Par.?

sa tena bāṇena samarpitena jāmbūnadābhena susaṃśitena / (3.1) Par.?

rarāja rājanmahanīyakarmā yathaikaparvā ruciraikaśṛṅgaḥ // (3.2) Par.?

athāsya bāṇena vidāritasya prādurbabhūvāsṛg ajasram uṣṇam / (4.1) Par.?

sā tasya jāmbūnadapuṣpacitrā māleva citrābhivirājate sma // (4.2) Par.?

sa tena bāṇābhihatastarasvī duryodhanenoddhatamanyuvegaḥ / (5.1) Par.?

śarān upādāya viṣāgnikalpān vivyādha rājānam adīnasattvaḥ // (5.2) Par.?

duryodhanaścāpi tam ugratejāḥ pārthaśca duryodhanam ekavīraḥ / (6.1) Par.?

anyonyam ājau puruṣapravīrau samaṃ samājaghnatur ājamīḍhau // (6.2) Par.?

tataḥ prabhinnena mahāgajena mahīdharābhena punar vikarṇaḥ / (7.1) Par.?

rathaiścaturbhir gajapādarakṣaiḥ kuntīsutaṃ jiṣṇum athābhyadhāvat // (7.2) Par.?

tam āpatantaṃ tvaritaṃ gajendraṃ dhanaṃjayaḥ kumbhavibhāgamadhye / (8.1) Par.?

ākarṇapūrṇena dṛḍhāyasena bāṇena vivyādha mahājavena // (8.2) Par.?

pārthena sṛṣṭaḥ sa tu gārdhrapatra ā puṅkhadeśāt praviveśa nāgam / (9.1) Par.?

vidārya śailapravaraprakāśaṃ yathāśaniḥ parvatam indrasṛṣṭaḥ // (9.2) Par.?

śaraprataptaḥ sa tu nāgarājaḥ pravepitāṅgo vyathitāntarātmā / (10.1) Par.?

saṃsīdamāno nipapāta mahyāṃ vajrāhataṃ śṛṅgam ivācalasya // (10.2) Par.?

nipātite dantivare pṛthivyāṃ trāsād vikarṇaḥ sahasāvatīrya / (11.1) Par.?

tūrṇaṃ padānyaṣṭaśatāni gatvā viviṃśateḥ syandanam āruroha // (11.2) Par.?

nihatya nāgaṃ tu śareṇa tena vajropamenādrivarāmbudābham / (12.1) Par.?

tathāvidhenaiva śareṇa pārtho duryodhanaṃ vakṣasi nirbibheda // (12.2) Par.?

tato gaje rājani caiva bhinne bhagne vikarṇe ca sapādarakṣe / (13.1) Par.?

gāṇḍīvamuktair viśikhaiḥ praṇunnās te yodhamukhyāḥ sahasāpajagmuḥ // (13.2) Par.?

dṛṣṭvaiva bāṇena hataṃ tu nāgaṃ yodhāṃśca sarvān dravato niśamya / (14.1) Par.?

rathaṃ samāvṛtya kurupravīro raṇāt pradudrāva yato na pārthaḥ // (14.2) Par.?

taṃ bhīmarūpaṃ tvaritaṃ dravantaṃ duryodhanaṃ śatrusaho niṣaṅgī / (15.1) Par.?

prākṣveḍayad yoddhumanāḥ kirīṭī bāṇena viddhaṃ rudhiraṃ vamantam // (15.2) Par.?

arjuna uvāca / (16.1) Par.?

vihāya kīrtiṃ vipulaṃ yaśaśca yuddhāt parāvṛtya palāyase kim / (16.2) Par.?

na te 'dya tūryāṇi samāhatāni yathāvad udyānti gatasya yuddhe // (16.3) Par.?

yudhiṣṭhirasyāsmi nideśakārī pārthastṛtīyo yudhi ca sthiro 'smi / (17.1) Par.?

tadartham āvṛtya mukhaṃ prayaccha narendravṛttaṃ smara dhārtarāṣṭra // (17.2) Par.?

moghaṃ tavedaṃ bhuvi nāmadheyaṃ duryodhanetīha kṛtaṃ purastāt / (18.1) Par.?

na hīha duryodhanatā tavāsti palāyamānasya raṇaṃ vihāya // (18.2) Par.?

na te purastād atha pṛṣṭhato vā paśyāmi duryodhana rakṣitāram / (19.1) Par.?

paraihi yuddhena kurupravīra prāṇān priyān pāṇḍavato 'dya rakṣa // (19.2) Par.?