UD type:
UD sub-type:
Unclear, revisit later
Texts
Help
Select a text:
Bibliography Select a chapter:
(no revisions)
Show parallels Show headlines
Use dependency labeler
Chapter id: 5115
- Click on a sentence to show its analysis
- Keep the mouse pointer over a lemma to show its meanings.
athāto vidhiśoṇitīyamadhyāyaṃ vyākhyāsyāmaḥ // (1.1) Par.?
iti ha smāha bhagavānātreyaḥ // (2.1)
Par.?
vidhinā śoṇitaṃ jātaṃ śuddhaṃ bhavati dehinām / (3.1)
Par.?
deśakālaukasātmyānāṃ vidhiryaḥ saṃprakāśitaḥ // (3.2)
Par.?
tadviśuddhaṃ hi rudhiraṃ balavarṇasukhāyuṣā / (4.1)
Par.?
yunakti prāṇinaḥ śoṇitaṃ hyanuvartate // (4.2)
Par.?
praduṣṭabahutīkṣṇoṣṇairmadyairanyaiśca tadvidhaiḥ / (5.1)
Par.?
tathātilavaṇakṣārairamlaiḥ kaṭubhireva ca // (5.2)
Par.?
kulatthamāṣaniṣpāvatilatailaniṣevaṇaiḥ / (6.1)
Par.?
piṇḍālumūlakādīnāṃ haritānāṃ ca sarvaśaḥ // (6.2)
Par.?
jalajānūpabailānāṃ prasahānāṃ ca sevanāt / (7.1)
Par.?
dadhyamlamastuśuktānāṃ surāsauvīrakasya ca // (7.2)
Par.?
viruddhānāmupaklinnapūtīnāṃ bhakṣaṇena ca / (8.1)
Par.?
bhuktvā divā prasvapatāṃ dravasnigdhagurūṇi ca // (8.2)
Par.?
atyādānaṃ tathā krodhaṃ bhajatāṃ cātapānalau / (9.1)
Par.?
chardivegapratīghātāt kāle cānavasecanāt // (9.2)
Par.?
śramābhighātasaṃtāpairajīrṇādhyaśanaistathā / (10.1)
Par.?
śaratkālasvabhāvācca śoṇitaṃ sampraduṣyati // (10.2)
Par.?
tataḥ śoṇitajā rogāḥ prajāyante pṛthagvidhāḥ / (11.1)
Par.?
mukhapāko 'kṣirāgaśca pūtighrāṇāsyagandhitā // (11.2)
Par.?
gulmopakuśavīsarparaktapittapramīlakāḥ / (12.1)
Par.?
vidradhī raktamehaśca pradaro vātaśoṇitam // (12.2)
Par.?
vaivarṇyamagnisādaśca pipāsā gurugātratā / (13.1)
Par.?
saṃtāpaścātidaurbalyamaruciḥ śirasaśca ruk // (13.2)
Par.?
vidāhaścānnapānasya tiktāmlodgiraṇaṃ klamaḥ / (14.1)
Par.?
krodhapracuratā buddheḥ saṃmoho lavaṇāsyatā // (14.2)
Par.?
svedaḥ śarīradaurgandhyaṃ madaḥ kampaḥ svarakṣayaḥ / (15.1)
Par.?
tandrānidrātiyogaśca tamasaścātidarśanam // (15.2)
Par.?
kaṇḍvaruḥkoṭhapiḍakākuṣṭhacarmadalādayaḥ / (16.1)
Par.?
vikārāḥ sarva evaite vijñeyāḥ śoṇitāśrayāḥ // (16.2)
Par.?
śītoṣṇasnigdharūkṣādyairupakrāntāśca ye gadāḥ / (17.1)
Par.?
samyak sādhyā na sidhyanti raktajāṃstān vibhāvayet // (17.2)
Par.?
kuryācchoṇitarogeṣu raktapittaharīṃ kriyām / (18.1)
Par.?
virekamupavāsaṃ ca srāvaṇaṃ śoṇitasya ca // (18.2)
Par.?
baladoṣapramāṇādvā viśuddhyā rudhirasya vā / (19.1)
Par.?
rudhiraṃ srāvayejjantorāśayaṃ prasamīkṣya vā // (19.2)
Par.?
aruṇābhaṃ bhavedvātādviśadaṃ phenilaṃ tanu / (20.1)
Par.?
pittāt pītāsitaṃ raktaṃ styāyatyauṣṇyāccireṇa ca // (20.2)
Par.?
īṣatpāṇḍu kaphādduṣṭaṃ picchilaṃ tantumadghanam / (21.1)
Par.?
saṃsṛṣṭaliṅgaṃ saṃsargāttriliṅgaṃ sānnipātikam // (21.2)
Par.?
tapanīyendragopābhaṃ padmālaktakasannibham / (22.1)
Par.?
guñjāphalasavarṇaṃ ca viśuddhaṃ viddhi śoṇitam // (22.2)
Par.?
nātyuṣṇaśītaṃ laghu dīpanīyaṃ rakte 'panīte hitamannapānam / (23.1)
Par.?
tadā śarīraṃ hyanavasthitāsṛgagnir viśeṣeṇa ca rakṣitavyaḥ // (23.2)
Par.?
prasannavarṇendriyamindriyārthānicchantamavyāhatapaktṛvegam / (24.1)
Par.?
sukhānvitaṃ tuṣṭibalopapannaṃ viśuddharaktaṃ puruṣaṃ vandanti // (24.2)
Par.?
yadā tu raktavāhīni rasasaṃjñāvahāni ca / (25.1)
Par.?
pṛthak pṛthak samastā vā srotāṃsi kupitā malāḥ // (25.2)
Par.?
malināhāraśīlasya rajomohāvṛtātmanaḥ / (26.1)
Par.?
pratihatyāvatiṣṭhante jāyante vyādhayastadā // (26.2)
Par.?
madamūrcchāyasaṃnyāsāsteṣāṃ vidyādvicakṣaṇaḥ / (27.1)
Par.?
yathottaraṃ balādhikyaṃ hetuliṅgopaśāntiṣu // (27.2)
Par.?
durbalaṃ cetasaḥ sthānaṃ yadā vāyuḥ prapadyate / (28.1)
Par.?
mano vikṣobhayañjantoḥ saṃjñāṃ saṃmohayettadā // (28.2)
Par.?
pittamevaṃ kaphaścaivaṃ mano vikṣobhayannṛṇām / (29.1)
Par.?
saṃjñāṃ nayatyākulatāṃ viśeṣaścātra vakṣyate // (29.2)
Par.?
saktānalpadrutābhāṣaṃ calaskhalitaceṣṭitam / (30.1)
Par.?
vidyādvātamadāviṣṭaṃ rūkṣaśyāvāruṇākṛtim // (30.2)
Par.?
sakrodhaparuṣābhāṣaṃ saṃprahārakalipriyam / (31.1)
Par.?
vidyāt pittamadāviṣṭaṃ raktapītāsitākṛtim // (31.2)
Par.?
svalpāsaṃbaddhavacanaṃ tandrālasyasamanvitam / (32.1)
Par.?
vidyāt kaphamadāviṣṭaṃ pāṇḍuṃ pradhyānatatparam // (32.2)
Par.?
sarvāṇyetāni rūpāṇi sannipātakṛte made / (33.1)
Par.?
jāyate śāmyati kṣipraṃ mado madyamadākṛtiḥ // (33.2)
Par.?
yaśca madyakṛtaḥ prokto viṣajo raudhiraśca yaḥ / (34.1)
Par.?
sarva ete madā narte vātapittakaphatrayāt // (34.2)
Par.?
nīlaṃ vā yadi vā kṛṣṇamākāśamathavāruṇam / (35.1)
Par.?
paśyaṃstamaḥ praviśati śīghraṃ ca pratibudhyate // (35.2)
Par.?
vepathuścāṅgamardaśca prapīḍā hṛdayasya ca / (36.1)
Par.?
kārśyaṃ śyāvāruṇā chāyā mūrcchāye vātasaṃbhave // (36.2)
Par.?
raktaṃ haritavarṇaṃ vā viyat pītamathāpi vā / (37.1)
Par.?
paśyaṃstamaḥ praviśati sasvedaḥ pratibudhyate // (37.2)
Par.?
sapipāsaḥ sasaṃtāpo raktapītākulekṣaṇaḥ / (38.1)
Par.?
saṃbhinnavarcāḥ pītābho mūrcchāye pittasaṃbhave // (38.2)
Par.?
meghasaṅkāśamākāśamāvṛtaṃ vā tamoghanaiḥ / (39.1)
Par.?
paśyaṃstamaḥ praviśati cirācca pratibudhyate // (39.2)
Par.?
gurubhiḥ prāvṛtairaṅgairyathaivārdreṇa carmaṇā / (40.1)
Par.?
saprasekaḥ sahṛllāso mūrcchāye kaphasaṃbhave // (40.2)
Par.?
sarvākṛtiḥ sannipātādapasmāra ivāgataḥ / (41.1)
Par.?
sa jantuṃ pātayatyāśu vinā bībhatsaceṣṭitaiḥ // (41.2)
Par.?
doṣeṣu madamūrcchāyāḥ kṛtavegeṣu dehinām / (42.1)
Par.?
svayamevopaśāmyanti saṃnyāso nauṣadhairvinā // (42.2)
Par.?
vāgdehamanasāṃ ceṣṭāmākṣipyātibalā malāḥ / (43.1)
Par.?
saṃnyasyantyabalaṃ jantuṃ prāṇāyatanasaṃśritāḥ // (43.2)
Par.?
sa nā saṃnyāsasaṃnyastaḥ kāṣṭhībhūto mṛtopamaḥ / (44.1)
Par.?
prāṇairviyujyate śīghraṃ muktvā sadyaḥphalāḥ kriyāḥ // (44.2)
Par.?
durge 'mbhasi yathā majjadbhājanaṃ tvarayā budhaḥ / (45.1)
Par.?
gṛhṇīyāttalamaprāptaṃ tathā saṃnyāsapīḍitam // (45.2)
Par.?
añjanānyavapīḍāśca dhūmāḥ pradhamanāni ca / (46.1)
Par.?
sūcībhistodanaṃ śastaṃ dāhaḥ pīḍā nakhāntare // (46.2)
Par.?
luñcanaṃ keśalomnāṃ ca dantairdaśanameva ca / (47.1)
Par.?
ātmaguptāvagharṣaśca hitaṃ tasyāvabodhane // (47.2)
Par.?
saṃmūrchitāni tīkṣṇāni madyāni vividhāni ca / (48.1)
Par.?
prabhūtakaṭuyuktāni tasyāsye gālayenmuhuḥ // (48.2)
Par.?
mātuluṅgarasaṃ tadvanmahauṣadhasamāyutam / (49.1)
Par.?
tadvatsauvarcalaṃ dadyādyuktaṃ madyāmlakāñjikaiḥ // (49.2)
Par.?
hiṅgūṣaṇasamāyuktaṃ yāvat saṃjñāprabodhanam / (50.1)
Par.?
prabuddhasaṃjñamannaiśca laghubhistamupācaret // (50.2)
Par.?
vismāpanaiḥ smāraṇaiśca priyaśrutibhireva ca / (51.1)
Par.?
paṭubhir gītavāditraśabdaiścitraiśca darśanaiḥ // (51.2)
Par.?
sraṃsanollekhanairdhūmairañjanaiḥ kavalagrahaiḥ / (52.1)
Par.?
śoṇitasyāvasekaiśca vyāyāmodgharṣaṇaistathā // (52.2)
Par.?
prabuddhasaṃjñaṃ matimānanubandhamupakramet / (53.1)
Par.?
tasya saṃrakṣitavyaṃ hi manaḥ pralayahetutaḥ // (53.2)
Par.?
snehasvedopapannānāṃ yathādoṣaṃ yathābalam / (54.1)
Par.?
pañca karmāṇi kurvīta mūrcchāyeṣu madeṣu ca // (54.2)
Par.?
aṣṭāviṃśatyauṣadhasya tathā tiktasya sarpiṣaḥ / (55.1)
Par.?
prayogaḥ śasyate tadvanmahataḥ ṣaṭpalasya vā // (55.2)
Par.?
triphalāyāḥ prayogo vā saghṛtakṣaudraśarkaraḥ / (56.1)
Par.?
śilājatuprayogo vā prayogaḥ payaso 'pi vā // (56.2)
Par.?
pippalīnāṃ prayogo vā payasā citrakasya vā / (57.1)
Par.?
rasāyanānāṃ kaumbhasya sarpiṣo vā praśasyate // (57.2)
Par.?
raktāvasekācchāstrāṇāṃ satāṃ sattvavatāmapi / (58.1)
Par.?
sevanānmadamūrcchāyāḥ praśāmyanti śarīriṇām // (58.2)
Par.?
tatra ślokau / (59.1)
Par.?
viśuddhaṃ cāviśuddhaṃ ca śoṇitaṃ tasya hetavaḥ / (59.2)
Par.?
raktapradoṣajā rogāsteṣu rogeṣu cauṣadham // (59.3)
Par.?
madamūrcchāyasaṃnyāsahetulakṣaṇabheṣajam / (60.1)
Par.?
vidhiśoṇitake 'dhyāye sarvametat prakāśitam // (60.2)
Par.?
Duration=0.20064997673035 secs.