Texts

Help

Select a text:
Bibliography
Select a chapter:
 (no revisions)
Show parallels  Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 6194
  • Click on a sentence to show its analysis
  • Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
manur uvāca / (1.1) Par.?
yadā te pañcabhiḥ pañca vimuktā manasā saha / (1.2) Par.?
atha tad drakṣyase brahma maṇau sūtram ivārpitam // (1.3) Par.?
tad eva ca yathā sūtraṃ suvarṇe vartate punaḥ / (2.1) Par.?
muktāsvatha pravāleṣu mṛnmaye rājate tathā // (2.2) Par.?
tadvad goṣu manuṣyeṣu tadvaddhastimṛgādiṣu / (3.1) Par.?
tadvat kīṭapataṃgeṣu prasaktātmā svakarmabhiḥ // (3.2) Par.?
yena yena śarīreṇa yad yat karma karotyayam / (4.1) Par.?
tena tena śarīreṇa tat tat phalam upāśnute // (4.2) Par.?
yathā hyekarasā bhūmir oṣadhyātmānusāriṇī / (5.1) Par.?
tathā karmānugā buddhir antarātmānudarśinī // (5.2) Par.?
jñānapūrvodbhavā lipsā lipsāpūrvābhisaṃdhitā / (6.1) Par.?
abhisaṃdhipūrvakaṃ karma karmamūlaṃ tataḥ phalam // (6.2) Par.?
phalaṃ karmātmakaṃ vidyāt karma jñeyātmakaṃ tathā / (7.1) Par.?
jñeyaṃ jñānātmakaṃ vidyājjñānaṃ sadasadātmakam // (7.2) Par.?
jñānānāṃ ca phalānāṃ ca jñeyānāṃ karmaṇāṃ tathā / (8.1) Par.?
kṣayānte tat phalaṃ divyaṃ jñānaṃ jñeyapratiṣṭhitam // (8.2) Par.?
mahaddhi paramaṃ bhūtaṃ yuktāḥ paśyanti yoginaḥ / (9.1) Par.?
abudhāstaṃ na paśyanti hyātmasthā guṇabuddhayaḥ // (9.2) Par.?
pṛthivīrūpato rūpam apām iha mahattaram / (10.1) Par.?
adbhyo mahattaraṃ tejastejasaḥ pavano mahān // (10.2) Par.?
pavanācca mahad vyoma tasmāt parataraṃ manaḥ / (11.1) Par.?
manaso mahatī buddhir buddheḥ kālo mahān smṛtaḥ // (11.2) Par.?
kālāt sa bhagavān viṣṇur yasya sarvam idaṃ jagat / (12.1) Par.?
nādir na madhyaṃ naivāntastasya devasya vidyate // (12.2) Par.?
anāditvād amadhyatvād anantatvācca so 'vyayaḥ / (13.1) Par.?
atyeti sarvaduḥkhāni duḥkhaṃ hyantavad ucyate // (13.2) Par.?
tad brahma paramaṃ proktaṃ tad dhāma paramaṃ smṛtam / (14.1) Par.?
tad gatvā kālaviṣayād vimuktā mokṣam āśritāḥ // (14.2) Par.?
guṇaistvetaiḥ prakāśante nirguṇatvāt tataḥ param / (15.1) Par.?
nivṛttilakṣaṇo dharmastathānantyāya kalpate // (15.2) Par.?
ṛco yajūṃṣi sāmāni śarīrāṇi vyapāśritāḥ / (16.1) Par.?
jihvāgreṣu pravartante yatnasādhyā vināśinaḥ // (16.2) Par.?
na caivam iṣyate brahma śarīrāśrayasaṃbhavam / (17.1) Par.?
na yatnasādhyaṃ tad brahma nādimadhyaṃ na cāntavat // (17.2) Par.?
ṛcām ādistathā sāmnāṃ yajuṣām ādir ucyate / (18.1) Par.?
antaścādimatāṃ dṛṣṭo na cādir brahmaṇaḥ smṛtaḥ // (18.2) Par.?
anāditvād anantatvāt tad anantam athāvyayam / (19.1) Par.?
avyayatvācca nirdvaṃdvaṃ dvaṃdvābhāvāt tataḥ param // (19.2) Par.?
adṛṣṭato 'nupāyācca apyabhisaṃdheśca karmaṇaḥ / (20.1) Par.?
na tena martyāḥ paśyanti yena gacchanti tat param // (20.2) Par.?
viṣayeṣu ca saṃsargācchāśvatasya ca darśanāt / (21.1) Par.?
manasā cānyad ākāṅkṣan paraṃ na pratipadyate // (21.2) Par.?
guṇān yad iha paśyanti tad icchantyapare janāḥ / (22.1) Par.?
paraṃ naivābhikāṅkṣanti nirguṇatvād guṇārthinaḥ // (22.2) Par.?
guṇair yastvavarair yuktaḥ kathaṃ vidyād guṇān imān / (23.1) Par.?
anumānāddhi gantavyaṃ guṇair avayavaiḥ saha // (23.2) Par.?
sūkṣmeṇa manasā vidmo vācā vaktuṃ na śaknumaḥ / (24.1) Par.?
mano hi manasā grāhyaṃ darśanena ca darśanam // (24.2) Par.?
jñānena nirmalīkṛtya buddhiṃ buddhyā tathā manaḥ / (25.1) Par.?
manasā cendriyagrāmam anantaṃ pratipadyate // (25.2) Par.?
buddhiprahīṇo manasāsamṛddhas tathā nirāśīr guṇatām upaiti / (26.1) Par.?
paraṃ tyajantīha vilobhyamānā hutāśanaṃ vāyur ivendhanastham // (26.2) Par.?
guṇādāne viprayoge ca teṣāṃ manaḥ sadā buddhiparāvarābhyām / (27.1) Par.?
anenaiva vidhinā sampravṛtto guṇādāne brahmaśarīram eti // (27.2) Par.?
avyaktātmā puruṣo 'vyaktakarmā so 'vyaktatvaṃ gacchati hyantakāle / (28.1) Par.?
tair evāyaṃ cendriyair vardhamānair glāyadbhir vā vartate karmarūpaḥ // (28.2) Par.?
sarvair ayaṃ cendriyaiḥ samprayukto dehaḥ prāptaḥ pañcabhūtāśrayaḥ syāt / (29.1) Par.?
nāsāmarthyād gacchati karmaṇeha hīnastena parameṇāvyayena // (29.2) Par.?
pṛthvyā naraḥ paśyati nāntam asyā hyantaścāsyā bhavitā ceti viddhi / (30.1) Par.?
paraṃ nayantīha vilobhyamānaṃ yathā plavaṃ vāyur ivārṇavastham // (30.2) Par.?
divākaro guṇam upalabhya nirguṇo yathā bhaved vyapagataraśmimaṇḍalaḥ / (31.1) Par.?
tathā hyasau munir iha nirviśeṣavān sa nirguṇaṃ praviśati brahma cāvyayam // (31.2) Par.?
anāgatiṃ sukṛtimatāṃ parāṃ gatiṃ svayaṃbhuvaṃ prabhavanidhānam avyayam / (32.1) Par.?
sanātanaṃ yad amṛtam avyayaṃ padaṃ vicārya taṃ śamam amṛtatvam aśnute // (32.2) Par.?
Duration=0.095287799835205 secs.